Σε δύο ενότητες χωρίζει και πάλι την έκθεση ανθρωπίνων δικαιωμάτων για την Κύπρο το αμερικανικό υπουργείο Εξωτερικών. Η μία για την «Κυπριακή Δημοκρατία» και η άλλη για τη «διοικούμενη από τους Τ/Κ περιοχή».
Στο κεφάλαιο της έκθεσης (καλύπτει όλες τις χώρες) για την Κύπρο αναφέρεται ότι «από το 1974 το νότιο τμήμα της Κύπρου βρίσκεται υπό τον έλεγχο της κυβέρνησης της Κυπριακής Δημοκρατίας, ενώ το βόρειο διοικείται από Τ/Κ, που ανακήρυξαν την «ΤΔΒΚ» το 1983. Οι ΗΠΑ δεν αναγνωρίζουν την «ΤΔΒΚ», ούτε καμία άλλη χώρα πλην της Τουρκίας».
Για τις ελεύθερες περιοχές η έκθεση καταγράφει σειρά προβλημάτων, όπως καταγγελίες για άσκηση βίας εκ μέρους της αστυνομίας, μειωτική μεταχείριση προσώπων υπό κράτηση και διεκδικητών ασύλου, ενώ αναφέρεται σε περιστατικά άσκησης βίας σε βάρος γυναικών, κακοποίησης παιδιών, σε διακρίσεις εις βάρος μελών μειονοτικών και εθνικών ομάδων. Ειδική μνεία γίνεται και στην παράνομη διακίνηση γυναικών.
Το Στέιτ Ντιπάρτμεντ κάνει αναφορά στις ε/κ προσφυγές στο ΕΔΑΔ, αλλά και στην ύπαρξη της επιτροπής αποζημιώσεων. Για τα κατεχόμενα τώρα χαρακτηρίζει τις «εκλογές» ελεύθερες και τίμιες. Παραβλέπει τελείως το θέμα του εποικισμού, αλλά υπογραμμίζει ότι η «αστυνομία» και οι «δυνάμεις ασφαλείας» είναι υπό τη διοίκηση του τουρκικού στρατού.
Η ΑΠΟΦΑΣΗ
Κάποτε διατυπώναμε με έπαρση την άποψη ότι, παρά την ηχηρή αντίδραση που εκφράσαμε στο σχέδιο που μας προτάθηκε το 2004, κανείς δεν κατάφερε να μας τιμωρήσει, όπως πολλοί ήθελαν. Εξαντλώντας έτσι την όποια ανησυχία είχαμε, στη διάρκεια μερικών μηνών ή ενός-δύο χρόνων. Φαίνεται πως δεν αντιλαμβανόμαστε ότι στη διεθνή πολιτική τα πράγματα δεν είναι πάντα εμφανή και δεν είναι πάντα άμεσα.
Η απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου στις προσφυγές Ελληνοκυπρίων ήρθε για να αποδείξει ότι τα πράγματα δεν βελτιώνονται, αλλά, απεναντίας, δυσχεραίνουν. Και δυσχεραίνουν, μάλιστα, στα θέματα ουσίας του Κυπριακού. Θα πρέπει, ωστόσο, πέραν των άμεσων και αρνητικών επιπτώσεων στο θέμα των περιουσιών, να γίνει μια σοβαρή μελέτη της απόφασης του ΕΔΑΔ. Για να διακρίνουμε, αφού το αντιλαμβανόμαστε πλέον, ποια είναι η πολιτική κατεύθυνση που δίνει η απόφαση αυτή και ποιο το πολιτικό πλαίσιο που θέτει για το ίδιο το κυπριακό πρόβλημα. Αν το επιχειρήσουμε αυτό, κι αν περιορίσουμε τις προσπάθειες ερμηνείας της απόφασης κατά το δοκούν, έχω την αντίληψη ότι θα συνειδητοποιήσουμε ότι το βασικό μήνυμα του ΕΔΑΔ είναι ένα: λύστε σύντομα το Κυπριακό! Το μήνυμα απευθύνεται προς δύο κατευθύνσεις. Προς την ελληνοκυπριακή πλευρά, η οποία χάνει πλέον τα νομικά της ερείσματα και βρίσκεται αντιμέτωπη με νέες νομικές ερμηνείες που αναδεικνύουν τα δικαιώματα του χρήστη των περιουσιών έναντι του ιδιοκτήτη, και την Τουρκία, η οποία οριστικά και επίσημα θεωρείται υπεύθυνη για τα όσα συμβαίνουν στα κατεχόμενα.
Από τη στιγμή που αναγνωρίζουμε ότι το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο λειτουργεί και με πολιτικούς όρους (πέραν των νομικών), οφείλουμε να διακρίνουμε την πολιτική προοπτική που κρύβεται πίσω από την απόφασή του και η οποία καθορίζεται από πολύ ευρύτερες δυνάμεις οι οποίες επηρεάζουν το δικαστήριο. Από κάθε εξέλιξη, ακόμα και αρνητική, πρέπει να βγαίνουν κάποια συμπεράσματα για τον καλύτερο δυνατό χειρισμό της συνέχειας. Και το βασικό συμπέρασμα της εν λόγω απόφασης δεν μπορεί παρά να είναι η όσο το δυνατόν πιο σύντομη επίλυση του Κυπριακού. Αν παραστρατήσουμε και πάλι στην επ΄ αμοιβή παραφιλολογία των δικηγόρων-πολιτικών, που έχουν μεγάλη ευθύνη για το σημείο στο οποίο φθάσαμε, δεν έχουμε παρά να περιμένουμε την επόμενη αρνητική εξέλιξη, η οποία ενδέχεται να είναι και οριστική ως προς την ουσία του Κυπριακού. Θα το αντιληφθούμε αυτήν τη φορά;
