«ΠΑΡΗΓΟΡΙΑ στον άρρωστο μέχρι να βγει η ψυχή του», θα είναι τα μέτρα (όποια και να είναι αυτά) που θα πάρουν της γης οι γραφειοκράτες στην Κοπεγχάγη.
ΓΙΑΤΙ «άρρωστος» δεν είναι ο πλανήτης, όπως λανθασμένα θέλουμε να πιστεύουμε, αλλά εμείς οι ίδιοι, tο ανθρώπινο είδος.
ΑΣ το πούμε και διαφορετικά: ο πλανήτης δεν κινδυνεύει. Εμείς κινδυνεύουμε, με το μυαλό (και τις συνήθειες) που κουβαλάμε.
ΜΙΑ πρόχειρη ματιά να ρίξει κανείς στο… ιατρικό ιστορικό του πλανήτη θα το διαπιστώσει. Δεν χρειάζεται πολύ μυαλό.
Ο πλανήτης έχει κάνει (και θα συνεχίσει να κάνει) πολλούς κλιματολογικούς κύκλους και ανάλογα με τη διάθεσή του, άλλωστε, παγώνει και άλλοτε υπερθερμαίνεται.
ΑΥΤΟ είναι πλέον διαπιστωμένο πέρα από κάθε αμφιβολία. Εκείνο που ακόμα παραμένει αναπάντητο είναι το τι προκαλεί αυτές τις αλλαγές.
ΣΤΟ πιο πάνω ερώτημα, για χρόνια τώρα, προσπαθούμε να απαντήσουμε με υποθέσεις. Ο καθένας λέει το μακρύ του και το κοντό του, ανάλογα από πoια (επιστημονική) σκοπιά βλέπει και καταλαβαίνει το πράγμα.
ΑΚΟΜΑ και οι ειδικευμένοι (υποτίθεται) επιστήμονες που κάνουν καριέρα, μελετώντας τις κλιματολογικές αλλαγές, υποθέσεις κάνουν.
ΒΕΒΑΙΟΤΗΤΕΣ δεν υπάρχουν και δεν είναι δυνατόν να υπάρξουν, αφού το όλο πλανητικό οικοσύστημα ξεπερνά σε πολυπλοκότητα, όχι μόνο τις γνώσεις και τα διάφορα επιστημονικά ηλεκτρονικά «μοντέλα», αλλά και την ίδια τη φαντασία μας.
ΚΑΙ πριν παρεξηγηθώ, να διευκρινίσω ότι δεν ανήκω στους σκεπτικιστές του Άμποτ, που αμφιβάλουν για το κατά πόσο ευθύνονται οι άνθρωποι για τις κλιματολογικές αλλαγές που συντελούνται γύρω μας, αλλά σε αυτούς που πιστεύουν ότι έτσι όπως ζούμε, δεν μπορούμε να ζήσουμε άλλο, άσχετα με τις διαθέσεις του πλανήτη.
ΒΕΒΑΙΩΣ και δεν αποκλείεται η ανθρώπινη παρέμβαση να έκανε (και να κάνει) ζημιά και να συμβάλει στο να συμβούν πράγματα που δεν έχουν συμβεί σε προηγούμενες κλιματολογικές αλλαγές.
ΑΛΛΑ συνεχίζω να επιμένω ότι όποια μέτρα και αν ληφθούν δεν θα αλλάξει τίποτα, αν δεν αλλάξουμε εμείς οι ίδιοι ριζικά τις αξίες μας, τον προσανατολισμό μας και τον τόσο πολυδιαφημισμένο τρόπο ζωής μας.
ΜΕ δυο κουβέντες, αν δεν αλλάξουμε τις πεποιθήσεις μας, τα πιστεύω μας και τον τρόπο με τον οποίο βλέπουμε την φύση. Αν δεν αλλάξουμε από τα θεμέλια τον τρόπο που την αντιμετωπίζουμε.
ΤΗ συμπεριφορά τhς φύσης και τον μηχανισμό λειτουργίας της, ούτε να προβλέψουμε μπορούμε ούτε να αλλάξουμε, ό,τι και αν κάνουμε, όσα μέτρα και αν πάρουμε.
ΤΟ μόνο που μπορούμε να κάνουμε είναι να αλλάξουμε τη δική μας αλαζονική συμπεριφορά απέναντί της. Τίποτα άλλο.
ΕΙΝΑΙ, όμως, εφικτό κάτι τέτοιο; Μπορεί η ανθρωπότητα να αντιστρέψει το ίδιο της το παρελθόν πάνω στο οποίο στηρίχτηκαν οι αξίες της και ο πολιτισμός που βιώνουμε;
ΑΥΤΟ είναι το ζητούμενο που πρέπει να συζητηθεί και κανείς δεν συζητά. Το αν είναι δυνατόν να αλλάξουμε τη σημερινή μας πορεία που άρχισε πριν (τουλάχιστον) 2000 χρόνια και έχει περάσει όχι μόνο στον ψυχισμό μας, αλλά και στο DNA μας.
ΤΟ προπατορικό αμάρτημα κατά της φύσης συντελέστηκε δεκάδες αιώνες πριν και, συγκεκριμένα, από τότε που το ανθρώπινο είδος απομακρύνθηκε από τον ιερό και βαθύ δεσμό που είχε μαζί της από τα πρώτα βήματά του.
ΑΠΟ τότε που ο χριστιανισμός την συνέλαβε ως «δημιούργημα», ως «κτίσμα» και ως «δώρο» του θεού για τους ανθρώπους.
ΑΠΟ τη στιγμή που οι άνθρωποι έπαψαν να βλέπουν τη φύση ως μια αυτοδημιούργητη οντότητα, μέρος της οποίας ήταν και οι ίδιοι και άρχισαν να πιστεύουν ότι έχουν απεριόριστα δικαιώματα απέναντί της.
ΑΠΟ τη στιγμή που άρχισαν να απομακρύνονται από κοντά της και να πιστεύουν ότι αυτό που έβλεπαν γύρω τους έγινε από τον «δημιουργό» για λογαριασμό τους άλλαξαν όλα.
ΠΑΝΩ στη αντίληψη αυτή (του «κτίσματος») στηρίχθηκε αργότερα, η φιλοσοφία, η επιστήμη η τεχνολογία και, γενικά, αυτό που σήμερα αποκαλούμε πολιτισμό μας.
Ο καπιταλισμός, που στη συνέχεια είδε τον πλανήτη ως μια αστείρευτη πηγή πρώτων υλών και περαιτέρω πλουτισμού, είναι το «τέκνο» αυτού παρά φύση δεσμού μας με τη φύση.
ΕΙΝΑΙ η γενεσιουργός αιτία της διαστρέβλωσης του ψυχισμού μας και της παραμόρφωσης των αναγκών μας, στο όνομα όλο και περισσότερων καταναλωτικών αγαθών.
Η αταλάντευτη πίστη μας, στο ότι μόνο η περαιτέρω εκμετάλλευση των πλουτοπαραγωγικών πηγών του πλανήτη και η διαρκής οικονομική ανάπτυξη μπορούν να εξασφαλίσουν την πρόοδο και την ευημερία μας, είναι μια πίστη που κανείς δεν είναι ακόμα διατεθειμένος, όχι μόνο να αμφισβητήσει, αλλά ούτε καν να συζητήσει.
ΑΥΤΟ είναι, κατά τη γνώμη μου, το μεγάλο δίλημμα που πρέπει να αντιμετωπίσουμε και όχι ο περιορισμός των ρύπων, οι οποίοι είναι μια από τις παρενέργειες της γενικότερης συμπεριφοράς και αντίληψής μας για τη φύση.
ΑΝ δεν εγκαταλείψουμε τη λογιστική λογική που μάς έχει κυριεύσει και μάς έχει αναγκάσει να μετράμε τα πάντα με οικονομική μεζούρα, δεν θα καταφέρουμε απολύτως τίποτα.
ΑΝ δεν δούμε τη φύση με άλλα μάτια και τη ζωή μας εδώ ως μια αρμονική συνύπαρξη μαζί της, θα συνεχίσουμε να πελαγοδρομούμε.
ΓΙΑ να γίνει, όμως, κάτι τέτοιο, θα πρέπει να κατανοήσουμε, πρώτα απ’ όλα, ότι δεν έχουμε περισσότερα δικαιώματα πάνω στον πλανήτη απ’ όσα έχουν και τα υπόλοιπα 60 εκατομμύρια είδη ζωής με τα οποία και τον μοιραζόμαστε.
ΘΑ πρέπει να καταλάβουμε ότι οι Ωκεανοί δεν έγιναν για να ψαρεύουμε και τα δάση για να κυνηγάμε και να τα εκμεταλλευόμαστε.
Ο,ΤΙ υπάρχει, από τις φάλαινες μέχρι τα μυρμήγκια και από τους αετούς μέχρι τους ελέφαντε, έχει τα ίδια δικαιώματα που έχουμε και εμείς.
Η ψευδαίσθηση ότι αποτελούμε κάτι διαφορετικό και, συνεπώς, έχουμε και ξεχωριστά δικαιώματα, είναι μια πλάνη που γέννησε η θρησκευτική μας αγωνία για να δώσουμε μια εξήγηση στα ανεξήγητα και νόημα στην παραμορφωμένη ύπαρξή μας.
ΟΠΩΣ είναι πλάνη να πιστεύουμε ότι είναι στο χέρι μας να σώσουμε τον πλανήτη. Σιγά μην περίμενε ο πλανήτης να ανακαλύψουν οι άνθρωποι τον θεό και την τεχνολογία για να τον σώσουν.
ΓΙΑ όλα, όμως, τα πιο πάνω κανείς δεν μιλάει. Όπως κανείς δεν μιλάει για την παραμόρφωση της ίδιας της ζωής μας που έχει εγκλωβιστεί στην περιρρέουσα καπιταλιστική βλακεία και τις αξίες που αυτή δημιουργεί.
ΑΝΤΙ να δούμε αυτά που συμβαίνουν ως ευκαιρία να ξανασκεφτούμε στο σοβαρά τη γενικότερη πορεία μας, τα βλέπουμε και πάλι με λογιστικά και οικονομικά μέτρα.
ΤΑ βλέπουμε ως μια ακόμα ευκαιρία… καπιταλιστικής δημιουργίας για την εξεύρεση νέων εναλλακτικών (και πιο οικολογικών) πηγών ενέργειες που θα βοηθήσουν στην περεταίρω ανάπτυξη και σε μεγαλύτερα κέρδη.
ΠΑΡ’ ΟΛΗ την κινδυνολογία (και καταστροφολογία των τελευταίων ετών) συσκεπτόμαστε άλλοτε στο Κιότο και άλλωστε στην Κοπεγχάγη για να αποφασίσουμε, όχι να αλλάξουμε ριζικά πορεία, αλλά για το πόσο αντέχουν οι οικονομίες μας να ξοδέψουμε για το περιβάλλον!
ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΖΟΥΜΕ το περιβάλλον (το πραγματικό μας σπίτι δηλαδή) ως είδος πολυτελείας, που θα ξοδέψουμε για να το προστατεύσουμε, μόνο αν μας… περισσεύουν και αν μας συμφέρει οικονομικά!
ΑΚΟΜΑ και τους δηλητηριώδες ρύπους που μολύνουν την ατμόσφαιρα τους τοποθετήσαμε σε εμπορικό πλαίσιο δίνοντας τη δυνατότητα σε επενδυτές να κάνουν και λεφτά πουλώντας ή αγοράζοντάς τους στην διεθνή αγορά!
ΤΑ διεθνή μεγάλα μέσα ενημέρωσης συνεχίζουν την περιβαλλοντική καταστροφολογία, όχι από ενδιαφέρον για το περιβάλλον, αλλά αποκλειστικά και μόνο για μεγαλύτερη τηλεθέαση και κέρδη.
ΕΤΣΙ, στην μια σελίδα των εφημερίδων υπάρχουν φωτογραφίες από το λιώσιμο των πάγων και στην άλλη το σπίτι-παλάτι των 57 εκατομμυρίων δολαρίων που αγόρασε πριν τρεις μέρες στο Περθ ο πρώην υπουργός Δικαιοσύνης της κυβέρνησης Χάουαρντ, Κρις Έλισον!
ΚΑΜΙΑ, όμως, εφημερίδα (ή μεγαλοδημοσιογράφος) που αναλύει τις αιτίες των κλιματολογικών αλλαγών δεν μπήκε στον κόπο να αναλύσει την ποσότητα της ενέργειας που χρειάζεται αυτό το σπίτι για να λειτουργήσει και τα υλικά που απαιτούνται κάθε χρόνο για τη συντήρησή του.
ΚΑΙ σε ολόκληρο τον πλανήτη υπάρχουν εκατομμύρια τέτοια σπίτια και δεκάδες εκατομμύρια Έλισον, που ο καθένας του καταναλώνει όση ενέργεια χρειάζονται 200 χωριά στην Αφρική!
ΤΟ πιο πάνω παράδειγμα δείχνει ξεκάθαρα όχι μόνο που βρισκόμαστε αλλά και κατά που πάμε.
ΑΝ δεν αλλάξουν οι πιο πάνω συμπεριφορές και οι απαιτήσεις της κάθε νοικοκυράς να αποκτήσει 4Χ4, τίποτα δεν πρόκειται να αλλάξει.
ΑΝ δεν καταλάβουμε ότι εδώ δεν ήλθαμε για να αποκτήσουμε, να καταναλώσουμε και να ξοδέψουμε, αλλά για να ζήσουμε αρμονικά με τη φύση και ό,τι βρίσκεται πάνω σε αυτή, καμιά διάσκεψη και κανένα μέτρο δεν πρόκειται να μας σώσει. Αυτά και για χαρά.