Από τη στήλη αυτή στις 17 και 24 Ιουλίου 2014 ασχολήθηκα με το θέμα της οικονομικής ανισότητας, όπως επισημαίνεται στα βιβλία τεσσάρων διεθνώς αναγνωρισμένων πανεπιστημιακών οικονομολόγων: των δύο Αμερικανών, Joseph Stiglitz και James K. Galbraith, του Αυστραλού Andrew Leigh, και του Γάλλου Thomas Piketty.
Επανέρχομαι στο θέμα της οικονομικής ανισότητας γιατί πιο πρόσφατες μελέτες και έρευνες σε παγκόσμια κλίμακα, αλλά και περαιτέρω αναλύσεις του Προϋπολογισμού της Ομοσπονδιακής Κυβέρνησης της Αυστραλίας για το 2014-2015, δείχνουν πως η οικονομική ανισότητα συνεχίζει να παίρνει όλο και μεγαλύτερες διαστάσεις.
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν τα στοιχεία που περιέχονται σε έκθεση της ελβετικής τράπεζας UBS, δεδομένου ότι η συντριπτική πλειονότητα των καταθετών της είναι πάμπλουτοι.

Σύμφωνα με την εν λόγω έκθεση, οι δισεκατομμυριούχοι, σε παγκόσμια κλίμακα, ανέρχονται σε 2.170 άτομα. Για να μην υπάρξει παρερμηνεία, επεξηγώ πως δισεκατομμυριούχος θεωρείται το άτομο, η περιουσία του οποίου είναι χίλια εκατομμύρια (δολάρια Αμερικής) και πάνω.
Η συνολική περιουσία των 2.170 δισεκατομμυριούχων ανέρχεται στο φανταστικό ποσό των εξίμισι τρισεκατομμυρίων δολαρίων, το οποίο αντιστοιχεί με πάνω από το ένα τρίτο του ετήσιου Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος των Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής, της μεγαλύτερης οικονομίας του κόσμου.
Ο παρακάτω Πίνακας δίνει τις 10 πρώτες χώρες με τον μεγαλύτερο αριθμό των δισεκατομμυριούχων, και τα ποσά των περιουσιών τους, όπως αυτά ίσχυαν για το 2013, πάλι σύμφωνα με την έκθεση της ελβετικής τράπεζας UBS.

Χώρα προέλευσης Αριθμός δισ/ριούχων Περιουσία σε $ ΗΠΑ
ΗΠΑ    515    2,064 τρισ.
Κίνα    157    384 δισ.
Γερμανία    148    432 δισ.
Βρετανία    135    420 δισ.
Ρωσία    108    342 δισ.
Ινδία    103    180 δισ.
Χονγκ Κον.    75    224 δισ.
Γαλλία    64    202 δισ.
Σαουδ. Αρ.    64    204 δισ.
Ελβετία    61    128 δισ.
Συντομογραφίες στον παραπάνω Πίνακα
δισ/ριούχων = δισεκατομμυριούχων
Χονγκ Κον. = Χονγκ Κονγκ
Σαουδ. Αρ. = Σαουδική Αραβία
τρισ. = τρισεκατομμύρια δολάρια Αμερικής
δισ. = δισεκατομμύρια δολάρια Αμερικής

ΑΠΟΡΙΕΣ ΠΟΥ ΑΠΟΡΡΕΟΥΝ ΑΠΟ ΤΟΝ ΠΑΡΑΠΑΝΩ ΠΙΝΑΚΑ

Από τον παραπάνω Πίνακα προκύπτει πως από τις πρώτες 10 χώρες προέρχονται οι 1.430 από τους 2.170 δισεκατομμυριούχους του κόσμου, με συνολική περιουσία 4,58 τρισεκατομμύρια δολάρια, από τα 6,5 τρισεκατομμύρια δολάρια που έχουν όλοι οι δισεκατομμυριούχοι του Πλανήτη μας. Τα σκήπτρα κατέχουν οι ΗΠΑ, με ένα τέταρτο του αριθμού των δισεκατομμυριούχων, και το ένα τρίτο της συνολικής περιουσίας τους.
Αν υπολογίσουμε τα δισεκατομμύρια που κατά μέσο όρο αναλογούν σε κάθε δισεκατομμυριούχο κατά χώρα, διαπιστώνουμε πως την πρώτη θέση παίρνουν οι Αμερικανοί, με 4 δισεκατομμύρια κατά μέσο όρο, την δεύτερη οι Σαουδάραβες με 3,19 δισεκατομμύρια, και την τρίτη οι Ρώσοι, με 3,17 δισεκατομμύρια.
Από τον παραπάνω Πίνακα, μεταξύ άλλων, απορρέουν και οι ακόλουθες απορίες:
*Πώς συμβιβάζεται το κομουνιστικό καθεστώς της Κίνας με την ύπαρξη 157 δισεκατομμυριούχων;
*Πότε πρόλαβαν, μετά την κατάρρευση της Ένωσης Σοβιετικών Σοσιαλιστικών Δημοκρατιών το 1989, οι 108 Ρώσοι δισεκατομμυριούχοι να δημιουργήσουν τις τεράστιες περιουσίες τους;
*Πώς εξηγείται η ύπαρξη 103 δισεκατομμυριούχων στην πάμπτωχη Ινδία;
*Σύμφωνα με την ετήσια έκθεση του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, η οποία δημοσιοποιήθηκε τον περασμένο Ιούλιο, 50 εκατομμύρια κατοίκων των ΗΠΑ ζουν σε καθεστώς φτώχειας, ανίκανοι να ικανοποιήσουν ακόμη και τις βασικές τους ανάγκες.
Παρόμοια είναι και τα πορίσματα από πρόσφατη έρευνα του Οργανισμού για Οικονομική Συνεργασία και Ανάπτυξη (ΟΟΣΑ), σύμφωνα με τα οποία οι εισοδηματικές και περιουσιακές ανισότητες στις ΗΠΑ συγκαταλέγονται μεταξύ των πλέον υψηλών ανεπτυγμένων οικονομικά χωρών.

Η ΦΤΩΧΕΙΑ ΠΛΗΤΤΕΙ ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΥΣΤΡΑΛΙΑ

Σε υψηλό επίπεδο βρίσκεται η φτώχεια και στην Αυστραλία. Σύμφωνα με την έκθεση “Poverty in Australia” – «Η Φτώχεια στην Αυστραλία», που συνέταξε ο οργανισμός “Australian Council of Social Service (ACOSS)” – «Αυστραλιανό Συμβούλιο Κοινωνικών Υπηρεσιών» – η οποία σύμφωνα με την εφημερίδα «The Age» και δημοσιοποιήθηκε την Κυριακή, 12 Οκτωβρίου 2014, ένας στους επτά κατοίκους της Αυστραλίας ζει κάτω από το επίπεδο της φτώχειας.
Ιδιαίτερα ανησυχητικό είναι το γεγονός ότι η φτώχεια, σύμφωνα με την εν λόγω έκθεση, σημείωσε ανοδική πορεία τα τελευταία χρόνια.
«Αυτά τα πορίσματα της έκθεσης», παρατήρησε η Διευθύντρια του ACOSS, κ. Cassandra Goldie, «απεικονίζουν μια ανησυχητική κατάσταση, την οποία ως κοινωνία πρέπει να αντιμετωπίσουμε, αν θέλουμε να αντιστρέψουμε την αυξανόμενη διαφορά στο βιοτικό επίπεδο που παρατηρούμε στην καθημερινή ζωή των κατοίκων της χώρας», «The Age», 12-10-14.

Η κ. Goldie δεν δίστασε να ασκήσει κριτική στην πολιτική ηγεσία της Αυστραλίας, λέγοντας: «Απαιτείται ενόραση εκ μέρους των πολιτικών και των κυβερνήσεων, οι οποίοι οφείλουν να αναγνωρίσουν πως η αντιμετώπιση της φτώχειας έπρεπε να βρίσκεται στο επίκεντρο των δημόσιων προγραμμάτων».
Στο ίδιο της άρθρο, η εφημερίδα «The Age» αναφέρει πως πιο πρόσφατα στοιχεία από έρευνα του Εθνικού Πανεπιστημίου της Καμπέρας, δείχνουν πως οι οικογένειες που ζουν σε φτωχά προάστια των μεγάλων πόλεων, επηρεάζονται αρνητικά από τα μέτρα του Προϋπολογισμού για το 2014-15 σε μεγαλύτερο βαθμό από τις οικογένειες άλλων προαστίων.

Συγκεκριμένα, η έρευνα του Εθνικού Πανεπιστημίου Καμπέρας δείχνει πως 15 από τις 16 εκλογικές περιοχές που έχουν επηρεασθεί αρνητικά σε μεγαλύτερο βαθμό από τον Προϋπολογισμό του 2014-15 είναι περιοχές που έχουν εκλέξει βουλευτές του Εργατικού Κόμματος.

Σύμφωνα με την εφημερίδα «The Age» (12-10-14), οι οικογένειες στην εκλογική περιοχή Calwell, στα βορειοδυτικά προάστια της Μελβούρνης, η οποία αποτελεί εκλογική έδρα του Εργατικού Κόμματος, κατά μέσο όρο θα βγουν ζημιωμένες κατά $783 το χρόνο από τα μέτρα του Προϋπολογισμού, σε σύγκριση με τα $249 που θα χάσουν οι οικογένειες που διαμένουν στην εκλογική έδρα Kooyong, μια από τις πιο σταθερές έδρες του Κόμματος των Φιλελευθέρων.
Τα ακόλουθα λόγια του John Falzon, Διευθυντή του φιλανθρωπικού οργανισμού “St Vincent de Paul, αναφερόμενα στην έκθεση του ACOSS «Η Φτώχεια στην Αυστραλία», έχουν ιδιαίτερη βαρύτητα:
«Αυτή η έκθεση, αντί να μας κάνει να χάσουμε το ηθικό μας, πρέπει να ενισχύσει την αποφασιστικότητά μας. Ιδιαίτερα, εν όψει των δραστικών μέτρων που περιέχονται στον Προϋπολογισμό του 2014, η εν λόγω έκθεση αποτελεί σημαντικό όπλο στον αγώνα μας για κοινωνική δικαιοσύνη», «The Age», 12-10-14.
Ιδιαίτερα απηνές είναι το μέτρο του Προϋπολογισμού για τους άνεργους νέους, σύμφωνα με το οποίο δεν θα παίρνουν το επίδομα ανεργίας για 6 μήνες το χρόνο, και τους υπόλοιπους 6 μήνες θα απασχολούνται 25 ώρες την εβδομάδα για να το δικαιωθούν. Επιπλέον, κάθε μήνα θα είναι υποχρεωμένοι να υποβάλλουν 40 αιτήσεις για εξεύρεση εργασίας.

Από τα παραπάνω πιστεύω πως προκύπτει ότι η οικονομική ανισότητα στην Αυστραλία διευρύνεται όχι μόνο λόγω της απληστίας των κεφαλαιοκρατών, οι οποίοι μεταφέρουν τις επιχειρήσεις τους σε χώρες με χαμηλή φορολογία, αλλά και από τα πολλά αντεργατικά και αντικοινωνικά μέτρα που περιλαμβάνονται στον Προϋπολογισμό της Ομοσπονδιακής Κυβέρνησης.