«Η ασφάλεια των πολιτών είναι και πρέπει να αναχθεί στο σημαντικότερο στόχο των Αρχών Προστασίας της Πολιτείας από τις πυρκαγιές, κάτι που δεν έγινε το τραγικό «Μαύρο Σάββατο». Αυτό θα επιτευχθεί μέσα από ουσιαστικές αλλαγές, τόσο σε διοικητικό όσο και σε λειτουργικό επίπεδο, με στόχο να αποφευχθεί η τραγωδία που γνώρισε η Βικτώρια το μοιραίο εκείνο Μαύρο Σάββατο της 7ης Φεβρουαρίου 2009, το κόστος της οποίας έφτασε τα $4 δις».
Με την παραπάνω δήλωση ως πρόλογο, η Βασιλική Ερευνητική Επιτροπή για τις πυρκαγιές που σκότωσαν 173 ανθρώπους, δημοσιοποίησε το Σάββατο τα πορίσματά της και, διαπιστώνοντας, παράλληλα, μεγάλες αδυναμίες στο υπάρχων σύστημα προστασίας των πολιτών.
Η τελική Έκθεση της Επιτροπής συμπεριλαμβάνει 67 συστάσεις προκειμένου να αποφευχθεί η ιστορικά μεγαλύτερη φυσική καταστροφή που γνώρισε η Πολιτεία της Βικτώριας. Την ίδια στιγμή, επικρίνει την ηγεσία των Αρχών Προστασίας, αναφέροντας ότι έγιναν τραγικά λάθη εκ μέρους εκείνων που είχαν επιφορτιστεί την ευθύνη της προστασίας των πολιτών.
Η Έκθεση προτείνει αλλαγές στις υπάρχουσες διοικητικές δομές των Αρχών Προστασίας, στο σύστημα έγκαιρης ειδοποίησης των πολιτών, στην πολιτική της εθελούσιας παραμονής και εκκένωσης κατοικιών από περιοχές όπου μαίνονται πυρκαγιές, στην ετοιμότητα των Αρχών στην αντιμετώπιση και πρόληψη εμπρησμών, αλλά και στην εν γένει ετοιμότητα της Πολιτείας να αντιμετωπίσει πυρκαγιές που θα ξεσπάσουν σε μέρες όπου επικρατούν καιρικές συνθήκες, όπως αυτές που επικράτησαν εκείνο το εφιαλτικό Σάββατο του 2009.
Οι τρεις επίτροποι που για 541 μέρες ερεύνησαν από κάθε πιθανή οπτική γωνία την μεγάλη καταστροφή, καταλογίζουν ευθύνες:
– Στην πρώην αρχηγό της Αστυνομίας, Κριστίν Νίξον, αναφέροντας ότι δεν εκπλήρωσε τα καθήκοντά της όπως ήταν υποχρεωμένη να κάνει.
– Στον αρχηγό πυρασφάλειας του υπουργείου Περιβάλλοντος, κ. Γιούαν Γουέιλερ, για την μη έγκαιρη ειδοποίηση και σωστή πληροφόρηση των πολιτών για την σοβαρότητα της κατάστασης.
– Στον πρώην αρχηγό της CFA, κ. Ράσελ Ρις, για κακή διαχείριση των δυνάμεων πυρόσβεσης και διάσωσης στις περιοχές που πλήττονταν από τις πυρκαγιές
Για τους χειρισμούς του υπουργού Δημοσίας Τάξης, κ. Μπομπ Κάμερον, η Έκθεση αναφέρει ότι ήταν σωστοί, αλλά, παράλληλα, θεωρεί ότι θα έπρεπε να θέσει την πολιτεία σε κατάσταση εκτάκτου ανάγκης κάτι που δεν έκανε.
ΤΑ ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ – ΕΥΡΗΜΑΤΑ ΚΑΙ ΣΥΣΤΑΣΕΙΣ
Τα βασικά ευρήματα και οι συστάσεις της Έκθεσης έχουν ως εξής:
– Η πολιτική εκκένωσης ή διαμονής των πολιτών στην κατοικία τους σε περίπτωση πυρκαγιάς θα πρέπει να παραμείνει, αλλά να αλλάξει ριζικά. Οι αλλαγές που προτείνονται είναι στο σύστημα ειδοποίησης των πολιτών και στην έγκαιρη πληροφόρηση για το κατά πόσο είναι εφικτό να υπερασπιστούν εαυτούς και την περιουσία τους σε σχέση με τις υπάρχουσες καιρικές συνθήκες που επικρατούν και την τοποθεσία που βρίσκονται. Επίσης, προτείνεται να γίνεται διάκριση στην περίπτωση ηλικιωμένων, αναπήρων και νεαρών ατόμων όσον αφορά την εφαρμογή της πολιτικής του Stay or Go, όπως είναι ευρέως γνωστή.
– Να αυξηθεί η καύση και ο καθαρισμός των ξερών δέντρων και κλαδιών για την καλύτερη προστασία των δασών και των επαρχιακών οικισμών. Η Έκθεση προτείνει ως ετήσιο στόχο το κάψιμο των ξερών δέντρων να φτάσει το 5% της δημόσιας γης της Βικτώριας καθώς αυτή τη στιγμή κυμαίνεται στο 1,7%.
– Η πολιτειακή κυβέρνηση, σε συνεργασία με την τοπική αυτοδιοίκηση, πρέπει να αναπτύξουν ειδικό σχέδιο εκκένωσης και παροχής καταφυγίου για τους κατοίκους οικισμών που θεωρούνται επικίνδυνοι για εκδήλωση πυρκαγιάς. Θα πρέπει, επίσης, να αναπτυχθεί νέο σχέδιο εκκένωσης ατόμων που νοσηλεύονται σε νοσοκομεία, γηροκομεία και σχολείων.
– Η Πολιτεία πρέπει να προχωρήσει στην εξαγορά περιουσιών που βρίσκονται σε περιοχές που θεωρούνται άκρως επικίνδυνες και στην επανεγκατάσταση των κατοίκων τέτοιων περιοχών σε πιο ασφαλείς τοποθεσίες.
– Η Πολιτεία θα πρέπει να αναπτύξει ειδική πολιτική για εκκένωση των κατοίκων, η οποία θα συμπεριλαμβάνει και την επιλογή της υποχρεωτικής εκκένωσης.
– Τα καλώδια μεταφοράς ηλεκτρικού ρεύματος αποτελούν μεγάλο πρόβλημα και θα πρέπει να αντικατασταθούν. Η Έκθεση προτείνει σε 10 χρόνια όλα τα εναέρια καλώδια μεταφοράς ηλεκτρικού ρεύματος να γίνουν υπόγεια προκειμένου να αποφευχθεί ο κίνδυνος εκδήλωσης πυρκαγιάς λόγω καταστροφής τους.
– Ο διαμερισμός της εξουσίας του συντονισμού των προσπαθειών αντιμετώπισης των πυρκαγιών εκείνο το «Μαύρο Σάββατο», αποδείχθηκε καταστροφικός. Η Έκθεση προτείνει η ευθύνη του συντονισμού να αναληφθεί αποκλειστικά από τον Αρχηγό της Αστυνομίας.
– Η Έκθεση εισηγείται τη δημιουργία ενός νέου φορέα που θα είναι ο απόλυτος υπεύθυνος φορέας για την Πυρασφάλεια της Πολιτείας. Ο νέος Επίτροπος Πυρασφάλειας, που θα ηγείται του συγκεκριμένου φορέα, είναι υποχρεωμένος να δίνει πλήρη αναφορά στον υπουργό Δημόσιας Τάξης και να διοικεί όλες τις μονάδες πυρόσβεσης, αποφασίζοντας τις αποστολές τους. Αυτός θα αποφασίζει, επίσης, πού θα αποστέλλονται πυροσβεστικές δυνάμεις της κεντρικής Πυροσβεστικής Υπηρεσίας και των Επαρχιακών Δυνάμεων Πυρόσβεσης.
– Να σταματήσει η πληρωμή του ειδικού τέλους που πληρώνουν σήμερα μόνο οι κάτοικοι των περιοχών που κρίνονται επικίνδυνες για εκδήλωση πυρκαγιάς και έχουν ασφαλίσει τις περιουσίες τους. Η Έκθεση προτείνει την θεσμοθέτηση ενός νέου τέλους το οποίο θα πληρώνεται από όλους τους κατοίκους, άσχετα από το αν αυτοί έχουν ασφαλίσει ή όχι τα σπίτια και τις περιουσίες τους. Το ύψος του τέλους θα εξαρτάται από το είδος της ακίνητης περιουσίας και για τους χαμηλόμισθους να ισχύσουν ειδικές εκπτώσεις.
– Η Αστυνομία πρέπει να αυξήσει τη φρούρηση για αποφυγή εκδήλωσης πυρκαγιών από εμπρησμό. Νέα προγράμματα εκπαίδευσης αστυνομικών πρέπει να αναπτυχθούν προκειμένου οι αστυνομικοί της πολιτείας να μπορούν να προλάβουν τέτοιου είδους εγκληματική συμπεριφορά.
Επίσης, η Έκθεση αναφέρει ότι κατά τις ημέρες εκείνες όπου ο κίνδυνος εκδήλωσης πυρκαγιάς είναι μεγάλος να αυξηθεί ο αριθμός των αστυνομικών περιπολιών στις περιοχές που κρίνονται επικίνδυνες.
