Η γεωπολιτική κατάσταση στη γειτονιά της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αλλά και ακανθώδη ζητήματα που δυσκολεύουν τις ευρωτουρκικές σχέσεις, όπως είναι το Κυπριακό και η κατάσταση στη Μέση Ανατολή, συζητήθηκαν κατά τη διάρκεια του γεύματος εργασίας που είχαν οι 27 υπουργοί Εξωτερικών της Ε.Ε., με τον Τούρκο ομόλογό τους, Χακάν Φιντάν, στις Βρυξέλλες, όπως δήλωσε ο Ύπατος Εκπρόσωπος της Ε.Ε., Ζοζέπ Μπορέλ.
Κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου που παραχώρησε, λίγο μετά το πέρας των εργασιών, ο κ. Μπορέλ εξέφρασε την ικανοποίησή του για τη συμμετοχή του κ. Φιντάν, επισημαίνοντας ότι είναι η πρώτη φορά μετά από πέντε χρόνια που προσκαλείται ο υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας σε άτυπο Συμβούλιο της Ε.Ε.
Ο κ. Μπορέλ είπε ότι συζητήθηκε ιδιαιτέρως το Κυπριακό ζήτημα, στο οποίο αναφέρθηκαν πολλά κράτη-μέλη.
«Εκφράσαμε την αλληλεγγύη της Ε.Ε. με σεβασμό στις θέσεις της Κύπρου και τη βούλησή μας να αναζητήσουμε λύση μέσω πολιτικού διαλόγου», είπε, εκφράζοντας την ελπίδα ότι αυτή η πρόσκληση προς τον ΥΠΕΞ της Τουρκίας «θα είναι το πρώτο βήμα για την επανάληψη της διαδικασίας διαλόγου προκειμένου να αναζητηθεί λύση στο Κυπριακό».
Όπως είπε, οι εργασίες της συνόδου άργησαν να ολοκληρωθούν, λόγω αυτής της συζήτησης.
Ερωτηθείς αν η Τουρκία ζήτησε την επανεκκίνηση των ενταξιακών διαπραγματεύσεων με την Ε.Ε., απάντησε πως η Τουρκία είναι υποψήφια προς ένταξη χώρα και θα συνεχίσει να είναι. Σημείωσε, ωστόσο, ότι δεν τέθηκε συγκεκριμένη ημερομηνία για έναρξη διαπραγματεύσεων από τουρκικής πλευράς.
Ο ΥΠΕΞ της Κύπρου, Κωνσταντίνος Κόμπος, δήλωσε σχετικά με το γεύμα εργασίας: «Δόθηκε η ευκαιρία στην Ε.Ε., τόσο σε θεσμικό επίπεδο, όσο και σε επίπεδο κρατών-μελών, να εκφράσει με απόλυτη σαφήνεια τις θέσεις της γύρω από το Κυπριακό σε σχέση με το πώς αυτό αποτελεί σημαντικό θεμελιώδη παράγοντα ως προς την πρόοδο στα ευρωτουρκικά».
«Η συζήτηση ήταν μακρά» με τον προσκεκλημένο Τούρκο υπουργό Εξωτερικών, πρόσθεσε και επισήμανε ότι η κυπριακή πλευρά είναι «απόλυτα ικανοποιημένη» από την «προσέγγιση των άλλων κρατών μελών επί του ζητήματος».
«Είχαμε την ευκαιρία να τονίσουμε ότι δεν μπορεί να υπάρξει αποσύνδεση του Κυπριακού από την όποια πρόοδο μπορεί να προκύψει στο ζήτημα των ευρωτουρκικών. Στη συνέχεια και κατά την πρόοδο της συζήτησης τέθηκαν ζητήματα τα οποία αποτελούν πάγιες θέσεις της τουρκικής πλευράς, ζητήματα τα οποία απαντήθηκαν με απόλυτη σαφήνεια στη βάση της διεθνούς νομιμότητας», τόνισε ο κ. Κόμπος.
Ο ΥΠΕΞ της Ελλάδας, Γιώργος Γεραπετρίτης, κατά το γεύμα εργασίας, σύμφωνα με διπλωματικές πηγές, επισήμανε ότι «η Ελλάδα και η Τουρκία, παρά τις θεμελιώδεις διαφορές που υφίστανται μεταξύ τους, συνεργάζονται σε σημαντικά θέματα θετικής ατζέντας και είναι σημαντικό να διατηρούν ανοικτούς διαύλους επικοινωνίας για να προλαμβάνονται κρίσεις».
Παράλληλα, υπογράμμισε ότι η Ελλάδα ενθαρρύνει την ευρωπαϊκή προοπτική της Τουρκίας, η οποία δύναται να είναι αμοιβαία επωφελής, τόσο για την Ε.Ε. όσο και για την Τουρκία υπό την προϋπόθεση βέβαια ότι η Τουρκία θα σέβεται το ευρωπαϊκό κεκτημένο και το διεθνές δίκαιο σε όλη την έκτασή του, καθώς και την κυριαρχία και τα κυριαρχικά δικαιώματα όλων των κρατών μελών της Ε.Ε.
Σε σχέση με το Κυπριακό ζήτημα, το οποίο συναρτάται με την πρόοδο των ευρωτουρκικών σχέσεων, τόνισε, όπως σημειώνουν οι ίδιες πηγές, την ανάγκη εξεύρεσης λύσης στο πλαίσιο των αποφάσεων του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών και κάλεσε την Τουρκία να εξαντλήσει κάθε δυνατότητα, προκειμένου να επανεκκινήσουν οι συνομιλίες υπό την αιγίδα των Ηνωμένων Εθνών.
Ωστόσο, ο υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας, στις δηλώσεις του, απέρριψε τη διασύνδεση του Κυπριακού με τις ευρωτουρκικές σχέσεις.
«Πιστεύουμε ότι η αναζωογόνηση των σχέσεων Τουρκίας-Ε.Ε. είναι προς το συμφέρον όλων. Ωστόσο, τονίσαμε ότι η σύνδεση του Kυπριακού προβλήματος με τις σχέσεις Τουρκίας-Ε.Ε. δεν είναι υγιής μέθοδος και δε θα αποφέρει αποτελέσματα», είπε ο κ. Φιντάν.
Υπογράμμισε πάντως ότι η ένταξη στην Ε.Ε. αποτελεί στρατηγικό στόχο για τη χώρα του.
«Θέλουμε να προχωρήσουμε με μια θετική ατζέντα. Εάν η Ε.Ε. επιδείξει θετική προσέγγιση με τον ίδιο τρόπο, αυτό θα είναι προς το συμφέρον όλων», είπε ο κ. Φιντάν.
Έμφαση έδωσε στο θέμα των θεωρήσεων εισόδου για τους Τούρκους πολίτες στις χώρες της ζώνης Σένγκεν.
Επίσης, ζήτησε να επαναλειτουργήσουν οι καθιερωμένοι μηχανισμοί διαλόγου Τουρκίας-ΕΕ που ανεστάλησαν το 2019 και «να γίνουν συγκεκριμένα βήματα σε τεχνικά ζητήματα».
Χαρακτήρισε την περίπου δίωρη συνάντηση στις Βρυξέλλες «θετική εξέλιξη» και «σημαντική για την αναζωογόνηση των σχέσεών μας με την Ε.Ε.», υπενθυμίζοντας ότι η Τουρκία δεν είχε προσκληθεί σε αυτές τις συναντήσεις για αρκετό καιρό.