Ο ετήσιος φόρος περιουσίας έχει εισαχθεί στην Ελλάδα για την συντριπτική πλειοψηφία των ιδιοκτητών ακινήτων τα τελευταία οκτώ έτη, ονομαζόμενος πρώτα ΕΤΑΚ, μετά ΦΑΠ, ακολούθως ΕΕΤΗΔΕ και από το 2014 ΕΝΦΙΑ. Συνδυαζόμενος με τα χαμηλά εισοδήματα τελευταίως αρκετών ιδιοκτητών ακινήτων, ο ΕΝΦΙΑ οδηγεί στο φαινόμενο φορολογούμενοι με μεγάλη μεν ακίνητη περιουσία αλλά πενιχρά εισοδήματα, να καλούνται να καταβάλουν ετήσιο φόρο περιουσίας πολύ υψηλό, σε ορισμένες δε περιπτώσεις υψηλότερο και από το ετήσιο εισόδημά τους!
Η δαμόκλειος σπάθη που επικρέμαται πάνω από τους ιδιοκτήτες αρκετών ακινήτων, που καλούνται να καταβάλουν ΕΝΦΙΑ, ενώ δεν έχουν εισοδήματα αλλά και τα ακίνητά τους δεν πωλούνται ή έχουν χάσει μεγάλο μέρος της προηγούμενης αξίας τους, είναι ότι αν δεν πληρώσουν τον ΕΝΦΙΑ, το κράτος, εκτός του ότι δεν τους επιτρέπει μεταβίβαση των ακινήτων τους, αλλά ούτε και δικαστική προστασία, αν αυτά αμφισβητηθούν από καταπατητές, ανά πάσα στιγμή μπορεί να προχωρήσει σε κατάσχεση της ακίνητης περιουσίας τους.
Μία λύση είναι η κατάθεση ενδικοφανούς προσφυγής κατά της επιβολής του ΕΝΦΙΑ, (η οποία συνήθως απορρίπτεται από την Διοίκηση) και ακολούθως η άσκηση προσφυγής στα διοικητικά δικαστήρια, (η οποία θα δικαστεί μετά από χρόνια) και αιτήσεως αναστολής για αποφυγή της κατάσχεσης μεχρι να εκδικαστεί η προσφυγή.
Με την υπ’ αριθ. 415/2015 απόφασή του το Διοικητικό Πρωτοδικείο Αθηνών απεφάνθη επί μίας
τέτοιας αιτήσεως αναστολής φορολογουμένου με μεγάλη ακίνητη περιουσία, αντικειμενικής αξίας άνω του 1.600.000 ευρώ σε περιοχή της Ανατολικής Αττικής, ο οποίος για το 2014 εκλήθη να καταβάλει ΕΝΦΙΑ ύψους 14.700 ευρώ, παρά το γεγονός ότι το ετήσιο εισόδημά του ήταν μόλις 6.700 ευρώ και με τα τεκμήρια έφθανε τις 12.000 ευρώ. Στην αίτηση αναστολής ο φορολογούμενος επικαλέσθηκε ότι με την επιβολή του ΕΝΦΙΑ παραβιάζεται το άρθρο 17 του Συντάγματος και το Πρώτο Πρωτόκολλο της Ευρωπαϊκής Σύμβασης προστασίας των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, αλλά και το άρθρο 2 του Σ. που προστατεύει την αξία του ανθρώπου, αφού καλείται να πληρώσει ετήσιο φόρο περιουσίας 14.700 ευρώ, ενώ έχει εισόδημα μόνο 6.700 ευρώ, το οποίο δεν επαρκεί για να καλύψει τις στοιχειώδεις βιοτικές ανάγκες του.
Ο αιτών επικαλέσθηκε επίσης ότι παραβιάζεται η αρχή της αναλογικότητας του φόρου εν σχέσει προς την φοροδοτική ικανότητα του πολίτη, αφού ο αιτών εισπράττει εισόδημα μόνο από δύο από τα ακίνητά του, ενώ η αξία επί της οποίας υπολογίσθηκε ο ΕΝΦΙΑ δεν ανταποκρίνεται στην σημερινή πραγματικότητα, κατά την οποία οι αγοραίες αξίες είναι πολύ χαμηλότερες των αντικειμενικών.
Για να γίνει δεκτή η αίτηση αναστολής ο φορολογούμενος επικαλέσθηκε ότι αν του επιβληθεί ο ΕΝΦΙΑ, θα υποστεί ανεπανόρθωτη βλάβη, συνισταμένη στην διακινδύνευση της στέγασης, διατροφής και υγείας του, αφού το πραγματικό εισόδημα του υπολείπεται του ποσού του ΕΝΦΙΑ, ενώ στερείται αποταμιεύσεων, αλλά και αδυνατεί να εκποιήσει μέρος έστω της ακίνητης περιουσίας του, λόγω εκμηδένισης της εμπορικής αξίας της και απουσίας αγοραστικού ενδιαφέροντος.
Το Δικαστήριο έκρινε ότι οι λόγοι τις προσφυγής του αιτούντος δεν είναι προδήλως βάσιμοι, δηλαδή, η προσφυγή του, που θα εκδικασθεί σε κάποια χρόνια, δεν είναι σίγουρο ότι θα γίνει δεκτή. Ωστόσο, κρίθηκε ότι υπάρχει κίνδυνος να υποστεί ανεπανόρθωτη βλάβη από την κατάσχεση από το κράτος δύο εκ των ακινήτων του, ήτοι α) μίας επαγγελματικής στέγης επιφανείας 85 τ.μ. και β) ενός οικοπέδου επιφανείας 1.150 τ.μ. από τα οποία βιοπορίζεται, λαμβάνοντας μισθώματα και γεωργικό εισόδημα και γι’ αυτό το Δικαστήριο απαγόρευσε την κατάσχεση από το κράτος (λόγω μη καταβολής του ΕΝΦΙΑ) των δύο αυτών ακινήτων του μέχρι την έκδοση οριστικής απόφασης επί της προσφυγής του.
*Ο Χρήστος Ηλιόπουλος είναι Δικηγόρος παρ’ Αρείω Πάγω, Master of Laws. www.greekadvocate.eu bm-bioxoi@otenet.gr
