Το στεγαστικό, ένα από τα φλέγοντα θέματα στα οποία όφειλε να δώσει κάποια απάντηση -αν όχι λύση-, η κυβέρνηση Turnbull, το βέβαιο είναι ότι δεν αγνοήθηκε στον προϋπολογισμό της περασμένης Τρίτης.
Τελικά, μετά από πολλά ερωτηματικά και υποθέσεις -πολλές από τις οποίες ανεδαφικές-, ο κ. Morrison έδωσε στους επίδοξους αγοραστές στέγης ένα μικρό «κοκαλάκι» και αυτό όχι προσιτό σε όλους.
Θα επιτρέπει την αποταμίευση ενός μέρους του μισθού τους, προ φόρου, στον συνταξιοδοτικό τους λογαριασμό τους, το οποίο θα μπορούν να διαθέσουν ως μέρος της προκαταβολής για αγορά στέγης. Το ποσόν αυτό δεν θα πρέπει να υπερβαίνει τις $30.000.
Σύμφωνα με το σχέδιο αυτό το οποίο φέρει την επωνυμία The First Home Super Saver Scheme, ο επίδοξος αγοραστής πρώτης στέγης του οποίου ο ετήσιος μισθός είναι $60.000 και αποταμιεύει $10.000 το χρόνο, σε τρία χρόνια θα έχει επωφεληθεί με το ποσόν των $6.000.
Ως εκ τούτου, εκτιμάται ότι το μέτρο αυτό θα έχει πολύ μικρή επίδραση στην αύξηση του αριθμού των ιδιοκτητών πρώτης στέγης. Κατ’ αρχήν πρόκειται για ελάχιστο ποσό, αν λάβει κανείς υπόψη του την αλματώδη άνοδο των τιμών των σπιτιών και την περιορισμένη προσφορά ακινήτων.
ΣΤΑΓΟΝΑ ΕΝ ΤΩ ΩΚΕΑΝΩ
Πρόκειται πραγματικά για σταγόνα στον ωκεανό.
Η μέση τιμή σπιτιών στο Σίδνεϊ πραγματοποίησε άλμα ύψους $120.000 μέσα σ’ ένα χρόνο, φθάνοντας τις $860.000, γεγονός που μεταφράζεται σε εβδομαδιαία αύξηση ύψους $2.300.
Στη Μελβούρνη, το ίδιο διάστημα, η αύξηση που σημειώθηκε στη μέση τιμή κατοικιών ήταν $100.000 και έφθασε τις $650.000, λίγο χαμηλότερα από $2.000 την εβδομάδα.
Που σημαίνει, ότι το νέο μέτρο με το να αυξάνει το λογαριασμό των επίδοξων αγοραστών κατοικίας κατά $2.000 περίπου το χρόνο, τους κρατά μπροστά από την κούρσα της ανόδου των τιμών στην κτηματαγορά του Σίδνεϊ και της Μελβούρνης … για μία εβδομάδα.
Έστω όμως και αν πρόκειται για σταγόνα στον ωκεανό, ας δούμε πιο αναλυτικά πώς δουλεύει το σύστημα του νέου αυτού μέτρου.
Από την 1η Ιουλίου τρέχοντος έτους, οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να ζητήσουν από τον εργοδότη τους να καταθέτει ένα ποσό από το αφορολόγητο εισόδημά τους στον συνταξιοδοτικό λογαριασμό τους όπου θα φορολογείται κατά 15% αντί το συνηθισμένο υψηλότερο ποσοστό. Πιο διεξοδικά, κάποιος του οποίου ο ετήσιος μισθός είναι στην κατηγορία των $80.001 με $180.000 και επιβαρύνεται με φόρο 37 σεντς το δολάριο, θα εξοικονομήσει 22 σεντς στο δολάριο. Που σημαίνει ότι αντί να του μένουν $6.300 από τις $10.000 μετά τον φόρο, θα του μένουν $8.500 στον συνταξιοδοτικό του λογαριασμό.
Το ανώτατο επιτρεπόμενο ποσό αποταμίευσης, σύμφωνα μ’ αυτό το μέτρο, είναι $30.000 το άτομο.
Λίγη υπομονή όμως. Όταν, με το καλό, έλθει η πολυπόθητη ώρα της αγοράς σπιτιού, όσοι έχουν αποταμιεύσει μ’ αυτόν τον τρόπο, θα πληρώσουν φόρο στο ποσό που θα αποσύρουν ύψους 7 σεντς στο δολάριο.
Πιο συγκεκριμένα, στην περίπτωση που κάποιου εργαζόμενου ο ετήσιος μισθός ανέρχεται σε $100.000 και αποταμιεύει $10.000 το χρόνο μ’ αυτό το μέτρο, σε τρία χρόνια θα είναι σε θέση να διαθέσει $27.777 στο ποσόν της προκαταβολής για την αγορά κατοικίας, αντί για $18.586 σε περίπτωση που απλά είχε καταθέσει το ίδιο ποσόν σε τραπεζικό λογαριασμό.
Αν το δούμε το θέμα από αυτήν την πλευρά, το ποσόν που εξοικονομείται, μ’ αυτόν τον τρόπο, δεν είναι αμελητέο.
Το ερώτημα, ωστόσο, είναι ‘πόσοι από τους συμπολίτες μας, ανήκουν σ’ αυτήν την κατηγορία’;
Επίσης, πόσοι έχουν τη δυνατότητα, έστω και μ’ αυτόν τον μισθό, να αποταμιεύσουν αυτό το ποσόν.
Απαραίτητο, επίσης, να ληφθεί υπόψη, ότι όταν τα χρήματα «κλειστούν» στον συνταξιοδοτικό λογαριασμό, δεν γίνεται να αποσυρθούν για κάποιο άλλο σκοπό.
ΤΑ ΦΑΙΝΟΜΕΝΑ ΑΠΑΤΟΥΝ
«Η ευκαιρία για νέους ανθρώπους να θυσιάσουν ένα μέρος του μισθού τους, προκειμένου να εξοικονομήσουν, γρηγορότερα ίσως, το ποσόν που απαιτείται ως προκαταβολή για την αγορά του πρώτου σπιτιού τους, μπορεί να φαίνεται, εκ πρώτης όψεως, καλή. Δεν μπορούμε, όμως, νομίζω -και ίσως δεν θα έπρεπε-, να τη δούμε μεμονωμένα» εκτιμά η ομοσπονδιακή βουλευτής Calwell, του Εργατικού Κόμματος, Μαρία Βαμβακινού.
«Υπάρχουν και άλλα μέτρα τα οποία έχουν ληφθεί στον προϋπολογισμό της Τρίτης που συνδέονται άμεσα με το θέμα αυτό και τα οποία αφαιρούν, κατά πολύ, από κάτι που φαινομενικά φαίνεται θετικό και συμβάλλει, έστω και σ’ ένα μικρό βαθμό στο μεγάλο πρόβλημα που αντιμετωπίζει η χώρα σήμερα και ιδιαίτερα οι νέοι άνθρωποι όσον αφορά την απόκτηση πρώτης στέγης» προσθέτει η κ. Βαμβακινού.
Η ίδια αναφέρεται στο γεγονός ότι, σύμφωνα με τον νέο προϋπολογισμό που κατατέθηκε την περασμένη Τρίτη από τον θησαυροφύλακα Scott Morrison, η χρηματοδότηση των πανεπιστημίων θα μειωθεί κατά 2,5%, προκαλώντας ‘κενό’ ύψους $2,9 δισ., το οποίο, όπως είναι επόμενο, θα φορτωθεί στους ώμους των φοιτητών οι οποίοι θα αντιμετωπίσουν υψηλότερα δίδακτρα -ανάλογα με τον κλάδο που επιλέγουν- και μειώσεις του χρόνου αποπληρωμής των δανείων τύπου HECS – HELP. Που σημαίνει ότι η αυστραλιανή κυβέρνηση πληρώνει το ποσόν του δανείου απευθείας στο εκπαιδευτικό ίδρυμα. Οι δόσεις αποπληρωμής του δανείου γίνονται από την Εφορία όταν το εισόδημα του απόφοιτου φθάνει ένα συγκεκριμένο όριο το οποίο από $54.869 που είναι τώρα από τον επόμενο Ιούλιο θα μειωθεί στις $42.000.
Βέβαια, υπάρχει και η επιλογή να αποπληρωθεί το δάνειο με μεγαλύτερες δόσεις ή με το ολικό οφειλόμενο ποσό.
Αναφορικά με την αύξηση των διδάκτρων που ανακοινώθηκε στον προϋπολογισμό, οι φοιτητές θα υποχρεωθούν να πληρώσουν επιπλέον $2.000-$3.600 για τετραετείς σπουδές, που σημαίνει 1,8% επιπλέον το επόμενο έτος και 7,5% επιπλέον μέχρι το 2022.
«Πώς είναι δυνατόν, κάτω από αυτές τις συνθήκες, οι νέοι άνθρωποι να είναι σε θέση να εξοικονομήσουν το ποσόν που απαιτείται για την προκαταβολή αγοράς σπιτιού;
Και, το κυριότερο, χωρίς να υπάρχει στον προϋπολογισμό έμφαση στη δημιουργία θέσεων εργασίας, από ποιον μισθό θα ‘κόψουν’ οι νέοι άνθρωποι για να συγκεντρώσουν το απαιτούμενο ποσόν της προκαταβολής;» είναι η απορία της κ. Βαμβακινού.
Η ίδια αφήνει να εννοηθεί ότι πρόκειται για ανεδαφικές ‘λύσεις’, άνευ περιεχομένου και ουσίας.
Απόψεις έμπειρης πολιτικού που οδηγούν στο συμπέρασμα ότι, αν μη τι άλλο, οφείλουμε να είμαστε πραγματιστές.