Αθηνοπούλα κόρη πριν σ’ αφήσω
Ω, δως μου δως μου τη καρδιά μου πίσω.
Ή μιας κι είναι από τα στήθια μου παρμένη
Κράτα τη πια και πάρε ό,τι άλλο μένει.
Πριν φύγω άκου τον όρκο που θα πω,
Ζωή μου, σας αγαπώ.
Lord Byron «Η Κόρη των Αθηνών»
«Αφιερώνω την έκθεση μου με τίτλο «Ο Βύρων (Lord Byron) στην Κεφαλονιά» στο μουσείο Μπενάκη σε όλους τους ομογενείς και φιλέλληνες όλου του κόσμου. Η σχέση της Ελλάδας με τους ξενιτεμένους συμπατριώτες μας είναι πολύ ιδιαίτερη και σημαντική, όπως και με τους ξένους που νιώθουν και αισθάνονται σαν Έλληνες και εκφράζουν δυνατά και χωρίς δισταγμό τον Φιλελληνισμό τους στο παρελθόν και το παρόν. Σε αυτούς τους ανθρώπους μέσα από την εικαστική ματιά μου στο έργο του Lord Byron είναι αφιερωμένη η έκθεση μου. Ιστορικά οι ομογενείς και οι φιλέλληνες έχουν αποδείξει με δυναμισμό και πίστη την προσήλωση τους στα ελληνικά ιδεώδη και έχουν παίξει ουσιαστικό ρόλο στη προβολή της Ελλάδας στο εξωτερικό. Επίσης, η έκθεση είναι αφιερωμένη και στο νησί της Κεφαλλονιάς, όπου είχε βρει καταφύγιο ο Βύρων, αυτός ο εμπνευσμένος αγωνιστής και άνθρωπος, ο οποίος υπηρέτησε με πίστη τα μεγάλα ανθρώπινα ιδανικά και αξίες της ελευθερίας και της δικαιοσύνης όχι μόνο της εποχής του αλλά διαχρονικά μέχρι και σήμερα. Από την Κεφαλονιά γράφει στους ξένους φίλους του για την Ελλάδα – Η Ελλάδα είναι τώρα αντιμέτωπη με τρεις λύσεις – να κατακτήσει την ελευθερία της, ή να γίνει κτήση των ηγεμόνων της Ευρώπης ή τουρκική επαρχία. Τώρα μπορεί να διαλέξει ανάμεσα στις τρεις. Αν όμως θέλει να γίνει για πάντα ελεύθερη, αληθινή και ανεξάρτητη, καλά θα κάνει να αποφασίσει τώρα. Την αγαπώ την Ελλάδα, τον πολιτισμό και τον λαό της. Της αξίζει η ελευθεριά… Ο Βύρων, εκτός από φιλέλληνας, υπήρξε και μεγάλος ποιητής, κύριος εκπρόσωπος του Ρομαντισμού.»
Αυτά τόνισε αποκλειστικά στο «Νέο Κόσμο» ο διάσημος Έλληνας ζωγράφος Γιάννης Ψυχοπαίδης, με αφορμή την παρουσίαση περίπου 50 έργων του στο μουσείο Μπενάκη, προσθέτοντας ότι και ο ίδιος ανήκει στην μεγάλη οικογένεια της ομογένειας, επειδή έχει ζήσει χρόνια στο εξωτερικό – Γερμανία και Βέλγιο. Συναντηθήκαμε στο μουσείο Μπενάκη, μια όαση στο κέντρο της Αθήνας, όπου μας ξενάγησε στα έργα του.
Αφορμή για την έκθεση αποτελεί η συμπλήρωση 190 χρόνων από το θάνατο του λόρδου Βύρωνα, μαζί με μια πολύ συγκεκριμένη, όσο και ευτυχή συγκυρία. Ο Γιάννης Ψυχοπαίδης εδώ και 15 χρόνια τυχαίνει, κάθε μήνα Αύγουστο, να κατοικεί στα Μεταξάτα της Κεφαλλονιάς, δίπλα από το σπίτι που ζούσε ο Βύρωνας από τον Αύγουστο του 1823 και για τέσσερις μήνες, όταν έφτασε στο νησί για να στηρίξει τον απελευθερωτικό αγώνα των Ελλήνων, λίγους μήνες πριν αναχωρήσει για το Μεσολόγγι. Το σπίτι που φιλοξένησε τον Βύρωνα ανήκε σε έναν κόμη, φίλο του Μαυροκορδάτου. Από εκεί οργάνωσε τον Αγώνα του, εκεί έγραψε και ποιήματα.
Με το βλέμμα αμετακίνητο προς το ίδιο τοπίο -που ανεπαίσθητα αλλοιωνόταν μέσα στα χρόνια- ο Γιάννης Ψυχοπαίδης γεννούσε κάθε Αύγουστο τα τελευταία 15 χρόνια μια σειρά ζωγραφικές εικόνες εκ του φυσικού, απλές και άμεσες. Ο ζωγραφικός διάλογος με το ίδιο πάντα τοπίο έγινε μια εμμονή και μια συνήθεια, που επανερχόταν σταθερά τα τελευταία μόνο τον Αύγουστο, μόνο εκεί και μόνο από το ίδιο πάντα σημείο.
Τα έργα που προέκυψαν όλα αυτά τα χρόνια είναι μια συστηματική αντίστιξη, τόσο θεματική όσο και τεχνική, στην υπόλοιπη δουλειά του Ψυχοπαίδη, ο οποίος, για ένα μόνο μήνα, ασκεί τη δουλειά ενός συνεπούς υπαιθριστή ζωγράφου. Με τον τρόπο αυτό, γεννήθηκε μια μεγάλη σειρά από ακουαρέλες που απλώνεται συστηματικά από χρόνο σε χρόνο, πάντοτε σε μια μεταφορική αλλά και κυριολεκτική μεσοτοιχία με τον Βύρωνα και την πνευματική του παρουσία.
Η έκθεση περιλαμβάνει περισσότερα από 50 έργα, τρεις μεγάλες ξυλογραφίες και ένα γλυπτό, όλα από την προσωπική συλλογή του καλλιτέχνη. Την έκθεση που θα διαρκέσει έως τις 25 Οκτωβρίου 2014, συνοδεύει αναλυτικός κατάλογο με αναπαραγωγές όλων των παραπάνω έργων, καθώς και συνοδευτικά κείμενα του διευθυντή του Μουσείου Μπενάκη, Άγγελου Δεληβορριά και του ζωγράφου Γιάννη Ψυχοπαίδη.
Ο Γιάννης Ψυχοπαίδης γεννήθηκε το 1945 στην Αθήνα. Σπούδασε στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών της Αθήνας, στο Εργαστήριο Χαρακτικής και στη συνέχεια στην Ακαδημία Καλών Τεχνών του Μονάχου. Έζησε και εργάστηκε στο Βερολίνο και στις Βρυξέλλες. Επέστρεψε στην Αθήνα το 1992 και από το 1994 εξελέγη καθηγητής στην Α.Σ.Κ.Τ. Έχει παρουσιάσει το έργο του σε πολλές σημαντικές, ατομικές και ομαδικές, εκθέσεις στην Ελλάδα και το εξωτερικό – Γαλλία, Γερμανία, Ισπανία, Λουξεμβούργο, Ιρλανδία, Ιαπωνία, Βέλγιο, Αμερική, Ιράν, Κίνα κ.α. Είναι εκπρόσωπος του κριτικού ρεαλισμού .Γνώριμα στοιχεία της ζωγραφικής του έκφρασης είναι οι εξπρεσιονιστικοί χειρισμοί και η αφαιρετική ικανότητα. Ακροβατεί ανάμεσα στην κλασική αρχαιότητα και στη σύγχρονη πραγματικότητα. Σημαντικός αριθμός έργων του είναι επιζωγραφισμένες φωτογραφίες. Από τα πιο γνωστά έργα του είναι ο Νόστος, μια σειρά έργων, αφιέρωμα στους ξενιτεμένους Έλληνες όπου Γης.
ΑΣ ΘΥΜΗΘΟΥΜΕ ΠΟΙΟΣ ΗΤΑΝ Ο ΒΥΡΩΝΑΣ
Ο Lord Byron (1788-1824) υπήρξε μια από τις μεγαλύτερες μορφές της ευρωπαϊκής λογοτεχνίας, ένας από τους μεγαλύτερους ποιητές και από τους πρωτεργάτες του ρομαντισμού. Επίσης, για τους Έλληνες υπήρξε μια πραγματικά ηρωική μορφή που αφιερώθηκε με όλη του την ψυχή στον επαναστατικό αγώνα του Έθνους για την ανεξαρτησία του και πέθανε κατά την διάρκεια του αγώνα αυτού. Γεννήθηκε στο Λονδίνο, σπούδασε στο Κέιμπριτζ κι από το 1809 έως το 1811 ταξίδεψε πολύ σε χώρες του εξωτερικού και ιδιαίτερα στις μεσογειακές χώρες όπως στην Πορτογαλία, στην Ισπανία, Ιταλία και κυρίως ι στην Ελλάδα όπου γοητεύτηκε από τον αρχαίο πολιτισμό της και ένοιωσε τη θλίψη του υπόδουλου Ελληνισμού. Λάτρεψε την Ελλάδα και αποτελεί από τις εμβληματικές μορφές φιλελλήνων που θυσιάστηκε για τα ιδεώδη και τα πιστεύω της χώρας μας, την οποία θεωρούσε δεύτερη πατρίδα του. Επίσης, το έργο του μεγάλου φιλέλληνα «H Κατάρα της Αθηνάς» κατακεραυνώνει τον Έλγιν για τη σύληση του Παρθενώνα και την, έκτοτε, αιώνια εξορία των Γλυπτών του Παρθενώνα. Απεβίωσε στις 19 Απριλίου του 1824 στο Μεσολόγγι. Το πένθος για τον θάνατό του ήταν γενικό καθώς ο μεγάλος Εθνικός μας ποιητής Διονύσιος Σολωμός συνέθεσε μακρά ωδή στη μνήμη του («Ωδή εις τον θάνατο του Λόρδου Μπάιρον»). Η καρδιά του ενταφιάστηκε στο Μεσολόγγι. Προς εκδήλωση του πένθους στο Μεσολόγγι ρίχτηκαν 37 κανονιοβολισμοί από την ανατολή του ηλίου, μία κάθε λεπτό, καθώς ήταν τότε μόνο 37 ετών.