Μπορεί να μην είχαμε ομοσπονδιακές εκλογές το 2023, όπως το προηγούμενο έτος από αυτό, αλλά ο χρόνος που φεύγει ήταν γεμάτος από πολιτικές εξελίξεις, που κινήθηκαν κυρίως υπό τον «αστερισμό» της Οικονομίας.

Η διεξαγωγή δημοψηφίσματος μετά από 25 σχεδόν χρόνια (24 για την ακρίβεια) «έκλεψε την παράσταση» εντός και εκτός Κοινοβουλίου, αλλά η προσοχή των περισσότερων πολιτών φαίνεται πως ήταν -και παραμένει- στραμμένη στην ακρίβεια.

Ο πληθωρισμός αναδείχθηκε σε μεγάλο -αρνητικό- πρωταγωνιστή του 2023 με εκατομμύρια νοικοκυριά να νιώθει την πίεση του αυξημένου -κατά πολύ- κόστους διαβίωσης και ειδικότερα οι δανειολήπτες που είδαν τα επιτόκια να συνεχίζουν ανοδικά.

Την ίδια ώρα, μία σειρά από εκλογικές αναμετρήσεις, αλλά και παραιτήσεις/αποχωρήσεις, έφεραν σημαντικές αλλαγές σε επίπεδο ηγεσίας κομμάτων και κυβερνήσεων σε πολιτειακό επίπεδο.

Οι Εργατικοί διατηρούν τα ηνία ανά τη χώρα (δεν έχουν τη διακυβέρνηση μόνο στην Τασμανία). Αλλά μετά από έξι σχεδόν ανέφελους μήνες 2022, συνάντησαν πολλά εμπόδια το 2023, που προκάλεσαν με ουκ ολίγους τριγμούς στην κυριαρχία τους.

Το πιο δύσκολο από τα εμπόδια αυτά; Οι ζόρικες οικονομικές συνθήκες, εντός και εκτός συνόρων, που δεν αναμένεται να βελτιωθούν (εκτιμάται μάλιστα ότι θα επιδεινωθούν) εντός του 2024.

Υπό το βάρος του χρέους και της επιβράδυνσης της ανάπτυξης τα περιθώρια περαιτέρω δράσης της κυβέρνησης Albanese για τη στήριξη των πολιτών/ψηφοφόρων περιορίζονται και η αντιπολίτευση περιμένει στη… γωνία.

Ως εκ τούτου αναλυτές, δημοσιογράφοι, κομματικά στελέχη κ.ά. αναμένουν με ενδιαφέρον τη νέα χρονιά με το βλέμμα στραμμένο στην Οικονομία, η οποία -εκτός απροόπτου (π.χ. περαιτέρω αστάθεια στο παγκόσμιο γίγνεσθαι δεδομένων και των προεδρικών εκλογών στις ΗΠΑ του χρόνου)- θα «ορίσει» σε σημαντικό βαθμό τη διαμόρφωση της κοινής γνώμης και εντέλει της αυστραλιανής πολιτικής σκηνή.

ΤΙ ΛΕΝΕ ΤΑ «ΑΣΤΡΑ» (ΟΙ ΔΗΜΟΣΚΟΠΗΣΕΙΣ)

Μία «εικόνα» για το 2024 ίσως μπορούν να δώσουν οι τελευταίες δημοσκοπήσεις του 2023, αν και η Πολιτική είναι σαν τον… καιρό της Μελβούρνης – μπορεί να υπάρξουν απρόοπτα από τη μία στιγμή στην άλλη.

Επίσης, ως ιδιαίτερα σημαντική κρίνεται η επερχόμενη (τους πρώτους μήνες του νέου έτους) αναμέτρηση στο Dunkley για την πλήρωση της θέσης της ομοσπονδιακή βουλευτή των Εργατικών, Peta Murphy, η οποία απεβίωσε πριν λίγο καιρό μετά από μάχη με τον καρκίνο.

Η Katharine Murphy, πολιτική συντάκτης της εφημερίδας Guardian εκτιμά ότι εκλογές στο Dunkley δε θα είναι όπως στο Aston, τον περασμένο Απρίλιο όταν ακόμα ήταν πιο νωπές στους ψηφοφόρους οι μνήμες της διακυβέρνησης Morrison.

Τον Απρίλιο του 2023, το 52% των ερωτηθέντων στην έρευνα Guardian Essential ενέκρινε την απόδοση του Anthony Albanese ως πρωθυπουργού (ακόμα και όταν η πληθωριστική πίεση ώθησε το 61% να δηλώσει ότι είτε πιέζεται είτε αγωνίζεται να πληρώσει για ψώνια και τρόφιμα).

Όμως, λίγο περισσότερο από μισό χρόνο αργότερα στη νέα δημοσκόπηση Guardian Essential, η αποδοχή του πρωθυπουργού είναι σε αρνητικό έδαφος και το 76% των ερωτηθέντων είναι απογοητευμένοι με αυτό που θεωρούν ως «έλλειψη δράσης» για τις τιμές των τροφίμων και των ειδών παντοπωλείου, ενώ το 77% ζητά να γίνουν περισσότερα για τη μείωση των λογαριασμών ρεύματος.

Παράλληλα, η πρωτογενής ψήφος των Εργατικών έχει μειωθεί. Στη δημοσκόπηση Newspoll, από 39% τον Δεκέμβριο του 2022 έχει πέσει στο 33% τον Δεκέμβριο του 2023.

Τον Σεπτέμβριο του 2022, η πρωτογενής ψήφος του Συνασπισμού ήταν στο 31%, αλλά αυτό το μήνα ανέβηκε ξανά στο 36%. Εργατικοί και Συνασπισμός ήταν «στήθος με στήθος» σε επίπεδο δύο κομμάτων στην ίδια έρευνα.

«Οι δημοσκοπήσεις δεν είναι προγνωστικές. Αποτυπώνουν την εθνική διάθεση σε συγκεκριμένες χρονικές στιγμές … αλλά ένας νόμος της πολιτικής είναι αμετάβλητος: καμία κυβέρνηση δεν αψηφά τη βαρύτητα για πάντα», επισήμανε η Katharine Murphy.

Από την πλευρά του, ο δημοσιογράφος David Crowe, στηριζόμενος στα στοιχεία της τριμηνιαίας ανάλυσης της Resolve Political Monitor για την The Age (η οποία βασίστηκε στις απαντήσεις 4.818 ψηφοφόρων σε τρεις έρευνες από τον Οκτώβριο έως τον Δεκέμβριο) επισήμανε ότι οι Εργατικοί χάνουν έδαφος σε δύο Πολιτείες.

Η τάση αυτή, έγραψε, έχει μειώσει την πρωτογενή ψήφο του κόμματος από 37 σε 33% (στο Κουίνσλαντ) και από 38 σε 34% στη (Δυτική Αυστραλία) τον τελευταίο χρόνο.

Αναφέρεται δε ότι αποτελεί μεγάλη πρόκληση για τον κ. Albanese να διατηρήσει την υποστήριξη μεταξύ των οικογενειών που υποφέρουν από τον υψηλό πληθωρισμό, με την πρωτογενή ψήφο των Εργατικών να μειώνεται κατά 6% μεταξύ των ψηφοφόρων ηλικίας 35 έως 54 ετών.

Ωστόσο, σε εθνικό επίπεδο, σύμφωνα με τα στοιχεία της The Age, η πρωτογενής ψήφος των Εργατικών παραμένει υψηλότερη από ό,τι ήταν στις προηγούμενες εκλογές (μεταξύ άλλων σε Βικτώρια, Νέα Νότια Ουαλία, Νότια Αυστραλία), ενώ αυτή του Συνασπισμού μειώθηκε στο 32% (από 36% στις εκλογές).

Ακόμα, ο κ. Albanese διατήρησε το πλεονέκτημά του ως «προτιμώμενος πρωθυπουργός», με 43% έναντι 27% που υποστηρίζει τον Peter Dutton (αν και η διαφορά μεταξύ των δύο έχει μειωθεί). Το εν λόγω αποτέλεσμα είναι πιο «κλειστό» στο Κουίνσλαντ, όπου εκλέγεται ο ηγέτης της αντιπολίτευσης (39% υπέρ του Albanese και 32% υπέρ του Dutton).

«Οι Εργατικοί εξακολουθούν να προηγούνται του Συνασπισμού στις δημοσκοπήσεις μας, αλλά το ανησυχητικό για την κυβέρνηση … είναι ότι η τάση κατά τη διάρκεια του 2023 έχει πάει μόνο προς μία κατεύθυνση – εναντίον τους», σχολίασε ο διευθυντής της εταιρείας Resolve Strategic, Jim Reed.

«Το προβάδισμα των ψήφων των Εργατικών έχει μειωθεί πιο δραματικά μεταξύ των εργαζομένων με μεσαία εισοδήματα και όσων ζουν σε αστικές περιοχές».

«Με άλλα λόγια, εκείνοι που έχουν υποθήκες και μπορούν πλέον να τις αντέξουν λιγότερο, στράφηκαν φέτος εναντίον των Εργατικών».

ΟΙ ΑΡΕΣΤΟΙ ΚΑΙ ΟΙ… ΑΝΤΙΠΑΘΕΙΣ

Στο μεταξύ, σε μία άλλη έρευνα της Resolve Strategic για την The Age, η υπουργός Εξωτερικών, Penny Wong, βρέθηκε στην κορυφή των προτιμήσεων των πολιτών ως η πιο αρεστή/δημοφιλής πολιτικός της χώρας σε ομοσπονδιακό επίπεδο με «καθαρή» συμπάθεια +14%.

Ακολούθησε η ανεξάρτητη γερουσιαστής της Τασμανίας, Jacqui Lambie, με +10% και στην τρίτη θέση ήταν η γερουσιαστής του Συνασπισμού, Jacinta Nampijinpa Price, με +6% (και ισχυρή αναγνωρισιμότητα μετά την εκστρατεία της στο δημοψήφισμα κατά της «Φωνής»).

Για τον κ. Albanese η «καθαρή» συμπάθεια υποχώρησε στο -3% από 34% πριν από έναν χρόνο.

Για τον κ. Dutton ήταν στο -12%, αν και βελτιώθηκε ελαφρώς σε σχέση με πέρυσι.

Στην έρευνα συμμετείχαν 1.605 ψηφοφόροι σε εθνικό επίπεδο και, όπως επισήμανε η The Age, κυρίαρχησε η… αντιπάθεια για ορισμένους από τους πιο αναγνωρισμένους Αυστραλούς πολιτικούς.

Στους ερωτηθέντες παρουσιάστηκε ένας κατάλογος 40 πολιτικών προσώπων και ρωτήθηκαν αν έχουν θετική, ουδέτερη ή αρνητική άποψη για καθένα από αυτά, προέκυψε έτσι μία «καθαρή» βαθμολογία συμπάθειας, με αφαίρεση των αρνητικών βαθμών από τους θετικούς.

Ο πρώην πρωθυπουργός Scott Morrison είναι το λιγότερο δημοφιλές πρόσωπο, με «καθαρή» βαθμολογία -35%.

Ακολουθεί η πρώην γερουσιαστής των Πρασίνων Lidia Thorpe με -29%.

Ο πρώην ηγέτης των Εθνικών και πρώην αναπληρωτής πρωθυπουργός, Barnaby Joyce, ήταν στο -27% και η ηγέτιδα του One Nation, Pauline Hanson, στο -25%.

Αξιοσημείωτο είναι ότι ένας από τους ανεξάρτητους πολιτικούς που κέρδισε έδρα στις τελευταίες εκλογές, ο γερουσιαστής της Περιοχής της Πρωτεύουσας, David Pocock, είχε βαθμολογία +5%, ενώ η ανεξάρτητη βουλευτής της Βικτώριας, Helen Haines, +1%.

Η υπουργός Περιβάλλοντος, Tanya Plibersek, ήταν στο +3%, ο υπουργός Παιδείας, Jason Clare, στο +2% και ο υπουργός Υγείας Mark Butler στο +1%.

Ο υπουργός Οικονομικών Jim Chalmers είχε ισχυρή βαθμολογία +11% πριν από ένα χρόνο, αλλά λόγω των οικονομικών εξελίξεων βρέθηκε στο 0% φέτος.

Οι πιο αναγνωρίσιμοι πολιτικοί ήταν ο κ. Albanese και ο κ. Morrison, οι οποίοι ήταν γνωστοί στο 98% των ερωτηθέντων, ακολουθούμενοι από την πρώην πρωθυπουργό του Κουίνσλαντ, Annastacia Palaszczuk (96%), την κα Hanson (95%) και τον κ. Dutton (94%).

Η προσωπική αποδοχή ωστόσο δεν εξασφαλίζει καμία εκλογική νίκη, είναι μία «εικόνα» της διάθεσης των πολιτών σε μία συγκεκριμένη χρονική στιγμή και εντέλει πολλά αλλάζουν μέχρι την ώρα της απόφασης των πολιτών πριν την κάλπη.