Κάθε χρόνο στις 18 Αυγούστου, γίνονται σε όλη την Αυστραλία καταθέσεις στεφάνων, εκδηλώσεις και τελετές μνήμης για τους Αυστραλούς στρατιώτες και αξιωματικούς που συμμετείχαν και έπεσαν στον πόλεμο του Βιετνάμ. Ειδικότερα, οι Αυστραλοί θυμούνται και τιμούν τη μνήμη αυτών που χάθηκαν στη μεγάλη μάχη του Long Tan, ένα από τα πλέον φονικά επεισόδια αυτού του παράλογου πολέμου.

Εκείνο που, μάλλον, δεν είναι ευρέως γνωστό, είναι ότι στον πόλεμο του Βιετνάμ πολέμησαν (υποχρεωτικά) με τις αυστραλιανές δυνάμεις περίπου 150 Ελληνοαυστραλοί. Κάποιοι από αυτούς δεν επέστρεψαν ποτέ στα σπίτια και τις οικογένειές τους.

Ο βετεράνος του πολέμου του Βιετνάμ και πρόεδρος του Ελληνικού Παραρτήματος RSL Βικτώριας, Αναστάσιος (Steve) Κυρίτσης, ήταν παρών στη μάχη του Long Tan:

«Τη νύχτα της 17ης Αυγούστου 1966, η βροχή έπεφτε καταρρακτωδώς. Η ορατότητα δεν ξεπερνούσε τα τρία μέτρα. Τα δύο αυστραλιανά τάγματα άρχισαν να δέχονται σποραδικά πυρά που δεν προοιωνίζονταν ήσυχη νύχτα. Η πρώτη περίπολος 12 Αυστραλών συνεπλάκη με μαυροφορεμένους αντάρτες και, πριν καλά-καλά προλάβουν να ενημερώσουν το τάγμα τους, βρέθηκαν αντιμέτωποι με τον κανονικό στρατό του Βορείου Βιετνάμ.

Γύρω στις 2.500 Βορειοβιετναμέζοι στρατιώτες, άριστοι γνώστες του τόπου και των καιρικών συνθηκών, έπρεπε να αντιμετωπιστούν από το ένα τάγμα Αυστραλών. Το άλλο τάγμα είχε μείνει στη βάση για να μην πέσει στα χέρια των Βιετκόγκ. Ο διοικητής του τάγματος προσπάθησε να δείξει ότι το κέντρο της δύναμης των Αυστραλών μαχητών είχε αδυνατίσει πιστεύοντας ότι ο εχθρός θα επιτεθεί στο κέντρο και θα μπορούσε με τους άνδρες που είχε να διασκορπιστεί στα πλάγια να τους κυκλώσει. Δυστυχώς, το κόλπο δεν έπιασε.

Οι Βιετναμέζοι βρέθηκαν πάνω από τους Αυστραλούς που είχαν ακροβολιστεί. Δεκατρείς νεκροί από τους Αυστραλούς στην πρώτη επίθεση. Η βάση όπου βρισκόταν το ένα τάγμα ήταν στο Nui Dat, 40 χιλιόμετρα έξω από τη Σαϊγκόν. Στην κρίσιμη εκείνη στιγμή, έστειλαν βοήθεια από τη βάση μόνο κάποια μικρά τανκς, χωρητικότητας τεσσάρων ατόμων, και ζήτησαν την επέμβαση σμήνους αεροπλάνων των Νεοζηλανδών. Οι επιτυχημένες αεροπορικές επιδρομές έσωσαν τους Αυστραλούς. Το τελικό κτύπημα στους Βιετναμέζους έδωσαν τα αμερικανικά ελικόπτερα. Η μάχη κράτησε όλη τη νύχτα. Μόλις χάραξε η μέρα και σίγησαν τα όπλα, όσοι Αυστραλοί κρατούσαν ακόμη τα όπλα ήταν οι σκοτωμένοι. Τα θύματα ήταν πολλά και από τις δύο μεριές. Πολλοί περισσότεροι οι νεκροί των τότε εχθρικών δυνάμεων, λόγω των αεροπορικών επιδρομών».

Αλλά πώς συμμετείχε η Αυστραλία στον Πόλεμο του Βιετνάμ;

«Αλιεύουμε» πάλι από τις αναμνήσεις του κ. Αναστάσιου Κυρίτση και, συγκεκριμένα, από το βιβλίο του «Greek-Australians in the Vietnam War – Ελληνοαυστραλοί που πήραν μέρος στον πόλεμο του Βιετνάμ», SK Publishing 2009.

Αρχικά, το 1962, έφτασαν στο Βιετνάμ 30 Αυστραλοί ως στρατιωτικοί σύμβουλοι για το στρατό του Νότιου Βιετνάμ, στο πλαίσιο της υποστήριξης που ζήτησε η αμερικανική από την αυστραλιανή κυβέρνηση. Ο τότε πρωθυπουργός της Αυστραλίας, Sir Robert Menzies, πίστευε ότι ο κομμουνισμός στην Ασία, όπως και στο Βιετνάμ, είχε προχωρήσει αρκετά και ανησυχητικά. Το Εργατικό Κόμμα Αυστραλίας, από την άλλη, με ηγέτη τον Gough Whitlam, δεν υιοθετούσε τη στάση της κυβέρνησης.

Οι ΗΠΑ αύξησαν το στρατό τους στη χώρα και ζήτησαν περαιτέρω βοήθεια από την Αυστραλία, που έστειλε άλλους 30 στρατιωτικούς συμβούλους και λίγο αργότερα άλλους 23. Ταυτόχρονα, άρχισαν και οι εχθροπραξίες. ΟΙ ΗΠΑ ζήτησαν και άλλη βοήθεια από την Αυστραλία. Έτσι, ο Menzies ανακοίνωσε ότι ο αυστραλιανός στρατός έπρεπε να αυξηθεί από 24.000 σε 37.500 άνδρες σε 3 χρόνια και αυτό θα γινόταν με κλήση κληρωτών.

Το Μάιο του 1965, η Αυστραλία έστειλε στο Βιετνάμ το πολεμικό πλοίο HMAS Sydney, με δύναμη 1.000 περίπου στρατιωτών, οι οποίοι θα επιχειρούσαν από κοινού με τον αμερικανικό. Το 1966 η Αυστραλία έστειλε και δεύτερο τάγμα, καθώς και τανκς, πυροβολικό και αεροπορία. Αποφασίστηκε το αυστραλιανό σώμα να δημιουργήσει μια δική του βάση και να δρα αυτόνομα. Η βάση αυτή δημιουργήθηκε στην επαρχία Phuoc Tuy, 60 χιλιόμετρα περίπου από την πόλη της Σαϊγκόν. Ο αυστραλιανός στρατός πάντοτε έκανε έρευνες γύρω από τη βάση του, ψάχνοντας για τον εχθρό που κρυβόταν στις γύρω ζούγκλες και τα χωριά.

Στις αρχές του Αυγούστου 1966, ειπώθηκε ότι μεγάλος αριθμός κομμουνιστών και Βιετκόνγκ είχε αναπτυχθεί στην περιοχή κοντά στην αυστραλιανή βάση, λίγο έξω το μικρό χωριό Long Tan. Ο αυστραλιανός στρατός καθημερινά έστελνε μικρές ομάδες ανιχνευτών γύρω από την περιφέρεια του εχθρούς, με πενιχρά, όμως, αποτελέσματα.

Στις 18 Αυγούστου 1966, διεξήχθη η πρώτη μεγάλη μάχη μεταξύ Αυστραλών και κομμουνιστών και Βιετκόνγκ στο Long Tan.

Κοντά στο χωριό αυτό ήταν ένα δάσος από δέντρα που έβγαζαν ένα άσπρο υγρό από το οποίο παρήγαγαν το λάστιχο (rubber plantation), δέντρα που είχαν φυτευτεί από τους Γάλλους. Ομάδα 108 Αυστραλών στρατιωτών αντιμετώπισε τον εχθρό, η δύναμη του οποίου ανερχόταν σε 2.500 άνδρες που σχεδίαζαν να επιτεθούν στην αυστραλιανή βάση. Η μάχη ήταν άγρια και φοβερή. Άρχισε το απόγευμα και τελείωσε το βράδυ. Με τη βοήθεια των αυστραλιανών μικρών τανκς και με την απότομη βροχή που έπεφτε συνεχώς, ο εχθρός αποτραβήχτηκε τη νύχτα και η μάχη σταμάτησε. Το πρωί βρέθηκαν νεκροί 18 Αυστραλοί και 245 Βιετκόνγκ.

Στα τέλη του 1967, η Αυστραλία έστειλε και τρίτο τάγμα στο Βιετνάμ, ασφαλίζοντας έτσι τη βάση του Nui Dat. Τα τρία αυστραλιανά σώματα, Πεζικό, Ναυτικό και Αεροπορία, επιχειρούσαν από κοινού.

Όπως γράφει ο Αναστάσιος Κυρίτσης στο βιβλίο του, στα τέλη του Ιανουαρίου του 1968, οι κομμουνιστές και οι Βιετκόνγκ χτύπησαν πάνω από 100 χωριά καθώς και την Σαϊγκόν. Ο αυστραλιανός στρατός πολέμησε τον εχθρό σε δρόμους και σπίτια και οι καταστροφές ήταν τεράστιες…

Το Μάιο οι Βιετκόνγκ και οι κομμουνιστές εξόρμησαν σε μια μικρή αυστραλιανή βάση που λεγόταν Coral και σκότωσαν 9 Αυστραλούς και τραυμάτισαν 28. Πανομοιότυπη επίθεση έγινε, επίσης, στις αρχές Μαΐου και σε μια άλλη μικρή βάση της Αυστραλίας, τη Balmoral. Ο εχθρός έχασε 276 στρατιώτες και είχε αρκετούς τραυματίες. Η Αυστραλία είχε 25 νεκρούς.

Από το 1971, οι Βιετκόνγκ στην περιφέρεια όπου επιχειρούσε ο αυστραλιανός στρατός, είχαν σχεδόν εξαφανιστεί. Ο τότε πρωθυπουργός της Αυστραλίας, William McMahon, δήλωσε στη Βουλή ότι ο αυστραλιανός στρατός θα επέστρεφε σταδιακά στην Αυστραλία, αλλά στα τέλη του 1972, με τον τότε νέο πρωθυπουργό Gough Whitlam, ολόκληρος ο αυστραλιανός στρατός είχε πλέον επιστρέψει.

Καθ’ όλο το διάστημα του πολέμου (10 χρόνια), 60.000 Αυστραλοί στρατιώτες υπηρέτησαν στο Βιετνάμ. Η μεγαλύτερη στρατιωτική δύναμη που διατήρησε η Αυστραλία στο Βιετνάμ ήταν στο τέλος του 1967 και ανερχόταν σε 8.400 άνδρες. Συνολικά, η Αυστραλία είχε 520 νεκρούς και 2.400 τραυματίες.