1. Ο θεσμός των αποσπασμένων εκπαιδευτικών καθιερώθηκε για να εξυπηρετήσει τις εκπαιδευτικές ανάγκες της Ελληνικής Διασποράς.
2. Θα περίμενε κανείς πως το πλήθος των αποσπασμένων εκπαιδευτικών θα πρέπει να έχει μια αριθμητική αναλογία με τον Ελληνόφωνο πληθυσμό κάθε χώρας σε απόλυτους αριθμούς. Θα πρόσθετα πως πρέπει να παίζει ρόλο και η γεωγραφική απόσταση από το κέντρο. Άλλες ευκαιρίες έχει να περάσει χρόνο στην Ελλάδα και σε Ελληνόφωνο περιβάλλον ένας μαθητής από την Αυστραλία και άλλες κάποιος, για παράδειγμα, από την Ιταλία.
3. Η Μελβούρνη είναι η τρίτη σε πληθυσμό ελληνική πόλη μετά την Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη. Το 2019, όμως, ήρθε ΣΕ ΟΛΗ την Αυστραλία μόλις ένας (1) αποσπασμένος εκπαιδευτικός, ακριβώς όσοι πήγαν και στο Κατάρ, την Ολλανδία και τη Νορβηγία. Αντίθετα, αποσπάστηκαν 3 εκπαιδευτικοί στην Αργεντινή, 3 στη Λ.Δ του Κογκό, 4 στην Ουγγαρία και 13 στη Ρουμανία. Με όλο το σεβασμό στην υπόλοιπη Διασπορά, δεν νομίζω να πιστεύει κανείς πως ζουν τριπλάσιοι Έλληνες στο Κογκό και δεκατρείς φορές περισσότεροι στη Ρουμανία, σε σχέση με αυτούς που ζουν στην Αυστραλία.
4. Όλοι οι αποσπασμένοι εκπαιδευτικοί πληρώνονται ένα επιπλέον ποσό, το λεγόμενο επιμίσθιο, για να καλυφθεί η διαφορά του κόστους διαβίωσης σε σχέση με την Ελλάδα. Το ύψος του ποσού δεν κρίνεται εδώ, γιατί όλοι ξέρουμε πως η Ελλάδα αδυνατεί να πληρώσει τα ποσά που θα έπρεπε ή που ενδεχομένως θα ήθελε να πληρώσει. Η κριτική αφορά μόνο τα κριτήρια προσδιορισμού αυτού του ποσού.
5. Η Αυστραλία είναι μια ακριβή χώρα. Αν εξαιρέσουμε από τις στατιστικές στις χώρες που δεν είναι καν χώρες, δηλαδή τα Cayman Islands, το Χονγκ-Κονγκ και τη Σιγκαπούρη, η Αυστραλία είναι η 6η ακριβότερη χώρα στον κόσμο. Θα περίμενε ίσως κανείς μια ευθεία αναλογία μεταξύ κόστους ζωής και ύψους επιμισθίου. Και όμως, το επιμίσθιο των αποσπασμένων στην Αυστραλία είναι 1.230 Ευρώ, όσο πάνω-κάτω είναι και σε χώρες με αισθητά χαμηλότερο κόστος ζωής, όπως η Ουγγαρία, η Πολωνία, η Ρουμανία, η Σλοβακία, η Τουρκία, η Αργεντινή, η Ουρουγουάη, η Κορέα και η Ταϋλάνδη.
6. Για τα δικά μας τώρα. Η Ελληνική Κοινότητα Μελβούρνης (ΕΚΜ) παλεύει με ίδια μέσα, με υπερπροσπάθεια των εκπαιδευτικών και του διοικητικού προσωπικού και με τον εθελοντικό χρόνο πολλών ανθρώπων, να στηρίξει και να αυξήσει 12 σχολεία Νέων Ελληνικών και μερικά τμήματα Αρχαίων.
Για να υπάρξει ουσιαστική βοήθεια από την Ελλάδα, θα πρέπει:
– Το πλήθος των αποσπασμένων να έχει μια συνάφεια με τον ελληνικό πληθυσμό. Αν, για παράδειγμα, αντιστοιχούν 3 εκπαιδευτικοί στο Κογκό, μπορούμε βάσιμα να υποστηρίξουμε πως πρέπει να έρχονται στη Μελβούρνη τουλάχιστον 6 κάθε χρόνο. Ή εν πάσει περιπτώση, περισσότεροι από ένας.
– Το ύψος του επιμισθίου να προσδιοριστεί με μια στοιχειώδη λογική. Για παράδειγμα, αν η αγοραστική δύναμη στην Αυστραλία είναι 0.48% χαμηλότερη απ’ ό,τι στις ΗΠΑ, μπορούμε βάσιμα να υποστηρίξουμε πως θα ήταν δίκαιο το επιμίσθιο στην Αυστραλία να ανέλθει στο 90% του επισμισθίου στις ΗΠΑ.
– Οι ανάγκες στα σχολεία της Κοινότητας είναι σε απογευματινά και Σαββατιανά σχολεία. Να τίθεται λοιπόν από το Ελληνικό Υπουργείο Παιδείας ως προϋπόθεση ότι ορισμένος αριθμός εκπαιδευτικών θα απασχοληθεί με αυτά τα ωράρια. Όταν οι όροι και οι προϋποθέσεις της απόσπασης είναι γνωστοί, όποιος σκέφτεται να έρθει θα ξέρει με ποιους όρους έρχεται.
– (Ευχής έργο θα ήταν να έχει λόγο η ΕΚΜ στην επιλογή, αλλά δεν ξέρω πώς μπορεί να γίνει αυτό).
7. Επειδή τα παραπάνω προϋποθέτουν την ευθυγράμμιση πολιτικών απόψεων, οικονομικών συνθηκών και συνεννόησης με τον αναποτελεσματικό δημόσιο τομέα της πατρίδας μας, βλέπω μια πιο απλή λύση: να επιδιωχθεί μια συμφωνία με το ελληνικό Υπουργείο Παιδείας με τα εξής σημεία:
– Προσδιορισμός ενός αριθμού αποσπασμένων που αντανακλά τον πληθυσμό των Ελλήνων της Μελβούρνης. Προτείνω να είναι έξι.
– Καθορισμό επιμισθίου που να αντανακλά το πραγματικό κόστος ζωής. Προτείνω το 90% του επισμισθίου των ΗΠΑ, δηλαδή 1.943 Ευρώ Χ 90%= 1.748 Ευρώ.
– Δέσμευση της ελληνικής πλευράς ότι θα στέλνει τουλάχιστον δύο αποσπασμένους κάθε χρόνο με 5ετή απόσπαση και 5ετές επιμίσθιο.
– Το 80% της υπολοιπόμενης δαπάνης της Ελλάδα, δηλαδή το κόστος μισθού, επιμισθίου και αεροπορικών εισιτήριων των εκπαιδευτικών που δεν θα στέλνει, να δίνεται στην Ελληνική Κοινότητα Μελβούρνη ως τακτική επιχορήγηση. Θεωρώ αυτό το σχήμα ως ευθυγράμμιση με την απλή λογική των αριθμών και ως μια μετριοπαθή εκλογίκευση εντός των χρηματικών διαθεσίμων του ελληνικού προϋπολογισμού.
(Τα στοιχεία των αποσπάσεων αφορούν το 2019 ως τελευταία προ-Covid χρονιά και έχουν παρθεί από την απόφαση 134174/Η2 από 30.08.2019 με υπογραφή της Νίκης Κεραμέως που βρήκα στη Διαύγεια. Τα ποσά των επιμισθίων είναι από το φύλλο 1762/28.04.2021 της Εφημερίδας της Κυβέρνησης και είναι αυτά που ισχύουν σήμερα.)
*Ο Κώστας Στεφανίδης είναι μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου της Ελληνικής Κοινότητας Μελβούρνης.