Αύξηση των συντάξεων, επενδύσεις σε έργα υποδομής, καταστολή της
ανεργίας και επίσπευση της ανάκαμψης της εθνικής οικονομίας, είναι τα
βασικά στοιχεία του δεύτερου προϋπολογισμού της κυβέρνησης Ραντ, που
κατέθεσε ο θησαυροφύλακας, Γουέϊν Σουάν, την Τρίτη το βράδυ.
Η κυβέρνηση θα διοχετεύσει 47 δις δολάρια στην εθνική οικονομία κατά την προσεχή τετραετία, από τα οποία 22 δις θα διατεθούν για έργα υποδομής σε ολόκληρη τη χώρα, 5,1 δις δολάρια για την τριτοβάθμια εκπαίδευση και έρευνα, 3,2 δις δολάρια για την ασφάλεια των συνόρων .
Ο θησαυροφύλακας ανακοίνωσε, ότι η κυβέρνηση θα τιμήσει την υπόσχεσή της να αυξήσει τις συντάξεις άγαμων, έγγαμων, ανάπηρων και φροντιστών. Η σύνταξη άγαμων συνταξιούχων θα αυξηθεί κατά $32,49 την εβδομάδα, των έγγαμων κατά $10,14 συνταξιούχους, φροντιστές.
Η κυβέρνηση ανακοίνωσε, επίσης, μείωση του φόρου εισοδήματος πολιτών με μεσαία εισοδήματα από 40% σε 37%, ενώ μειώνει τις φορολογικές εκπτώσεις για καταθέσεις σε ταμεία εφάπαξ από υψηλόμισθους πολίτες.
Οι εξαγγελίες της κυβέρνησης θα χρηματοδοτηθούν από φοροεισπρακτικά μέτρα, περικοπές κοινωνικών παροχών στους πολίτες με υψηλά εισοδήματα, κλιμακωτή μείωση
της έκπτωσης για ιδιωτική ασφάλεια υγείας, αλλαγές στο εφάπαξ και άλλα
εισπρακτικά μέτρα.
Ο θησαυροφύλακας ανακοίνωσε, ότι ο έλλειμμα του προϋπολογισμού κατά το νέο οικονομικό έτος θα ανέλθει σε 57,6 δις δολάρια ή 4,9% του ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος, το μεγαλύτερο της μεταπολεμικής περιόδου σε σχέση με το Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν (ΑΕΠ) και υψηλότερο από το έλλειμμα της οικονομικής κρίσης του 1990 που ανήλθε σε 4,1% του ΑΕΠ.
Το χρέος του κράτους αναμένεται να ανέλθει στα 188 δις δολάρια στο τέλος του οικονομικού έτους 2012-2013 εφόσον ισχύσουν οι εκτιμήσεις του κοινοπολιτειακού θησαυροφυλακίου για ανάκαμψη της εθνικής οικονομίας εντός του 2010.
Ο προϋπολογισμός προβλέπει μηδενική ανάπτυξη της εθνικής οικονομίας κατά το τρέχον οικονομικό έτος και συρρίκνωσή της κατά 0,5% το οικονομικό έτος 2009-2010, αλλά ανάπτυξη της οικονομίας κατά 2,5% το έτος 2010-2011 και κατά 4,5% το 2011-2012.
Η συρρίκνωση της οικονομίας θα ανεβάσει την ανεργία στο 8,5% του εργατικού δυναμικού της χώρας με πιθανότητα περαιτέρω αύξησης της ανεργίας σε 10% αν διαψευστούν οι αισιόδοξες προβλέψεις της κυβέρνησης για ανάκαμψη της εθνικής οικονομίας και σταδιακή ισοσκέλιση του προϋπολογισμού.
Ο πρωθυπουργός δηλώνει, ότι κεντρικός στόχος της κυβερνητικής πολιτικής είναι η στήριξη των εργαζομένων και η δημιουργία 15,000 θέσεων ετησίως. Η επένδυση 22 δις δολαρίων σε εννέα μεγάλα έργα βελτίωσης του οδικού και σιδηροδρομικού δικτύου και των λιμανιών της χώρας και αποτελεί συνέχεια των μέτρων στήριξης της οικονομίας που έχει λάβει η κυβέρνηση Ραντ.
Στην αγόρευσή του, ο θησαυροφύλακας υποστήριξε ότι τα έγκαιρα μέτρα στήριξης της οικονομίας που έλαβε η κυβέρνηση, «μετρίασαν τις συνέπειες της παγκόσμιας κρίσης» και πρόσθεσε ότι «αν η κυβέρνηση είχε αδιαφορήσει το ποσοστό συρρίκνωσης της εθνικής οικονομίας θα ήταν τετραπλάσιο. Οι ενέργειές μας θα στηρίξουν 210.000 θέσεις απασχόλησης και θα συγκρατήσουν το εθνικό ποσοστό ανεργίας στο 8,5% του εργατικού δυναμικού της χώρας».
Η στρατηγική μείωσης του ελλείμματος του προϋπολογισμού βασίζεται, κυρίως, στην αύξηση του ορίου ηλικίας συνταξιοδότησης από τα 65 στα 67 χρόνια μέχρι το 2023, ταχύτερη μείωση της σύνταξης συνταξιούχων με υψηλά εισοδήματα, αλλαγές στο σύστημα εφάπαξ, καθιέρωση εισοδηματικών κριτηρίων για την παροχή έκπτωσης σε ασφαλισμένους ιδιωτικά και άλλα μέτρα.
Η αξιωματική αντιπολίτευση δηλώνει «συγκλονισμένη» από το ύψος του ελλείμματος του προϋπολογισμού και του χρέους του κράτους και κατηγορεί την κυβέρνηση για υποθήκευση του μέλλοντος της χώρας. Ο σκιώδης θησαυροφύλακας, Τζο Χόκι, επιδοκιμάζει την αύξηση των συντάξεων, αλλά επικρίνει την απόφαση της κυβέρνησης να αυξήσει το έλλειμμα.
«Οι αριθμοί είναι συγκλονιστικοί», τονίζει. «Ποτέ στο παρελθόν η χώρα δεν είχε τέτοιο χρέος, η εξόφληση του οποίου θα βαρύνει τις επόμενες γενιές Αυστραλών πολιτών. Η κυβέρνηση δεν έχει σχέδιο εξόδου από την κρίση και οι περικοπές που εξήγγειλε είναι ελάχιστες σε σύγκριση με τις δαπάνες», προσθέτει.
Η Ένωση Αυστραλών Βιομηχάνων επικροτεί την επένδυση της κυβέρνησης σε έργα υποδομής, αλλά υπογραμμίζει την ανάγκη μεγαλύτερων περικοπών για τη στήριξη της εθνικής οικονομίας.
Μεικτές οι αντιδράσεις των οργανισμών παροχής κοινωνικών υπηρεσιών. Η πρόεδρος του Αυστραλιανού Οργανισμού Παροχής Κοινωνικών Υπηρεσιών (ACOSS), Κλερ Μάρτιν, δηλώνει «ικανοποιημένη» από την αύξηση των συντάξεων, αλλά «δυσαρεστημένη» από την απόφαση της κυβέρνησης να μην ενισχύσει τους άνεργους και διαζευγμένους ή άγαμους γονείς.