Μια σημαντική ανακάλυψη έχει προκαλέσει μεγάλη αναστάτωση στον αρχαιολογικό κόσμο: στην αρχαία Γόρδιο της Τουρκίας εντοπίστηκε ένας βασιλικός τάφος του 8ου αιώνα π.Χ., που ενδέχεται να σχετίζεται με τον ιστορικό Μίδα, τον βασιλιά που η μυθολογία ήθελε να μετατρέπει ό,τι αγγίζει σε χρυσό.
Η ανασκαφή πραγματοποιήθηκε στην αρχαία πρωτεύουσα των Φρυγών, τη Γόρδιο, υπό την καθοδήγηση του αρχαιολόγου Yücel Şenyurt του Πανεπιστημίου Haci Bayram Veli και του C. Brian Rose, υπεύθυνου της ανασκαφής και επιμελητή στο Penn Museum των ΗΠΑ. Όπως ανακοίνωσε ο Τούρκος υπουργός Πολιτισμού και Τουρισμού Μεχμέτ Νουρί Έρσοϊ, πρόκειται για μια εξαιρετικά καλοδιατηρημένη ταφική καμάρα, που φιλοξενούσε αντικείμενα μεγάλης πολυτέλειας.
Παρά την κατάρρευση μέρους της οροφής του τάφου, πολλά από τα αντικείμενα βρέθηκαν ανέπαφα: μπρούντζινα αγγεία για συμπόσια και σιδερένια εργαλεία, στοιχεία που δείχνουν ότι ο νεκρός ανήκε στην ελίτ της εποχής. Το πιο εντυπωσιακό όμως είναι ότι επρόκειτο για καύση και όχι ταφή – κάτι σπάνιο για την εποχή και δείγμα υψηλής κοινωνικής θέσης. Οι αρχαιολόγοι δεν αποκλείουν η ταφή να σχετίζεται με την οικογένεια του ίδιου του βασιλιά Μίδα.
Σύμφωνα με τον Rose, ένας παλαιότερος ταφικός τύμβος στην ίδια περιοχή, γνωστός ως τύμβος MM, έχει αποδοθεί στον πατέρα του Μίδα. Σε αυτόν εντοπίστηκε κρανίο παιδιού που είχε δεχθεί τεχνητή διαμόρφωση για να αποκτήσει μακρόστενο σχήμα – μια πρακτική που υποδήλωνε αριστοκρατική καταγωγή και διαφοροποίηση από τον κοινό πληθυσμό.
Η αρχαία πόλη Γόρδιον (συγχρ. Yassihüyük), πρωτεύουσα του αρχαίου βασιλείου της Φρυγίας, το 2023 εντάχθηκε στον Κατάλογο Μνημείων Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO, χάρη και στις προσπάθειες του τουρκικού υπουργείου Πολιτισμού. Αυτό οδήγησε σε αύξηση των επισκέψεων και σε επιπλέον κονδύλια για συντήρηση και αναστήλωση του χώρου.
Η νέα αυτή ανασκαφή πραγματοποιείται καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους, χάρη σε νέο πρόγραμμα του τουρκικού υπουργείου Πολιτισμού που προωθεί τη συνεργασία με τοπικούς και ξένους αρχαιολόγους, διευρύνοντας το πεδίο εργασιών και την παρουσία επιστημόνων στον χώρο.
Το όνομα του Γόρδιου αναφέρεται συχνά την αρχαία γραμματεία και είναι επίσης γνωστό εξαιτίας του θρυλούμενου γόρδιου δεσμού. Αν και οι ιστορικοί του Αλέξανδρου πιθανολογούν ότι η ιστορία είναι μύθος εξαιτίας του γεγονότος ότι όλες οι πηγές που αναφέρονται στο συμβάν είναι τουλάχιστον τέσσερις αιώνες μεταγενέστερες, ωστόσο παραμένει γεγονός ότι ο Αλέξανδρος εκστρατεύοντας στην Πισιδία και τη Λυκία, άφησε εκεί τον κύριο όγκο των στρατευμάτων του να ξεχειμωνιάσει. Ο ίδιος επέστρεψε εκεί την άνοιξη για να υποδεχθεί τις ενισχύσεις του μακεδονικού στρατού και τον στρατηγό Παρμενίωνα.
Στην ακρόπολη του Γορδίου, κατά τον Αρριανό, βρίσκονταν τ΄ ανάκτορα του Βασιλέως Γορδίου και του γιου του Μίδα όπου και το ιερό του Διός στον οποίο ήταν και αφιερωμένο το άρμα του μυθικού οικιστή της πόλης που σώζοταν στην εποχή του Μεγάλου Αλεξάνδρου.
Αν τελικά επιβεβαιωθεί ότι ο τάφος ανήκει στον βασιλιά Μίδα ή σε μέλος της οικογένειάς του, πρόκειται για μια ανακάλυψη εξαιρετικής σημασίας που γεφυρώνει τον μύθο με την ιστορική πραγματικότητα. Ο μυθικός «χρυσός άγγιγμα» του Μίδα μπορεί να είναι αλληγορία, όμως οι ανασκαφές στη Γόρδιο δείχνουν ότι ο ιστορικός Μίδας υπήρξε – και έζησε με αδιαμφισβήτητη βασιλική χλιδή.
Πηγή: Τα Νέα
