Ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, επέκρινε τη δήλωση του Γάλλου ομολόγου του, Εμανουέλ Μακρόν να αναγνωρίσει παλαιστινιακό κράτος στη Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών τον Σεπτέμβριο.

«Όσα λέει δεν έχουν σημασία», δήλωσε ο Τραμπ σε δημοσιογράφους στον Λευκό Οίκο, πριν αναχωρήσει για τη Σκωτία.

«Είναι ένας πολύ καλός άνθρωπος. Τον συμπαθώ, όμως αυτή η δήλωση δεν έχει κανένα βάρος».

«Κοιτάξτε, είναι ένας διαφορετικός τύπος. Είναι εντάξει. Είναι ομαδικός παίχτης, σε μεγάλο βαθμό. Όμως, αυτά είναι τα καλά νέα: Όσα λέει δεν έχουν σημασία. Δε θα αλλάξουν τίποτα», επισήμανε ο πρόεδρος των ΗΠΑ.

Σε σχέση με την αποτυχία των διαπραγματεύσεων για κατάπαυση του πυρός στη Γάζα, ο Τραμπ, υποστήριξε ότι «δεν ήθελε συμφωνία» αλλά ήθελε «να πεθάνει».

«Η Χαμάς δεν ήθελε πραγματικά να συνάψει συμφωνία. Νομίζω ότι θέλουν να πεθάνουν. Και είναι πολύ, πολύ σοβαρό».

«Φτάσαμε σε ένα σημείο όπου θα χρειαστεί να τελειώσουμε τη δουλειά», είπε, υπογραμμίζοντας ότι η παλαιστινιακή οργάνωση δεν ήθελε μια συμφωνία επειδή «ξέρουν τι θα συμβεί αφού πάρουμε πίσω τους τελευταίους ομήρους».

«Σας είχα πει (…) ότι θα είναι πολύ δύσκολο για τη Χαμάς να συνάψει συμφωνία, επειδή θα χάσει την ασπίδα της, την κάλυψή της», συνέχισε.

Από την πλευρά της, η Χαμάς κατηγόρησε τον Αμερικανό ειδικό απεσταλμένο Στιβ Γουίτκοφ για «αλλαγή πλεύσης» αφού εκείνος ανακοίνωσε την αποτυχία των έμμεσων διαπραγματεύσεων μεταξύ Χαμάς και Ισράηλ.

«Οι αρνητικές δηλώσεις του Αμερικανού απεσταλμένου Γουίτκοφ έρχονται σε πλήρη αντίθεση με το πλαίσιο στο οποίο διεξήχθη ο τελευταίος γύρος των διαπραγματεύσεων – και το ξέρει πολύ καλά», είπε ο Μπάσεμ Ναΐμ, στέλεχος του πολιτικού γραφείου της Χαμάς, σε συνέντευξη που παραχώρησε στο Γαλλικό Πρακτορείο.

Ο Ναΐμ κατηγόρησε τον Γουίτκοφ ότι «άλλαξε άποψη», εξηγώντας ότι πριν από μερικές ημέρες χαρακτήριζε «θετικές» τις συνομιλίες.

«Οι μεσολαβητές δέχτηκαν πολύ θετικά την απάντηση της Χαμάς, την οποία θεώρησαν εποικοδομητική και ικανή να οδηγήσει σε συμφωνία, δεδομένου ότι προσέγγιζε την πρόταση που είχαν υποβάλει στις δύο πλευρές».

Σύμφωνα με τον εκπρόσωπο, οι τελευταίες συνομιλίες θα επικεντρώνονταν στις λεπτομέρειες της αποχώρησης του ισραηλινού στρατού από τη Λωρίδα της Γάζας. Υποστήριξε μάλιστα ότι είχε εξευρεθεί μια «κατ’ αρχήν συμφωνία» για μια ανταλλαγή ομήρων με Παλαιστίνιους κρατούμενους.

Ο Ναΐμ κάλεσε τον Αμερικανό ειδικό απεσταλμένο να «ασκήσει πιέσεις» στην ισραηλινή κυβέρνηση, η οποία δεν έχει σκοπό να καταλήξει σε συμφωνία εκεχειρίας, όπως είπε.

ΑΜΠΑΣ

Ο Παλαιστίνιος πρόεδρος Μαχμούντ Αμπάς χαιρέτισε πάντως ως «νίκη για την παλαιστινιακή υπόθεση» την ανακοίνωση του Γάλλου προέδρου Εμανουέλ Μακρόν για προσεχή αναγνώριση παλαιστινιακού κράτους.

«Αντανακλά τη δέσμευση της Γαλλίας να υποστηρίξει τον παλαιστινιακό λαό και τα νόμιμα δικαιώματά του στη γη και την πατρίδα του», ανέφερε και έκανε λόγο για «ρόλο-κλειδί» της Σαουδικής Αραβίας στην απόφαση της Γαλλίας να αναγνωρίσει παλαιστινιακό κράτος.

Κάλεσε δε όλες πλευρές, ιδιαίτερα τις ευρωπαϊκές χώρες που δεν έχουν αναγνωρίσει ακόμη το κράτος της Παλαιστίνης, να το κάνουν στη βάση της διεθνώς εγκεκριμένης λύσης δύο κρατών.

Στο μεταξύ, επί του θέματος επανήλθε ο πρωθυπουργός της Βρετανίας, Κιρ Στάρμερ, σημειώνοντας ότι η αναγνώριση ενός παλαιστινιακού κράτους θα πρέπει να αποτελέσει μέρος ενός ευρύτερου σχεδίου για τη βιώσιμη ασφάλεια των Παλαιστίνιων και των Ισραηλινών.

«Η αναγνώριση του παλαιστινιακού κράτους θα πρέπει να είναι το ένα από αυτά τα βήματα. Είμαι ξεκάθαρος επ’ αυτού. Αλλά θα πρέπει να είναι μέρος ενός ευρύτερου σχεδίου που θα οδηγήσει τελικά στη λύση των δύο κρατών και τη βιώσιμη ασφάλεια για τους Παλαιστίνιους και τους Ισραηλινούς» ανέφερε στην ανακοίνωση που εξέδωσε, μετά την τηλεφωνική επικοινωνία που είχε με τον καγκελάριο της Γερμανίας Φρίντριχ Μερτς και τον Γάλλο πρόεδρο Εμανουέλ Μακρόν.

ΔΙΕΘΝΗ ΔΙΑΣΚΕΨΗ

Η ανταποκρίτρια του ΑΠΕ-ΜΠΕ στον ΟΗΕ, Γεωργία Γαραντζιώτη, επισήμανε ότι σειρά υψηλού επιπέδου ομάδων εργασίας που θα συγκληθούν στο πλαίσιο της Διεθνούς Διάσκεψης για την Ειρηνική Επίλυση του Παλαιστινιακού Ζητήματος και την Εφαρμογή της Λύσης των Δύο Κρατών πρόκειται να πραγματοποιηθεί στα Κεντρικά Γραφεία των Ηνωμένων Εθνών στη Νέα Υόρκη υπό τη συμπροεδρία της Γαλλίας και της Σ. Αραβίας από τις 28 έως τις 30 Ιουλίου 2025.

Tην Ελλάδα θα εκπροσωπήσει ο υφυπουργός Εξωτερικών Ιωάννης Λοβέρδος.

Υπό την προεδρία περιφερειακών και διεθνών εταίρων, οι συνεδριάσεις θα καλύψουν κρίσιμα ζητήματα όπως η ανθρωπιστική βοήθεια, η ανοικοδόμηση, η οικονομική βιωσιμότητα, η περιφερειακή αρχιτεκτονική ασφάλειας και η επαναπλαισίωση των αφηγήσεων γύρω από τη σύγκρουση.

Στην Ομάδα Εργασίας 5 για την Ανθρωπιστική Δράση και την Ανοικοδόμηση, η Αίγυπτος και το Ηνωμένο Βασίλειο αναμένεται να τονίσουν τον επείγοντα χαρακτήρα της αντιμετώπισης της «καταστροφικής ανθρωπιστικής κατάστασης» στη Γάζα και τη Δυτική Όχθη.

Επικαλούμενοι την έκθεση του IPC της 12ης Μαΐου, που προειδοποιεί για επικείμενο λιμό στο σύνολο του πληθυσμού της Γάζας, οι συμπροεδρεύοντες θα επαναβεβαιώσουν τη θέση του Γενικού Γραμματέα ότι «η είσοδος της βοήθειας πρέπει να αποκατασταθεί άμεσα, η προστασία του ανθρωπιστικού προσωπικού να διασφαλιστεί, και οι επιχειρήσεις να διέπονται πλήρως από τις ανθρωπιστικές αρχές: της ανθρωπιάς, της αμεροληψίας, της ουδετερότητας και της ανεξαρτησίας».

Οι εργασίες θα εξετάσουν επίσης τη νέα πρόταση του Ισραήλ για τη διανομή της βοήθειας, την οποία τα Ηνωμένα Έθνη έχουν ήδη χαρακτηρίσει «ανεφάρμοστη, ασύμβατη με τις ανθρωπιστικές αρχές και αντίθετη προς το διεθνές δίκαιο». Οι συμμετέχοντες αναμένεται να τονίσουν ότι η πρόσβαση στην ανθρωπιστική βοήθεια δεν μπορεί να υπόκειται σε πολιτικές ή στρατιωτικές σκοπιμότητες.

Το σοβαρό χρηματοδοτικό έλλειμμα της UNRWA -ύψους 450 εκατ. δολαρίων σε προϋπολογισμό 880 εκατ.- θα βρεθεί στο επίκεντρο, με εκκλήσεις για διαρκή και προβλέψιμη χρηματοδότηση, ώστε να συνεχίσει η Υπηρεσία να εκπληρώνει την αποστολή της εν μέσω της μεγαλύτερης κρίσης στην 75ετή ιστορία της.

Κεντρική θέση θα λάβει επίσης το Αραβοϊσλαμικό Σχέδιο Ανοικοδόμησης, το οποίο έχει υιοθετηθεί από τον ΟΑΕ και τον Οργανισμό Ισλαμικής Συνεργασίας. Το σχέδιο προβλέπει φάσεις άμεσης αποκατάστασης διάρκειας έξι μηνών και μακροπρόθεσμη ανοικοδόμηση πέντε ετών, με χρηματοδότηση ύψους 53 δισ. δολαρίων, τη δημιουργία διεθνούς καταπιστευματικού ταμείου και την ενίσχυση του ρόλου της Παλαιστινιακής Αρχής υπό διεθνή εποπτεία.

Στην Ομάδα Εργασίας 6 για τη Διατήρηση της Λύσης των Δύο Κρατών, υπό την προεδρία της Τουρκίας, θα υπογραμμιστεί η αυξανόμενη απειλή κατά της βιωσιμότητας του οράματος αυτού λόγω της επέκτασης των εποικισμών, των αναγκαστικών εκτοπισμών και των προσπαθειών ντε φάκτο προσάρτησης. Οι συμμετέχοντες θα προτείνουν συγκεκριμένα μέτρα για την «επαναβεβαίωση της εδαφικής ακεραιότητας, της συνοχής και της βιωσιμότητας ενός μελλοντικού Παλαιστινιακού Κράτους» και θα στηρίξουν την αναγνώριση του και την πλήρη ένταξη του στον ΟΗΕ.

Η Ομάδα Εργασίας 4, υπό την προεδρία της Ιαπωνίας και της Νορβηγίας, θα επικεντρωθεί στη Οικονομική Βιωσιμότητα του παλαιστινιακού κράτους. Οι συζητήσεις θα επιδιώξουν να ενισχύσουν θεσμικά και δημοσιονομικά την Παλαιστινιακή Αρχή και να υποστηρίξουν την ιδιωτική οικονομία. Ιδιαίτερη έμφαση θα δοθεί στην ανάγκη άρσης των περιορισμών στις μετακινήσεις, αναθεώρησης του Πρωτοκόλλου του Παρισιού και δημιουργίας συνθηκών βιώσιμης ανάπτυξης, με μείωση της εξάρτησης από το Ισραήλ και πρόσβαση στους φυσικούς πόρους της Περιοχής C.

Στην Ομάδα Εργασίας 3 για τις Διατυπώσεις της Ειρήνης, υπό την προεδρία του Κατάρ και του Καναδά, θα αναδειχθεί η σημασία μιας κοινής, συμπεριληπτικής αφήγησης που να προάγει την αμοιβαία αναγνώριση, να αντιπαρατίθεται στη ρητορική μίσους και να καλλιεργεί κουλτούρα ειρηνικής συνύπαρξης. Οι συμμετέχοντες θα προτείνουν επενδύσεις στην εκπαίδευση ειρήνης, στην υπεύθυνη δημοσιογραφία και στην προώθηση προσωπικών ιστοριών που αναδεικνύουν την κοινή ανθρωπιά των δύο λαών.

Στην Ομάδα Εργασίας 8 για την Πρωτοβουλία Ημέρας Ειρήνης, με συμπροεδρία της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Αραβικού Συνδέσμου, θα διαμορφωθεί ένα ολοκληρωμένο Πακέτο Στήριξης της Ειρήνης, το οποίο θα ενεργοποιηθεί την ημέρα σύναψης οριστικής συμφωνίας. Η πρωτοβουλία, που εγκαινιάστηκε το 2023, βασίζεται στην Αραβική Ειρηνευτική Πρωτοβουλία και την πρόταση της ΕΕ του 2013 για στήριξη. Το πακέτο θα περιλαμβάνει πολιτικά, οικονομικά και περιφερειακά μέτρα εξομάλυνσης και συνεργασίας.

Τα αποτελέσματα των εργασιών των ομάδων θα τροφοδοτήσουν το τελικό κείμενο συμπερασμάτων της Διάσκεψης, το οποίο αναμένεται να εγκριθεί στην καταληκτική σύνοδο της 30ής Ιουλίου.

ΟΗΕ

Ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες στηλίτευσε την έλλειψη «ανθρωπιάς» και «συμπόνιας» για τους Παλαιστίνιους στη Λωρίδα της Γάζας, όπου εκτυλίσσεται όχι μόνο ανθρωπιστική κρίση, αλλά και «ηθική κρίση», πρόκληση για «την παγκόσμια συνείδηση».

«Από την αρχή, καταδίκασα επανειλημμένα τις φρικιαστικές επιθέσεις της Χαμάς την 7η Οκτωβρίου (2023). Αλλά τίποτα δεν μπορεί να δικαιολογήσει την έκρηξη των θανάτων και της καταστροφής έκτοτε. Το μέγεθος και η εμβέλειά τους είναι πέρα από οτιδήποτε έχουμε δει στην πρόσφατη ιστορία», τόνισε κατά τη διάρκεια παρέμβασής του μέσω βιντεοσύνδεσης στη συνέλευση της Διεθνούς Αμνηστίας.

«Δεν μπορώ να εξηγήσω το επίπεδο της αδιαφορίας και της απραξίας που διαπιστώνουμε σε πάρα πολλούς στη διεθνή κοινότητα. Την έλλειψη συμπόνιας. Την έλλειψη αλήθειας. Την έλλειψη ανθρωπιάς», καυτηρίασε.

«Τα παιδιά λένε πως θέλουν να πάνε στον παράδεισο επειδή τουλάχιστον, λένε, υπάρχει κάτι να φάνε εκεί πέρα», συνέχισε ο επικεφαλής του ΟΗΕ. «Δεν πρόκειται μόνο για ανθρωπιστική κρίση. Πρόκειται για ηθική κρίση που αποτελεί πρόκληση για την παγκόσμια συνείδηση. Συνεχίζουμε να εκφραζόμαστε, σε κάθε ευκαιρία. Όμως τα λόγια δεν χορταίνουν τα παιδιά που πεινούν».

«Οι ηρωικοί εργαζόμενοί μας συνεχίζουν να επιτελούν το έργο τους σε αδιανόητες συνθήκες. Πολλοί από αυτούς είναι τόσο μουδιασμένοι κι εξαντλημένοι που λένε πως δεν αισθάνονται ούτε νεκροί ούτε ζωντανοί», είπε ακόμη. «Επικοινωνούμε μέσω βιντεοσυνδέσεων με εργαζόμενους μας που πεθαίνουν από την πείνα μπροστά στα μάτια μας».

Κατήγγειλε επίσης τον θάνατο «1.000 και πλέον Παλαιστινίων, που σκοτώθηκαν προσπαθώντας να βρουν κάτι να φάνε» από την 27η Μαΐου, όταν άρχισε να δρα το Ανθρωπιστικό Ίδρυμα για τη Γάζα (GHF), με το οποίο αρνείται να συνεργαστεί ο ΟΗΕ.

«Χρειαζόμαστε δράση. Άμεση και μόνιμη κατάπαυση του πυρός. Άμεση και άνευ όρων απελευθέρωση όλων των ομήρων. Άμεση και ανεμπόδιστη πρόσβαση στην ανθρωπιστική βοήθεια», είπε ακόμη, διαβεβαιώνοντας πως ο ΟΗΕ είναι έτοιμος, αν συναφθεί συμφωνία εκεχειρίας, να αυξήσει μαζικά τις ανθρωπιστικές επιχειρήσεις του.

Από την πλευρά της, η πρόεδρος της Διεθνούς Επιτροπής του Ερυθρού Σταυρού και της Ερυθράς Ημισελήνου Μιριάνα Σπόλιαριτς κάλεσε και αυτή να υπάρξει «επείγουσα συλλογική δράση».

«Δεν υπάρχει καμιά δικαιολογία για αυτό που συμβαίνει στη Γάζα. Το εύρος των ανθρώπινων δεινών και η στέρηση της ανθρώπινης αξιοπρέπειας έχουν ξεπεράσει εδώ και πολύ καιρό καθετί αποδεκτό από νομική και από ηθική άποψη», τόνισε, σύμφωνα με ανακοίνωση Τύπου της ΔΕΕΣ.

«Αυτή η τραγωδία πρέπει να τελειώσει τώρα, άμεσα και αποφασιστικά. Κάθε πολιτικός δισταγμός, κάθε προσπάθεια δικαιολόγησης των φρικαλεοτήτων που διαπράττονται μπροστά στα μάτια της διεθνούς κοινότητας θα καταδικαστούν για πάντα ως συλλογική αποτυχία να προφυλαχτεί η ανθρωπιά στον πόλεμο», πρόσθεσε η κ. Σπόλιαριτς, τονίζοντας πως οι 350 και πλέον εργαζόμενοι της ΔΕΕΣ στη Γάζα δυσκολεύονται να βρουν «τρόφιμα και πόσιμο νερό ακόμα και για τους ίδιους».