Τα οφέλη της ασπιρίνης είναι αδιαμφισβήτητα εδώ και περισσότερο από 100 χρόνια για όλους τους ασθενείς που διατρέχουν υψηλό καρδιαγγειακό κίνδυνο, για όσους έχουν υποστεί έμφραγμα του μυοκαρδίου ή εγκεφαλικό επεισόδιο.

Και είναι δεδομένο από την εμπειρία και όχι από πειράματα ή μελέτες ότι η καθημερινή λήψη χαμηλής δόσης ασπιρίνης μειώνει από 25% έως 28% τον κίνδυνο θανάτου ή την εκδήλωση νέου καρδιαγγειακού περιστατικού. Ακόμα έχει αποδειχθεί ότι σε ασθενείς υψηλού κινδύνου τα οφέλη από τη μακροπρόθεσμη χρήση της ασπιρίνης υπερτερούν των πιθανών κινδύνων που έχει για την υγεία.

Ο μύθος της ασπιρίνης «φύεται» στον φλοιό και στα φύλλα της λευκής ιτιάς. Και η ρίζα βυθίζεται στην αρχαιότητα, αναφέρεται σε ένα από τα παλαιότερα γνωστά ιατρικά συγγράμματα, τον αιγυπτιακό πάπυρο Ebers, ο οποίος χρονολογείται γύρω στο 1550 π.Χ. Εκεί περιγράφονται με μεγάλη ακρίβεια οι φλεγμονώδεις καταστάσεις που αντιμετωπίζονται με τη χρήση αφεψήματος που παρασκευάζεται από φύλλα ιτιάς, από όπου και προέρχεται η δραστική ουσία της ασπιρίνης.
Οι ειδικοί όμως τοποθετούν τη χρήση της ασπιρίνης 3.500 χρόνια προτού το κανονικό φάρμακο πάρει την τελική του μορφή το 1899, όταν και κυκλοφόρησε. Το δε όνομά της ως δραστική ουσία το πήρε από τη λατινική λέξη Salix (ακετυλοσαλικυλικό οξύ), που σημαίνει ιτιά.
Και παρ’ ότι η ασπιρίνη (και οποιοδήποτε άλλο φάρμακο έχει ως δραστική ουσία ακετυλοσαλικυλικό οξύ) είναι γνωστή από την αρχαιότητα, ακόμη και σήμερα βρίσκεται συχνά κάτω από το επιστημονικό μικροσκόπιο.

Όχι τόσο για να εξακριβωθεί τι κακό θα μπορούσε να προκαλέσει στον ανθρώπινο οργανισμό όσο επειδή, εκτός από αναλγητικό και από παράγοντα που βοηθά στη ρύθμιση της πήξης του αίματος, φέρεται να έχει και αντικαρκινικές ιδιότητες.
Το 2004, σε μεγάλη ανασκόπηση που δημοσιεύθηκε στην επιστημονική επιθεώρηση «British Medical Journal», η ασπιρίνη περιγράφεται ως «εικόνα του πολιτισμού» καθώς είναι ένα φάρμακο που εξελίσσεται δίχως να αλλάζει! «Είναι ένα από τα ελάχιστα φάρμακα που ανακουφίζουν τον αφόρητο πόνο της ύπαρξης», είχε σχολιάσει για την ασπιρίνη ο Φραντς Κάφκα, συγγραφέας της «Μεταμόρφωσης».

Μερικά χρόνια αργότερα δημοσίευση μελέτης στο ιατρικό περιοδικό «The Lancet», στην οποία συμμετείχαν 77.500 ασθενείς, καταδεικνύει ότι η ασπιρίνη δεν προσφέρει μόνο στην πρόληψη των καρδιαγγειακών νοσημάτων. Στη μελέτη φάνηκε ότι η ουσία μειώνει περίπου 37% τον κίνδυνο θανάτου από καρκίνο.
Μάλιστα, στις περιπτώσεις που επί τρία χρόνια γινόταν καθημερινή λήψη χαμηλής δόσης ασπιρίνης η εμφάνιση καρκίνου μειωνόταν 20%, ενώ στα πέντε χρόνια λήψης της ίδιας ποσότητας ο κίνδυνος μειωνόταν 37%.

Σε άλλη μελέτη φάνηκε ότι η λήψη χαμηλής ποσότητας ασπιρίνης επί εξήμισι χρόνια μειώνει και τον κίνδυνο εκδήλωσης μεταστάσεων έως 36% ειδικά σε συγκεκριμένους τύπους καρκίνου, όπως είναι το αδενοκαρκίνωμα, καρκίνος του προστάτη, του πνεύμονα και του παχέος εντέρου.
Εν τούτοις, τα συμπεράσματα των μελετών δεν έχουν «μετουσιωθεί» σε κλινικές οδηγίες προς τους ασθενείς. Η πιο πρόσφατη προσπάθεια θέσπισή τους έγινε, σύμφωνα με την εφημερίδα «Λε Μοντ», τον Νοέμβριο του 2012 σε ένα συνέδριο στην Ουάσιγκτον για τα οικονομικά της υγείας.

«Προσπαθήσαμε να προωθήσουμε ως νέα οδηγία την αντικαρκινική δράση της ασπιρίνης, αλλά δεν κατέστη δυνατή η συμφωνία μεταξύ των επιστημόνων, παρά τις μεγάλες μελέτες που είχαν ολοκληρωθεί», εξηγεί ο Φαμπιέν Καλβό, διευθυντής του Εθνικού Ιδρύματος Καρκίνου της Γαλλίας.
«Τα υγιή άτομα δεν θα πρέπει να λαμβάνουν ασπιρίνη για να αποτρέψουν πιθανό έμφραγμα και καρκίνο», καταλήγει η πιο πρόσφατη επιστημονική μελέτη που πραγματοποίησε και δημοσίευσε την περασμένη εβδομάδα το Βρετανικό Ίδρυμα για την Έρευνα στην Υγεία. Πρόκειται για την πλέον εκτεταμένη ανασκόπηση που έχει πραγματοποιηθεί.

Όπως αναφέρεται σε ρεπορτάζ του BBC: «Η ανασκόπηση επιχειρεί να δώσει ένα τέλος στην επιστημονική διαμάχη που έχει ξεσπάσει σχετικά με το αν θα πρέπει όλα τα άτομα άνω των 50 ετών να παίρνουν μικρές δόσεις ασπιρίνης σε καθημερινή βάση για προληπτικούς λόγους». Και η απάντηση είναι «όχι». 
Οι ειδικοί κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι «υπάρχει μια λεπτή ισορροπία» μεταξύ οφέλους και κινδύνου, λόγω της πιθανής αιμορραγίας στον εγκέφαλο και το στομάχι που συνεπάγεται η καθημερινή λήψη της ασπιρίνης.