Η πλειοψηφία των ομογενών που έχει περιουσία, αυτοκίνητα, εισόδημα ή άλλες συναλλαγές στην Ελλάδα καλείται να πληρώσει φόρους, που σε πολλές περιπτώσεις θα μπορούσε να είχε αποφύγει. Οι ομογενείς μπορούν να εξοικονομήσουν χρήματα, εάν τηρήσουν τις προϋποθέσεις που θέτει ο νόμος και η εφορία στην Ελλάδα, ώστε να μην τους επιβάλλονται αδίκως φόροι, που θα μπορούσαν να είχαν γλιτώσει.
Ο βασικός τρόπος αποφυγής επιβολής φόρων είναι η εισαγωγή συναλλάγματος, από το εξωτερικό όπου ζει μονίμως ο φορολογούμενος, στην Ελλάδα, μέσω τραπέζης, ή ακόμα και σε μικρότερα ποσά, μέσω του αρμοδίου γραφείου στο αεροδρόμιο εισόδου του ομογενούς στην Ελλάδα.
Τα χρήματα αυτά που ως συνάλλαγμα εισάγει ο ομογενής στην Ελλάδα δεν είναι ανάγκη να τα ξοδέψει πραγματκά. Απλώς τα εισάγει στην Ελλάδα, κρατάει τις σχετικές αποδείξεις της ελληνικής τράπεζας και αργότερα μπορεί να τα εξάγει, δηλαδή να τα στείλει πίσω στην χώρα από την οποία αρχικώς τα έστειλε.
Τα χρήματα πρέπει να στέλνονται στο όνομα του ομογενούς και να είναι αυτός που τα λαμβάνει στην Ελλ;aδα (δηλαδή να μπαίνουν σε δικό του τραπεζικό λογαριασμό στην Ελλάδα) και δεν πρέπει να είναι στο όνομα άλλου, ακόμα και συγγενούς του, διότι διαφορετικά η εφορία δεν τα αναγνωρίζει ως εισαχθέν συνάλλαγμα στο όνομα του φορολογουμένου.
Παράδειγμα 1ο : Ομογενής που ζει στην Αυστραλία αγόρασε το έτος 2009 ακίνητο στην Ελλάδα αντικειμενικής αξίας 80.000 ευρώ. Εάν τα προηγούμενα έτη δεν είχε εισόδημα στην Ελλάδα (π.χ. από ενοίκια), τότε το 2010 που καταθέτει την φορολογική του δήλωση μαζί με το Ε9 για την κτήση του ακινήτου, θα πρέπει να έχει αποδείξεις από την ελληνική τράπεζα ότι εισήγαγε στην Ελλάδα κατά το 2009 ή παλαιότερα συνάλλαγμα από το εξωτερικό (π.χ. δολάρια Αυστραλίας), τουλάχιστον ύψους 80.000 ευρώ, άλλως το ποσό που κατέβαλε για την αγορά ακινήτου (80.000 ευρώ) θα θεωρηθεί από την εφορία εισόδημα και θα του επιβληθούν φόροι και προσαυξήσεις.
Παράδειγμα 2ο : Ομογενής που ζει στις ΗΠΑ, δεν έχει κανένα εισόδημα στην Ελλάδα, ούτε σπίτι πάνω από 100 τ.μ., έχει όμως αυτοκίνητο στην Ελλάδα στο όνομά του. Μόνο το γεγονός της κατοχής του αυτοκινήτου αποτελεί τεκμήριο ότι ο ομογενής αυτός έχει εισόδημα στην Ελλάδα ένα ποσό, που μπορεί να είναι 7.000 ευρώ, αναλόγως των φορολογήσιμων ίππων του αυτοκινήτου του και της παλαιότητας αυτού.
Ο ομογενής θα κληθεί να πληρώσει φόρο (περίπου 350 ευρώ) για το ποσό που τεκμαίρεται ως εισόδημά του στην Ελλάδα από την κατοχή του αυτοκινήτου. Εάν όμως μπορεί να αποδείξει ότι κατά το προηγούμενο έτος είχε εισάγει στην Ελλάδα συνάλλαγμα, πάντοτε στο όνομά του, ύψους τουλάχιστον 7.000 ευρώ, δεν θα κληθεί να πληρώσει καθόλου φόρο. Δεν χρειάζεται να ξοδέψει αυτά τα χρήματα, αρκεί να εισαχθούν από το εξωτερικό και να μείνουν στον λογαριασμό του στην Ελλάδα. Με τον τρόπο αυτόν γλιτώνει όλον τον φόρο που θα του επέβαλε η εφορία, εάν δεν είχε κάνει εισαγωγή συναλλάγματος. Τα ίδια ισχύουν και αν αντί για αυτοκίνητο έχει σκάφος στην Ελλάδα.
Παράδειγμα 3ο : Ομογενής από την Νότιο Αφρική αγόρασε στην Ελλάδα το έτος 2009 ένα ιστιοφόρο σκάφος με χώρο ενδιαίτησης, για το οποίο πλήρωσε 29.000 ευρώ. Εάν δεν είχε τα προηγούμενα έτη εισόδημα στην Ελλάδα, που να καλύπτει το ποσό των 29.000 ευρώ, πρέπει τουλάχιστον να εισήγαγε το 2009 ή προηγουμένως συνάλλαγμα στο όνομά του, αξίας 29.000 ευρώ, άλλως θα φορολογηθεί για τα 29.000 ευρώ σαν να ήταν εισόδημά του.
Παράδειγμα 4ο : Ομογενής από τη Νέα Ζηλανδία έκτισε σπίτι στην Ελλάδα τα έτη 2008 και 2009, που η εφορία κοστολογεί περί τα 90.000 ευρώ. Θα πρέπει και αυτός, για να αποφύγει σημαντικούς φόρους, να αποδείξει ότι εισήγαγε στην Ελλάδα το ποσό αυτό σε συνάλλαγμα από το εξωτερικό τα προηγούμενα έτη.
Σημειώνεται ότι οι ομογενείς δεν απολαμβάνουν του αφορολογήτου ορίου των 12.000 ευρώ, που έχουν οι κάτοικοι Ελλάδος. Επομένως, για κάθε ποσό που θεωρείται εισόδημά τους στην Ελλάδα (π.χ. 80.000 ευρώ για αγορά ακινήτου ή 29.000 ευρώ για αγορά σκάφους), φορολογούνται από το πρώτο ευρώ, αρχικώς με 5% και μετά από ένα ποσό, με 15% κ.ο.κ.
* Ο Χρήστος Ηλιόπουλος είναι Δικηγόρος παρ’ Αρείω Πάγω, Master of Laws. Email: bm-bioxoi@otenet.gr
