Το «βαθύ κόκκινο» στα Χρηματιστήρια διεθνώς (με συνέπεια απώλειες και σε πολλούς λογαριασμούς superannuation) στις αρχές της εβδομάδας και τα «μαύρα μαντάτα» της Αποθεματικής Τράπεζας της Αυστραλίας (RBA) για επίμονο πληθωρισμό (έως τα τέλη του 2025), προκάλεσαν νέο πονοκέφαλο στην ομοσπονδιακή κυβέρνηση.
Ο υπουργός Οικονομικών, Δρ Jim Chalmers, προσπάθησε να καθησυχάσει -από τη μία- σημειώνοντας ότι δεν αναμένουμε ύφεση στην Οικονομία, αλλά να προειδοποιεί -από την άλλη- ότι δε χωρά εφησυχασμός, εν μέσω «παγκόσμιας οικονομικής αβεβαιότητας» καθώς Αυστραλία δεν είναι «απρόσβλητη».
Σε κάθε περίπτωση… κάπου στη μέση (στη μέγγενη) βρίσκονται οι πολίτες που συνεχίζουν στενάζουν υπό το βάρος του κόστους ζωής και ειδικά οι δανειολήπτες που αναμένουν διακαώς το πότε η RBA θα προχωρήσει σε μείωση του επιτοκίου της (κάτι που δεν αποτελεί άμεση επιθυμία για τους έχοντες καταθέσεις και όχι χρέος).
Τα επιτόκια (σε σχέση με την πορεία του πληθωρισμού) είναι ένα ζήτημα που αφορά άμεσα και την κυβέρνηση, που μετά και το πρόσφατα «φρεσκάρισμά» της θέλει μία θετική ατζέντα -ειδικά ως προς το μέτωπο της ακρίβειας- στην πορεία προς τις ομοσπονδιακές εκλογές (ίσως και πρόωρες σύμφωνα με κάποιους αναλυτές).
Τα μαντάτα ωστόσο που επιφύλασσε η διοικητής της RBA, Michele Bullock, την περασμένη Τρίτη κάθε άλλο παρά ευχάριστα ήταν για τον πρωθυπουργό, Anthony Albanese και ειδικά για το οικονομικό του επιτελείο, με την αντιπολίτευση να μη χάνει την ευκαιρία για «επίθεση».
Και δεν είναι ότι το επιτόκιο της Τράπεζας (cash rate) παράμεινε αμετάβλητο στο 4,35% εκ νέου (η τελευταία φορά που το αύξησε -σε υψηλά 12ετίας πλέον- ήταν τον περασμένο Νοέμβριο), αλλά η πρόβλεψη πως ο πληθωρισμός, ως έχουν οι δείκτες τουλάχιστον, δεν προβλέπεται να πέσει εντός του στόχου του 2%-3% έως τα τέλη του 2025 (αντί στα μέσα).
Σχολιάζοντας «διπλωματικά» την απόφαση της Τράπεζας, ο Δρ Chalmers, δήλωσε ότι «οι Αυστραλοί περνούν ήδη αρκετά δύσκολα, και το τελευταίο πράγμα που χρειάζονταν … ήταν περισσότερη πίεση για το κόστος ζωής, οπότε η απόφαση αυτή είναι καλοδεχούμενη».
«Νομίζω επίσης ότι η μη μεταβολή των επιτοκίων από τον περασμένο Νοέμβριο παρέχει μεγαλύτερη ασφάλεια στους κατόχους ενυπόθηκων δανείων και στις μικρές επιχειρήσεις που ήδη δέχονται πιέσεις».
Για τις πρόσφατες αναταράξεις στα Χρηματιστήρια ανέφερε ότι «οφείλεται στην ασθενέστερη από την αναμενόμενη αύξηση της απασχόλησης και των κερδών της τεχνολογίας στις ΗΠΑ, καθώς και στην αύξηση των ιαπωνικών επιτοκίων που επηρεάζουν και τις ασιατικές αγορές».
«Η Αυστραλία δεν είναι απρόσβλητη από αυτές τις παγκόσμιες εξελίξεις. Τις είδαμε να παίζουν ρόλο στο δολάριο Αυστραλίας και στις δικές μας αγορές μετοχών», πρόσθεσε και επισήμανε ότι η μεταβλητότητα αυτή είναι «άλλη μια υπενθύμιση του πόσο αβέβαιο είναι το παγκόσμιο οικονομικό περιβάλλον».
«Είμαστε σίγουροι για την αυστραλιανή Οικονομία. Είμαστε βέβαιοι ότι μπορούμε να συνεχίσουμε να βλέπουμε τον πληθωρισμό να μετριάζεται, είμαστε βέβαιοι ότι μπορούμε να συνεχίσουμε να αναπτυσσόμαστε. Αλλά αυτό είναι μια πολύ σημαντική προειδοποίηση κατά του εφησυχασμού … είμαστε σίγουροι, αλλά όχι εφησυχασμένοι, για τις οικονομικές προοπτικές της Αυστραλίας».
Μιλώντας και στο ABC ανέφερε πως «δεν είναι η πρόβλεψή μας ότι θα δούμε ύφεση εδώ, αλλά υπάρχει μεγάλη παγκόσμια οικονομική αβεβαιότητα και γι’ αυτό είναι τόσο σημαντικό να έχουμε λάβει τις σωστές αποφάσεις στους προϋπολογισμούς μας για τους σωστούς λόγους».
Από την πλευρά του, ωστόσο, ο «σκιώδης υπουργός» Οικονομικών, Angus Taylor, είπε πως μπορεί να αποτελεί μία «ανακούφιση» για τους πολίτες το ότι τα επιτόκια δεν αυξήθηκαν ξανά, αλλά ότι η κυβέρνηση των Εργατικών θα πρέπει να λογοδοτήσει για το γεγονός ότι δεν εξάλειψε ακόμη την απειλή του πληθωρισμού.
Η RBA, πρόσθεσε, έχει «παρατείνει το χρονικό πλαίσιο που θα χρειαστεί για να επιστρέψουμε στο επίπεδο-στόχο του πληθωρισμού (2%-3%)».
«Αυτά είναι άσχημα νέα για τις οικογένειες …».
«Δε βρισκόμαστε μόνο στην τελευταία θέση όσον αφορά την αντιμετώπιση του πληθωρισμού, αλλά και όσον αφορά την οικονομική ανάπτυξη. Αν η κυβέρνηση είχε αντιμετωπίσει τον πληθωρισμό δε θα βρισκόμασταν σε αυτή την κατάσταση».
Νωρίτερα, η διοικητής της RBA ανέφερε πως η Τράπεζα εξακολουθεί να «βλέπει» κάποια «σημαντική αβεβαιότητα» σχετικά με τις οικονομικές προοπτικές.
«Να τονίσω ότι εξακολουθεί να υπάρχει ο κίνδυνος ο πληθωρισμός να αργήσει πολύ να επιστρέψει στο στόχο … τα πρόσφατα στοιχεία του ΔΤΚ (Δείκτη Τιμών Καταναλωτή) ήταν σε γενικές γραμμές σύμφωνα με τις προσδοκίες μας, τις προβλέψεις μας».
«Αλλά μην κάνετε κανένα λάθος, ο πληθωρισμός εξακολουθεί να είναι πολύ υψηλός και το Δ.Σ. εξακολουθεί να ανησυχεί για τον βαθμό υπερβάλλουσας ζήτησης στην Οικονομία».
«Αυτό που εννοώ με αυτό είναι ότι η ποσότητα των αγαθών και υπηρεσιών που τα νοικοκυριά, οι επιχειρήσεις και η κυβέρνηση θέλουν να αγοράσουν και χρειάζονται, είναι μεγαλύτερη από την ποσότητα που μπορεί να παρέχει και να προσφέρει βιώσιμα η Οικονομία».
«Χρησιμοποιούμε το εργαλείο που έχουμε στη διάθεσή μας, τη νομισματική πολιτική (μέσω των επιτοκίων), για να διαχειριστούμε την πλευρά της ζήτησης της Οικονομίας».
«Προσπαθούμε να επαναφέρουμε τη ζήτηση σε ισορροπία με την προσφορά και να επαναφέρουμε τον πληθωρισμό στη ζώνη-στόχο μεταξύ 2% και 3%».
«Αλλά το γεγονός είναι ότι η πρόοδος στη μείωση του πληθωρισμού είναι πολύ αργή εδώ και ένα χρόνο…».
Ο Δρ Chalmers δε δέχθηκε ότι οι δαπάνες της κυβέρνησης ευθύνονται για τον επίμονο πληθωρισμό. «Οι δαπάνες του προϋπολογισμού δεν είναι ο πρωταρχικός καθοριστικός παράγοντας των τιμών στην Οικονομία, αλλά μπορούμε να βοηθήσουμε και βοηθάμε με τον σχεδιασμό των πολιτικών μας για το κόστος ζωής, οι οποίες μας βοηθούν να επιστρέψουμε στο στόχο συντομότερα».
«Το άλλο σημείο που είναι πεντακάθαρο στη δήλωση (της κα Bullock), και με το οποίο η κυβέρνηση και εγώ συμφωνούμε, είναι ότι ο πληθωρισμός έχει υποχωρήσει πολύ. Είναι κολλώδης και πιο επίμονος από ό,τι θέλουμε να είναι».
Στο θέμα «επανήλθε» η υπαρχηγός της αντιπολίτευσης, Sussan Ley κάνοντας λόγο για απόδειξη της «αποτυχίας του κ. Albanese να θέσει σε εφαρμογή ένα σωστό οικονομικό σχέδιο».
«Οι σπάταλες δαπάνες αυτής της κυβέρνησης αυξάνουν τον πληθωρισμό και συμβάλλουν στη δημιουργία του προβλήματος και η Michele Bullock το έχει πράγματι διευκρινίσει αυτό», είπε η κα Ley.
Μια κυβέρνηση Συνασπισμού πρόσθεσε θα «μειώσει τη γραφειοκρατία» για τις επιχειρήσεις και θα έχει ένα «οικονομικό σχέδιο επιστροφής στα βασικά».
ΠΕΡΙ ΕΠΙΤΟΚΙΟΥ
Σε σχέση δε με μία μελλοντική μείωση των επιτοκίων η κα Bullock επισήμανε ότι «βάσει αυτών που γνωρίζουμε σήμερα μια βραχυπρόθεσμη μείωση του ταμειακού επιτοκίου δεν ευθυγραμμίζεται με τις τρέχουσες σκέψεις του Δ. Σ.».
«Έχουμε δει από την εμπειρία στο εξωτερικό πόσα προβλήματα μπορεί να δημιουργήσει ο πληθωρισμός στην πορεία προς τα κάτω και σε όλη την Οικονομία…».
«Καταλαβαίνω ότι αυτό δεν είναι αυτό που ο κόσμος θέλει να ακούσει. Γνωρίζω ότι υπάρχουν πολλά νοικοκυριά και μικρές επιχειρήσεις που αγωνίζονται με τα επιτόκια εκεί που βρίσκονται. Πολλοί άνθρωποι τα βγάζουν πέρα δύσκολα και αυτό το γνωρίζουμε πολύ καλά … Αλλά πραγματικά το καλύτερο πράγμα που μπορούμε να κάνουμε, και το έχω ξαναπεί αυτό … είναι να επαναφέρουμε τον πληθωρισμό στον στόχο, διότι δεν μπορούμε να αφήσουμε τον πληθωρισμό να ξεφύγει».
«Το Δ.Σ. προσπαθεί, όπως έχουμε πει και στο παρελθόν, να πλοηγηθεί σε μια ‘στενή πορεία’ εδώ, ώστε να μην οδηγήσει σε έξαρση της ανεργίας. Θέλουμε να προσπαθήσουμε να διατηρήσουμε την απασχόληση αυξανόμενη, αν μπορούμε. Και η κρίση του Δ.Σ. ήταν η διατήρηση του επιτοκίου εκεί που είναι και διασφαλίζοντας ότι ο κόσμος θα καταλάβει ότι η μείωση του επιτοκίου δεν είναι στην ημερήσια διάταξη βραχυπρόθεσμα…».
«Θα πρέπει όμως να πω ότι επαγρυπνούμε για τους ανοδικούς κινδύνους και αν όντως φανεί ότι ο πληθωρισμός δεν ακολουθεί το δρόμο που προβλέπουμε, τότε, αν χρειαστεί, θα αυξήσουμε τα επιτόκια».