Πολλές φορές ξεκινάμε μία σχέση ενθουσιασμένοι, νομίζοντας ότι βρήκαμε τον ιδανικό σύντροφο και ότι ταιριάζουμε σε όλα. Τυφλωνόμαστε από τα συναισθήματα και -όχι σπάνια- η σχέση αυτή μπορεί να τελειώσει. Εκεί είναι που απογοητευόμαστε, αισθανόμαστε πικρία και αναρωτιόμαστε τι κάναμε λάθος και γιατί επιλέξαμε τον λάθος σύντροφο (ξανά).
Η επιλογή του συντρόφου γίνεται πρωτίστως με βάση τα εξωτερικά χαρακτηριστικά και εν συνεχεία την προσωπικότητα του ατόμου. Παρ’ όλα αυτά, υπάρχει και ένα τρίτο κριτήριο που δεν φαίνεται ή, καλύτερα, δεν το αντιλαμβανόμαστε εύκολα καθώς λειτουργεί στο ασυνείδητο και είναι η επιλογή συντρόφου με βάση τη σχέση που είχαμε με τους γονείς μας. Όταν οι σχέσεις με τους γονείς μας δεν ήταν καλές τότε επιλέγουμε συντρόφους που είναι εντελώς διαφορετικοί από τα πρότυπα των γονέων μας. Κάνουμε αυτή την επιλογή με την ελπίδα ότι τα πράγματα θα είναι διαφορετικά σε αυτή τη σχέση που δημιουργούμε και ότι θα τύχουμε της αγάπης που ίσως στερηθήκαμε και την έχουμε ανάγκη.
Προσπαθούμε λοιπόν να επιλέξουμε συντρόφους εντελώς διαφορετικούς από τους γονείς μας. Για παράδειγμα, μία γυναίκα που έχει μεγαλώσει σε μία οικογένεια που ο πατέρας της ήταν παρών σωματικά αλλά απών συναισθηματικά, ή ήταν υπερβολικά αυταρχικός και απορριπτικός, τότε θα επιλέξει έναν σύντροφο αρκετά συναισθηματικό και ρομαντικό, συναισθηματικά διαθέσιμο και καλοσυνάτο. Θα επιλέξει έναν σύντροφο δηλαδή που θα της δίνει προσοχή, για να καλύψει το κενό που της δημιούργησε ο πατέρας της.
Μπορεί όμως στην πορεία της σχέσης ο σύντροφος να την απογοητεύσει γιατί τελικά αποδεικνύεται ότι δεν μπορεί να δεσμευτεί υπερβολικά. Εκεί έρχεται το συναίσθημα της απογοήτευσης…
Αντίστοιχα, το ίδιο ισχύει και για έναν άνδρα. Αν η μητέρα του ήταν καταπιεστική ή απουσίαζε συναισθηματικά, θα επιλέξει μία σύντροφο που θα τον αγαπά και θα νοιάζεται γι’ αυτόν. Ωστόσο, η υπερβολική φροντίδα κατά την πορεία της σχέσης μπορεί να τον πιέσει και εκεί είναι που νιώθει ότι επέλεξε τη λάθος σύντροφο, γιατί έρχεται αντιμέτωπος με το μοτίβο της σχέσης που είχε με τη μητέρα του.
Όπως φαίνεται, επιλέγουμε συντρόφους που ταιριάζουν στην προσωπικότητά μας ή, τουλάχιστον, τους επιλέγουμε με βάση να μην έχουν κάποια χαρακτηριστικά ή τύπους συμπεριφοράς των γονέων μας που δεν μας αρμόζουν και μας τραυμάτισαν κατά την παιδική ηλικία. Για να έχουμε πιο επιτυχημένες σχέσεις, λοιπόν, ίσως θα πρέπει να κάνουμε μία μεγαλύτερη ενδοσκόπηση με τον εαυτό μας και να αποσαφηνίσουμε τον τρόπο με τον οποίο μπορούμε να συνδεθούμε με τους άλλους.
*Ο Γιάννης Ξηντάρας είναι ψυχολόγος-σύμβουλος γάμου, απόφοιτος των Πανεπιστημίων Αθηνών και Strathclyde. Είναι μέλος του Συλλόγου Ελλήνων Ψυχολόγων και της Ελληνικής Προσωποκεντρικής και Βιωματικής Εταιρείας καθώς και επιστημονικός υπεύθυνος του Κέντρο Συμβουλευτικής και Ψυχολογικής Υποστήριξης “Επαφή”.