Ένα πρόσφατο άρθρο του «The Nation», με τίτλο «Τι θα γινόταν αν η Αυστραλία ήταν πλανήτης;» («What if Australia Were Its Own Planet?») μας βοηθάει να καταλάβουμε γιατί «αυτή η ιστορία μιλάει για μας».

Στο άρθρο διαπιστώνεται το προφανές, ότι «η Αυστραλία υποφέρει σκληρά από τα πρώιμα αποτελέσματα της κλιματικής αλλαγής», ενώ οι πρωτοφανείς πυρκαγιές και οι καταστροφές που αυτές προκάλεσαν οφείλονται σε «θερμοκρασίες και ξηρασία-ρεκόρ» (λέξη κλειδί: ρεκόρ).

Αυτό βέβαια το μέρος της ιστορίας μιλάει για όλους. Η κλιματική αλλαγή δεν είναι ένα τοπικό περιβαλλοντικό πρόβλημα ή καταστροφή ούτε πρέπει να συγχέεται με αυτά ούτε καν να αναφέρεται μαζί με αυτά. Υπάρχει ειδοποιός διαφορά ανάμεσα σε μια οποιαδήποτε τοπική περιβαλλοντική καταστροφή –ακόμα και ακραία, όπως τα πυρηνικά ατυχήματα στο Τσέρνομπιλ και στη Φουκουσίμα– και σε μια παγκόσμια υπαρξιακή απειλή, όπως η Κλιματική Αλλαγή. Το μόνο που συγκρίνεται με αυτή είναι ο κίνδυνος πυρηνικού πολέμου–Αρμαγεδδώνα.

Οι πυρκαγιές στην Αυστραλία δεν είναι κλιματικά φαινόμενα. Είναι φαινόμενα της «Κλιματικής Κρίσης» ή της «Κλιματικής Κατεπείγουσας Κατάστασης», ορολογίες που άρχισαν να χρησιμοποιούνται πιο πλατιά από το τέλος του 2018. Ενδιαφέροντες ορισμοί τους παρμένοι από μια επιστημονική ιστοσελίδα, είναι:

* Κλιματική αλλαγή: ένα φάσμα παγκόσμιων φαινομένων που δημιουργούνται κύρια από τη καύση ορυκτών καυσίμων. Συμπεριλαμβάνει όχι μόνο την υπερθέρμανση του πλανήτη, αλλά και την άνοδο της στάθμης της θάλασσας, το λιώσιμο των πάγων, ακραία καιρικά φαινόμενα και μετατοπίσεις των εποχών του χρόνου.

*Κλιματική κρίση ή επείγουσα κατάσταση: περιγράφει τα διάφορα αρνητικά αποτελέσματα που προκαλεί ή απειλεί να προκαλέσει στον πλανήτη μας, αν δεν αντιμετωπιστεί, η κλιματική αλλαγή, ιδιαίτερα αν αυτά τα αποτελέσματα επιβαρύνουν άμεσα την ανθρωπότητα.

ΕΞΑΓΩΓΕΣ ΜΠΟΥΜΕΡΑΝΓΚ

Επιστρέφοντας στο άρθρο του «The Nation», έως εδώ δεν υπάρχει τίποτα που δεν θα συναντήσει κανείς σε πολλά άλλα άρθρα. Εκεί που το άρθρο αποκτά ενδιαφέρον για μας είναι η επεξήγηση του ασυνήθιστου τίτλου του «Τι θα γινόταν άραγε αν η Αυστραλία ήταν πλανήτης;», με τον υπότιτλο που τον ακολουθεί: «Ως ο μεγαλύτερος εξαγωγέας άνθρακα του κόσμου, η Αυστραλία καίει το ίδιο της το σπίτι».

Ακόμα δηλαδή και αν δεν υπήρχαν όλοι οι υπόλοιποι που εκπέμπουν αέρια θερμοκηπίου με την καύση ορυκτών καυσίμων, ο «πλανήτης Αυστραλία» θα ήταν υπεύθυνος για τη καταστροφή που προκάλεσαν οι πυρκαγιές.

Αναφέρεται στο άρθρο:

«Τα περισσότερα θύματα των αρχικών αποτελεσμάτων της κλιματικής αλλαγής –χαμηλού υψόμετρου νησιά του Ειρηνικού ή κοινωνίες ιθαγενών κοντά στον Βόρειο Πόλο– έκαναν λίγα ή και τίποτα για να προκαλέσουν το πρόβλημα. Αλλά η Αυστραλία διαφέρει. Οι κάτοικοι της συναγωνίζονται τους Καναδούς και τους Αμερικανούς στην εκπομπή των μεγαλύτερων κατά κεφαλήν ποσοτήτων άνθρακα στον κόσμο. Και, κατά πολύ πιο καταστροφικό [far more damagingly], η Αυστραλία εξάγει περισσότερο ορυκτό άνθρακα από οποιοδήποτε άλλο έθνος στην Γη».

Είναι λοιπόν «πολύ πιο καταστροφική» η πώληση ορυκτού άνθρακα από τις κακές επιδόσεις σε εκπομπές αερίων θερμοκηπίου της ίδιας της κοινωνίας της Αυστραλίας.

Αντέξτε ακόμα μια παρομοίωση: όλος αυτός ο ορυκτός άνθρακας που πουλάει η Αυστραλία για να καεί κάπου μακριά, γυρνάει πίσω όπως το μπούμερανγκ, το φημισμένο όπλο των ιθαγενών της, και την πληγώνει.

Μικροί θέλαμε να αποκτήσουμε ένα μπούμερανγκ, επειδή μας φάνταζε μυστηριώδης η ιδιότητά του να χτυπάει αυτόν που το εκσφενδονίζει. Υπάρχει δυσκολία να κατηγορήσεις μια μακρινή πράξη –την καύση του αγορασμένου από την Αυστραλία άνθρακα στην μακρινή Γαλλία για παράδειγμα– για τις πυρκαγιές στην Αυστραλία.

Γι’ αυτό εξάλλου και το άρθρο χρησιμοποιεί τη ιδιόμορφη μεταφορά του «Πλανήτη Αυστραλία», όπου καίγεται από τους ίδιους ο άνθρακας που εξορύσσουν. Ο συγγραφέας του ελπίζει ότι μέσα από αυτή τη μεταφορά, όπως γράφει «ίσως συλλάβουμε πιο καθαρά ότι παίζει» σε όλο τον πλανήτη η κλιματική αλλαγή». Επειδή, προσθέτει:

«Αν η Αυστραλία ήταν πράγματι πλανήτης θα κατέστρεφε ταχύτατα, ολομόναχή της, το κλίμα της. Δεν μπορεί να κατηγορήσει άλλους για την καταστροφή. Όπως και να το υπολογίσεις από ηθική άποψη, η Αυστραλία τα έκανε αυτά στον ίδιο της τον εαυτό».

Όμως πριν αφήσουμε το άρθρο του «The Nation» να συμφωνήσουμε με κάτι ακόμα που γράφει:

«Αυτά δεν σημαίνουν ότι πρέπει να κατηγορηθούν οι Αυστραλοί ως άτομα. Όπως και αλλού, η βιομηχανία ορυκτών καυσίμων έκανε ό,τι μπορούσε για να χειραγωγήσει τα πολιτικά συστήματα».

Ένα editorial στο έγκυρο επιστημονικό περιοδικό «Nature» περιγράφει την ευθύνη του «πολιτικού συστήματος», της πολιτικής ελίτ της Αυστραλίας:

Οι ηγέτες της Αυστραλίας γνωρίζουν εδώ και πολλά χρόνια ότι η κλιματική αλλαγή θα χειροτέρευε τις δασικές πυρκαγιές. Τους προειδοποίησαν σε μια ανεξάρτητη έκθεση που ανέθεσαν η εθνική κυβέρνηση και οι κυβερνήσεις των Πολιτειών το 2008, ότι από το 2020 οι εποχές των πυρκαγιών θα άρχιζαν νωρίτερα, θα τελείωναν αργότερα και θα ήταν πιο έντονες.

Αλλά, όπως γράψαμε πολλές φορές στο «Nature», οι πολιτικοί της χώρας καθυστερούσαν να πάρουν ουσιαστικά μέτρα σε μια δεκαετία που ξοδεύτηκε σε συζητήσεις για το αν πράγματι οι ανθρώπινες δραστηριότητες προκαλούν κλιματικές αλλαγές – παρ’ όλη την ύπαρξη συντριπτικών επιστημονικών ενδείξεων ότι έτσι είναι. Χωρίς αμφιβολία ένας λόγος γι’ αυτό είναι ότι η Αυστραλία –που είναι ο μεγαλύτερος εξαγωγέας ορυκτού άνθρακα σε όλο τον κόσμο– επανειλημμένα έδωσε μεγαλύτερη προτεραιότητα στις ανάγκες της βιομηχανίας ορυκτού άνθρακα παρά από αυτές του πλανήτη.