Η αγορά ενός σπιτιού, αν μιλάμε για ένα μέσο νοικοκυριό, ποτέ δεν ήταν εύκολη υπόθεση.
Πολλοί συμπάροικοι μας έγιναν ιδιοκτήτες μόνο μετά από χρόνια σκληρής εργασίας και θυσιών.
Κάποιοι μάλιστα τα κατάφεραν με ένα μόνο μισθό.
Αλλά η απόκτηση μίας κατοικίας σήμερα μοιάζει πιο ανέφικτη από ποτέ, με τις τιμές στα ύψη, τη διαθεσιμότητα χαμηλά και τα επιτόκια να συνεχίζουν προς τα πάνω.
Δεν είναι λίγοι οι δανειολήπτες που στενάζουν υπό το βάρος των δόσεων που έχουν αυξηθεί κατακόρυφα μέσα σε 1,5 χρόνο, ενώ παράλληλα αντιμετωπίζουν ένα δυσβάσταχτο κόστος ζωής.
Ποιοι μπορούν «άνετα» να αγοράσουν ένα σπίτι υπό αυτές τις συνθήκες;
Μόνο αυτοί που κερδίζουν πάνω από 300.000 δολάρια ετησίως, σύμφωνα με στοιχεία της Suburbtrends.
Η εν λόγω εταιρεία ερευνών ανέλυσε πάνω από 22.000 πωλήσεις ακινήτων στην Αυστραλία καθ’ όλη τη διάρκεια του Οκτωβρίου φέτος και διαπίστωσε ότι οι μέσες τιμές των κατοικιών ήταν εννέα φορές υψηλότερες από το μέσο ετήσιο εισόδημα.
Η ανάλυση χρησιμοποίησε τον διεθνώς αναγνωρισμένο «διάμεσο πολλαπλάσιο» (median multiple) για να αξιολογήσει την οικονομική προσιτότητα ενός σπιτιού ή διαμερίσματος, με τη διάμεση τιμή να διαιρείται με το ακαθάριστο μέσο εισόδημα των νοικοκυριών.
Ένας «διάμεσος πολλαπλάσιος» στο 3,0 θεωρείται σε παγκόσμια κλίμακα «προσιτός».
Αλλά στην Αυστραλία ήταν 9,1 κάτι που σημαίνει ότι ένα νοικοκυριό θα πρέπει να κερδίζει πλέον 301.769 δολ. για να μπορεί να είναι πιο άνετο με την αγορά μίας κατοικίας.
Ο επικεφαλής αναλυτής και ιδρυτής της Suburbtrends, Kent Lardner, δήλωσε στο 9news.com.au ότι η έρευνα αυτή καταδεικνύει ότι η ιδιοκτησία γίνεται όλο και πιο απρόσιτη για τον μέσο πολίτη.
«Η ‘Τράπεζα Μαμάς και Μπαμπά’ (η οικονομική βοήθεια από τους δικούς σας) είναι σπουδαία, αν προέρχεσαι από τους σωστούς γονείς», σημείωσε ο κ. Lardner.
«Αλλά αν δεν έχεις πρόσβαση (στην ‘Τράπεζα’ αυτή) επειδή γεννήθηκες σε ‘λάθος ταχυδρομικό κώδικα’ ή δεν έχεις πλούσιους γονείς, τότε όλο και περισσότερο αποκλείεσαι εντελώς» από την αγορά κατοικίας.
«Διότι αν μετακινηθείτε στην αγορά ενοικίασης, καλή τύχη στην προσπάθειά σας να αποταμιεύσετε μια προκαταβολή, ενώ ξοδεύετε το 31% ή και περισσότερο του οικογενειακού σας εισοδήματος στο ενοίκιο».
Σύμφωνα με τη νέα έρευνα, το μέσο εισόδημα που απαιτείται για την αγορά ενός σπιτιού στο Northern Beaches του Σίδνεϊ ήταν 600.000 δολ. ετησίως, ενώ στα έξω-δυτικά της πόλης και στο Blue Mountains ήταν 283.333 δολ.
Για τη Μελβούρνη, το διάμεσο εισόδημα ήταν 428.833 δολ. ετησίως στο έσω-ανατολικό τμήμα της πόλης, 243.333 δολ. για το Geelong και 274.000 δολ. στο Mornington Peninsula.
Η προσιτότητα υποχώρησε ελαφρώς στο Μπρίσμπαν, αλλά παραμένει πάνω από 300.000 δολ. ετησίως (330.000 δολ. για την αγορά κατοικίας στο νότιο τμήμα της πόλης και 282.500 δολ. στη Χρυσή Ακτή.
Ο κ. Lardner απηύθυνε έκκληση στους πολιτικούς για αποτελεσματικές λύσεις ώστε να αποφευχθεί η επιδείνωση της κρίσης οικονομικής προσιτότητας και η διεύρυνση του χάσματος ανισότητας στην κοινωνία.
Η κυβέρνηση, είπε, πρέπει να καταλήξει σε μια στεγαστική πολιτική που να εξισορροπεί την προσφορά και την προσιτότητα.
«Εστιάζουν στην προσφορά, πράγμα που είναι σπουδαίο, αλλά πρέπει να εισάγουμε ένα επιπλέον σημείο, το οποίο είναι η προσιτή προσφορά … Η οικοδόμηση σπιτιών ή διαμερισμάτων που κοστίζουν 700.000 δολ. και πλέον δε λειτουργεί, πρέπει να κάνουμε ό,τι μπορούμε για να χτίσουμε κάτω από 500.000 δολ.».
ΝΕΟ ΡΕΚΟΡ
Στο μεταξύ, οι τιμές των κατοικιών στην Αυστραλία φαίνεται ότι έφτασαν σε νέο ρεκόρ, σύμφωνα με τον εθνικό δείκτη Home Value Index (HVI) της CoreLogic.
Ο εν λόγω δείκτης, είχε φτάσει στο ανώτατο σημείο τον Απρίλιο του 2022, οπότε ξεκίνησε μία υποχώρηση κατά 7,5%.
Αλλά από την επίτευξη του κατώτατου σημείου -στις 23 Ιανουαρίου 2023- αυξήθηκε εκ νέου (κατά 8,1%) τους τελευταίους εννέα μήνες, οδηγώντας την αγορά σε νέο ρεκόρ την Τετάρτη 22 Νοεμβρίου 2023.
Η απότομη ανάκαμψη «μπορεί να φαίνεται αντιφατική, δεδομένων των υψηλών επιτοκίων, των βαθιά απαισιόδοξων επιπέδων καταναλωτικού κλίματος και των υψηλών πιέσεων στο κόστος ζωής, ωστόσο μπορεί να εξηγηθεί από την ανισορροπία μεταξύ προσφοράς και ζήτησης», ανέφερε ο εκτελεστικός διευθυντής Ερευνών της CoreLogic, Tim Lawless.
«Από πλευράς προσφοράς, τα επίπεδα των αποθεμάτων που διαφημίζονται έχουν διατηρηθεί αξιοσημείωτα χαμηλά…».
«Παρόλο που εξισορροπούνται τώρα … οι καταχωρίσεις παραμένουν 16,6% κάτω από τον προηγούμενο μέσο όρο πενταετίας σε εθνικό επίπεδο».
«Ταυτόχρονα, η αποδεδειγμένη ζήτηση, με βάση τον όγκο των πωλήσεων κατοικιών, τείνει περίπου στα ίδια επίπεδα με τον πενταετή μέσο όρο».
