Η Εταιρεία Νεοελληνικών Σπουδών Αυστραλίας και Νέας Ζηλανδίας σε συνεργασία με το Τμήμα Διεθνών Σπουδών, κλάδος του οποίου είναι το πρόγραμμα των Ελληνικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Macquarie διοργανώνουν το 14ο συνέδριο της Εταιρείας.
Το συνέδριο, που πραγματοποιείται ανά διετία, θα λάβει χώρα στο Πανεπιστήμιο Μακουώρι από σήμερα Πέμπτη 6 έως το Σάββατο 8 Δεκεμβρίου. Χθες βράδυ (Τετάρτη) δόθηκε η εναρκτήρια δεξίωση.
Κεντρικό θέμα του Συνεδρίου είναι: Σύνδεση και διασύνδεση κοινοτήτων και τοπίων: Επαναθεώρηση της Ελλάδος ως κατεξοχήν χώρος σπουδών, έρευνας και διδασκαλίας, στα νέα πλαίσια που χαρακτηρίζουν τον 21ο αιώνα.

Μεταξύ των κύριων ομιλητών είναι οι: Λιάνα Θεοδωράτου, Clinical Professor and Director of the Alexander S. Onassis Program, Δρ. Odette Varon Vassard, Επίκουρη Καθηγήτρια στο Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο και ο Καθηγητής Βρασίδας Καραλής από το Τμήμα Νεοελληνικών και Βυζαντινών Σπουδών στο Πανεπιστήμιο του Σύδνεϋ.
Για το συνέδριο και τις ελληνικές σπουδές γενικότερα η Δρ. Ελισάβετ Κεφαλληνού, επικεφαλής του Τμήματος Νεοελληνικών στο πανεπιστήμιο Μακουώρι, παραχώρησε την ακόλουθη συνέντευξη στο ελληνικό πρόγραμμα της Ραδιοφωνίας SBS:

Δρ. Κεφαλληνού δώστε μας περισσότερες πληροφορίες για το συνέδριο της Εταιρείας Νεοελληνικών Σπουδών Αυστραλίας και Νέας Ζηλανδίας, που διοργανώνεται φέτος από το πρόγραμμα Ελληνικών Σπουδών του πανεπιστήμιο του Macquarie.

Το Συνέδριο διοργανώνεται κάτω από την ομπρέλα της Εταιρείας Νεοελληνικών Σπουδών Αυστραλίας και Νέας Ζηλανδίας σε συνεργασία με το Τμήμα Διεθνών Σπουδών, κλάδος του οποίου είναι το πρόγραμμα των Ελληνικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Macquarie.
Τα Συνέδρια της Εταιρείας οργανώνονται κάθε δύο χρόνια σε διαφορετικά τμήματα ή προγράμματα Ελληνικών Σπουδών στα διάφορα πανεπιστήμια της Αυστραλίας. Φέτος η διοργάνωση του διετούς συνεδρίου ανατέθηκε από την Επιτροπή της Εταιρείας, πρόεδρος της οποίας είναι ο Καθηγητής Βρασίδας Καραλής, στο Πρόγραμμα Ελληνικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Macquarie.

Ποιο είναι το κεντρικό θέμα του Συνεδρίου φέτος;

Ο αγγλικός τίτλος, με τον οποίο έχει γνωστοποιηθεί το Συνέδριο στο Πανεπιστήμιο και σε άλλα ακαδημαϊκά ιδρύματα, είναι: Connecting and interconnecting communities and landscapes: Re-claim Greece as a field of studies, teaching and research in the 21th century. Στα Ελληνικά: Σύνδεση και διασύνδεση κοινοτήτων και τοπίων: Επαναθεώρηση της Ελλάδος ως κατεξοχήν χώρος σπουδών, έρευνας και διδασκαλίας, στα νέα πλαίσια που χαρακτηρίζουν τον 21ο αιώνα.

Μπορείτε να επεκταθείτε λίγο περισσότερο τον συλλογισμό για τον χαρακτηρισμό του 21ου αιώνα;

Αυτό που προσπαθήσαμε να υποδηλώσουμε προτείνοντας αυτό το θέμα, το οποίο σημειωτέον, έχει πολύ θετική ανταπόκριση, κυρίως από την νέα γενιά ερευνητών, είναι να δώσουμε ένα έναυσμα ώστε να συζητηθούν θέματα που άπτονται των ελληνικών σπουδών, με ένα πιο αντιπροσωπευτικό για την εποχή τρόπο. Δηλαδή, προσπαθήσαμε να δώσουμε ένα θέμα που να βασίζεται στη φιλοσοφία ότι οι έρευνες δεν συναρτώνται μόνο σε βιβλιοθήκες και αρχεία, αλλά μπορούν να οραματιστούν έρευνες μέσα στον οργανικό/ζωντανό ελληνικό χώρο όπου ως ένα εν δυνάμει πεδίο ερευνών θα δώσει ερεθίσματα για σπουδές και έρευνα σε θέματα επίκαιρα, όπως η κρίση, ή οι πρόσφυγες, θέματα τρέχοντα, θέματα που θα έχουν άμεση εφαρμογή για την βελτίωση του κοινού καλού.

Το παρελθόν δεν σταματά ούτε στιγμή να έχει την υπέρογκη αξία της αποθηκευμένης γνώσης που πρέπει να εξετάζεται με γνώμονα ότι θα ευεργετήσει το παρόν, να μην γίνεται δηλαδή το παρελθόν αυτοσκοπός, αλλά δημιουργικό παρόν. Αυτό εννοούμε, λέγοντας «Επαναθεώρηση της Ελλάδος ως χώρος έρευνας, στον 21 αιώνα».
Βέβαια, θα πουν πολλοί ότι αυτό γίνεται πάντα. Ναι δεν το αμφισβητώ, δεν είμαι εγώ που το σκέφθηκα για πρώτη φορά. Ωστόσο, αυτό γίνεται πολλές φορές ασυνείδητα, και ίσως όχι πρακτικά. Η έννοια της διασύνδεσης επίσης είναι και η επίσημη φιλοσοφία του Πανεπιστημίου, η οποία ως έννοια εξακολουθεί να είναι ταμπού στο χώρο μας. Όλα τα χρόνια που υπάρχουν και προοδεύουν ή χάνονται από προσώπου γης οι ελληνικές σπουδές –και δεν είναι λίγες αυτές που έκλεισαν σιωπηλά – ο καθένας από εμάς εργάζεται στο χώρο του χωρίς να γνωρίζει τι κάνει ο άλλος. Θα είχαμε πολύ πιο επιτυχημένες ελληνικές Σπουδές αν είχαμε πιο οργανικές διασυνδέσεις μεταξύ μας.

Δηλαδή θεωρείτε ότι η έννοια της σύνδεσης είναι πολύ σημαντική;

Η έννοια της συνδεσιμότητας, όχι μόνο αντιπροσωπεύει την εποχή της ηλεκτρονικής /ψηφιακής δικτύωσης όπου όλοι συνδεόμαστε σε απίστευτο ρυθμό και ραγδαία επιταχυνόμενο επίπεδο – την οποία καλώς ή κακώς την ζούμε καθημερινά όλοι μας – αλλά είναι και ένας τρόπος που μπορούμε να τον εφαρμόσουμε για να έλθουν κοντά όλοι οι φορείς που παίζουν ρόλο για την διατήρηση των ελληνικών σπουδών στο μέλλον.
Γιατί, καθώς καταλαβαίνετε, η έννοια της συνδεσιμότητας προωθεί την σύνδεση μεταξύ διδασκόντων και διδασκομένων καταρχήν, την σύνδεση μεταξύ πανεπιστημίου και κοινότητας ή κοινοτήτων, την σύνδεση μεταξύ αυστραλιανού και ελληνικού χώρου, γενικά μας φέρνει όλους κοντά από διαφορετικούς δρόμους, αλλά φέρνει κοντά και τα οφέλη που μπορεί να είναι αμοιβαία για όλους τους διασυνδεόμενους φορείς, εφόσον εργαζόμαστε για τον ίδιο σκοπό.

Το έχουμε ξανασυζητήσει. Αλλά θα ήθελα να μου πείτε πώς είναι η κατάσταση στο Πανεπιστήμιο, καθώς και η θέση των Ελληνικών σπουδών τώρα;

Όταν μιλήσαμε στην αρχή του χρόνου, ούτε καν υποπτευόμουν τις ανακατατάξεις που μας επιφύλαξε αυτή η χρονιά. Το Πανεπιστήμιο βρίσκεται ακόμα σε κατάσταση οργιώδους θα έλεγα επανεξέτασης όλων των δομών διδασκαλίας, έρευνας, πτυχίων και μαθημάτων. Οι λόγοι πολλοί, που δεν μπορούμε τώρα να τους εξηγήσουμε, θα χρειασθεί πολύς χώρος. Αυτό που γίνεται όμως παραδοσιακά – και έχω την τύχη και την πείρα δύο προηγούμενων επανεξετάσεων – είναι ότι όταν οι διοικητικές αρχές του Πανεπιστημίου μιλούν για επανεξέταση, συνήθως εννοούν και την επανεξέταση πολλών προγραμμάτων, πτυχίων σχολών, κέντρων κ.τ.λ.
Σε αρκετές περιπτώσεις οι διοικητικές αρχές κόβουν προγράμματα που θεωρούν ότι δεν αποδίδουν. Είναι δηλαδή σαν να περνάμε όλοι από εξετάσεις, όπου εξετάζονται τα μαθήματά σου, η απόδοσή σου, ο αριθμός των φοιτητών σου κ.λπ.
Είναι λοιπόν σημαντικό να πούμε ότι σε όλο αυτό το διάστημα δεν αμφισβητήθηκε ούτε για μια φορά το πρόγραμμα των Ελληνικών Σπουδών. Το αντίθετο μάλιστα, μέσα από αυτήν την διαδικασία αναβαθμίστηκε εφόσον τώρα είμαστε σε θέση να δίνουμε στους φοιτητές μας τρία διαφορετικά – σε ύλη και προοπτική – πρωτεύοντα πτυχιακά προγράμματα και άλλα τόσα δευτερεύοντα (αυτά που λέμε, major + minor). Επίσης συμμετέχουμε σε τρία διαφορετικά μαθήματα διαπολιτισμικής διδασκαλίας που προστίθενται στα δύο ήδη υπάρχοντα που έχουμε με την αρχαία ιστορία. Είμαστε, με άλλα λόγια διασυνδεδεμένοι με πολλούς τομείς γεγονός που αποδεικνύει στην πράξη την έννοια της διασυνδεσιμότητας που ανέφερα προηγουμένως. Ωστόσο δεν είναι μόνο αυτό. Θυμηθείτε ότι στην έννοια της συνδεσιμότητας εμπερικλείεται και η σχέση μας με την ελληνική παροικία η οποία παίζει σημαντικό ρόλο στην σύνδεσή της με το πανεπιστήμιο.

Ποια η σχέση σας, λοιπόν, με την παροικία στο θέμα των ελληνικών σπουδών;

Είναι γεγονός ότι η σχέση μας με την παροικία, καθώς και η ηθική και ουσιαστική υποστήριξη της παροικίας μάς τοποθετεί σε μια πλεονεκτική θέση – και δεν είμαστε μόνο εμείς – μπορώ να πω ότι άλλες παροικίες , όπως η πολωνική, η κροατική και η εβραϊκή είναι πολύ πιο δραστήριες σε κάποιους τομείς, π.χ. όπως είναι στους τομείς της χρηματοδότησης.
Οι δικές μας στενές σχέσεις όμως με την παροικία, όπως είναι το Greek Studies Foundation, ΑΧΕΠΑ και άλλα ιδρύματα, που χρόνια τώρα χρηματοδοτούν τις ανάγκες του προγράμματός μας, αποτελούν έναν σταθερό πυλώνα όπου το Πανεπιστήμιο το βλέπει πάρα πολύ θετικά.
Αν δεν υπάρξει ένας τέτοιος συγκροτημένος θεσμός όπου το Πανεπιστήμιο θα μπορεί να αποτείνεται όταν υπάρχει ανάγκη, δεν θα μπορούμε να μιλάμε για μελλοντικές επιτυχίες και πρόοδο. Η σχέση αυτή πρέπει να διατηρηθεί άρρηκτη για να κρατήσει την ελληνική παροικία με τις ελληνικές σπουδές στο πανεπιστήμιο γερά συνδεδεμένες.
Βέβαια, δεν είναι απλά η χρηματοδότηση που θεωρείται αναγκαία, κυρίως τώρα που έχει αναβαθμισθεί το πρόγραμμα, είναι και ο ρόλος που μπορούν να παίξουν διάφορες οργανώσεις και πολιτισμικοί φορείς οι οποίοι μπορούν να συνάψουν συνεργασίες τέτοιες που θα είναι αμοιβαία ωφέλιμες με το να χρηματοδοτηθούν ερευνητικά προγράμματα που θα ωφελήσουν τους ίδιους τους θεσμούς και τους νέους ερευνητές, έτσι ώστε να αποτελέσει έναν πώλο έλξης για την χρησιμότητα των Ελληνικών σπουδών.
Αυτό που εννοώ (και το έχω ξαναπεί), είναι η ενεργός παρουσία των παροικιακών θεσμών στην μορφή της συνεργασίας/συνεταιρισμού, επιχορήγησης ερευνητικών ή και διδακτικών προγραμμάτων. Αυτή την στιγμή που μιλάμε βρίσκεται στην διαδικασία της συμφωνίας παρόμοιο πρόγραμμα που η συνεργασία αμφότερων αποδίδει οφέλη, τόσο για το Πανεπιστήμιο όσο και για τον οργανισμό ο οποίος διατηρεί την αίγλη ότι συνεργάζεται με το πανεπιστήμιο.
Απλά θα ήθελα να επισημάνω ακόμα μια φορά ότι οι ελληνικές σπουδές δεν επιβιώνουν μόνες τους, ούτε η ευθύνη πέφτει μόνο στους διδάσκοντες στο πανεπιστήμιο, είναι υποχρέωση και ευθύνη όλων σε αυτήν παροικία. Ας το σκεφθούμε καλύτερα για το μέλλον των επερχόμενων γενεών, που σε τελευταία ανάλυση αφορά το μέλλον των δικών μας /σας παιδιών.