Μεγάλο είναι το ενδιαφέρον ατόμων με ελληνική καταγωγή που ζουν μόνιμα στο εξωτερικό να αποκτήσουν την ελληνική ιθαγένεια και ελληνικό διαβατήριο. Το ελληνικό διαβατήριο παρέχει τη δυνατότητα ελεύθερης κίνησης, διαμονής και εργασίας σε όλα τα κράτη της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ελληνικό διαβατήριο μπορεί να αποκτήσει μόνο Έλληνας που είναι εγγεγραμμένος σε Ελληνικό Δήμο. Για το λόγο αυτό είναι απαραίτητο πρώτα ο ενδιαφερόμενος να προχωρήσει στην αναγνώριση της ελληνικής του ιθαγένειας και την εγγραφή του σε Ελληνικό Δήμο και έπειτα στην έκδοση ελληνικού διαβατηρίου. 

Σύμφωνα με το Άρθρο 1 του Κώδικα Ελληνικής Ιθαγένειας, το τέκνο Έλληνα ή Ελληνίδας αποκτά την Ελληνική ιθαγένεια από τη γέννησή του. Από το άρθρο αυτό προκύπτει ότι κάθε πρόσωπο του οποίου οι πρόγονοι ή έστω ένας από αυτούς ήταν Έλληνας πολίτης μπορεί να εγγραφεί και ο ίδιος ως Έλληνας πολίτης σε Ελληνικό Δήμο και να αποκτήσει Ελληνικό διαβατήριο, αρκεί να ακολουθήσει την διαδικασία που απαιτείται από τις ελληνικές νομοθετικές διατάξεις, προκειμένου να αποδείξει την ελληνική ιθαγένεια των προγόνων του και τη συνέχεια της ελληνικής καταγωγής του.

Το πρώτο και καθοριστικό βήμα για την αναγνώριση της ελληνικής ιθαγένειας είναι ο εντοπισμός της εγγραφής ενός από τους προγόνους του ενδιαφερομένου στα Δημοτολόγια ή τα Μητρώα Αρρένων Ελληνικού Δήμου. Μετά τον εντοπισμό της εγγραφής και τη λήψη σχετικού πιστοποιητικού, μπορούμε να προχωρήσουμε με την αίτηση για την αναγνώριση της ελληνικής ιθαγένειας. Απαραίτητο είναι να καταχωρηθούν στο Ειδικό Ληξιαρχείο όλες οι γεννήσεις και οι γάμοι που έχουν λάβει χώρα στο εξωτερικό και δεν έχουν καταχωρηθεί στην Ελλάδα. Για το σκοπό αυτό απαιτούνται πρωτότυπα πιστοποιητικά, τα οποία θα φέρουν την επισημείωση (Apostille), σύμφωνα με τη σύμβαση της Χάγης ή σε περίπτωση που η χώρα έκδοσης τους δεν είναι μέλος της Σύμβασης αυτής, θα φέρουν την απαιτούμενη θεώρηση από το αρμόδιο Προξενείο. Σε περίπτωση ύπαρξης διαζυγίου θα χρειαστεί να ακολουθηθεί ενώπιον των ελληνικών Δικαστηρίων η διαδικασία αναγνώρισης της αλλοδαπής απόφασης διαζυγίου.

Η αίτηση για την αναγνώριση της ελληνικής ιθαγένειας και τα πιστοποιητικά που εκδίδονται από το Ειδικό Ληξιαρχείο Αθηνών κατατίθενται στο Δήμο όπου είναι εγγεγραμμένος ο πρόγονος του αιτούντος. Ωστόσο, αρμόδια υπηρεσία για την αναγνώριση της ελληνικής ιθαγένειας είναι η Περιφέρεια, η οποία εκδίδει την απαιτούμενη πράξη καθορισμού ιθαγένειας και διατάσσει την εγγραφή του αιτούντος στα Δημοτολόγια. Για κάθε άρρεν απαραίτητη είναι και η εγγραφή στα Μητρώα Αρρένων. Η εγγραφή αυτή γίνεται μετά από έκδοση απόφασης της Νομαρχίας και αφού προσκομισθούν στον αρμόδιο Δήμο τα απαιτούμενα πιστοποιητικά, που όταν πρόκειται για κάτοικο εξωτερικού εκδίδονται από το Προξενείο του τόπου διαμονής του.

Η εγγραφή στα Δημοτολόγια και τα Μητρώα Αρρένων ολοκληρώνει τη σχετική διαδικασία αναγνώρισης της ελληνικής ιθαγένειας και το πρόσωπο είναι πλέον Έλληνας πολίτης. Από το Δήμο εκδίδεται πιστοποιητικό, το οποίο βεβαιώνει ότι το πρόσωπο είναι Έλληνας πολίτης εγγεγραμμένος σε Ελληνικό Δήμο. Με το πιστοποιητικό αυτό εκδίδεται ελληνική ταυτότητα και ελληνικό διαβατήριο.

Με την εγγραφή του σε Ελληνικό Δήμο και την έκδοση ελληνικού διαβατηρίου το πρόσωπο αποκτά επίσημα την ιδιότητα και όλα τα δικαιώματα του Έλληνα πολίτη. Αυτό σημαίνει ότι αποκτά και όλα τα δικαιώματα του πολίτη της Ευρωπαϊκής Ένωσης και πλέον συμμετέχει σαν ισότιμος πολίτης στην τεράστια αυτή αγορά έχοντας τη δυνατότητα να κυκλοφορεί ελεύθερα σε όλα τα κράτη της Ευρωπαϊκής Ένωσης αλλά και να διαμένει και να εργάζεται σε αυτά.

Η διαδικασία για την αναγνώριση της ελληνικής ιθαγένειας περιλαμβάνει αρκετά διαφορετικά στάδια και ανάλογα με την συγκεκριμένη υπόθεση παρουσιάζει διαφοροποιήσεις. Για την γρήγορη και επιτυχή ολοκλήρωση της υπόθεσης απαιτείται γνώση της απαιτούμενης διαδικασίας και συχνή και άμεση επικοινωνία με τις αρμόδιες ελληνικές αρχές.  Το Δικηγορικό μας γραφείο μπορεί να αναλάβει την εκπροσώπηση κάθε ενδιαφερομένου για την κτήση ελληνικής ιθαγένειας για όλες τις απαιτούμενες ενέργειες ενώπιον των αρμόδιων ελληνικών αρχών. 

 * Το παρόν άρθρο συντάχθηκε από το Δικηγορικό Γραφείο του κ. Ιωάννη Μ. Τριπιδάκη & Συνεργατών www.greeklawyersonline.gr / tel.: +30 210 8949037.