Με το κόστος ζωής να συνεχίζει ανοδικά, δεν είναι λίγοι αυτοί που ανεβάζουν… πίεση ενόψει των γιορτών, καθώς όσο και αν μετρούν τα κουκιά (δολάρια) δε βγαίνει ο προϋπολογισμός, όχι για δώρα, αλλά ούτε για ένα γεμάτο τραπέζι τα Χριστούγεννα, με τον εορτασμό να μετατρέπεται για κάποιους, σε «είδος πολυτελείας».
Οι εποχές βλέπετε έχουν αλλάξει και η χριστουγεννιάτικη περίοδος δε σημαίνει μόνο αγάπη, ευτυχία, αλληλεγγύη, οικογενειακές στιγμές, αλλά και επιπλέον -πολλά συχνά- έξοδα που δεν μπορούν να αντέξουν όλα τα νοικοκυριά.
Ειδικά στις μέρες μας που η ακρίβεια έχει ξεφύγει, με ό,τι αυτό συνεπάγεται και για περαιτέρω επιβάρυνση της ψυχολογίας το διάστημα αυτό, που κάθε άλλο παρά γιορτινό είναι για τους λιγότερο προνομιούχους (μεταξύ αυτών και αρκετοί συμπάροικοι μας).
Τα στοιχεία των ερευνών που βλέπουν το φως της δημοσιότητας και φέτος πριν τις γιορτές είναι αποκαρδιωτικά. Δεν είναι μόνο οι πιο ευάλωτοι οικονομικά, που δεν μπορούν να ανταπεξέλθουν. Ακόμα και αυτοί που έχουν ένα σταθερό εισόδημα κάνουν πλέον περικοπές καθώς δεν ξέρουν τι τους ξημερώνει με τις δαπάνες διαβίωσης.
ΕΟΡΤΑΣΤΙΚΕΣ… ΠΕΡΙΚΟΠΕΣ
Ειδικότερα, σύμφωνα με την έρευνα Resolve Political Monitor για την The Age, τα δύο τρίτα των Αυστραλών σχεδιάζουν να ξοδέψουν λιγότερα χρήματα τη φετινή εορταστική περίοδο από ό,τι πέρυσι, καθώς η αύξηση του κόστους ζωής πιέζει τους προϋπολογισμούς των νοικοκυριών.
Οι ανεβασμένες τιμές σε πολλές κατηγορίες τροφίμων, οι «φουσκωμένοι» λογαριασμοί ενέργειας, τα υψηλά επιτόκια, ενοίκια και ασφάλιστρα είναι μεταξύ των κύριων παραγόντων που ροκανίζουν την αγοραστική δύναμη.
Από τους 1.605 ερωτηθέντες στην έρευνα, το 66% δήλωσε ότι θα περιορίσει τις χριστουγεννιάτικες δαπάνες του φέτος και το 67% απάντησε ότι θα αγοράσει λιγότερα ή φθηνότερα δώρα.
Το 60% επισήμανε ότι δυσκολεύεται περισσότερο να τα βγάλει πέρα σε σύγκριση με την ίδια περίοδο πέρυσι, ενώ το 49% δήλωσε ότι θα δυσκολευόταν να αντέξει οικονομικά μια απροσδόκητη δαπάνη μερικών χιλιάδων δολαρίων αυτή τη στιγμή.
Όχι τυχαία η υποστήριξη στην κυβέρνηση Albanese εμφανίζεται στις δημοσκοπήσεις να εξασθενεί και οι βουλευτές των Εργατικών ανησυχούν όλο και περισσότερο ότι οι ψηφοφόροι θα στραφούν… στην αντιπολίτευση, αν δεν υπάρξουν περαιτέρω μέτρα οικονομικής βοήθειας.
Ο υπουργός Οικονομικών Jim Chalmers, βρίσκεται στο επίκεντρο της προσοχής.
Οι ερωτηθέντες επιρρίπτουν όλο και περισσότερο την ευθύνη για τον πληθωρισμό στην κυβέρνηση και όχι στην RBA, με το 47% να δηλώνει ότι η διαχείρισή του εναπόκειται πρωτίστως στον υπουργό Οικονομικών και τους υπουργικούς συναδέλφους του (από 42% τον Ιούλιο).
Ο ενδιάμεσος προϋπολογισμός που παρουσιάστηκε προ ημερών δεν περιείχε κάποιο «χριστουγεννιάτικο μποναμά», αλλά ο κ. Chalmers επανέλαβε τη δέσμευσή του να «εξετάσει» τι μπορεί να πράξει η κυβέρνηση ενόψει του προϋπολογισμού του Μαΐου.
«Θα εξετάσουμε … τις οικονομικές συνθήκες, τις δημοσιονομικές πιέσεις και, το σημαντικότερο, τις πιέσεις που δέχονται οι απλοί άνθρωποι σε όλη τη χώρα», δήλωσε στο podcast «The Conversation» το Σάββατο.
«Αν υπάρχουν περισσότερα που πρέπει να κάνουμε και περισσότερα που μπορούμε να κάνουμε, προφανώς θα κοιτάξουμε να τα κάνουμε».
Ο διευθυντής της Resolve, Jim Reed, σχολιάζοντας τα αποτελέσματα της νέας έρευνας, σημείωσε ότι δύο συνεχόμενα χρόνια οι πολίτες λένε ότι η περίοδος των διακοπών θα είναι πιο «μέτρια» από την προηγούμενη.
«Τα Χριστούγεννα μετατρέπονται γρήγορα σε ‘πολυτέλεια’», δήλωσε ο κ. Reed.
«Υπάρχει μια ανησυχία και ‘ευθραυστότητα’ καθώς (πολλοί άνθρωποι) έχουν ‘συμπιεστεί’ οικονομικά. Τα μισά νοικοκυριά μας λένε ότι θα δυσκολεύονταν να αντικαταστήσουν ένα χαλασμένο ψυγείο ή πλυντήριο ρούχων ή να επισκευάσουν ένα αυτοκίνητο ή ένα σπίτι που δεν καλύπτεται από την ασφάλεια, αν τους συνέβαινε κάτι τέτοιο αυτήν τη στιγμή».
Μόλις το 9% των ερωτηθέντων δήλωσαν ότι φέτος θα δώσουν περισσότερα χρήματα για δώρα από ό,τι πέρυσι.
Περισσότεροι από τους μισούς δήλωσαν ότι περιορίζουν τα σχέδια τους για ταξίδια και το 63% δήλωσε ότι σκοπεύει να ξοδέψει λιγότερα χρήματα για γεύματα και εξόδους φέτος.
Η ανώτερη οικονομολόγος της ANZ, Adelaide Timbrell, δήλωσε στην The Age ότι ενώ το υψηλό ποσοστό απασχόλησης σημαίνει ότι οι περισσότεροι «φτάνουν» στα Χριστούγεννα έχοντας τουλάχιστον ένα μισθό, ενδεχομένως προετοιμάζονται επίσης να αντιμετωπίσουν περισσότερη ακρίβεια.
«Ένα πραγματικά μεγάλο ποσοστό των νοικοκυριών, δεν ανησυχεί ότι το εισόδημά τους θα μηδενιστεί, αλλά πρέπει να κάνουν κάθε δολάριο (που δαπανούν) να ‘μετρήσει’ και αυτό θα περιορίσει την αύξηση που βλέπουμε ανά άτομο για τις χριστουγεννιάτικες δαπάνες», εκτίμησε η ίδια.
Η Ένωση Λιανοπωλητών (Australian Retailers Association), προβλέπει πάντως ότι οι δαπάνες κατά την περίοδο των γιορτών θα κυμανθούν στα ίδια επίπεδα με πέρυσι, στα 67 δισεκατομμύρια δολάρια.
«ΘΥΜΑ» ΤΟ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΙΑΤΙΚΟ ΓΕΥΜΑ
Το χριστουγεννιάτικο γεύμα φαίνεται να είναι το πιο πρόσφατο «θύμα» της κρίσης του κόστους ζωής καθώς οι τιμές τροφίμων είναι στα ύψη.
Με τον πληθωρισμό να επιβραδύνει μεν, αλλά να βρίσκεται πολύ πιο πάνω από ό,τι είχαμε συνηθίσει, πληρώνουμε σήμερα 16% περισσότερο για αγαθά και υπηρεσίες από ό,τι τον Δεκέμβριο του 2019.
Αυτό σημαίνει ότι και το εορταστικό γεύμα -το οποίο είναι (ή ήταν) συχνά η μόνη φορά που πολλοί δαπανούν για ακριβά τρόφιμα- κοστίζει πολύ περισσότερο πλέον.
Σύμφωνα με ανάλυση του ABC, ένα «μέσο» οικογενειακό τραπέζι με γαλοπούλα με όλα τα συνοδευτικά, συν ζαμπόν θα κόστιζε περί τα 200 δολάρια.
Περίπου 27 δολάρια περισσότερα από ό,τι πριν από την πανδημία – και είναι κατά 21 δολάρια ακριβότερα από ό,τι τα Χριστούγεννα του 2021.
Τα νοικοκυριά στην Αυστραλία ξοδεύουν το 17% του προϋπολογισμού τους για τρόφιμα (η δεύτερη υψηλότερη κατηγορία μετά τη στέγαση).
Αυτό σημαίνει ότι ήδη πολλά πορτοφόλια… έχουν αδειάσει πριν ακόμη την εορταστική περίοδο.
Η τιμή του τυριού αυξήθηκε κατά 15% το έτος έως τον Σεπτέμβριο, ακολουθούμενη από το ψωμί με 12%.
Ήταν οι υψηλότερες αυξήσεις στην κατηγορία τροφίμων του Δείκτη Τιμών Καταναλωτή (ΔΤΚ – πληθωρισμός).
ΕΧΕΙ ΚΑΙ ΧΕΙΡΟΤΕΡΑ
Σύμφωνα τον Salvation Army, περισσότεροι από 5,3 εκατομμύρια άνθρωποι στην Αυστραλία δε θα μπορέσουν να πληρώσουν φέτος ούτε για το χριστουγεννιάτικο γεύμα και το 30% των γονέων ανησυχούν ότι τα παιδιά τους θα μείνουν χωρίς δώρα, καθώς δεν μπορούν να τους τα αγοράσουν.
Ακόμα, σχεδόν το 60% αισθάνεται περισσότερη πίεση (άγχος) αυτήν την περίοδο των γιορτών σε σύγκριση με το 31,6% την ίδια περίοδο πέρυσι.
Σχεδόν 1 στους 7 γονείς ανησυχεί ότι τα παιδιά του θα μείνουν χωρίς το παραδοσιακό γεύμα των Χριστουγέννων και πάνω από το 70% των 2.000 ατόμων που συμμετείχαν στην έρευνα προσέχουν πλέον περισσότερο το πόσα ξοδεύουν.
Και περίπου 1 στους 10 ανθρώπους θα βασιστεί σε φιλανθρωπική υποστήριξη για να τα βγάλει πέρα αυτά τα Χριστούγεννα και από αυτούς, το 48,9% θα αποτανθεί πρώτη φορά για βοήθεια.
Την ίδια ώρα, οι «τράπεζες τροφίμων» (food banks) της Μελβούρνης αναφέρουν ότι είναι «υπερφορτωμένες» και «υποστελεχωμένες» ενόψει των Χριστουγέννων.
Το κέντρο της κοινότητας Collingwood και το κέντρο επισιτιστικής βοήθειας The Wellington κάνουν μάλιστα λόγω για αύξηση της ζήτησης κατά 1200% τα τελευταία χρόνια.
Παρείχαν τρόφιμα σε περίπου 40 άτομα την εβδομάδα κατά την έναρξη της πανδημίας του κορονοϊού.
Από τον περασμένο μήνα, μοιράζουν φρέσκα προϊόντα και κατεψυγμένα γεύματα σε περισσότερους από 500 ανθρώπους κάθε επτά ημέρες.
Τον τελευταίο χρόνο, η υπηρεσία από τα 7.400 κιλά φρέσκων προϊόντων και 700 κατεψυγμένα γεύματα που διανέμονταν τον μήνα, έφτασε να παρέχει λίγο πάνω από 12.000 κιλά φρέσκα προϊόντα και 2000 κατεψυγμένα γεύματα.
«Βλέπουμε περισσότερους ανθρώπους να προσέρχονται που μάλλον θα αποκαλούσαν τους εαυτούς τους μεσαία τάξη», δήλωσε ο διευθυντής Chris Sprake. «Λένε ότι πρέπει να διαλέξουν ανάμεσα στο φαγητό και το ενοίκιο και έτσι έρχονται σε εμάς για φαγητό».
Αλλά και η CareNET, στα βορειοανατολικά προάστια της Μελβούρνης, εισήγαγε λίστα αναμονής για πρώτη φορά αυτό το μήνα και παλεύει να βρει μια νέα αποθήκη για να αντεπεξέλθει στη ζήτηση.
Εκπρόσωπος της πολιτειακής κυβέρνησης δήλωσε ότι κανένας κάτοικος της Βικτώριας δε θα πρέπει να ανησυχεί για το αν θα έχει αρκετό φαγητό.
«Συνεχίζουμε να επενδύουμε σε μια σειρά από κοινοτικά προγράμματα και οργανώσεις που βοηθούν εκείνους που το χρειάζονται περισσότερο», δήλωσε. «Κατανοούμε τις πιέσεις που αντιμετωπίζουν τα νοικοκυριά και θα συνεχίσουμε να εργαζόμαστε για να μειώσουμε το κόστος ζωής…».
ΟΙ ΑΛΛΑΓΕΣ
Οι μεγαλύτεροι σε ηλικία συμπάροικοί μας σίγουρα θυμούνται ακόμα ότι πίσω στη «μητέρα» Ελλάδα, δεκαετίες πριν, τα Χριστούγεννα ήταν -για τους περισσότερους- φτωχικά μεν, αλλά «πλούσια» σε έθιμα και παραδόσεις, δίχως δώρα ίσως, αλλά με πολλή αγάπη και αλληλεγγύη.
Φτάνοντας στην Αυστραλία, δεν ήταν μόνο ο καιρός που άλλαξε κατά την εορταστική αυτή περίοδο.
Ωστόσο, σημαντικές αλλαγές έχουν συντελεστεί στην Αυστραλία (αλλά και στην Ελλάδα), σε σχέση με 50 χρόνια πριν και τις αρχές του ’70 για παράδειγμα όταν οι συνθήκες -κοινωνικές και οικονομικές- ήταν πολύ διαφορετικές.
Πίσω στο 1973, ο κυρίαρχος τύπος οικογένειας ήταν οι γονείς και τα παιδιά που ζούσαν σε ένα σπίτι που πιθανότατα θα ήταν στο δρόμο για την αγορά του ή που ήδη κατείχαν, σύμφωνα με τη Δημογράφο του Australian National University, Liz Allen.
«Ο πατέρας θα ήταν ο κύριος βιοπαλαιστής της οικογένειας και η μητέρα θα είχε αναλάβει το μεγαλύτερο μέρος της μη αμειβόμενης εργασίας του νοικοκυριού, συμπεριλαμβανομένης της φροντίδας των παιδιών», ανέφερε η Δρ Allen στο ABC.
Τότε δεν υπήρχαν τόσες ετήσιες άδειες για τους περισσότερους εργαζόμενους και οι διακοπές -ιδιαίτερα στο εξωτερικό- ήταν πολύ λιγότερο συχνές.
Τα παιδιά έπαιρναν γενικά πολύ λιγότερα δώρα από αυτά που τα περιμένουν τώρα κάτω από το δέντρο.
Τα οικογενειακά γεύματα ήταν συχνά πιο επίσημα, ενώ τα ακριβά θαλασσινά δεν ήταν ούτε κατά διάνοια τόσο δημοφιλή όσο είναι σήμερα.
Οι οικονομικές, τεχνολογικές, πολιτιστικές και κοινωνικές αλλαγές «συνέδεσαν» τα Χριστούγεννα με την «καταναλωτική ευφορία», ενώ θρησκευτικές πτυχές δεν είναι πλέον, για πολλούς, το επίκεντρο της γιορτής της 25ης Δεκεμβρίου.
«Έχουμε μετακινηθεί από τις εμπειρίες που είναι πιο συναισθηματικές, σε (υλιστικές) εμπειρίες όπως είναι τα δώρα», ανέφερε η Δρ Allen.
ΕΚΚΛΗΣΗ ΓΙΑ ΒΟΗΘΕΙΑ
Είναι βέβαια και αυτοί που έχουν πραγματική ανάγκη, όχι για δώρα απαραίτητα, αλλά πρωτίστως για τα «βασικά» της διαβίωσης και ως εκ τούτου χρήζουν οικονομικής, αλλά και ψυχολογικής, υποστήριξης.
Ο Major Brendan Nottle, του Salvation Army, μιλώντας στο Australian Associated Press, υπενθύμισε ότι πίσω από κάθε ένα στατιστικό στοιχείο βρίσκεται ένας άνθρωπος με ουσιαστικές ανάγκες.
Πολλοί είναι αυτοί που αγωνίζονται να τα βγάλουν πέρα φέτος. «Ποτέ άλλοτε δεν είδαμε μια εποχή όπου το χάσμα μεταξύ πλουσίων και φτωχών ήταν τόσο μεγάλο».
«Αυτά τα στατιστικά στοιχεία δείχνουν ξεκάθαρα τον συνεχή και σοκαριστικό αντίκτυπο που έχει το κόστος ζωής στους πολίτες σε όλη τη χώρα».
Η χριστουγεννιάτικη έκκληση (Christmas appeal) του Salvation Army στοχεύει στη συγκέντρωση 25 εκατομμυρίων δολαρίων για τη χρηματοδότηση του έργου του σε 400 κέντρα και 2.000 υπηρεσίες σε όλη την Αυστραλία.
Ο Major Nottle τόνισε ότι κανείς δεν πρέπει να αισθάνεται ότι είναι μόνος του αυτά τα Χριστούγεννα και προέτρεψε αυτούς που έχουν ανάγκη να απευθυνθούν στον Salvation Army.
Κάλεσε δε όσους μπορούν να το αντέξουν οικονομικά να προσφέρουν στην «Christmas appeal».
Επίσης, μπορείτε να στηρίξετε επίσης μία σειρά από παροικιακούς οργανισμούς που και την περίοδο αυτή των εορτών έχουν στόχο να μην αφήσουν κανέναν -ομογενή και μη- μόνο και αβοήθητο.
Με τις δωρεές σας, επισήμανε Major Nottle «fέρνετε το πραγματικό νόημα των Χριστουγέννων στους ανθρώπους, όχι μόνο παρέχοντας πρακτική βοήθεια, αλλά αναγνωρίζοντας ότι υπάρχουν άνθρωποι που νοιάζονται και ότι υπάρχει ελπίδα για το μέλλον».
