Η δραματική ταινία ελληνικής παραγωγής «Φόνισσα» της Εύας Νάθενα, ξεχωρίζει στο 29ο Φεστιβάλ Ελληνικού Κινηματογράφου ως μια συγκινητική ιστορία γυναικών που διαδραματίζεται πριν από 100 χρόνια, αλλά παραμένει επίκαιρη μέχρι σήμερα.

Η βραβευμένη ταινία –που θα εκπροσωπήσει την Ελλάδα κατά τη διαγωνιστική διαδικασία των βραβείων Όσκαρ– κάνει πρεμιέρα στην Αυστραλία -στο Σίδνεϊ και τη Μελβούρνη- στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Ελληνικού Κινηματογράφου, το οποίο διοργανώνουν οι Ελληνικές Κοινότητες της Νέας Νότιας Ουαλίας και της Μελβούρνης, αντίστοιχα.

Στο πρόγραμμα ταινιών στο Σίδνεϊ, η ταινία θα «ανοίξει» το Φεστιβάλ, το Σάββατο, 19 Οκτωβρίου στις 8.30μμ. στην καινούρια κινηματογραφική αίθουσα Palace Cinema Moore Park, ενώ μία ειδική εκδήλωση θα προηγηθεί της προβολής.

Την ίδια ημέρα, οι κάτοικοι της Μελβούρνης θα μπορούν να απολαύσουν την ταινία στο The Astor Theatre στις 7μμ.

Η ταινία -βασισμένη στο γνωστό ομώνυμο μυθιστόρημα του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη- διαδραματίζεται σ’ ένα νησί της Ελλάδας στις αρχές του 20ού αιώνα, όπου μια καταπιεστική πατριαρχική κοινωνία φέρνει τις γυναίκες στα όρια.

Η πρωταγωνίστρια, την οποία υποδύεται η ηθοποιός Καρυοφυλλιά Καραμπέτη, μετατρέπεται σε δολοφόνο στην προσπάθειά της να «απελευθερώσει» νεαρά κορίτσια από την κοινωνική τους μοίρα, διαπράττοντας γυναικοκτονία.

Η σκηνοθέτιδα της ταινίας, Εύα Νάθενα, εξήγησε ότι διάβασε για πρώτη φορά το βιβλίο του Παπαδιαμάντη όταν ήταν 16 ετών ως μέρος της σχολικής διδακτέας ύλης και ένιωσε μια περίεργη και αμήχανη συμπόνοια για την πρωταγωνίστρια.

Παραδέχθηκε ότι της φάνηκε παράξενο εκείνη την εποχή, αλλά το κατάλαβε καλύτερα όταν η μητέρα της της αποκάλυψε ότι είχε δεχτεί αρνητικά σχόλια επειδή είχε γεννήσει δύο κορίτσια.

Η κα Νάθενα δήλωσε ότι βίωσε το φαινόμενο του διαγενεακού τραύματος όταν άκουσε την ιστορία της δικής της μητέρας.

«Ένιωσα ότι δεν ταυτίζεται κανείς με τις πράξεις της ηρωίδας του Παπαδιαμάντη, αλλά με το τραύμα της, που ήταν αρκετά παρόμοιο με αυτό της μητέρας μου», δήλωσε στον «Νέο Κόσμο».

Η ίδια τόνισε ότι το φαινόμενο που αναλύει το βιβλίο καθώς και η ταινία, συνέβη στην Ελλάδα, όπου καθοριστικό ρόλο έπαιζε η οικονομική πίεση που επέβαλε στους φτωχούς γονείς ο παλιός νόμος περί προίκας.

Είπε ότι το 1836 εστάλη μία επιστολή από το Δήμο Σκοπέλου (γειτονικό νησί της Σκιάθου, γενέτειρα του Παπαδιαμάντη) προς την κυβέρνηση ζητώντας να καταργηθεί ο νόμος αυτός για να σταματήσουν έτσι οι ανεξήγητες δολοφονίες δευτερότοκων και τριτότοκων κοριτσιών, οι γονείς των οποίων αδυνατούσαν να τους δώσουν προίκα λόγω φτώχειας.

«Η επιστολή αυτή αποκαλύπτει ότι οι δολοφονίες αυτές συνέβαιναν σε μέρη της Ελλάδας όπου ο νόμος αυτός δεν ήταν επίσημος και όπου δεν μπορούσε να γίνει δίωξη κατά των δολοφόνων, παρότι οι Αρχές ήταν ενήμερες».

Ο Παπαδιαμάντης επέκρινε αυτόν το νόμο στο βιβλίο του, που κυκλοφόρησε περίπου 60 χρόνια αργότερα, το 1900, ενώ ο νόμος παρέμεινε σε ισχύ μέχρι το 1983.

«Ο Παπαδιαμάντης επισημαίνει μέσω της πρωταγωνίστριας, ότι η κοινωνία δημιούργησε αυτόν τον νόμο και γι’ αυτό χαρακτηρίζει το μυθιστόρημά του ως ‘κοινωνικό μυθιστόρημα’», δήλωσε η σκηνοθέτιδα.

Στην πορεία, η Νάθενα ανέπτυξε μια βαθύτερη κατανόηση της «Φόνισσας» του Παπαδιαμάντη, και το 2009 ξεκίνησε να διαβάζει και να καταγράφει ό,τι μπορούσε να μάθει για το βιβλίο, με απώτερο στόχο την διασκευή αυτής της ιστορίας σε ταινία.

Το 2021, έπειτα από μια δεκαετία περίπου, κατάφεραν να ξεκινήσουν τα γυρίσματα.

«Αποφασίσαμε να ξεκινήσουμε αυτό το έργο χωρίς κατεύθυνση και χωρίς να είμαστε βέβαιοι ότι θα γίνει. Ήταν απλώς μια σκέψη για αυτή τη συνεργασία που φαινόταν να αφορά περισσότερους ανθρώπους από εμάς. Ένιωσα ότι θα ήταν ένας καλός στόχος, ένα ωραίο όνειρο», δήλωσε η ίδια.

«ΠΡΟΚΕΙΤΑΙ ΓΙΑ ΕΝΑ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΖΗΤΗΜΑ»

Η Νάθενα αποκάλυψε ότι η ταινία κλείνει με στατιστικά στοιχεία από επίσημες πηγές σχετικά με τον αριθμό των κοριτσιών/γυναικών που έχουν δολοφονηθεί εξαιτίας του φύλου τους.

«Τα επίσημα στοιχεία αναφέρουν ότι μέχρι το 1990, ένας τρομακτικός αριθμός περισσότερων από 100 εκατομμυρίων γυναικών ‘αγνοούνται’ από τα δημογραφικά στοιχεία. Το 2013 το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο υπολογίζει τον αριθμό αυτό σε 200 εκατομμύρια», δήλωσε η ίδια.

Υπολογίζεται ότι 40 εκατομμύρια γυναίκες από το σύνολο προέρχονται από την Κίνα λόγω της πολιτικής που επέβαλλε σε κάθε οικογένεια μόνο ένα παιδί, γεγονός που αποδεικνύει ότι το φαινόμενο συνεχίζεται ακόμη και σήμερα.

«Ο Παπαδιαμάντης έφερε στην επιφάνεια την ανάγκη να δούμε με συμπόνοια τι πέρασαν οι πρόγονοί μας», δήλωσε η Νάθενα.

Η σκηνοθέτιδα εξέφρασε την απέραντη χαρά της που η ταινία είχε επιτυχία και είχε απήχηση στο εξωτερικό, τονίζοντας ότι τα κεντρικά θέματα του έργου αγγίζουν όλον τον Κόσμο.

«Πρόκειται για ένα παγκόσμιο ζήτημα και δεν αφορά μόνο την Ελλάδα. Υπάρχουν ακόμα κορίτσια που ‘αγνοούνται’ στην Ινδία. Είμαι πάντα βαθιά ικανοποιημένη και ευγνώμων όπου κι αν προβάλλεται αυτή η ταινία στον κόσμο, γιατί μεταφέρει αυτό το μήνυμα», δήλωσε.

Η Νάθενα δήλωσε ότι ανυπομονεί να έρθει στην Αυστραλία για την προβολή της ταινίας και να ρίξει φως σε αυτές τις πτυχές της κοινωνικής ιστορίας της Ελλάδας.

«Η ΦΡΑΓΚΟΓΙΑΝΝΟΥ ΕΙΝΑΙ ΜΙΑ ΑΠΟ ΤΙΣ ΠΙΟ ΕΜΒΛΗΜΑΤΙΚΕΣ ΜΟΡΦΕΣ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ»

Η Καραμπέτη εξέφρασε την τεράστια τιμή που ένιωσε όταν της ζητήθηκε να ενσαρκώσει την πρωταγωνίστρια του κοινωνικού μυθιστορήματος του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη, «Φόνισσα».

«Η Φραγκογιαννού είναι από τις πιο εμβληματικές μορφές της ελληνικής λογοτεχνίας, βγαλμένη από την πένα ενός από τους σημαντικότερους συγγραφείς μας», δήλωσε η Καραμπέτη στον «Νέο Κόσμο».

«Έχουν γραφεί άπειρες αναλύσεις και μελέτες γι’ αυτήν παγκοσμίως, μέσα από τη ματιά της κοινωνιολογίας, της εγκληματολογίας ή της ψυχανάλυσης. Ήταν λοιπόν για μένα τεράστια τιμή η πρόταση να την ερμηνεύσω και μεγάλη πρόκληση υποκριτικά».

Η ηθοποιός εξήγησε ότι ο χαρακτήρας της πρωταγωνίστριας έχει διαστρεβλωθεί και επηρεαστεί από την σκληρή κοινωνία στην οποία ζει και ότι πίστευε πραγματικά ότι έσωζε τα κορίτσια από τα δεινά που θα συναντούσαν στη ζωή τους.

«Έχει κακοποιηθεί σωματικά και ψυχολογικά ακόμα κι από την ίδια της τη μητέρα. Επειδή ξέρει πολύ καλά τι σημαίνει να είσαι γυναίκα σ’ αυτήν την κλειστή πατριαρχική κοινωνία -όπου τα νεογέννητα κοριτσάκια είναι ανεπιθύμητα για τις φτωχές οικογένειές τους, που πρέπει να τους δώσουν προίκα- φτάνει στο σημείο να σκοτώνει αυτά τα μωρά και αργότερα και μεγαλύτερα κοριτσάκια», δήλωσε η Καραμπέτη.

«Μέσα στη σύγχυση του μυαλού της, πιστεύει ότι επιτελεί το θέλημα του Θεού και ότι με τον θάνατο ελευθερώνει αυτά τα κοριτσάκια από τη βασανιστική ζωή που τα περιμένει».

Παραδέχτηκε ότι ήταν δύσκολο να την ερμηνεύσει, «να μπαίνω καθημερινά στα σκοτάδια της ψυχής της και να προσπαθώ να ισορροπήσω ανάμεσα στη φρίκη, την τρυφερότητα και την απόγνωσή της».

Η ηθοποιός σημείωσε ότι είναι απίστευτα περήφανη για τη μεγάλη καλλιτεχνική και εισπρακτική επιτυχία της ταινίας στην Ελλάδα με αποτέλεσμα να εκδηλωθεί σημαντικό ενδιαφέρον για την προβολή της στο εξωτερικό.

«Η συμμετοχή της σε μεγάλα φεστιβάλ σ’ όλον τον κόσμο, όχι μόνο ελληνικού κινηματογράφου αλλά και διεθνούς, όπως της Σαγκάης όπου πήρε το βραβείο σκηνοθεσίας, μας δίνει την ευκαιρία να διαδώσουμε σε ένα ευρύτερο κοινό το μήνυμα κατά της γυναικείας κακοποίησης και των διακρίσεων λόγω φύλου».

«Η σκηνοθέτις μας, Εύα Νάθενα, εγώ και όλοι οι συνεργάτες μας, είχαμε την ανάγκη να μιλήσουμε γι’ αυτό το τεράστιο πρόβλημα και να επηρεάσουμε όσο το δυνατόν περισσότερες συνειδήσεις», είπε η ηθοποιός.