Η αναπόληση θερινών διακοπών στην Ελλάδα δεν είναι σπάνιο φαινόμενο ειδικά για την παροικία μας.
Φέτος ωστόσο έχει «χτυπήσει κόκκινο», καθώς ο καιρός στην Αυστραλία κάθε άλλο παρά καλοκαίρι θυμίζει.
Όχι τυχαία λοιπόν, κάθε μέρα που περνά αυξάνεται ο αριθμός των ομογενών μας που ανακοινώνουν με χαρά ότι έχουν κλείσει ήδη τα εισιτήρια τους για τη… μεγάλη απόδραση στο ελληνικό καλοκαίρι.
Η προσμονή για την αναχώρηση μεγαλώνει και βέβαια διπλή (και τριπλή) είναι η χαρά για τους συμπάροικους που θα μπορέσουν να κάνουν διακοπές στις ιδιαίτερες πατρίδες με τα παιδιά και τα εγγόνια τους.
Σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια μάλιστα -εν μέσω πανδημίας και αυστηρών περιορισμών όσοι τα κατάφεραν να ταξιδέψουν ή αφού άνοιξαν και πάλι τα διεθνή σύνορα- δεν είναι λίγοι αυτοί που διαπιστώνουν πως οι τιμές των αεροπορικών εισιτηρίων είναι χαμηλότερες (αυτό το διάστημα τουλάχιστον).
Δεν είναι στα επίπεδα προ κορονοϊού, αλλά κάθε δολάριο που εξοικονομεί κανείς μετράει, ειδικά με την πίεση του κόστους ζωής να επιμένει.
Βασικό παράγοντα για την όποια υποχώρηση των τιμών, σύμφωνα και με νέα στοιχεία, αποτελεί ο ανταγωνισμός ή αλλιώς η αύξηση των διαθέσιμων πτήσεων/θέσεων.
Πιο συγκεκριμένα, όπως επισήμανε η Ειδική Ομάδα Εργασίας, που συστάθηκε σε ομοσπονδιακό επίπεδο επί του ζητήματος (Competition Taskforce), οι επιβάτες πληρώνουν συνήθως το μισό ποσό για ένα εισιτήριο δρομολογίου που εξυπηρετείται από τρεις αερομεταφορείς από ό,τι αν αυτό εκτελείται από μία μόνο εταιρεία.
Η «απλή απειλή» του ανταγωνισμού μπορεί να είναι αρκετή για να μειωθούν οι τιμές των αεροπορικών εισιτηρίων, αναφέρεται.
Διευκρινίζεται δε ότι όταν αν μία εταιρεία έχει «μονοπώλιο» σε ένα δρομολόγιο, οι τιμές ανέρχονται κατά μέσο όρο σε 39,6 σεντς ανά χιλιόμετρο.
Το ποσό αυτό μειώνεται στα 28,2 σεντς (ανά χιλιόμετρο) με έναν ανταγωνιστή και στα 19,2 σεντς (ανά χιλιόμετρο) όταν τρεις πάροχοι ανταγωνίζονται στην ίδια διαδρομή.
Και οι τιμές συνεχίζουν να πέφτουν καθώς προστίθενται περισσότεροι ανταγωνιστές.
Παρουσιάζοντας τα πρώτα πορίσματα της Competition Taskforce, ο βοηθός υπουργός Ανταγωνισμού Andrew Leigh τόνισε ότι ο ανταγωνισμός άσκησε «σημαντική» καθοδική πίεση στις τιμές των εισιτηρίων.
Ανέφερε πάντως ότι η έλλειψη ανταγωνισμού στον κλάδο των αερομεταφορών είναι ιδιαίτερα προβληματική σε μια χώρα όπως η Αυστραλία που εξαρτάται τόσο πολύ από τις πτήσεις για να συνδέσει πόλεις και να φτάσει σε άλλα μέρη του Κόσμου.
«Για έναν κάτοικο του Ντάργουιν, είναι συχνά φθηνότερο να πετάξει από το Ντάργουιν στη Σιγκαπούρη παρά να πετάξει από το Ντάργουιν στο Σίδνεϊ, ακόμη και αν η διεθνής πτήση είναι μεγαλύτερη από την εγχώρια», επισήμανε σε ομιλία του στο Chifley Research Centre στη Μελβούρνη την Τρίτη.
Ο κλάδος των αερομεταφορών, υπενθυμίζεται, τέθηκε υπό αυστηρό έλεγχο πέρυσι μετά την απόφαση της κυβέρνησης να εμποδίσει την Qatar Airways να πραγματοποιήσει πρόσθετες πτήσεις στην Αυστραλία.
Οι επικριτές υποστήριξαν πως αυτό έγινε για προστατευθούν τα συμφέροντα της αυστραλιανής Qantas.
Σε «απάντηση» στις κατηγορίες η κυβέρνηση Albanese προέβη σε μια επισκόπηση του τομέα -συμπεριλαμβανομένης της ανταγωνιστικότητάς του- και μια «λευκή βίβλος» αναμένεται στα μέσα του έτους για να δώσει την κατεύθυνση για μία μεταρρύθμιση.
Η Αυστραλιανή Επιτροπή Ανταγωνισμού και Καταναλωτών (ACCC) έχει επίσης ξεκινήσει εκ νέου την παρακολούθηση των αεροπορικών εταιρειών.
Η πρόεδρος της ACCC, Gina Cass-Gottlieb, δήλωσε επίσης ότι οι περισσότερες επιλογές και ο ανταγωνισμός διατηρούν τις πιέσεις στις τιμές των εισιτηρίων με βάση τις μέχρι τώρα εκτιμήσεις της Εποπτικής Αρχής.
Ο κ. Leigh είπε ότι περισσότερες από δώδεκα αεροπορικές εταιρείες λειτουργούσαν στην Αυστραλία πριν από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, αλλά από τη δεκαετία του 1950 έως τη δεκαετία του 1980, επικράτησε ένα «δυοπώλιο» (duopoly), με τις τιμές να διατηρούνται σε υψηλά επίπεδα.
«Μόνο με την απελευθέρωση των αερομεταφορών στα τέλη της δεκαετίας του 1980 οι πτήσεις έγιναν προσιτές για πολλές οικογένειες της μεσαίας τάξης και μικρούς επιχειρηματίες».
«Η αεροπορική ιστορία της Αυστραλίας δείχνει την αξία του ανταγωνισμού».
Αναμενόταν επίσης να παρουσιάσει νέα ευρήματα σχετικά με τις συγχωνεύσεις, που συμπίπτουν με την πάταξη από την ACCC των «εταιρικών γάμων» που οδηγούν σε υπερβολική «συγκέντρωση» της αγοράς.
Η ανάλυση διαπίστωσε ότι οι συγχωνεύσεις είναι συνήθως μεταξύ των μεγαλύτερων εταιρειών και ότι περίπου τα δύο τρίτα συμβαίνουν εν αγνοία της Επιτροπής Ανταγωνισμού.
Περίπου 1.000-1.500 συγχωνεύσεις πραγματοποιούνταν κάθε χρόνο σε σύγκριση με τις 330 που εξέταζε ετησίως η ACCC στο πλαίσιο του συστήματος εθελοντικής ενημέρωσης (voluntary notification system).
Η ACCC πιέζει για υποχρεωτική κοινοποίηση και έγκριση των επερχόμενων συγχωνεύσεων, ενώ ορισμένες εταιρείες πιστεύεται ότι ξεπερνούν τα όρια του εθελοντικού συστήματος και παρέχουν ελλιπείς, εσφαλμένες και καθυστερημένες πληροφορίες.
Σε συνέντευξή του σχετικά στο ABC Radio (πριν από την ομιλία του στο Chifley Research Centre), ο κ. Leigh, τόνισε:
«Η ανάλυση που πήραμε από το Υπουργείο Οικονομικών δείχνει ότι υπάρχει άμεση σχέση μεταξύ του ανταγωνισμού των αεροπορικών εταιρειών και του πόσο πληρώνετε».
«Όταν έχεις τρεις ανταγωνιστές σε ένα δρομολόγιο, τότε πληρώνεις τα μισά χρήματα ανά χιλιόμετρο από ό,τι όταν έχεις μόνο έναν μονοπωλιακό αερομεταφορέα».
«Αυτή τη στιγμή διεξάγεται μια αναθεώρηση των χρονοθυρίδων (στα αεροδρόμια – slots), η οποία θα είναι σημαντική από την άποψη της διασφάλισης ότι υπάρχει άφθονος ανταγωνισμός στον τομέα των αεροπορικών εταιρειών».
«Η κυβέρνηση μόλις επικαιροποίησε τη συμφωνία με την Turkish Airlines, ώστε να πραγματοποιεί 21 πτήσεις την εβδομάδα από τις αρχές του τρέχοντος έτους. Αυτό θα αυξηθεί σε 35 πτήσεις την εβδομάδα μέχρι το επόμενο έτος. Εξετάζουμε τρόπους βελτίωσης του ανταγωνισμού των αεροπορικών εταιρειών, ξέρω ότι υπήρξε μεγάλη δημοσιότητα γύρω από την απόφαση για την Qatar πέρυσι. Μας ενδιαφέρει πολύ να διασφαλίσουμε ότι η Αυστραλία θα έχει μια ζωντανή, ανταγωνιστική αγορά».
Ερωτηθείς αν η απόφαση για την Qatar Airways αποτελούσε παρέμβαση της κυβέρνησης που εντέλει μείωση τον ανταγωνισμό, ο κ. Leigh υποστήριξε ότι επρόκειτο για μία απόφαση «που ελήφθη από την Υπουργό (Μεταφορών, Catherine King) για τα εθνικά συμφέροντα…».
«Είναι γενικά προς το συμφέρον των καταναλωτών να υπάρχουν περισσότεροι ανταγωνιστές, αλλά μπορεί να υπάρχουν συγκεκριμένες περιπτώσεις στις οποίες δεν είναι προς το εθνικό συμφέρον…», πρόσθεσε.
«Η Υπουργός το εξήγησε … ο ανταγωνισμός είναι ένας σημαντικός παράγοντας, αλλά δεν είναι ο μόνος παράγοντας».
Σε κάθε πτυχή της Οικονομίας, τόνισε ο ίδιος, «ο καλύτερος τρόπος για να μειωθούν οι τιμές είναι ο περισσότερος ανταγωνισμός. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο η κυβέρνηση έχει επικεντρωθεί τόσο πολύ στη μεταρρύθμιση των κανόνων που αφορούν τον ανταγωνισμό από τότε που αναλάβαμε την εξουσία».
Η «σκιώδης υπουργός» Μεταφορών, Bridget McKenzie, υποστήριξε ότι τα στοιχεία που δόθηκαν στη δημοσιότητα επιβεβαιώνουν αυτό που ο Συνασπισμός έλεγε από τότε που απορρίφθηκε από την κυβέρνηση η αίτηση για επιπλέον πτήσεις της Qatar Airways.
«Όταν η Qantas ή η Virgin είναι ο μοναδικός αερομεταφορέας σε ένα δρομολόγιο, το κόστος των αεροπορικών ναύλων διπλασιάζεται», δήλωσε στο Australian Associated Press (AAP).
«Θέλουμε να δούμε χαμηλότερες τιμές για αεροπορικά εισιτήρια και ένα ασφαλή και αξιόπιστο αεροπορικό κλάδο, με τα αεροπλάνα να απογειώνονται και να προσγειώνονται στην ώρα τους και η βαλίτσα σας φτάνει στον προορισμό σας».