H ακόλουθη ομιλία εκφωνήθηκε από το Γιάννη Αναστασιάδη στα εγκαίνια της έκθεσης «Νους υγιής εν σώματι υγιή – Η Αθλητική Κληρονομιά του Ελληνισμού της Ανατολίας» που παρουσιάζει αυτές τις μέρες το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο «Ο Ελληνισμός της Ανατολίας – από το Αιγαίο ως στον Πόντο», στο πλαίσιο των εκδηλώσεων μνήμης για την 106η επέτειο της Γενοκτονίας του Ποντιακού Ελληνισμού:
«Καταρχάς θα μου επιτρέψετε να σας συγχαρώ για το σπουδαίο και πολύτιμο έργο που έχετε προσφέρει σε ό,τι αφορά την ιστορία του Ελληνισμού της Μικράς Ασίας και του Πόντου. Να είστε σίγουροι ότι με το έργο σας αφήνετε σπουδαία κληρονομιά στα παιδιά μας, εδώ στην Αυστραλία και ειλικρινά σας ευχαριστούμε θερμά για αυτό.
Κατά δεύτερον είναι μεγάλη μου τιμή να βρίσκομαι σήμερα εδώ μαζί σας ως προσκεκλημένος, για να μιλήσω για την προσωπική μου ζωή και εμπειρία ως τέκνο μεταναστών Ποντίων που αφιέρωσε τη ζωή του στον αθλητισμό.
19 Μαιου 1919 -19 Μαιου 2025
106 χρόνια σήμερα από τη γενοκτονία των Ποντίων.
Η σημερινή μέρα είναι μέρα τιμής, είναι μέρα μνήμης όλων εκείνων που χάσανε τη ζωή τους και ξεριζώθηκαν άδικα από τα πάτρια εδάφη τους.
353.000 Έλληνες, Πόντιοι έχασαν τη ζωή τους σε έναν φρικτό πόλεμο και μια προσπάθεια ριζικής εξόντωσης από τα παράλια του Εύξεινου Πόντου.
Άφησαν πίσω τους σπίτια, χωράφια, μια ιστορία και έναν πολιτισμό που είχαν δημιουργήσει για πάνω από 3.000 χρόνια.
Μέσα σε αυτούς ήταν και οι δικοί μου παππούδες.
Πρόσφυγες από την Τραπεζούντα και την Κερασούντα φτάνουν το 1920 στην Βόρεια Ελλάδα, λίγο έξω από την Ξάνθη και στη Σταυρούπολη ξεκινάνε τη νέα τους ζωή.
Εκεί γεννιούνται οι γονείς μου, εκεί μεγαλώνουν, και στη Μελβούρνη φτάνουν ως μετανάστες πλέον για να δημιουργήσουν εδώ τη δική τους οικογένειά και τη δική τους νέα ζωή!
Μεγάλωσα σε ένα περιβάλλον που μόνο περηφάνια και αγάπη έτρεφε για τον Πόντο. Οι παραδόσεις τα έθιμα, τα φαγητά, οι αρχές και αξίες όλες, με ρίζες τον Πόντο.
Πρώτα ένιωθα Πόντιος και μετά όλα τα άλλα. Είχαμε τόση περηφάνια για την καταγωγή μας που πολλές φορές χαριτολογώντας όταν μας ρωτούσαν αν είμαστε Έλληνες, λέγαμε όχι Έλληνες, Πόντιοι!
Ο πατέρας μου ήταν εκείνος που μου φύτεψε τον σπόρο της αγάπης για τον αθλητισμό και φυσικά τον ΠΑΟΚ.
Μεγαλώναμε και στο σπίτι μας υπήρχε η σημαία του ΠΑΟΚ.
Ξεκίνησα να παίζω ποδόσφαιρο από πολύ μικρός, 8 χρόνων.
Όλο μου το πάθος και όλη μου η αγάπη ήταν εκεί στο γήπεδο.
Στον αγώνα και στην μπάλα, και που ακόμα συνεχίζεται σχεδόν 50 χρόνια μετά.
Θυμάμαι το 1978, 10 χρόνων παιδί τότε, στην Αθήνα (που είχαμε μετακομίσει για λίγο) να ακούμε από το ράδιο ζωντανά την μετάδοση του τελικού κυπέλλου Ελλάδας, Παοκ-Λάρισα.
Δεν θα ξεχάσω ποτέ πόσο τρελά πανηγυρίζαμε όλοι στην κουζίνα, εκείνη τη μέρα!
Και ποιος θα φανταζόταν ότι 10 χρόνια μετά από εκείνη την ιστορική νίκη του ΠΑΟΚ θα έπαιζα πλέον εγώ στην ομάδα που τόσο μας σημάδεψε. Ούτε στα πιο τρελά μου όνειρα δεν θα μπορούσα να το είχα φανταστεί.
Και φυσικά η τιμή και η περηφάνια τεράστια!
Ένα όνειρο ζωής, γινόταν πραγματικότητα για μένα!
Έφτασα στον ΠΑΟΚ το 1988 και τον υπηρέτησα πιστά ως το 1996.
“Νούς υγιής εν σώματι υγιές λέγαν οι αρχαίοι ημών πρόγονοι”. Κάτι που επιβεβαιώνει πόσο σημαντικός ήταν ο αθλητισμός στην αρχαιότητα.
Γυμναστική και αθλητισμός ήταν συνυφασμένες έννοιες με την παιδεία και το ελληνικό πνεύμα και καθοδήγησαν μαζί με την πίστη τον Ελληνισμό και στα χρόνια της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.
Από το 1839 ο Ελληνισμός γνώρισε άνθηση σε ολόκληρη τη Μικρά Ασία – στην Κωνσταντινούπολη, τη Σμύρνη, τον Πόντο – με την ίδρυση σχολείων, γυμνασίων, αστικών σχολών, παρθεναγωγείων, συλλόγων και αθλητικών σωματείων. Γυμναστήρια και κολυμβητήρια αναφέρονται σε πόλεις όπως η Τραπεζούντα, η Κερασούντα και, φυσικά, η Κωνσταντινούπολη.
1875 στην Κωνσταντινούπολη έχουμε την ίδρυση του αθλητικού και πολιτιστικού σωματείου Ερμής, που δημιουργήθηκε από Ρωμιούς της Πόλης στη συνοικία Πέρα.
Μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή, το 1922 και την ανταλλαγή των πληθυσμών, μία ομάδα προσφύγων που εγκαταστάθηκαν στη Θεσσαλονίκη δημιουργούν το 1926 τον Πανθεσσαλονίκειο Αθλητικό Όμιλο Κωνσταντινουπολιτών.
Έτσι γεννιέται ο ΠΑΟΚ, ως η ιστορική συνέχεια του συλλόγου «Ερμής».
Ως χρώματα της ομάδος επιλέχθηκαν το πένθιμο μαύρο για να συμβολίζει την τραγική περιπέτεια του μικρασιατικού ελληνισμού και το αισιόδοξο λευκό που θα ανοίγει ένα παράθυρο στο μέλλον.
Σύμβολό της ο δικέφαλος αετός της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας, έχοντας όμως τα φτερά κλειστά, ως ένδειξη και πάλι σεβασμού και πένθους για τον ξεριζωμό των Ελλήνων της Πόλης.
Αντιλαμβάνεται κανείς την ιστορία αλλά και τη βαρύτητα πίσω από αυτή την ομάδα, αυτόν το σύλλογο.
Αυτή τη φανέλα υπηρέτησα πιστά στη ζωή μου. Σεβάστηκα την όμορφη ιστορία του.
Για μένα το να παίζω σε μια τόσο σπουδαία ομάδα δεν ήταν απλά ένα σπορ, ήταν τρόπος ζωής.
250 παιχνίδια φορώντας την ασπρόμαυρη φανέλα.
Πολλές μνήμες, σημαντικά παιχνίδια τι να πρώτοθυμηθώ!
Θα σας αναφέρω χαρακτηριστικά μια ιστορία από τις πρώτες μέρες μου στον ΠΑΟΚ.
Αρχές Ιουλίου ήταν του 1988 ήμουν στα γραφεία και υπέγραφα το συμβόλαιο μου. Κάποια στιγμή ακούω πανηγυρισμούς και δυνατές φωνές γύρω μου. Είχα την εντύπωση ότι όλο αυτό γινόταν για μένα, αλλά μέσα σε λίγα λεπτά ενημερώθηκα ότι ο ΠΑΟΚ είχε κληρωθεί να παίξει με τη μεγάλη ομάδα της Νάπολη του Ντιέγκο Μαραντόνα και για αυτό φυσικά και οι πανηγυρισμοί!
Μια απίστευτη στιγμή για μένα, ένα παιδί 19 χρονών. Πριν από έναν μήνα είχα τον Μαραντόνα σε αφίσα στο δωμάτιο μου στην Αυστραλία και σε λίγες εβδομάδες θα έπαιζα εναντίον αυτού του θρύλου.
Εκείνη τη στιγμή κατάλαβα σε πόσο μεγάλη ομάδα είχα υπογράψει!
Όπως σας είπα οι συγκινήσεις με τον ΠΑΟΚ ήταν ατελείωτες.
Τα μεγάλα ντέρμπι με τις μεγάλες ομάδες της Αθήνας, οι χιλιάδες φίλαθλοι στο γήπεδο, τα παιχνίδια με ομάδες του εξωτερικού. Ζούσαμε κάθε αγώνα έντονα και η αγάπη που παίρναμε από τον κόσμο ήταν απερίγραπτη. Και εμείς απο την δική μας πλευρά περήφανοι για την ομορφιά του αθλήματος και τη χαρά που δίναμε στον κόσμο. Δεν θα ξεχάσω ποτέ τις μικρές πόλεις και τα μικρά χωριά, όταν παίζαμε εκεί είτε για φιλικά, είτε για παιχνίδια κυπέλου.
Θα μπορούσα να μιλάω για ώρες για όλα αυτά, για το τι σημαίνει ο ΠΑΟΚ για μένα αλλά και για τους εκατομμύρια φιλάθλους του στην Ελλάδα και στο εξωτερικό!
Άραγε θα μπορούσαν ποτέ να φανταστούν οι τότε πρόσφυγες από την Κωνσταντινούπολη και ιδρυτές του συλλόγου το μεγαλείο και την ιστορία που θα έγραφε η ομάδα αυτή; Ειλικρινά;
Ο ΠΑΟΚ έχει γραψει μια λαμπρή ιστορία μέσα στο χρόνο.
Η περηφάνεια που έχουμε για την ιστορία της ομάδας είναι ανυπολόγιστη. Μερικά απο τα μεγάλα ονόματα παικτών που τίμησαν την φανέλα του ΠΑΟΚ με ποντιακή καταγωγή ήταν ο Παύλος Παπαδόπουλος, ο Χρήστος Τερζανίδης, ο Κούλης Αποστολίδης, ο Παρίδης, Ασλανίδης, αλλά φυσικά και πολλοί άλλοι.
Σήμερα η λαμπρή πορεία συνεχίζεται με τα ηνία της ιδιοκτησίας πλέον σε ένα πολύ περήφανο Πόντιο τον Ιβαν Σαβίδη.
Τα χρόνια στη Θεσσαλονίκη ήταν τα πιο όμορφα της ζωής μου.
Οι συγκινήσεις που ζήσαμε σε κάθε παιχνίδι ήταν μοναδικές.
Οι φιλίες που αναπτύξαμε οι παίχτες μεταξύ μας, ήταν φιλίες ζωής.
Ακόμα και σήμερα, μετά από τόσα χρόνια κάθε φορά που θα ανταμώσουμε νιώθουμε σαν αδέρφια.
Για μένα το ποδόσφαιρο ήταν και είναι τρόπος ζωής.
Έδωσα αλλά και πήρα τις μεγαλύτερες συγκινήσεις και εμπειρίες.
Εύχομαι και ελπίζω οι νέες γενιές να γράψουν τη δική τους λαμπρή ιστορία στο χώρο του αθλητισμού.
Και το ‘Ευ Αγωνίζεσθαι’ των προγόνων μας να σας συνοδεύει πάντα!
Αν μη τι άλλο τους το οφείλουμε!
Ημέρα μνήμης σήμερα των χιλιάδων Ποντίων που έχασαν τη ζωή τους, ημέρα μνήμης των προγόνων μας που ξεριζωθηκαν από τον τόπο τους.
Ας τους τιμήσουμε όπως τους αξίζει και ας είναι πάντα μέσα μας αιωνία τους η μνήμη».
