Οι μεγάλοι πρωταγωνιστές και των 32ων Ολυμπιακών Αγώνων που διεξήχθησαν στο Τόκιο ήταν αναμφισβήτητα οι ίδιοι οι αθλητές. Η υπερπροσπάθειά τους για διάκριση κορύφωσε συχνά την αγωνία και οι επιτυχίες τους προσέφεραν ρίγη συγκίνησης και περηφάνιας.
Αν δεν ήταν οι μάσκες, τα άδεια στάδια και οι αυτο-απονομές μεταλλίων, θα ξεχνούσαμε ίσως τελείως -έστω και προσωρινά- ότι υπάρχει η πανδημία. Ένα μεγάλο μπράβο αξίζει και σε διοργανωτές, κριτές, εθελοντές, καθώς ας μην ξεχνάμε ότι λίγο έλειψε η Ολυμπιάδα να μη γίνει και φέτος, όπως το 2020.
Για να μπορέσουμε ωστόσο εμείς να απολαμβάνουμε αυτό το υπερθέαμα υπήρξε μία ακόμη ομάδα ανθρώπων που εργάστηκε αδιάκοπα για την αναμετάδοση και την απαθανάτιση των ιστορικών αθλητικών στιγμών. Συνήθως ήταν ακροβολισμένοι στις άκρες των σταδίων, των πισινών, των ποταμών -και όπου αλλού διεξάγονταν αθλήματα- με την προσοχή τους, για ώρες ατελείωτες, εντός του αγωνιστικού χώρου, αναζητώντας την τέλεια εικόνα.
Ένας από αυτούς, ο διακεκριμένος Έλληνας φωτορεπόρτερ του Associated Press, Πέτρος Γιαννακούρης*, ο οποίος ταξίδεψε στο Τόκιο ως μέλος της πολυδύναμης αποστολής του ιστορικού ειδησεογραφικού πρακτορείου.
Η ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑ
Όσο πιο μεγάλο το event, τόσο μεγαλύτερη και η προετοιμασία για να γίνει η κάλυψή του. Πόσω μάλλον όταν πρόκειται για Ολυμπιακούς Αγώνες, εν μέσω πανδημίας.
«Είναι μία ολόκληρη επιχείρηση για το AP», επεσήμανε ο κ. Γιαννακούρης. «Δημοσιογράφοι, τεχνικοί, φωτογράφοι, άνθρωποι της τηλεόρασης, 150-200 άτομα του πρακτορείου, που έχουν έδρα διάφορες χώρες ανά τον Κόσμο, πηγαίνουν σε μία άλλη χώρα για να εργαστούν. Χρειάζονται διαπιστεύσεις, προγραμματισμός, διαπραγματεύσεις με τους διοργανωτές που θα είναι οι θέσεις… Και το 2020 είχαμε την αναβολή των Αγώνων, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για ακυρώσεις εισιτηρίων, κρατήσεων ξενοδοχείων…».
Η προετοιμασία των εκπροσώπων των ΜΜΕ -όπως και των αθλητών- ξεκινά με το τέλος της προηγούμενης Ολυμπιάδας, αν όχι με την ανάθεση των Αγώνων σε μία πόλη.
«Πρόκειται για ένα event στο οποίο το πρακτορείο μας δίνει ιδιαίτερη σημασία. Στο αρχείο μας υπάρχουν φωτογραφίες από τους πρώτους σύγχρονους Ολυμπιακούς Αγώνες που έγιναν στην Αθήνα το 1896», τόνισε ο Έλληνας φωτορεπόρτερ που «κάλυψε» το αγώνισμα του beach volley στο Τόκιο, ενώ είχε εργαστεί και στην Ολυμπιάδα της Αθήνας το 2004, αλλά και στο Ρίο το 2016.
Η «ΦΟΥΣΚΑ»
Περιπέτεια ήταν για τον ίδιο το ταξίδι προς το Τόκιο. Η γραφειοκρατία, λόγω του κορονοϊού μεγάλη και με την αγωνία αν τελικά θα τους αφήσουν να μπουν στη χώρα.
«Μπήκα στο ξενοδοχείο 31 ώρες αφού έφυγα από το σπίτι μου στην Αθήνα. Μόνο 8 ώρες ήμουν στο αεροδρόμιο εδώ για έλεγχο των εγγράφων και περίμενα και 4-5 ώρες για το αποτέλεσμα της εξέτασης COVID. Ήμασταν ωστόσο οπλισμένοι με υπομονή, καθώς ξέραμε τι συμβαίνει».
Η άφιξή του ήταν στις 20 Ιουλίου και έκτοτε παρότι κάλυπτε κανονικά το αγώνισμα που του έχει ανατεθεί ζούσε σε μία «φούσκα», μέχρι να ολοκληρώσει τις 14 ημέρες καραντίνας.
«Δεν μπορούσα να φύγω από το ξενοδοχείο, για παράδειγμα, να πάω να φάω κάπου έξω. Οι μετακινήσεις ήταν με τα λεωφορεία και τα ταξί των Ολυμπιακών Αγώνων, για να πάω εκεί που είχα δηλώσει ότι θα πάω, δηλαδή στο άθλημα που κάλυπτα ή στο media center. Έκανα κάθε μέρα COVID-test και έδινα και ένα ‘παρών’. Επίσης, μου έκαναν ιχνηλάτηση με μία εφαρμογή για να ξέρουν που είμαι…Αυτό ίσχυε για όλους τους διαπιστευμένους εκπροσώπους των ΜΜΕ και τους αθλητές…».
Υπογράμμισε ωστόσο πως δεν υπήρχε κάτι το «παράλογο» σε όλο αυτό, καθώς γινόταν για το «σωστό λόγο».
Η ΔΙΟΡΓΑΝΩΣΗ
Όσον αφορά στην πόλη του Τόκιο, σχολίασε: «Είναι σαν… μακέτα. Η πιο καθαρή πόλη που έχω επισκεφτεί. Δουλεύουν όλα ‘ρολόι’ και φαίνεται πως δεν είναι λόγω των Ολυμπιακών Αγώνων».
Την ίδια εντύπωση έχει και για τη διοργάνωση της Ολυμπιάδας. Στο Ρίο το 2016, είπε, «ήταν λίγο ανοργάνωτοι, φοβόσουν μη σε κλέψουν. Ήταν λίγο δύσκολο για εμάς τους φωτογράφους έστω. Εδώ αφήνεις τα πράγματα σου (εξοπλισμός αξίας δεκάδων χιλιάδων δολαρίων) όπου να’ ναι και δε φοβάσαι ότι θα στα ‘φάνε’. Δεν έχει και κόσμο βέβαια. Έχω χαρεί Ολυμπιακούς Αγώνες ως φωτογράφος στο Τόκιο…».
«Της Αθήνα ήταν επίσης μία οργανωμένη και πετυχημένη Ολυμπιάδα, γιατί το ήθελε ο κόσμος. Κι εδώ αυτό βλέπεις», πρόσθεσε.
«Εν μέσω της πανδημίας έλειψε ίσως λίγο η… γιορτή; »ρωτήσαμε. «Ναι, αλλά όσον αφορά εμένα και πολλούς συναδέλφους μου δουλεύαμε τόσο πολύ που δε μας ‘παίρνει’», απάντησε ο κ. Γιαννακούρης.
«Πιστεύω θα ήταν μειονέκτημα αν μπορούσα να πάω βόλτα. Δεν έχεις τέτοια άνεση στους Ολυμπιακούς. Θες απλά να φας και να κοιμηθείς όταν γυρνάς, τίποτε άλλο…».
«Ήταν διαφορετικοί αγώνες και σίγουρα πιο άτυχοι είναι οι διοργανωτές. Από πολλές απόψεις και κυρίως από οικονομικής άποψης. Αν ήταν γεμάτα θα ήταν γεμάτη η πόλη, διαφορετικές οι τιμές λόγω προσφοράς και ζήτησης».
ΦΩΤΟΡΕΠΟΡΤΕΡ ΣΕ ΟΛΥΜΠΙΑΔΑ
«Συνήθως κάλυπτα ένα απογευματοβράδυ. Γυρνούσα στο ξενοδοχείο στις 2 το πρωί. Κοιμόμουν κατά τις 3πμ. και ξυπνούσα κατά τις 5:30πμ. γιατί είχα να καλύψω και τους πρωινούς αγώνες. Ένα δίωρο ήταν η μετακίνηση προς το γήπεδο. Ήθελα να είμαι εκεί λίγο πιο νωρίς από τις 9 που ήταν η έναρξη των αγώνων, μην πάει κάτι στραβά. Την άλλη ημέρα ήμουν ελεύθερος», είπε ο κ. Γιαννακούρης.
Οι φωτογραφίες του από το Τόκιο, ταξίδευαν σε «ζωντανό» χρόνο στις ΗΠΑ, όπου τις επεξεργαζόταν Αμερικανός συνάδελφός του. «Γι’ αυτόν ήταν ακόμη χειρότερα, λόγω της μεγάλης διαφοράς ώρας», σημείωσε ο Έλληνας φωτορεπόρτερ. Έπειτα μέσω του AP αναμεταδίδονταν σε MME σε δεκάδες χώρες ανά τον Κόσμο, μεταξύ των οποίων και η Αυστραλία.
Μία Ολυμπιάδα, επεσήμανε είναι τεράστιο, ιστορικό, event. «Το να είσαι Ολυμπιακός αθλητής», είπε, «είναι τεράστια τιμή». «Εδώ ορισμένες φορές είναι τιμή να είσαι Ολυμπιακός φωτογράφος», συμπλήρωσε.
Θα είστε στο Μπρίσμπαν το 2032, ρωτήσαμε τον κ. Γιαννακούρη; «Πολύ δύσκολο», απάντησε με χαμόγελο. «Θέλει και σωματική αντοχή. Αυτή τη στιγμή είμαι με πολλές βιταμίνες. Και το σώμα δεν αντέχει. Αν ήμουν πιο νέος, ίσως. Στην επόμενη Ολυμπιάδα, θα αντέξω, τη μεθεπόμενη θα χρειάζομαι ένα σπορ πιο… χαλαρό να καλύψω».
Πέρα από την πλάκα, όπως μας είπε, για να είναι κανείς «Olympian» φωτογράφος, δεν αρκεί να είναι καλός, αλλά «πρέπει να ξέρεις πώς τα κατανείμεις τις δυνάμεις, να μην τις σπαταλάς και να αντέχεις την πολλή δουλειά για πολλές μέρες».
ΠΡΩΤΑΓΩΝΙΣΤΕΣ ΟΙ ΑΘΛΗΤΕΣ
«Κρίμα πάντως για τον απλό κόσμο, έστω στο Τόκιο, που δεν μπορούσε να δει τους αθλητές και τα αγωνίσματα από κοντά», σχολιάσαμε.
«Καλό θα ήταν να έχει και κόσμο, ωστόσο εντέλει αυτό έκανε μοναδικούς αυτούς τους Αγώνες: Είναι οι μόνοι έως τώρα χωρίς θεατές. Καλό θα ήταν να μη ξανασυμβεί. Αλλά ας μην ξεχνάμε πρωταγωνιστές είναι οι αθλητές και αυτοί ήταν εδώ. Και μάλιστα πιο ‘διψασμένοι’, να αγωνιστούν, να διακριθούν γιατί και αυτοί έχουν περάσει πολλά εν μέσω πανδημίας. Είχαν ‘κλειστεί’ και το 2020 υπήρξε και η αναβολή. Έκαναν προετοιμασία…την ξαναέκαναν. Αυτοί οι άνθρωποι ήταν εδώ και πανέτοιμοι για το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα», επεσήμανε ο κ. Γιαννακούρης.
Στο μυαλό του ωστόσο όπως δήλωσε «πάντα ήταν το άδειο στάδιο». «Στις φωτογραφίες ήθελα να φαίνεται ότι το backround είναι άδειο. Αν το στάδιο ήταν γεμάτο, θα ήταν πολύ διαφορετικές οι εικόνες, θα ήταν πολύ πιο ζωντανές… (Ωστόσο) εκεί μέσα, στον αγωνιστικό χώρο, ίσχυε ό,τι πάντα για τους αθλητές. Απλά έλειπαν οι θεατές… Είναι μέρος των καιρών, ελπίζω ότι μετά από 5-10 χρόνια θα λέμε, ‘α, θυμάσαι στο Τόκιο που είχαν γίνει οι αγώνες χωρίς θεατές’…».
* Ο Πέτρος Γιαννακούρης (Petros Giannakouris) γεννήθηκε στην Αθήνα το 1974 και σπούδασε στο Κολλέγιο Εφαρμοσμένης Φωτογραφίας. Εργάζεται ως επαγγελματίας φωτορεπόρτερ από το 1995, και συνεργάστηκε με πολλές εφημερίδες και τοπικά πρακτορεία ειδήσεων, πριν να ενταχθεί στο δυναμικό του Associated Press το 2003.
Έχει καλύψει πολλά θέματα στην Ελλάδα, συμπεριλαμβανομένης της χρηματοπιστωτικής και της προσφυγικής κρίσης της χώρας, και έχει συμμετάσχει σε αρκετές δοεθνείς αποστολές σε Αίγυπτο, Ιορδανία, Κύπρο, Βουλγαρία, Αλβανία, Τουρκία, Βραζιλία Ιράκ και Λίβανο.
Συμπεριλαμβανομένων του πολέμου στο Ιράκ (2007-2009) και τα επακόλουθα του πολέμου Ισραήλ-Χεζμπολάχ στο Λίβανο το 2006, καθώς και σε αρκετές σημαντικές διεθνείς αθλητικές διοργανώσεις, συμπεριλαμβανομένων των Ολυμπιακών Αγώνων.
Το έργο του έχει βραβευτεί σε πολλούς σημαντικούς διαγωνισμούς φωτογραφίας, όπως ο Picture of the Year (POY), ο National Press Photographers Association Αwards (NPPA) κ.ά.