Η πρόβλεψη για το καθαρό χρέος (net debt) της Βικτώριας αυξήθηκε κατά περισσότερο από 6 δισεκατομμύρια δολάρια μέσα σε 6 μήνες και τώρα αναμένεται να φθάσει τα 177,8 δισεκατομμύρια δολάρια μέχρι το 2027.
Η πολιτειακή κυβέρνηση αποδίδει την αύξηση αυτή στις επενδύσεις για υποδομές -ιδίως στην πρόσθετη χρηματοδότηση για το North East Link, το οποίο έχει «εκτοξευθεί» σε 26,1 δισ. δολάρια- και στις αναβαθμίσεις δρόμων.
Η επικαιροποίηση του προϋπολογισμού 2023/24 που δόθηκε στη δημοσιότητα από τον υπουργό Οικονομικών της Βικτώριας, Tim Pallas αποκάλυψε ότι το καθαρό χρέος αναμένεται να φθάσει τα 135,5 δισ. δολάρια μέχρι τον Ιούνιο του επόμενου έτους.
Στη συνέχεια, πρόκειται να ανέλθει στα 177,8 δισ. δολάρια έως τον Ιούνιο του 2027, δηλαδή 6,4 δισ. δολάρια υψηλότερα από την εκτίμηση του κρατικού προϋπολογισμού του Μαΐου, που αντιστοιχεί στο 25,1% του ακαθάριστου προϊόντος της Πολιτείας (ΑΕΠ).
Η αποπληρωμή τόκων θα φτάσει τα 8,8 δισεκατομμύρια δολάρια ετησίως σε βάθος τετραετίας ή 16.700 δολάρια κάθε λεπτό.
Η πιο άμεση οικονομική θέση της Πολιτείας έχει βελτιωθεί ελαφρώς, με το φετινό έλλειμμα να προβλέπεται να αυξηθεί «μόνο» κατά 3,5 δισεκατομμύρια δολάρια (μια βελτίωση κατά 500 εκατομμύρια δολάρια).
Τα έσοδα από φόρους αναμένεται να αυξηθούν κατά 900 εκατ. δολάρια αυτό το οικονομικό έτος και κατά 1,1 δισ. δολάρια το επόμενο έτος, σε σύγκριση με όσα είχαν προβλεφθεί τον Μάιο, κυρίως λόγω των αυξήσεων στη μισθοδοσία, αλλά και στους φόρους γης (land taxes).
Ο κ. Pallas ύψωσε τους τόνους προς τον ομοσπονδιακό ομόλογό του (και επίσης Εργατικό), Jim Chalmers, κατηγορώντας την κυβέρνηση Albanese ότι δε σέβεται τους κατοίκους της Βικτώριας και αντιμετωπίζει την Πολιτεία ως… αγελάδα για άρμεγμα (milking cow).
Η ομοσπονδιακή κυβέρνηση στις δικές της μεσοπρόθεσμες δημοσιονομικές προοπτικές (MYEFO), ανακοίνωσε επιπλέον 11 δισ. δολάρια για έργα υποδομής τα επόμενα 10 χρόνια.
Όμως η Βικτώρια πρόκειται να λάβει λιγότερο από το 1% εκατό αυτού του ποσού – 101,8 εκατ. δολάρια, τα οποία θα διατεθούν κυρίως για τον Western Highway, μεταξύ Ballarat και Stawell.
«Δεν υπάρχει τίποτα δίκαιο στο να παίρνεις 1% των 11 δισ. δολαρίων για μία Πολιτεία με το 26% του πληθυσμού της χώρας και των οικονομικών προοπτικών της», τόνισε ο κ. Pallas.
«Αυτό δεν είναι τίποτα λιγότερο από γελοίο. Όχι, είναι χειρότερο από αυτό. Είναι μία απόρριψη για τους κατοίκους της Βικτώριας».
«Ειλικρινά, κάθε κάτοικος της Πολιτείας μας έχει το δικαίωμα να αισθάνεται προσβεβλημένος από το ποσό των κονδυλίων που μας έχουν δοθεί».
«Ακούσαμε από τον (ομοσπονδιακό) πρωθυπουργό, όταν ήταν ηγέτης της αντιπολίτευσης, ότι αξίζαμε να πάρουμε το μερίδιο που μας αναλογούσε. Λοιπόν, αυτό δεν ξεκινά με το 1% εκατό της εθνικής χρηματοδότησης των υποδομών».
Ο κ. Pallas πρόσθεσε ότι η Βικτώρια είναι η «οικονομική ατμομηχανή» της Αυστραλίας, η οποία έχει δημιουργήσει περισσότερες θέσεις εργασίας από οποιαδήποτε άλλη Πολιτεία τα τελευταία χρόνια.
«Ο Jim Chalmers είναι ο καθαρός ωφελημένος από όλη αυτή την πλημμύρα εσόδων που μπαίνει στα Ταμεία του».
«Περιμέναμε κάτι καλύτερο και σίγουρα μας διαβεβαίωσε η Καμπέρα ότι θα αντιμετώπιζε τις Πολιτείες με περισσότερο σεβασμό και αναγνώριση ότι όλοι πρέπει να παίρνουν το δίκαιο (μερίδιο) που τους αξίζει».
«Είναι λάθος που είμαστε συνεχώς η αγελάδα που αρμέγει η ομοσπονδιακή κυβέρνηση. Επιχορηγούμε διαρκώς τις Πολιτείες με χαμηλές επιδόσεις».
«Είμαι αρκετά αναστατωμένος γι’ αυτό».
Ο κ. Chalmers, ερωτηθείς σχετικά, είπε ότι δεν ενδιαφέρεται για μία λεκτική αντιπαράθεση με τον κ. Pallas, αλλά ανταπέδωσε.
«Μου δίνονται πολλές ευκαιρίες να σχολιάσω πράγματα όπως η ακύρωση των Κοινοπολιτειακών Αγώνων ή διαφορετικά φορολογικά μέτρα που λαμβάνουν οι διάφοροι πολιτειακοί υπουργοί Οικονομικών στους προϋπολογισμούς», είπε.
«Λέω κάθε φορά το ίδιο πράγμα, δηλαδή ότι αναγνωρίζω τις πιέσεις που δέχονται οι πολιτειακοί προϋπολογισμοί. Ζητώ από τις Πολιτείες και τις Περιοχές να αναγνωρίσουν τη συνεχιζόμενη πίεση που ασκείται και στον ομοσπονδιακό προϋπολογισμό».
«Πιστεύω ότι σημειώνουμε μεγαλύτερη πρόοδο όταν συνεργαζόμαστε αντί να ‘πυροβολεί’ ο ένας τον άλλον, και αυτή θα συνεχίσει να είναι η προσέγγισή μου».
Η Βικτώρια, πρόσθεσε ο ομοσπονδιακός υπουργός Οικονομικών, θα λάβει περίπου το 23% της χρηματοδότησης για υποδομές σε βάθος 10ετίας.
«Οι Πολιτείες γνωρίζουν εδώ και μερικές εβδομάδες ότι αναπροσαρμόζουμε τις δαπάνες για υποδομές … και το μερίδιο της Βικτώριας δεν είναι μικρότερο κατά τη διάρκεια αυτής της δεκαετούς περιόδου».
«Μόλις την περασμένη εβδομάδα, δεσμευτήκαμε για πολύ μεγαλύτερη χρηματοδότηση για την υγεία και τα νοσοκομεία. Επέκτεινα την εγγύηση ‘no worse off guarantee’ για τον GST, διπλασιάσαμε τη χρηματοδότηση για το πρόγραμμα Roads to Recovery και έτσι οι Πολιτείες και οι Περιοχές τα πάνε αρκετά καλά».
NORTH EAST LINK
Η πρωθυπουργός Jacinta Allan επιβεβαίωσε ότι το κόστος του North East Link αυξήθηκε σε σχεδόν 26 δισεκατομμύρια δολάρια πλέον, λέγοντας ότι υπήρχαν πρόσθετα έργα για το έργο του δρόμου και της σήραγγας, καθώς και αυξημένες πιέσεις στον προϋπολογισμό.
Το 2019, η τιμή ήταν 16 δισεκατομμύρια δολάρια, ενώ ένα σχέδιο του 2008 που συζητήθηκε κατά τη διάρκεια της κυβέρνησης Brumby πρότεινε ότι το έργο θα μπορούσε να κατασκευαστεί με 6 δισεκατομμύρια δολάρια.
«Δε νομίζω ότι κανείς είναι ιδιαίτερα χαρούμενος, υπάρχει σίγουρα μεγάλη απογοήτευση … ιδιαίτερα για την κλιμάκωση του κόστους που ήρθε ως συνέπεια της πανδημίας COVID και του πολέμου στην Ουκρανία», δήλωσε η κα Allan.
Όμως η Infrastructure Australia επισήμανε ότι η έλλειψη υλικών και εργατικού δυναμικού (περί των 230.000 ατόμων) οδηγούσε εν γένει τις αυξήσεισ στο κόστος μεγάλων έργων.
Η κα Allan χαρακτήρισε τα επιπλέον 10 δισεκατομμύρια δολάρια ως πρόσθετη επένδυση στο έργο, η οποία όμως, όπως προαναφέρθηκε, θα προσθέσει στο στο ήδη μεγάλο χρέος της Πολιτείας.
«Πρόκειται για παραγωγικές υποδομές, που υποστηρίζουν μια παραγωγική οικονομία», σημείωσε η πρωθυπουργός.
Η ομοσπονδιακή κυβέρνηση συνεισφέρει 1,75 δισεκατομμύρια δολάρια στον North East Link, αλλά η κα Allan δήλωσε ότι θα συνεχίσει να πιέζει για περισσότερα.
Ο «σκιώδης υπουργός» Μεγάλων Έργων David Southwick επέρριψε την ευθύνη στην κα Allan η οποία είχε επιβλέψει το εν λόγω έργο ως αρμόδια υπουργός υπό τον προκάτοχό της Daniel Andrews.
«Είναι γνωστή για τις ‘εκρήξεις’ του κόστους, αλλά η κλίμακα αυτής της τελευταίας ‘εκτίναξης’ θα πρέπει να σοκάρει όλους τους κατοίκους της Βικτώριας», δήλωσε ο κ. Southwick.
«Αυτό το έργο έχει ξεφύγει κατά περισσότερο από 1 δισεκατομμύριο δολάρια τον μήνα από τότε που δόθηκε μια ενημέρωση για το κόστος στον προϋπολογισμό του Μαΐου … τα στοιχεία του προϋπολογισμού Μεγάλων Έργων των Εργατικών δεν μπορούν πλέον να γίνουν πιστευτά».
Οι Φιλελεύθεροι σε ανακοίνωσή τους επισήμαναν ότι «η ζωή γίνεται ακόμη πιο δύσκολη για τους κατοίκους της Βικτώριας, καθώς τα νέα στοιχεία του προϋπολογισμού επιβεβαιώνουν ότι η δεινή οικονομική κατάσταση του κράτους συνεχίζει να επιδεινώνεται υπό την ηγεσία της Jacinta Allan».
«Το καθαρό χρέος της κυβέρνησης της Βικτώριας παραμένει υψηλότερο από το συνολικό χρέος της Νέας Νότιας Ουαλίας, του Κουίνσλαντ και της Τασμανίας».
«Η τρομακτική πρόβλεψη για το χρέος έρχεται καθώς οι ‘εκρήξεις’ δαπανών για Μεγάλα Εργα αυξάνονται σε τουλάχιστον 38,8 δισεκατομμύρια δολάρια και οι κάτοικοι της Βικτώριας πληρώνουν 53 νέους ή αυξημένους φόρους από τότε που εξελέγησαν οι Εργατικοί το 2014, μεταξύ άλλων για τα σχολεία, την υγεία, τις θέσεις εργασίας, τα ενοίκια και τις διακοπές».
«Ενώ η Jacinta Allan συνεχίζει να σπαταλά δισεκατομμύρια σε μεγάλες υπερβάσεις προϋπολογισμού έργων, οι καθημερινές υπηρεσίες υγείας, μεταφορών και εκπαίδευσης συνεχίζουν να παραμελούνται», τόνισε ο αρχηγός της αντιπολίτευσης, John Pesutto.
«Η εκτίναξη του κόστους Μεγάλων Έργων και η συνεχιζόμενη κακή οικονομική διαχείριση των Εργατικών έχουν πραγματικές συνέπειες για τους κατοίκους της Βικτώριας, οι οποίοι πληρώνουν περισσότερους φόρους, επιβαρύνονται με υψηλότερο χρέος και βλέπουν κρίσιμες υπηρεσίες να μένουν πίσω», σχολίασε ο «σκιώδης υπουργός» Οικονομικών, Brad Rowswell.