Η οστεοαρθρίτιδα είναι πιθανώς το αρχαιότερο νόσημα των σπονδυλωτών ζώων, καθώς υπάρχουν ευρήματα οστεοαρθρίτιδας σε δεινόσαυρους. Πρόκειται για την προοδευτική εκφύλιση και καταστροφή του αρθρικού χόνδρου, ιδιαίτερα στις αρθρώσεις που δέχονται τα μεγαλύτερα μηχανικά φορτία όπως τα γόνατα, τα ισχία, η σπονδυλική στήλη και τα χέρια.
Η αύξηση του προσδόκιμου επιβίωσης έχει ευνοήσει την επιδημιολογική έκρηξη της νόσου τις τελευταίες δεκαετίες. «Ο οργανισμός προσπαθώντας να αντιρροπήσει την αποδιοργάνωση των φυσιολογικών αρθρώσεων με την πάροδο της ηλικίας, διεγείρει την οστεοβλαστική δραστηριότητα παράγοντας τα γνωστά οστεόφυτα», εξηγεί ο καθηγητής Ορθοπεδικής του Πανεπιστημίου Αθηνών Γεώργιος Λυρίτης.
«Η παραγωγή τους είναι εν μέρει χρήσιμη, γιατί αυξάνουν την επιφάνεια της φόρτισης των αρθρώσεων και γι’ αυτό κατανέμουν τα μηχανικά φορτία σε μεγαλύτερο χώρο. Από την άλλη, όμως, η παραγωγή μη φυσιολογικού ιστού (οστεόφυτα) δυσχεραίνει την κινητικότητα του ανθρώπου και τελικά οδηγεί στην αγκύλωση των αρθρώσεων».
Η οστεοαρθρίτιδα συνοδεύεται από χαρακτηριστικό πόνο και δυσκαμψία στις αρθρώσεις.
ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΚΙΝΔΥΝΟΥ
Οι επιστήμονες πιστεύουν ότι υπάρχει γενετική προδιάθεση στην αρθρίτιδα. Η διαδικασία της καταστροφής του αρθρικού χόνδρου αρχίζει νωρίτερα στις γυναίκες σε σχέση με τους άνδρες, κυρίως με την εμφάνιση της εμμηνόπαυσης. Επίσης, κάθε αύξηση του σωματικού βάρους που είναι μεγαλύτερη από το 20% των φυσιολογικών κιλών, μπορεί από την ηλικία ήδη των 20 ετών να προδιαθέσει για οστεοαρθρίτιδα.
«Πρέπει να γίνεται διαφορική η διάγνωση της οστεοαρθρίτιδας από τις φλεγμονώδεις αρθρίτιδες (αυτοάνοσες και μικροβιακές)», λέει ο κ. Λυρίτης. «Η επιβεβαίωση γίνεται με κλινική εξέταση από τον γιατρό και εργαστηριακά. Η καλή παραδοσιακή ακτινογραφία συνήθως δίνει σωστές πληροφορίες για τη βαρύτητα της νόσου. Ειδικά για τη σπονδυλική στήλη, χρειάζεται σε αρκετές περιπτώσεις συμπληρωματικά και αξονική τομογραφία».
Σε περίπτωση εγκατεστημένης οστεοαρθρίτιδας, η τελική θεραπεία είναι χειρουργική, κυρίως με ολική αρθροπλαστική. Τα αντιφλεγμονώδη φάρμακα, οι ενδοαρθρικές εγχύσεις υαλουρονικού οξέος, η χρήση θειικής γλυκοζαμίνης και η ανακουφιστική φυσικοθεραπεία μπορεί να βοηθήσουν στην αποφυγή της επέμβασης.
Για να προλάβετε την οστεοαρθρίτιδα, οι επιστήμονες συνιστούν:
* Απώλεια βάρους.
* Ενδυνάμωση του μυϊκού συστήματος (οι μύες είναι η ασπίδα των αρθρώσεων έναντι των μικροτραυματισμών).
* Αποφυγή των τραυματισμών.
* Ανακουφιστική φυσικοθεραπεία.
* Αποφυγή των μακρόχρονων κρίσεων (με αποτέλεσμα τη φλεγμονή και το ύδραρθρο).
* Σωστή άσκηση που θα σας διδάξει ο φυσικοθεραπευτής ή ο γιατρός σας.
