Ο Αμερικανός Πρέσβης στην Κύπρο, John M. Koenig, η θητεία του οποίου λήγει αυτό το καλοκαίρι, μοιράστηκε τις σκέψεις και τις εμπειρίες του από την 30χρονη προσωπική και επαγγελματική εμπλοκή του στα ζητήματα της ευρύτερης Ανατολικής Μεσογείου και απάντησε σε ερωτήσεις του κοινού που παρευρέθηκε σε εκδήλωση που δόθηκε προς τιμήν του.
Μιλώντας σε ανοικτή συζήτηση που διοργάνωσε το Πανεπιστήμιο Κύπρου και η Πρεσβεία των ΗΠΑ στην Κύπρο με θέμα: «Cyprus at a Crossroads: A diplomat reflects on three decades of engagement with the Eastern Mediterranean» κλήθηκε να σχολιάσει την παρουσία των 40.000 Τούρκων στρατιωτών και των δεκάδων χιλιάδων εποίκων στο νησί.
Ο κ. Koenig είπε: «Εγώ προσωπικά δεν θεωρώ ότι το Κυπριακό ζήτημα είναι κατά κύριο λόγο ένα πρόβλημα εισβολής και κατοχής. Αν δεν σας αρέσει, δεν μπορώ να κάνω κι αλλιώς. Δεν θεωρώ αυτό ως την ουσία του κυπριακού προβλήματος».
«Ωστόσο, αυτό είναι ένα τεράστιο πρόβλημα και ο μηχανισμός που υπάρχει για διευθέτηση των θεμάτων είναι οι διαπραγματεύσεις για διευθέτηση του Κυπριακού που λαμβάνουν χώρα υπό την αιγίδα των Ηνωμένων Εθνών», είπε, συμπληρώνοντας πως μέσω αυτής της διαδικασίας θα αντιμετωπιστούν όλα τα ζητήματα που αφορούν στην κυπριακή διένεξη.
Συνεχίζοντας σημείωσε ότι η όλη αυτή η ιστορία ουσιαστικά ξεκίνησε πριν από 51 χρόνια και το 1974 πήρε μια τεράστια και τραγική τροπή. Χωρίς να δικαιολογεί την πράξη της τουρκικής πλευράς, θεωρεί πως οι Ελληνοκύπριοι οφείλουν πια να προχωρήσουν και να αποδεχτούν την πραγματικότητα.
«Δεν μπορεί να αναχθεί η κατάσταση σε ένα πρόβλημα εισβολής και κατοχής. Αυτό στην πραγματικότητα σημαίνει να αγνοήσετε τη δική σας ιστορία», είπε στο κοινό και πρόσθεσε «έχετε πολλά πράγματα να ασχοληθείτε εκτός από την παρουσία της Τουρκίας στο νησί και την παρουσία των τουρκικών στρατευμάτων που δεν υποστηρίζουμε ή αποδεχόμαστε και την παρουσία των εποίκων που δεν ανεχόμαστε. Αυτά όλα είναι ζητήματα που πρέπει ωστόσο να αντιμετωπιστούν στο πλαίσιο των διαπραγματεύσεων καθώς θα πρέπει επίσης να λάβουμε υπόψη τις απόψεις της τουρκοκυπριακής κοινότητας».
Επεσήμανε επίσης ότι «δεν νομίζω ότι έχω συναντήσει έναν Τουρκοκύπριο -ίσως υπάρχουν μερικοί εκεί έξω- που να πιστεύει πραγματικά ότι το Κυπριακό είναι πρόβλημα εισβολής και κατοχής και αυτοί είναι οι άνθρωποι με τους οποίους θα πρέπει να πετύχετε την ειρήνη . Έτσι θα πρέπει να δώσετε προσοχή στο πώς και αυτοί βλέπουν το κυπριακό πρόβλημα».
Ο Σωτήρης Τσουρής, πρόεδρος της Κυπριακής Κοινότητας Νέας Νότιας Ουαλίας, δεν σοκάρεται καθόλου από τις προκλητικές δηλώσεις του κ. Koenig, οι οποίες κατά τη γνώμη του, αντικατοπτρίζουν την επί δεκαετίες παθητική στάση των ΗΠΑ απέναντι στο κυπριακό ζήτημα.
«Η πολιτική των Ηνωμένων Πολιτειών, όλα αυτά τα χρόνια, ιδιαιτέρως μετά το 1974, είναι γνωστή και προσωπικά δεν με εκπλήσσει η αναφορά του Αμερικάνου Πρέσβη John Koenig στο θέμα της Κύπρου» είπε στο «Νέο Κόσμο».
«Είχε το θράσος να μας πει ότι το πρόβλημα της Κύπρου δεν είναι η εισβολή και η κατοχή εκ μέρους της Τουρκίας. Ο κύριος πρέσβης υπηρέτησε για 30 χρόνια στις Αμερικανικές Διπλωματικές Υπηρεσίες, στον ίδιο γεωγραφικό χώρο, δηλαδή στην Ανατολική Μεσόγειο και θα έπρεπε να γνωρίζει ακριβώς ποιο είναι το πρόβλημα στην Κύπρο».
Αναφέρθηκε μάλιστα στην επίσκεψη του αντιπρόεδρου των Ηνωμένων Πολιτειών Joe Biden το 2014, ο οποίος είχε δηλώσει ότι η Κύπρος είναι στρατιωτικός έτερος των Ηνωμένων Πολιτειών.
«Στο τέλος του 2015, όταν το Τουρκικό ερευνητικό σκάφος ‘Barbaros’ παραβίασε την Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη της Κύπρου και διεξήγαγε γεωτρήσεις, πού ήταν οι Ηνωμένες Πολιτείες και ο στρατιωτικός έτερος της Κύπρου; Απλώς λυπάμαι που υπάρχουν στην Κύπρο πολιτικές δυνάμεις που ευελπιστούν στο ότι η Αμερική θα βοηθήσει στην λύση του Κυπριακού» είπε.
Ο κ. Μιχάλης Μιχαήλ από την πλευρά του, επίτημος ερευνητικός συνεργάτης και καθηγητής στο La Trobe University, είπε στο «Νέο Κόσμο» πως «καλό είναι να μη δίνουμε στις δηλώσεις απερχόμενων αξιωματούχων της Αμερικανικής Κυβέρνησης, περισσότερη αξία από όση τους πρέπει».
«Ήταν έξυπνο από μέρους του; Πιθανόν όχι. Αποτελούσε επίσημη δήλωση της πολιτικής των ΗΠΑ; Αμφιβάλλω. Έχει σημασία; Ελπίζω όχι», λέει πριν τονίσει ότι τέτοιου είδους σχόλια είναι επικίνδυνα μόνο γιατί είναι εύκολο να αποσυντονίσουν την κοινή γνώμη και να δημιουργήσουν επιπλέον προστριβές ανάμεσα στις κυπριακές πλευρές την ίδια στιγμή που οι ηγέτες τους κάνουν σημαντικές προσπάθειες να βρουν λύση στο ζήτημα των κατεχόμενων.