Στην αρχή σκέφτηκα να σας μιλήσω για τον Εμμανουήλ Μπενάκη τον μεγάλο ευεργέτη της πατρίδας μας, που πέρασαν 80 χρόνια από τον θάνατό του.
Ήθελα να σας θυμίσω τι και πώς το πρόσφερε και να κάνω μερικές συγκρίσεις μεταξύ μεγάλων ευεργετών και ευεργετών του…συρμού.

Ήθελα, πριν αλλάξω θέμα, να σας πω, πως όταν ρώτησαν τον Παύλο Νιρβάνα τι χρειάζεται να έχει ένας ευεργέτης, εκτός από χρήματα, για να χαρακτηρισθεί μεγάλος, εκείνος απάντησε:
«Το έργον του ευεργέτου είναι έργον δημιουργού. Και για να δημιουργήσει κανείς οτιδήποτε άξιον να ζήσει, κατόπιν του, χρειάζεται έμπνευση, φαντασία, κριτικό πνεύμα, ότι δηλαδή αποτελεί τη συνισταμένη, που ονομάζουμε, με μία λέξη ταλέντο». Θα επανέλθουμε περί ευεργετών με ταλέντο εις το μέλλον. Πάμε παρακάτω.
Το σημείωμα που ακολουθεί αναφέρεται στο κάπνισμα, στο τσιγάρο που τόσο περίοπτο θέση είχε στο παρελθόν, τόσο πολύ βάλλεται σήμερα και που το μέλλον του φαίνεται.. σκοτεινό και καπνισμένο.

 Το αφιερώνω σε κάποιον που θα αποκαλύψω το όνομά του στο τέλος του δημοσιεύματος, όχι μόνο γιατί μ’ αρέσει να σας κρατάω σε αγωνία αλλά για να έχει και λίγο από μυστήριο Αγκάθας Κρίστι το θέμα.

Ξημερώνει η μέρα που θα γίνει το «έλα να δεις» και το «κάτσε καλά» στην πατρίδα μας, μετά την απαγόρευση του καπνίσματος στους δημόσιους χώρους.
Τα παλιά ωραία χρόνια, της εποχής μου, εδώ κι εκεί έβλεπες κάποια μικρή ταμπέλα με το «Παρακαλείσθε να μην καπνίζεται» ή «Απαγορεύεται το κάπνισμα εντός της αιθούσης».

Οι περισσότεροι οδηγοί των αστικών λεωφορείων, εκείνα τα ωραία χρόνια, κάπνιζαν χωρίς να ενοχλούν κανένα από τους επιβάτες. Σε περίοπτο σημείο κοντά στη θέση του οδηγού, υπήρχαν συνήθως δύο μικρές χαρακτηριστικές ταμπελίτσες με ισάριθμες απαγορεύσεις: «Απαγορεύεται το κάπνισμα» και «Μην ομιλείται εις τον οδηγόν του οχήματος ευρισκομένου εν κινήσει».

Εκείνα τα χρόνια, τα ωραία χρόνια, καπνίζαμε όπου μας άρεσε, αλλά την ίδια στιγμή είχαμε κάποιο σεβασμό και κάποιο φιλότιμο που τώρα έχει πλέον εκλείψει και την απουσία του σεβασμού την έχουμε βαφτίσει… πρόοδο και ελευθερία.

Καπνίζαμε από τα δεκαπέντε μας και από μια αρχή και μια παράδοση, θεωρούσαμε σεβασμό το να μην καπνίζουμε μπροστά στους γονείς μας και κυρίως στον πατέρα.
Θυμάμαι υπηρετούσα στην αεροπορία και βγαίνοντας με άδεια πήγα στο στιλβωτήριο που ήταν κοντά στο σπίτι μας, να γυαλίσω τα παπούτσια μου.
Έτυχε να περνάει απ’ έξω ο πατέρας μου, με πήρε το μάτι του και μπήκε μέσα στο στιλβωτήριο να με δει. Έσβησα το τσιγάρο που κάπνιζα στη χούφτα μου. Έχω το σημάδι ακόμη.
 Από αύριο στην Ελλάδα, με εντολή της …Ευρωπαϊκής Ένωσης, έρχονται όλα τα σχετικά με το κάπνισμα, τα επάνω κάτω. Αυτό το μαγαζί είναι μόνο για καπνιστές και η αίθουσα στο βάθος για μη καπνίζοντες.  Το άλλο καφεζαχαροπλαστείο είναι για μη καπνίζοντες αλλά στην αυλή μπορείτε να καπνίσετε. Στο καλό το μαγαζί απέναντι, επίσης απαγορεύεται το κάπνισμα αλλά μην τρελαθούμε κιόλας. Πίσω από τον τοίχο που είναι κρεμασμένος ο πίνακας με την παλιά Αθήνα, έχει καναπεδάκι και σταχτοδοχείο. Τέρμα τ’ αστεία.

Διάβαζα ένα άρθρο σε εφημερίδα των Αθηνών και μου τράβηξε την προσοχή όχι μόνο γιατί αναφερόταν στο κάπνισμα αλλά γιατί μιλούσε και για έρευνες Αυστραλών επιστημόνων που δημοσιεύθηκαν πρόσφατα. Σας μεταφέρω μερικές περικοπές του άρθρου:
«Διακοπή του καπνίσματος μέσα στη φυλακή»
«Ένα διαφορετικό ιατρείο λειτουργεί στις Φυλακές Κασσαβέτειας Βόλου. Πρόκειται για ένα Ιατρείο Διακοπής Καπνίσματος, το οποίο λειτουργεί εδώ και ένα χρόνο μετά από πρόταση της Πνευμονολογικής Κλινικής του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας προς την Διεύθυνση Σωφρονιστικής Πολιτικής του Υπουργείου Δικαιοσύνης.
Αφετηρία της πρωτοβουλίας αυτής υπήρξε η επιθυμία αρκετών κρατουμένων να κόψουν το κάπνισμα με ιατρική βοήθεια…»
Αυτό που παρουσιάζει ενδιαφέρον, σύμφωνα με το δημοσίευμα, είναι η συμμετοχή των φυλακισμένων και ο τρόπος με τον οποίον συμπεριφέρθηκαν κατά την διάρκεια της προσπάθειας. Το δημοσίευμα αναφέρει:
«Αξίζει να σημειωθεί ότι από τους 88 καπνιστές, οι 62 (70,45%) επιθυμούσαν την διακοπή του καπνίσματος και αυτή τους η επιθυμία μεταφράστηκε σε προσπάθεια διακοπής. Από τους 62 ολοκλήρωσαν την αγωγή οι 32 (51,61%). Το αποτέλεσμα ήταν αρκετά ενθαρρυντικό, καθώς τα 13 άτομα διέκοψαν το κάπνισμα, ενώ 17 κρατούμενοι προέβησαν σε αρχική διακοπή της βλαβερής αυτής συνήθειας.»
Στη συνέχεια αναφέρονται οι απόψεις των Αυστραλών επιστημόνων δηλαδή ότι «η διακοπή του τσιγάρου μπορεί να είναι η…λύση για την παγκόσμια οικονομική κρίση, αφού (υποτίθεται) πως ο κάθε καπνιστής, δαπανά το λιγότερο $2.032 το χρόνο και χάνει το ολιγότερο άλλες 17 ολόκληρες ημέρες καπνίζοντας. Ο Αυστραλός Δρ Πήτερ Χολμς υποστηρίζει πως εκτός από το θέμα της υγείας οι καπνιστές θα πρέπει να εξετάσουν και το οικονομικό το οποίο κατά τη γνώμη του είναι, πολύ σημαντικό. Αναφέρει μάλιστα τη δήλωση κάποιου κ. Κρις Μόρις, 57 ετών, ο οποίος δήλωσε: «Αν δεν κάπνιζα, με τα χρήματα που θα εξοικονομούσα, θα μπορούσα να έκανα το γύρω του κόσμου.»

Είμαι περίεργος πως θα δεχθούν οι φανατικοί καπνιστές, στην Ελλάδα, τις απαγορεύσεις και τους περιορισμούς. Αν ταξιδέψω, φέτος ή του χρόνου θα σας πω με κάθε λεπτομέρεια τα ισχύοντα στη χώρα που κάθε θαύμα, διαρκεί… τρεις ημέρες. Νωρίτερα από μένα θα φύγουν συνάδελφοι, των οποίων εμπιστεύομαι τη κρίση. Θα τους παρακαλέσω να κάνουν μια μικρή διατριβή για την καινούργια καπνιστική κατάσταση στην Ελλάδα και θα σας ενημερώσω. Ξέρω ότι ανησυχείτε.
Στους αναγνώστες καπνιστές δεν θα δώσω συμβουλές. Δεν θα σας πω κόψτε το ή μην το κόβετε. Ούτε θα σας πω αν βλάπτει και πόσο ή ότι το πόσο βλάπτει εξαρτάται από τον οργανισμό του ατόμου. Δεν θα αναφέρω τι μου έλεγε ο φίλος μου Φώτης για τον παππού του που ξεψύχησε με το τσιγάρο στο χέρι και ήταν μόλις 108 χρονών, ούτε πως τον Βαγγέλη, που δεν είχε καπνίσει ποτέ, το χάσαμε στα 54 του, από καρκίνο στους πνεύμονες. Αυτά τα δακρύβρεκτα και συγκινητικά θα τ’ αφήσω για άλλη φορά.

Επιτρέψτε μου να σας πω, καίτοι γνωρίζω πως ουσιαστικά δεν ενδιαφέρει κανέναν από σας, κοινώς καρφί δεν σας καίγεται, αλλά μόνο γιατί σας το υποσχέθηκα στην αρχή, πως το παρόν δημοσίευμα το αφιερώνω σε… μένα που, ύστερα από 52 χρόνια σταμάτησα να καπνίζω και σήμερα διανύω την τριακοστή ημέρα του μαρτυρίου.