Ο 92χρονος Emanuel Comino (από την Αυστραλία) στη συνάντηση του Τασούλα με Προέδρους Επιτροπών για την Επανένωση των Γλυπτών του Παρθενώνα

Ο αποκαλούμενος «πατέρας της εκστρατείας για τα Γλυπτά», που είναι 92 χρονών σήμερα, δηλώνει αποφασισμένος να συνεχίσει τον αγώνα του. «Δεν θα σταματήσω έως ότου η Βρετανία τα στείλει πίσω στην Ελλάδα» λέει. Την ίδια υπόσχεση είχε δώσει πριν πολλά χρόνια στη Μελίνα Μερκούρη

Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Κωνσταντίνος Αν. Τασούλας δέχθηκε, παρουσία της Υπουργού Πολιτισμού Λίνας Μενδώνη, (η οποία σε λίγες μέρες φθάνει στο Σίδνεϊ) Προέδρους των Εθνικών Επιτροπών για την Επανένωση των Γλυπτών του Παρθενώνα.

Μεταξύ αυτών ήταν και ο συμπάροικος Emmanuel Comino, 92 ετών σήμερα που εδώ και δεκαετίες αγωνίζεται για την επιστρφή των Γλυπτών, μια υπόσχεση που είχε δώσει στη Μελίνα Μερκούρη. Και σε αυτή την ηλικία ταξίδευσε ως την Αθήνα “για τον ιερό σκοπό”.

Στον χαιρετισμό του, προς τους προέδρους, ο κ. Τασούλας είπε τα εξής:

«Σας καλωσορίζω με ευγνωμοσύνη για τις πρωτοβουλίες σας και για τη συμβολή σας στο στόχο μας για την επανένωση των Γλυπτών του Παρθενώνα. Γνωρίζω ότι οι προσπάθειές σας σε όλο τον κόσμο, κατάφεραν να δημιουργήσουν ένα πολύ ευνοϊκό ρεύμα στην κοινή γνώμη για το όραμά μας. Η επίδραση στην κοινή γνώμη των χωρών σας και ειδικά της Μεγάλης Βρετανίας είναι μία από τις προϋποθέσεις για την επιτυχία του στόχου μας.

Ξέρω ότι είστε εδώ για να έχετε διαβουλεύσεις με την Υπουργό Πολιτισμού και να προετοιμάσετε το έδαφος για τα επόμενα βήματα προς την επίτευξη του στόχου μας.

Είμαι βέβαιος ότι αργά ή γρήγορα το Μουσείο της Ακρόπολης, το οποίο έχει χαρακτηριστεί ως ένα μουσείο που περιμένει, θα υποδεχτεί αυτή την τεράστια χειρονομία του Ηνωμένου Βασιλείου, την επιστροφή των Γλυπτών. Πρέπει να παραδεχτούμε ότι η επανένωση δεν είναι θέμα νίκης ή ήττας. Κανείς δεν θα ηττηθεί αν τα Γλυπτά επιστρέψουν και επανενωθούν γιατί το αίτημα αφορά την παγκόσμια πολιτιστική κοινότητα και είναι τελικά οικουμενικό».

Για να προσθέσει επίσης ο κ. Τασούλας:

«Η ελληνική πλευρά ενισχύει την επιχειρηματολογία της διεκδίκησής της με απτές αποδείξεις της ισχυρής της βούλησης και της έμπρακτης δυνατότητας και ικανότητάς της να προστατεύσει, να διατηρήσει, να αναδείξει και να διαχειριστεί με τον βέλτιστο και ενδεδειγμένο επιστημονικά και τεχνικά τρόπο τα Γλυπτά.

Εδώ και δεκαετίες υλοποιεί ένα υποδειγματικό και αξιοθαύμαστο έργο συντήρησης, αποκατάστασης και αναστήλωσης του συνόλου των μνημείων της Ακρόπολης, του Παρθενώνα συμπεριλαμβανομένου.

Προχώρησε στη δημιουργία του νέου Μουσείου της Ακρόπολης, ενός μουσείου αφιερωμένου σ΄ αυτά τα μνημεία, που σχεδιάστηκε, ανεγέρθηκε και εξοπλίστηκε με τις πλέον σύγχρονες προδιαγραφές, προκειμένου να στεγάσει, υπό τις βέλτιστες δυνατές συνθήκες, τα Γλυπτά μετά τον επαναπατρισμό τους. Κατ’ αυτόν τον τρόπο κατέρριψε και το τελευταίο επιχείρημα του Βρετανικού Μουσείου ότι η Ελλάδα δεν διέθετε κατάλληλες και αντάξιες υποδομές φιλοξενίας. Έχουν ήδη συμπληρωθεί 16 χρόνια εξαιρετικά επιτυχημένης λειτουργίας του μουσείου αυτού, που συγκαταλέγεται στα σπουδαιότερα και πλέον αναγνωρίσιμα, δημοφιλή και επισκέψιμα του κόσμου.

Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Κωνσταντίνος Αν. Τασούλας δέχθηκε, παρουσία της Υπουργού Πολιτισμού Λίνας Μενδώνη, (η οποία σε λίγες μέρες φθάνει στο Σίδνεϊ) Προέδρους των Εθνικών Επιτροπών για την Επανένωση των Γλυπτών του Παρθενώνα. Φωτογραφία: Προεδρία Ελληνικής Δημοκρατίας

Η ελληνική πλευρά δηλώνει συνεχώς την ειλικρινή πρόθεσή της να συνδράμει και να συνεργαστεί δημιουργικά στο πλαίσιο της υφιστάμενης αρχαιολογικής νομοθεσίας με το Βρετανικό Μουσείο προκειμένου η επιστροφή των Γλυπτών του Παρθενώνα να μην δημιουργήσει κενό στις συλλογές και στο εκθεσιακό του πρόγραμμα, προσφέροντας σε αντάλλαγμα διαρκείς και ανανεούμενες περιοδικές εκθέσεις και δάνεια αρχαιοτήτων υψηλού κύρους, καλλιτεχνικής και ιστορικής σπουδαιότητας και αξίας που θα διατηρούν αμείωτο και θα ανανεώνουν το ενδιαφέρον του κοινού.

Επισημαίνει τις τεράστιες δυνατότητες που παρέχουν πλέον οι τεχνολογίες τρισδιάστατης ψηφιακής σάρωσης και δημιουργίας υπερυψηλής πιστότητας ακριβών αντιγράφων, τα οποία μπορούν να υπηρετήσουν κάλλιστα τον «οικουμενικό», και «εγκυκλοπαιδικό» και παιδευτικό χαρακτήρα που επιθυμεί να προβάλλει το Μουσείο.

Η ελληνική πλευρά, τέλος, επικουρούμενη από τις απανταχού Εθνικές Επιτροπές και την ιδιαίτερα ευαισθητοποιημένη πλέον διεθνή κοινή γνώμη δηλώνει ότι θα συνεχίσει να αξιοποιεί τις δυνατότητες που παρέχουν ο διάλογος και η πολιτιστική διπλωματία με πίστη, καρτερικότητα και υπομονή, αλλά και με ενισχυμένο σθένος, αυτοπεποίθηση και επιμονή, ώσπου να επιτύχει την επανένωση των Γλυπτών. Παράλληλα, δεν απεμπολεί το δικαίωμά της να συνεχίζει τη διεκδίκηση και δια της νομικής οδού, εάν και όποτε αυτό κριθεί σκόπιμο ή αναγκαίο».

Στη συνάντηση συμμετείχαν η Πρόεδρος της Διεθνούς Ένωσης των Εθνικών Επιτροπών (IARPS) και πρόεδρος της Βελγικής Επιτροπής Christiane Tytgat, ο αντιπρόεδρος της Διεθνούς Ένωσης και πρόεδρος της Αυστραλιανής Επιτροπής Emanuel Comino, ο πρόεδρος της Βρετανικής Ένωσης για την Επανένωση των Γλυπτών και Βουλευτής Andrew George, η αντιπρόεδρος της Σερβικής Επιτροπής Inès Kljakovic, ο Ingemar Lindahl Πρόεδρος της Σουηδικής Επιτροπής, η Cléopâtre Montandon Πρόεδρος της Ελβετικής Επιτροπής και ο Περικλής Σταμπέκης Πρόεδρος της Αμερικανικής Επιτροπής.

Η Διεθνής Ένωση των Εθνικών Επιτροπών για την Επανένωση των Γλυπτών του Παρθενώνα, γνωστή ως IARPS (International Association for the Reunification of the Parthenon Sculptures), συσπειρώνει 20 Εθνικές Επιτροπές από 18 χώρες και υποστηρίζει τις προσπάθειες της ελληνικής κυβέρνησης.

O Emanuel Comino με την Μελίνα Μερκούρη. Φώτο: Supplied

Ο MANUEL COMINO

O Emanuel Comino είναι ο ιδρυτής και πρόεδρος της ιστορικής Διεθνούς Οργανωτικής Επιτροπής Αυστραλίας για την Αποκατάσταση των Μαρμάρων του Παρθενώνα (IOCARPM) και αντιπρόεδρος της Διεθνούς Έ για την Επανένωση των Γλυπτών.

Ο αποκαλούμενος «πατέρας της εκστρατείας για τα Γλυπτά» που είναι 92 χρονών σήμερα δηλώνει αποφασισμένος να συνεχίσει τον αγώνα του. «Δεν θα σταματήσω έως ότου η Βρετανία τα στείλει πίσω στην Ελλάδα» είπε στους ομογενείς.

Την ίδια υπόσχεση είχε δώσει πριν πολλά χρόνια στη Μελίνα Μερκούρη όταν του είπε:

«Αγόρι μου, μη σταματήσεις ποτέ τον αγώνα για την επιστροφή των Μαρμάρων στην Ελλάδα μας».

Και εκείνος λέει τώρα:

«Της το υποσχέθηκα. Θα συνεχίσω να αγωνίζομαι για αυτόν τον σκοπό μέχρι την ημέρα που θα γυρίσουν ή που θα πεθάνω».

Η καμπάνια του Comino άρχισε πολύ πριν η Μελίνα ξεκινήσει την παγκόσμια σταυροφορία της. Ο ομογενής συνέστησε την επιτροπή του στην Αυστραλία 10 ημέρες προτού η βραβευμένη στις Κάννες ηθοποιός αναλάβει το υπουργείο Πολιτισμού μετά την επικράτηση του ΠΑΣΟΚ της «Αλλαγής» στις εκλογές του 1981.

O Emanuel Comino στην Ακρόπολη το 1976: Φώτο: Supplied

ΠΟΙΟΣ ΕΙΝΑΙ

Ο Emanuel Comino (Εμμανουήλ Κομηνός) γεννήθηκε στο Ρόκχαμπτον στις 13 Μαΐου 1933. Οι γονείς του μετανάστευσαν από τα Κύθηρα στην Αυστραλία στην αυγή του περασμένου αιώνα. Το 1937, σε ηλικία τεσσάρων ετών, χάνει τη μητέρα του. Την επόμενη χρονιά, ο πατέρας του παίρνει τους δύο γιους του και ταξιδεύουν στην Ελλάδα για διακοπές. Ωστόσο, ξεσπά ο πόλεμος και αναγκάζονται να μείνουν στα Κύθηρα. Εννέα χρόνια αργότερα, επιστρέφουν στο Σίδνεϊ. Ο Emanuel Comino κάνει διάφορες δουλειές και το 1965 ανοίγει ασφαλιστικό γραφείο.

Η πρώτη του επαφή με τα Γλυπτά γίνεται το 1976, όταν επισκέπτεται για δεύτερη φορά την Ελλάδα. «Θυμάμαι πεντακάθαρα τη στιγμή που αντίκρισα τον Παρθενώνα. Θαμπώθηκα από το μεγαλείο του. Ηταν μαγικό» μού λέει σε άπταιστα ελληνικά. «Αντιλήφθηκα αμέσως τη ζημιά που είχε προκαλέσει ο Ελγιν και, έχοντας επισκεφθεί όλα τα ευρωπαϊκά μουσεία που στεγάζουν ελληνικούς θησαυρούς, αποφάσισα να επιδιώξω την επανένωση των Μαρμάρων». Κατόπιν, διαβάζει ό,τι έχει γραφτεί για το θέμα και αρχίζει να κάνει ομιλίες ανά τον κόσμο. Το 1981 ιδρύει την πρώτη επιτροπή για την επιστροφή των Γλυπτών, που αρχικά τελούσε υπό την

«Στις αρχές του 1982, διάβασα στις εφημερίδες δηλώσεις της Μελίνας για τα Μάρμαρα. Στηλίτευε την προκλητική άρνηση της βρετανικής κυβέρνησης να τα επιστρέψει, προσθέτοντας ότι ήθελε να αρχίσει διεθνή εκστρατεία για την επανένωσή τους» θυμάται ο Emanuel Comino . «Της έστειλα το καταστατικό της επιτροπής μας και της έγραψα ότι θέλουμε να γίνουμε μέρος μιας συντονισμένης παγκόσμιας προσπάθειας. Μου απάντησε ότι υποστηρίζει με ενθουσιασμό την πρωτοβουλία μου». Την επόμενη χρονιά, η Μελίνα ταξιδεύει στο Σίδνεϊ και ο Emanuel Comino προσκαλείται σε δεξίωση προς τιμήν της. «Πλησιάζω τον αξιωματούχο που τη συνόδευε και του δείχνω το γράμμα της. Τη βρίσκει και της το δίνει. Το διαβάζει και το πρόσωπό της λάμπει. Τεντώνει τα χέρια της, διασχίζει την αίθουσα και τα ακουμπά στους ώμους μου». Οταν ήρθε η ώρα να φύγει, η Μελίνα τον αναζητά ξανά στην αίθουσα. «Μου ζήτησε να μη σταματήσω να αγωνίζομαι για τα Γλυπτά. Την κοίταξα και της απάντησα: “Θα παλεύω για την επιστροφή τους έως ότου η Αγγλία υποσχεθεί να τα στείλει πίσω ή έως την ημέρα που θα πεθάνω”. Μου έσφιξε το χέρι και με αγκάλιασε δακρυσμένη. Με φίλησε στο μάγουλο και έφυγε». Εκτοτε, παρέμειναν σε επαφή έως τον θάνατό της».

Επί 45 χρόνια, ο Emanuel Comino γυρνούσε τον κόσμο κάνοντας ομιλίες και λόμπινγκ σε πολιτικούς για τα Γλυπτά. Ο Αυστραλός πρωθυπουργός Τζον Χάουαρντ τού έγραψε το 2002 ότι «τα Μάρμαρα του Παρθενώνα αποτελούν αναντικατάστατο τμήμα της ελληνικής κληρονομιάς και ταυτότητας» και λίγο αργότερα έθεσε το ζήτημα στον βρετανό ομόλογό του Τόνι Μπλερ. Ανάλογες δηλώσεις στήριξης έκαναν δεκάδες Αυστραλοί πολιτικοί.

Σε διάλεξή του στη Μελβούρνη πριν δυο χρόνια είπε στους ομογενείς:

«Το 2016 πήγαμε στο Λονδίνο. Πήραμε με τη σύζυγό μου ένα τουριστικό λεωφορείο για να δούμε τα αξιοθέατα. Οταν περνούσαμε έξω από το Βρετανικό Μουσείο, ο ξεναγός είπε στο γκρουπ: “Δεν ξέρω γιατί το λένε έτσι. Δεν έχει τίποτε το βρετανικό. Ολα εκεί μέσα είναι κλεμμένα”».

Ο Ψομινο, είναι πεπεισμένος ότι ο αγώνας του θα δικαιωθεί. «Μόνον όταν τα Μάρμαρα επανενωθούν στο Μουσείο Ακρόπολης θα μπορέσουν να διηγηθούν τη λαμπρή ιστορία τους. Δεν υπάρχουν πια δικαιολογίες. Ολοι μαζί θα κάνουμε το όνειρο πολλών γενεών πραγματικότητα» είπε σε Έλληνες της Μελβούρνης.