O απόηχος της ιστορικής ρήσης “All the way with LBJ”, του πρώην πρωθυπουργού της Αυστραλίας, Harold Holt, και των συνεπειών της, φαίνεται να κρατεί καλά με την πλειονότητα των κατοίκων αυτής της χώρας. Τελευταία στοιχεία αποκαλύπτουν ότι το 71% εκείνων που συμμετείχαν στην έρευνα του νέου Ινστιτούτου Σχέσεων μεταξύ Αυστραλίας-Κίνας, είναι της άποψης ότι η Αυστραλία θα πρέπει να μείνει ουδέτερη σε περίπτωση ένοπλης σύρραξης μεταξύ Κίνας και Ιαπωνίας για το γνωστό θέμα των ακατοίκητων νησιών τα οποία στην ιαπωνική είναι γνωστά ως Senkaku.
Στην ίδια έρευνα, την οποία διηύθυνε ο πρώην υπουργός Εξωτερικών, Bob Carr, αποκαλύπτεται ότι το 68% πιστεύει ότι ο πρωθυπουργός δεν θα πρέπει να υποκύψει σε τυχόν πιέσεις του Αμερικανού ομολόγου του για στρατιωτική στήριξη της Ιαπωνίας.
Αφορμή σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο, έδωσαν οι δηλώσεις του Barak Obama τον περασμένο Απρίλιο όταν επισκέφθηκε το Τόκιο, ότι “η δέσμευση των ΗΠΑ όσον αφορά την ασφάλεια της Ιαπωνίας είναι δεδομένη, καλύπτει δε όλες τις περιοχές που βρίσκονται υπό τη διοίκηση της Ιαπωνίας, συμπεριλαμβανομένων και των νήσων Senkaku”.
Αξίζει να σημειωθεί ότι το 76% των 1.000 Αυστραλών που πήραν μέρος στην έρευνα, εξέφρασε την άποψη ότι σε περίπτωση που η Αυστραλία υποστήριζε με παροχή στρατιωτικής βοήθειας την Ιαπωνία, θα ήταν επιζήμιο για τις εμπορικές σχέσεις της χώρας με την Κίνα, οι οποίες και θα σημείωναν σημαντική πτώση.
Εντούτοις, το ποσοστό εκείνων που γνώριζαν τη σύγκρουση μεταξύ Κίνας και Ιαπωνίας δεν ανέρχεται πάνω από 40%.
Εκφράζοντας την άποψή της όσον αφορά τη στάση των Αυστραλών, η υπουργός Εξωτερικών, Julie Bishop, δήλωσε ότι οι Αυστραλοί δεν βλέπουν το λόγο να πάρουν την πλευρά των ΗΠΑ ή της Ιαπωνίας σε ενδεχόμενη σύρραξη με την Κίνα, πιστεύοντας ότι η καλύτερη στρατηγική είναι η Αυστραλία να μείνει ουδέτερη.
Η έρευνα συμπίπτει με το πρόγραμμα της κυβέρνησης να δαπανήσει δισεκατομμύρια σε υποβρύχια τελευταίας τεχνολογίας, πιθανολογείται δε ότι θα τα προμηθευτεί από την Ιαπωνία.
Αμυντικοί αναλυτές, εκτιμούν ότι η διαμάχη των δύο χωρών ενδέχεται να αποβεί επικίνδυνο σημείο ανάφλεξης στην περιοχή.
Να μη μας διαφεύγει ότι τον Δεκέμβρη η Ιαπωνία διαμαρτυρήθηκε όταν δύο κινέζικα πολεμικά πλησίασαν σε απόσταση 70 χιλιομέτρων από τα ακατοίκητα, πλούσια όμως σε πλουτοπαραγωγικές πηγές, νησιά.
Αναλύοντας τη στάση των Αυστραλών, ο Bob Carr, εκτιμά ότι οι Αυστραλοί είναι υπέρ της συμμαχίας της χώρας με τις ΗΠΑ, δεν επιθυμούν όμως η σχέση αυτή να τους δεσμεύσει σε περίπτωση που θα υπάρξει στρατιωτική σύρραξη μεταξύ Κίνας και Ιαπωνίας.
“Είναι αξιοσημείωτο ότι πάνω από το 50% των ερωτηθέντων δήλωσαν ότι η συμμαχία μεταξύ Αυστραλίας – Νέας Ζηλανδίας – ΗΠΑ ( ANZUS Treaty) δεν σημαίνει ότι η Αυστραλία οφείλει να στηρίξει την Ιαπωνία” δήλωσε ο πρώην υπουργός Εξωτερικών, υπενθυμίζοντας ότι “η κυβέρνηση δέχτηκε σκληρή κριτική από το Πεκίνο το 2013, όταν καυτηρίασε την απόφαση της δεύτερης να επιβάλει ζώνη άμυνας στην East China Sea, με τον πρωθυπουργό Tony Abbott να χαρακτηρίζει τη Ιαπωνία ως “τη στενότερη φίλη χώρα στην Ασία”.
MΙΑ ΓΚΑΦΑ
ΜΕ… ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΟ
Αναμφίβολα, ήταν μια γκάφα που θύμιζε έντονα την ιστορική ρήση του πρώην πρωθυπουργού Harold Holt “All the way with LBJ”, όταν τον Δεκέμβρη του 1966, πιεζόμενος από τον πρόεδρο των ΗΠΑ, Lyndon B. Johnson, ανακοίνωσε ότι η Αυστραλία θα τριπλασιάσει την στρατιωτική δύναμη στον πόλεμο του Βιετνάμ, φθάνοντας τις 6.500, δημιουργώντας μ’ αυτόν τον τρόπο, ένα ανεξάρτητο στρατιωτικό σώμα που είχε τις βάσεις του στο Nui Dat.
Πέντε μήνες αργότερα, συγκεκριμένα το Μάιο του 1967, ανακοίνωνε το θάνατο του πρώτου Αυστραλού στρατιώτη στο Βιετνάμ, του 21χρονου Errol Wayne Noack.
Αξιοσημείωτο ότι λίγο πριν την εξαφάνισή του στα νερά του Sorrento -17 Δεκεμβρίου 1967- ο Holt ανακοίνωσε μια θεαματική αύξηση στον αριθμό της αυστραλιανής στρατιωτικής δύναμης με την προσθήκη ακόμη ενός τάγματος , του τρίτου κατά σειρά – μια απόφαση που αρνήθηκε να εφαρμόσει ο διάδοχός του, John Gordon.
ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ
ΠΡΟΣ ΑΠΟΦΥΓΗ
Παράδειγμα προς αποφυγή -για τους επόμενους αρχηγούς της χώρας- η στάση του Harold Holt στον χειρισμό της υπόθεσης του πολέμου στο Βιετνάμ που στοίχισε χιλιάδες ζωές.
Επισκεπτόμενος τα Ενωμένα Έθνη τον Οκτώβρη του 1966 σε ομιλία του στην Ουάσιγκτον, παρουσία του προέδρου, Lyndon Johnson, δήλωσε την άνευ όρων υποταγή του στον Αμερικανό πρόεδρο αναφορικά με την πολιτική των ΗΠΑ στο θέμα Βιετνάμ και την συνεχιζόμενη στρατιωτική συμμετοχή της Αυστραλίας στον αιματηρό πόλεμο, λέγοντας, μεταξύ άλλων: “Στο πρόσωπό μας, δεν έχετε απλώς έναν φίλο με κατανόηση, αλλά κάποιον που πιστεύει ακράδαντα στην παρουσία μας εκεί. Δεν συμμετέχουμε, λόγω φιλίας, αλλά γιατί πιστεύουμε, όπως κι εσείς, ότι οφείλουμε να είμαστε εκεί. Θα μείνουμε δε για όσο διάστημα χρειαστεί για να επιτύχουμε τους στόχους της κυβέρνησης του Νοτίου Βιετνάμ”.
Απευθυνόμενος ο Holt στον Αμερικανό πρόεδρο και κατεχόμενος, προφανώς, από δυνατή συγκίνηση, τον βρίσκουμε να δηλώνει: “Λέγοντας όλα αυτά, ελπίζω ότι στις πιο μοναχικές και ίσως πιο σκληρές στιγμές που ζει κάθε αρχηγός έθνους, θα υπάρξει μια μικρή γωνιά στο νου και την καρδιά σας που χαίρεται με το γεγονός ότι έχετε έναν φίλο που σαςθαυμάζει, έναν σταθερό φίλο που θα είναι, σ’ όλη τη διαδρομή μαζί σας”. Ήταν η μεγάλη στιγμή της δήλωσης “All the way with LBJ”.
Ίσως θα πρέπει εδώ να προστεθεί ότι ο Holt δεν περιορίστηκε απλώς στο να δηλώσει την πλήρη και απόλυτη αφοσίωσή του στον πρόεδρο των ΗΠΑ, αλλά εκτόξευσε σκληρή κριτική στις χώρες που αρνήθηκαν να στείλουν στρατεύματα στο Βιετνάμ, όπως η Αγγλία, η Γαλλία και άλλες σύμμαχες χώρες.
Αξίζει να θυμηθούμε την επίσκεψη του Johnson στην Αυστραλία, μετά από πρόσκληση του Holt, μια επίσκεψη που σημαδεύτηκε με τις μεγαλύτερες αντιπολεμικές διαδηλώσεις που έλαβαν ποτέ χώρα, στην Αυστραλία.
Επιγραμματικά να πούμε ότι στο Σίδνεϊ οι διαδηλωτές ξάπλωναν μπροστά στις ρόδες του αυτοκινήτου που μετέφερε τον Johnson και τον πρέμιερ της Ν.Ν. Ουαλίας, Robert Askin, και ο τελευταίος προέτρεπε τον οδηγό να περάσει πάνω από τα κορμιά τους (“Run over the bastards”). Στη Μελβούρνη, οι διαδηλωτές αριθμώντας πάνω από 750.000, έριχναν βόμβες από μπογιές (paint bombs) στο όχημα που μετέφερε τον Αμερικανό πρόεδρο, φωνάζοντας “LBJ, LBJ how many kids did you kill today?”.
Με τις μνήμες αυτές νωπές στο μυαλό τους, πολλοί από τους πολίτες της Αυστραλίας, ιδιαίτερα εκείνοι που έζησαν τη φρίκη του πολέμου, και οι συγγενείς εκείνων που έχασαν τη ζωή τους σ’ έναν πόλεμο που χαρακτηρίστηκε “meaninless” (χωρίς νόημα), είναι επόμενο να φρικιούν, ακόμη και στη σκέψη ότι η Αυστραλία θα υποκύψει για δεύτερη φορά στην πρόσκληση της συμμάχου Αμερικής να συμβάλλει σε μια πιθανή μελλοντική πολεμική σύρραξη.
Δεν επιτρέπεται το ίδιο λάθος για δεύτερη φορά. Θα ήταν, όπως και το πρώτο, ασυγχώρητο.
Eξάλλου, δεν θα πρέπει να μας διαφεύγει, ότι η νέα συμφωνία ελεύθερου εμπορίου που συνήψε πρόσφατα η Αυστραλία με την Κίνα – μετά από διαδικασίες δέκα ολόκληρων χρόνων – αναμένεται να δώσει νέα δυναμική στην οικονομία της χώρας , ύψους $18 δις, όπως υπολογίζεται εντός της επόμενης δεκαετίας.
Επομένως κάθε κίνηση πρέπει να υπολογίζεται και ουδετερότητα, σε πιθανή μελλοντική σύρραξη μεταξύ Κίνας και Ιαπωνίας, είναι αναμφίβολα η πιο ενδεδειγμένη στάση εκ μέρους της Αυστραλίας, όπως εκτιμά και η πλειονότητα των πολιτών της.