Ο Έλληνας πρωθυπουργός, Γιώργος Παπανδρέου, αγνόησε σε μεγάλο βαθμό όσα, εδώ και καιρό, απαιτούν οι εταίροι της Ελλάδας στην Ευρώπη και οι αγορές και έδειξε ότι θα βαδίσει στον δικό του δρόμο, τον οποίο θεωρεί πιο ταιριαστό για την Ελλάδα και πιο δίκαιο για τους πολίτες της, παρά το μπαράζ των αρνητικών δημοσιευμάτων που συνεχίζεται και έως εδώ, την Αυστραλία.
Η επιλογή του κ. Παπανδρέου στηρίζεται στην πεποίθηση ότι το ελληνικό οικονομικό πρόβλημα είναι κατά βάση διαρθρωτικό, ορίζεται κυρίως από τις θεσμικές υστερήσεις του κράτους και είναι αποτέλεσμα των κρατούντων καθεστώτων διαφθοράς, ανομίας και αδιαφάνειας, τα οποία επιδρούν καθοριστικά και έχουν αποδιαρθρώσει το οικονομικό σύστημα της χώρας.
Σύμφωνα, λοιπόν, με τις πεποιθήσεις του κ. Παπανδρέου, η λύση του δεν θα προέλθει από τη συνήθη και τυπική διαχείριση των δημοσίων οικονομικών, ούτε από πολιτικές γενικευμένης λιτότητας σαν κι αυτές που εφαρμόζονται στην Ιρλανδία, αλλά από βαθιές αλλαγές και τομές που θα κατατείνουν σε πλήρη μεταβολή του οικονομικού μοντέλου.
Έτσι, λοιπόν, ο πρωθυπουργός εξήγγειλε το σχέδιό του για την έξοδο από την κρίση, που ουδόλως ταιριάζει στις κρατούσες αντιλήψεις των οίκων αξιολόγησης και των περισσοτέρων ηγετών της Ευρώπης.
Προβλέπει πλήθος μέτρων, επιλεγμένες περικοπές δαπανών, αλλαγές στη λειτουργία του κράτους, εξορθολογισμό του καθεστώτος κοινωνικής ασφάλισης και ριζική μεταβολή του φορολογικού καθεστώτος, ώστε να συλλαμβάνεται ο αφορολόγητος πλούτος και τα διαφεύγοντα εισοδήματα.
Το ερώτημα που τίθεται είναι αν η επιλογή του κ. Παπανδρέου είναι αποτελεσματική, αν πραγματικά μπορεί να υπηρετηθεί από τη διοίκηση και το πολιτικό προσωπικό της χώρας και αν όντως ταιριάζει στη φύση του ελληνικού οικονομικού προβλήματος και πόσο χρόνο θέλει για να αποδώσει.
Πολλοί αμφιβάλλουν αν αυτή η επιλογή είναι η ενδεδειγμένη και διαπορούν ακόμη και σήμερα γιατί, για παράδειγμα, σε τέτοιες συνθήκες δημοσιονομικής κρίσης η νέα κυβέρνηση δεν αύξησε από την επομένη των εκλογών π.χ. τους φόρους στη βενζίνη, τα ποτά και τα τσιγάρα.
Όπως και να έχει, ο κ. Παπανδρέου επέλεξε σύμφωνα με τις αντιλήψεις του. Πήρε το ρίσκο, δεσμεύθηκε, έλαβε αποφάσεις συγκεκριμένες σε μια κρίσιμη περίοδο και, βεβαίως, ανέλαβε το βάρος αυτών. Είναι θέμα χρόνου να αποδειχθεί αν έπραξε σωστά ή λάθος.
ΣΤΗΡΙΖΟΥΝ ΟΙ ΕΥΡΩΠΑΙΟΙ, ΔΥΣΠΙΣΤΟΥΝ ΟΙ ΑΓΟΡΕΣ
Θετική υποδοχή επεφύλαξαν οι Ευρωπαίοι εταίροι στο σχέδιο που παρουσίασε ο πρωθυπουργός, γεγονός πάντως που δεν απέτρεψε την υποχώρηση του δείκτη στο Χρηματιστήριο Αθηνών (-2,16%) και το νέο άλμα στα επιτόκια του δανεισμού του Δημοσίου.
Τα μηνύματα από τις Βρυξέλλες ήταν ενθαρρυντικά, καθώς τόσο ο αρμόδιος για την Οικονομία Επίτροπος, Χοακίν Αλμούνια, όσο και ο πρόεδρος της Κομισιόν, Χοσέ Μανουέλ Μπαρόζο, χαρακτήρισαν «βήματα προς τη σωστή κατεύθυνση» τα μέτρα που ανακοίνωσε ο κ. Παπανδρέου.
Την ίδια ώρα, η κυβέρνηση προχωρούσε σε αιφνίδιο δανεισμό 2 δισεκατομμυρίων ευρώ με κυμαινόμενο επιτόκιο 2,5 μονάδες ακριβότερο του euribor, ενώ τα spread εκτινάχθηκαν στις 250 μονάδες (από 230 που ήταν προχθές).
Ενδεικτική της επιφυλακτικότητας που εξακολουθούν να τηρούν οι αγορές, ήταν και οι δηλώσεις του οικονομικού ινστιτούτου IFO που παρομοίασε την Ελλάδα με τη Lehman Brothers, ο οποίος εκτίμησε ότι η ευρωζώνη δεν θα διασπαστεί, όμως η Ελλάδα θα μπορούσε να έχει την τύχη της αμερικανικής τράπεζας που χρεοκόπησε.
Να ανατρέψει το κλίμα καχυποψίας που εξακολουθεί να υπάρχει στην Ευρώπη για την ελληνική οικονομία επιχειρεί ο υπουργός Οικονομικών που ξεκίνησε μαραθώνιο επαφών στις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες. Ο κ. Παπακωνσταντίνου -που συναντήθηκε με τους ομολόγους του σε Βερολίνο και Παρίσι – δήλωσε ότι «οι αγορές θα πειστούν όταν δουν τα μέτρα που εξαγγείλαμε να εφαρμόζονται».