ΟΙ ΔΙΚΑΙΟΥΧΟΙ σύνταξης στην Ελλάδα και την Αυστραλία αντιμετωπίζουν ακόμα και σήμερα μια σειρά από δυσκολίες, οι οποίες αφορούν τόσο οικονομικά ζητήματα όσο και διοικητικές πολυπλοκότητες.

Στη διαρκή προσπάθεια της εφημερίδας μας για έγκυρη ενημέρωση για θέματα που απασχολούν τους Έλληνες στην Αυστραλία και όχι μόνο, παρουσιάζουμε μία ανάλυση των κύριων προβλημάτων, με βάση τις πιο πρόσφατες εξελίξεις:

ΔΥΣΚΟΛΙΕΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

1. Οικονομική πίεση και ανεπαρκής αποζημίωση:

– Η αύξηση των συντάξεων κατά 2,4% από την 1η Ιανουαρίου 2025 δεν αντισταθμίζει πλήρως τον πληθωρισμό για ορισμένες κατηγορίες.

Για παράδειγμα:

– Η εθνική σύνταξη ανέρχεται σήμερα σε 436,40 ευρώ για 20+ έτη ασφάλισης, αλλά μειώνεται έως τα 392,76 ευρώ για 15 έτη.

– Σε περιπτώσεις πρόωρης συνταξιοδότησης (55–61,8 ετών), οι συντάξεις μειώνονται έως 30%, με απώλειες 127,85 ευρώ/μήνα για όσους έχουν 20+ έτη ασφάλισης.

2. Διοικητικές πολυπλοκότητες:

– Πληρωμές: Οι συντάξεις καταβάλλονται στο τέλος κάθε μήνα, με τεχνικές δυσκολίες να εμποδίζουν την πρόωρη καταβολή (π.χ. πριν το Πάσχα). Η διαδικασία απαιτεί 20 ημέρες για επεξεργασία λόγω όγκου δεδομένων (2,5 εκατομμύρια συνταξιούχοι).

– Ημερομηνίες Πληρωμών: Για τον Ιούλιο 2025, οι πληρωμές έγιναν σε δύο φάσεις (25 και 27 Ιουνίου), ανάλογα με τον ασφαλιστικό φορέα (π.χ. ΙΚΑ: 27/6, ΟΑΕΕ: 25/6), δημιουργώντας σύγχυση.

3. Αβεβαιότητα για μελλοντικές μεταρρυθμίσεις:

– Από το 2027, αναμένεται αύξηση του ορίου ηλικίας συνταξιοδότησης λόγω αύξησης του προσδόκιμου ζωής, πιέζοντας πολλούς να βγουν πρόωρα σε μειωμένες συντάξεις.

– Το νέο ασφαλιστικό νομοσχέδιο (2025) προβλέπει αλλαγές στον υπολογισμό συντάξεων, με κίνδυνο μειώσεων για συντάξεις χηρείας και γενναιόδωρων παροχών σε ορισμένα ταμεία.

ΔΥΣΚΟΛΙΕΣ ΣΤΗΝ ΑΥΣΤΡΑΛΙΑ (ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΟΜΟΓΕΝΕΙΑ)

1. Μειωμένες συντάξεις και τύποι υπολογισμού:

– Οι δικαιούχοι που επιστρέφουν στην Ελλάδα μετά την έναρξη ισχύος της Συμφωνίας Κοινωνικής Ασφάλισης (1/10/2008) η σύνταξη γήρατος υπολογίζεται με ανώτατο όριο τα 25 χρόνια διαμονής στην Αυστραλία.

Για όσους γύρισαν στην Ελλάδα πριν από την έναρξη ισχύος της συμφωνίας, ο τύπος υπολογισμού ανεβαίνει στα 44 χρόνια, γεγονός που οδηγεί σε σημαντικά μειωμένα ποσά. – Παράδειγμα: 20 χρόνια εργασίας στην Αυστραλία αντιστοιχούν σε 80% της πλήρους σύνταξης σύμφωνα με τον πρώτο τύπο, ενώ με τον δεύτερο μόλις στο 45%.

2. Έλλειψη ιατροφαρμακευτικής κάλυψης:

– Εάν ο δικαιούχος λαμβάνει μόνο αυστραλιανή σύνταξη, πρέπει να καταβάλει 8,5% επί του ποσού για ιατροφαρμακευτική κάλυψη στην Ελλάδα . Για σύνταξη 1.000 ευρώ, αυτό σημαίνει 85 ευρώ/μήνα επιπλέον έξοδα.

3. Διοικητικά εμπόδια:

– Παρ΄ότι οι αιτήσεις υποβάλλονται στην Ελλάδα (χωρίς ανάγκη μετάβασης στην Αυστραλία), υπάρχουν καθυστερήσεις στην επεξεργασία λόγω της ανάγκης συντονισμού μεταξύ των δύο συστημάτων.

Η δυνατότητα λήψης πιστοποιητικών από την Αυστραλία είναι πολύ δύσκολη και με πολλά εμπόδια, γιατί δεν είναι εφικτή η ψηφιακή πιστοποίηση του δικαιούχου εξ αποστάσεως από τις αυστραλιανές υπηρεσίες. Η εγγραφή και ενεργοποίηση της εφαρμογής (MyID) γίνεται μόνο αν ο ενδιαφερόμενος έχει αυστραλιανό αριθμό κινητού τηλεφώνου για την επαλήθευση του κωδικού πρόσβασης.

Τα έντυπα που υπάρχουν στις αυστραλιανές επίσημες ιστοσελίδες για όσους βρίσκονται εκτός Αυστραλίας, αποστέλλονται σε ταχυδρομικές διευθύνσεις. Αποτέλεσμα οι καθυστερήσεις όσο και οι απώλειες αιτήσεων να είναι ένας ατελείωτος αγώνας δρόμου με αβέβαιη εξέλιξη.

– Οι παλαιότεροι δικαιούχοι (πριν το 2025) αντιμετωπίζουν ασυμφωνίες στον υπολογισμό των ποσών λόγω διαφορετικών κανόνων.

ΚΟΙΝΕΣ ΠΡΟΚΛΗΣΕΙΣ

ΚΑΙ ΣΥΓΚΡΙΣΕΙΣ

1. Οικονομική αστάθεια: Και στις δύο χώρες, οι αυξήσεις δεν αντισταθμίζουν πλήρως το κόστος διαβίωσης. Στην Ελλάδα, οι περικοπές σε πρόωρες συντάξεις επιδεινώνουν την κατάσταση.

2. Διαχρονική αδικία: Στην Αυστραλία, ο διαφορετικός υπολογισμός για «παλαιούς» και «νέους» μετανάστες δημιουργεί ανισότητες . Στην Ελλάδα, τα πλασματικά έτη ασφάλισης για επικουρικές συντάξεις αφορούν μόνο συγκεκριμένες κατηγορίες (αυτοαπασχολούμενους).

– Υγειονομική προστασία: Στην Ελλάδα, οι δικαιούχοι εθνικής σύνταξης έχουν πλήρη κάλυψη, αλλά στην Αυστραλία, η επιπλέον χρέωση 8,5% αποτελεί σημαντικό οικονομικό βάρος.

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ

Οι δυσκολίες επικεντρώνονται σε ανεπαρκή οικονομική προστασία (μειωμένα ποσά, περικοπές), διοικητική αδράνεια (καθυστερήσεις πληρωμών, πολύπλοκες διαδικασίες), και νομική ασυνέχεια (αλλαγές κριτηρίων, ασυμφωνίες μεταξύ χωρών).

Για την Ελλάδα, οι επικείμενες μεταρρυθμίσεις (2025–2027) θα καθορίσουν την εξέλιξη αυτών των προκλήσεων, ενώ για την Αυστραλία, η βελτίωση της συντονιστικής μηχανής με την Ελλάδα είναι καίρια και επιτακτική. Είναι καθήκον των κυβερνήσεων, στα πλαίσια της ισονομίας στη πρόσβαση υπηρεσιών, να δημιουργήσει άμεσα ένα λειτουργικό σύστημα πρόσβασης για όλους τους πολίτες, χωρίς γραφειοκρατικούς φραγμούς. Την εποχή της Τεχνητής Νοημοσύνης είναι απαράδεκτο σήμερα, να υποβάλλεται ο πολίτης σε μια τόσο ανελέητη και χρονοβόρα διαδικασία, με αβέβαιη έκβαση για το χρόνο καταβολής της σύνταξης που νόμιμα δικαιούται.