Κάποιοι ίσως θεωρήσουν το ότι η Μαρία Μίτρη-Χώνου σήμερα είναι μία από τους πρωτοπόρους στον χώρο της ιχθυοπαραγωγής, φυσιολογική εξέλιξη. Μεγάλωσε ούτως ή άλλως σε μία οικογένεια με παράδοση στον επιχειρηματικό τομέα. Ας μην ξεχνάμε ότι ο πατέρας της Νίκος Μίτρης από την Μελβούρνη, πρώην ιδιοκτήτης της εταιρίας κατασκευής μηχανών τυχερών παιχνιδιών Olympic, έχει κατά καιρούς βρεθεί στη λίστα των πλουσιοτέρων του BRW στην Αυστραλία.
Κάποιοι άλλοι ίσως αποδώσουν την επαγγελματική επιτυχία της Μαρίας σε κάποιες ποιότητες του χαρακτήρα της. Έτσι και αλλιώς πάντα ήθελε να ασχοληθεί ουσιαστικά και δημιουργικά με την οικογενειακή επιχείρηση ακόμα και από την πρώτη στιγμή που αποφοίτησε από το πανεπιστήμιο και άρχισε να εργάζεται φροντίζοντας τα λογιστικά της Pacific Reef Fisheries. Ήταν η εποχή που όπως η ίδια λέει «ο πατέρας μου που ήταν στο τιμόνι της εταιρίας, θεωρούσε τον αδερφό μου, τον γιο της οικογένειας, ως τον φυσικό διάδοχό του και ο δικός μου ρόλος ήταν δευτερεύουσας σημασίας».
Η ευκαιρία προκειμένου η Μαρία να αποδείξει ότι δεν ήταν απλά η… «κόρη του Νίκου» που κοιτά τα βιβλία και φροντίζει τις πληρωμές – έστω και αν από τα χέρια της περνούσαν εκατομμύρια-, αλλά μία δεινή επιχειρηματίας με πρωτοπόρες ιδέες και αποφασισμένη να επιτύχει, ήρθε πριν από έξι περίπου χρόνια.
Η πρόκληση παρουσιάστηκε από μία πρόταση του αρμοδίου υπουργείου του Queensland. Να αναφέρουμε σ’ αυτό το σημείο ότι η μαμούθ-μονάδα παραγωγής της Pacific Reef Fisheries βρίσκεται στην χερσόνησο Ayr στο βόρειο Queensland και είναι συνολικής έκτασης 4 περίπου τετραγωνικών χιλιομέτρων.
Οι αρμόδιοι γνωρίζοντας ότι η απόδοση ενός νέου ψαριού του ωκεανού, του λεγόμενου cobia (μαύρο κοκκάλι όπως το λένε οι ψαράδες και το οποίο συναντάται στα νερά του Βορείου Ειρηνικού και μόνο), σε συνδυασμό με την ποιότητα του, θα μπορούσε να ανοίξει νέους ορίζοντες στον παραγωγικό αυτό τομέα, πρότειναν σε μονάδες ιχθυοπαραγωγής της περιοχής να δοκιμάσουν την εκτροφή του.
Ήταν το 2010 και η Μαρία μετά από κάμποσο καιρό παντελούς απουσίας από την επιχείρηση, αποφάσισε να ασχοληθεί ξανά με τα ψάρια.
Η πρόταση ήρθε σαν… πρόκληση. Η Pacific Reef από το 1998 που πέρασε στα χέρια του Νίκου Μίτρη είχε μεγαλώσει. Οι 20 λίμνες που αγόρασε ο Μίτρης είχαν ήδη γίνει 75 αλλά το μοναδικό «προϊόν» που παρήγαγε ήταν γαρίδες. Από τα τέλη του Νοέμβρη έως τα τέλη Μάρτη γινόταν της… «κακομοίρας» στα ιχθυοτροφεία της Pacific Reef. Είναι ο κύριος προμηθευτής της αλυσίδας σούπερμαρκετ Coles, οπότε δεν είναι δύσκολο να καταλάβει κανείς το μέγεθος των εργασιών της ομογενειακής εταιρίας κατά την συγκεκριμένη εποχή. Μετά απ’ αυτό το διάστημα όμως τα πράγματα ηρεμούσαν και για το υπόλοιπο χρονικό διάστημα δηλαδή από τις αρχές Απρίλη έως τα τέλη Νοέμβρη, η παρουσία της στην αγορά ήταν περιορισμένη.
ΚΟΛΥΜΠΩΝΤΑΣ ΣΕ ΑΓΝΩΣΤΑ ΝΕΡΑ
«Ήταν μία μοναδική ευκαιρία που έκρυβε όμως πολλούς κινδύνους. Αποφασίσαμε να πάρουμε το ρίσκο. Γνωρίζαμε ότι αν τελικά πάει καλά η ιχθυοκαλλιέργεια μέσα σε ένα χρόνο θα είχαμε έτοιμη για την αγορά την πρώτη παραγωγή cobia», λέει σήμερα η Μαρία.
Cobia: Το αγαπημένο ψάρι των σεφ
Εκτός από την Pacific Reef το ρίσκο πήραν και άλλες μονάδες ιχθυοπαραγωγής. Όλες είχαν μεγάλες απώλειες. Καμία δεν κατάφερε, αυτό που κατάφερε η Pacific Reef. Και αυτό οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στην Μαρία, άσχετα από το αν η 40χρονη επιχειρηματίας, σύζυγος και μητέρα χρησιμοποιεί σήμερα πληθυντικό λέγοντας «αποφασίσαμε». Το σίγουρο είναι ότι γι’ αυτήν την επιχειρηματική περιπέτεια της Pacific Reef η Μαρία «κολύμπησε» ως επί το πλείστον μόνη της «στα άγνωστα νερά» που δέχθηκαν τα νεογνά cobia.
Η πρώτη παραγωγή ήρθε τον Μάρτη του 2011. Μερικές δεκάδες τόνοι cobia για την ακρίβεια. Και για τα τρία επόμενα χρόνια η Μαρία, γύρισε «γη και ουρανό» ανάποδα για να βάλει στα νερά των λιμνών που εκτρέφονταν τα cobia της Pacific Reef τις κατάλληλες τροφές, κάτι που θεωρούσε σημαντικό για την αύξηση της παραγωγής. «Ήταν ένα ψάρι που δεν είχε ‘καλλιεργηθεί’ ποτέ. Δεν υπήρχε συγκεκριμένη τροφή γι’ αυτό και έπρεπε να την βρούμε αν θέλαμε να έχουμε καλύτερη απόδοση. Και εκτός από την σωστή διατροφή έπρεπε να δημιουργήσουμε και τις κατάλληλες συνθήκες στο περιβάλλον που εκτρεφόταν» λέει η Μαρία. Συνεργάστηκε με επιστήμονες και ειδικούς και το κατάφερε.
Το εγχείρημα των πρώτων τριών χρόνων μεταβλήθηκε σε επιτυχημένη επιχειρηματική δραστηριότητα. Η παραγωγή του cobia έφτασε τους 100 τόνους οι οποίοι προστέθηκαν στους 1,200 τόνους γαρίδας που η Pacific Reef παρήγαγε παράλληλα σε ετήσια βάση.
Τα πρώτα τρία χρόνια παραγωγής του cobia έδωσαν στη Μαρία γνώσεις και δεξιότητες που σχετίζονταν όχι μόνο με την εξέλιξη του προϊόντος αλλά και την δική της επαγγελματική εξέλιξη. Είχε πλέον αναλάβει διευθυντική θέση στην επιχείρηση και αντιλαμβανόταν ότι το να μάθει και να κάνει κτήμα της γνώσεις για όλες τις φάσεις παραγωγής ήταν υποχρεωτικό. Και έτσι έκανε.
ΤΟ ΜΗΛΟ ΚΑΤΩ ΑΠ’ ΤΗ ΜΗΛΙΑ ΘΑ ΠΕΣΕΙ
«Δεν γνωρίζω γιατί εμείς επιτύχαμε και οι υπόλοιποι δεν τα κατάφεραν. Η παραγωγή μας ήταν αποκλειστική, δηλαδή απευθύνεται σε μία συγκεριμένη μερίδα της αγοράς και εννοώ τα εστιατόρια. Και έτσι θέλουμε να την κρατήσουμε. Γι’ αυτό και το διαθέτουμε αποκλειστικά σε καλά εστιατόρια. Δεν είναι από τα ψάρια που θα πας στο σουπερμάρκετ να το αγοράσεις. Δεν διατίθεται εκεί» λέει σήμερα η Μαρία Μίτρη–Χώνου.
Η εμπορική «φιλοσοφία» πάνω στην οποία στηρίζεται η στρατηγική διάθεσης του προϊόντος στην αγορά, είναι και ο βασικός λόγος που η Pacific Reef θεωρείται σήμερα από την κυβέρνηση του Queensland αλλά και το υπ. Γεωργίας της χώρας ως ένα λαμπρό παράδειγμα που μπορούν να ακολουθήσουν και άλλα ιχθυοτροφεία. Η Pacific Reef ετοιμάζεται να αυξήσει την παραγωγή της -σύντομα θα είναι το μεγαλύτερο ιχθυοτροφείο στο Queensland- και έχει ήδη αγοράσει νέες άδειες και «γη» για να το επιτύχει αυτό ώστε να αυξήσει παράλληλα και τις εξαγωγές της σε χώρες της Ασίας. Η αύξηση της εξαγωγικής της δραστηριότητας και παραγωγής που γίνεται σε συνάρτηση με την υιοθέτηση βιώσιμων και φιλικών προς το περιβάλλον πρακτικών «καλλιέργειας», είναι ένας ακόμα λόγος που συνέβαλε στο να βρίσκεται σήμερα η ομογενειακή εταιρία στον κατάλογο των προτύπων μονάδων παραγωγής ειδών διατροφής της χώρας.
Σ’ αυτήν την εμπορική «φιλοσοφία» και στρατηγική ανάπτυξης οφείλεται και το γεγονός ότι η εταιρία το 2015, βραβεύτηκε ως η καλύτερη μονάδα παραγωγής στο Sydney Royal Fine Food Show, και πήρε και το χρυσό μετάλλιο από τον οργανισμό Royal Agricultural Society, την υψηλότερου κύρους βράβευση, για εταιρία παραγωγής τροφίμων στη Ν.Ν. Ουαλία.
Η οικογένεια Μίτρη κατά τη βράβευση της Pacific Reef από το Royal Agricultural Society. Από αριστερά η Μαρία, η μητέρα της, ο πατέρας της και ο αδερφός της
Στην εμπορική «φιλοσοφία» που κρύβεται πίσω από τα λόγια της Μαρίας οφείλεται και το γεγονός ότι οι αρμόδιοι φορείς θεωρούν ότι το cobia μπορεί να αποδειχθεί «χρυσωρυχείο» για τους παραγωγούς γαρίδας της χώρας, καθώς εισάγοντας την «καλλιέργειά» του στις μονάδες τους όχι μόνο θα διαφοροποιήσουν και εμπλουτίσουν την γκάμα των προϊόντων τους αλλά παράλληλα θα αυξήσουν την εξαγωγική τους δραστηριότητα καθώς το ενδιαφέρον για το προϊόν στις αγορές της Ασίας είναι ήδη μεγάλο.
«Το cobia εξελίσσεται σε αγαπημένο ψάρι των σεφ. Το μπαραμάντι που το βρίσκεις παντού είναι πλέον κάτι το συνηθισμένο. Το cobia, όπως μας λένε είναι κάτι που στην αρχή έβαλαν δοκιμαστικά στο μενού τους αλλά είδαν πλέον ότι λόγω της γεύσης του και του ότι μπορεί να μαγειρευτεί με πολλούς τρόπους κατάφερε να κερδίσει την αγορά. Δεν είναι φθηνό ψάρι, επειδή είναι αποκλειστικό οπότε η απόδοση είναι πολύ καλή και για τον παραγωγό».
Οι σωστές επιλογές, οι σωστές συμμαχίες και η οξυδέρκεια της Μαρίας την βοήθησαν στο να μπορεί να λέει σήμερα ότι είναι σε θέση να γνωρίζει, όλες τις διαφορετικές φάσεις της δουλειάς της. «Ζυγίζει» τον παράγοντα πάθος – που τον θεωρεί σημαντικό για να επιτύχει κάποιος σε οτιδήποτε κάνει και καταλήγει:
«Έμαθα πολλά από τον πατέρα μου. Με έμαθε να επιλέγω σωστούς συνεργάτες, να τους εμπιστεύομαι να εκτιμώ πόσο σημαντικό είναι να έχεις καλούς συνεργάτες. Όταν ξεκίνησα στην Pacific Fisheries με το ρόλο που είχα τότε, πίστευα ότι έπρεπε να ελέγχω τα πάντα. Μάλλον με φόβιζε η αποτυχία. Κατάλαβα όμως ότι είναι αδύνατο να ελέγχεις τα πάντα, να τα κάνεις όλα μόνος σου, και δεν σε βοηθά στο να αναπτυχθείς. Πάνω από όλα όμως μέσα από την δική του στάση ‘ζωής’ ο πατέρας μου με έμαθε να κοιτώ τον στόχο και όχι το δάχτυλο που μου τον δείχνει. Να μην επιτρέπω στην καθημερινότητα και όλα όσα συνεπάγεται αυτή για μία επιχείρηση ή ακόμα και στη ζωή να με αποπροσανατολίζει από αυτό που επιδιώκω. Αυτό ήταν το μεγαλύτερο μάθημα που πήρα» λέει σήμερα αποδεικνύοντας ότι oι αποφάσεις που πήρε έξι χρόνια πριν δεν ήταν τυχαίες.
Το… «μήλο» είναι πλέον ξεκάθαρο ότι «έπεσε κάτω απ’ τη μηλιά» και αν κρίνει κανείς από την πορεία του Νίκου Μίτρη στο επιχειρηματικό χώρο της Αυστραλίας, τότε δεν είναι δύσκολο να προβλέψει το μέλλον της Μαρίας, που όπως η ίδια ομολογεί σε επαγγελματικό επίπεδο τουλάχιστον είναι συνυφασμένο με αυτό της Pacific Reef. Γιατί ας μην κοροϊδευόμαστε. Αν το ψάρι «βρομίσει ή μοσχομυρίσει», πρώτα από το κεφάλι «φαίνεται…».