Οι ευχάριστες ειδήσεις σα να έχουν… εξαφανιστεί από την ενημέρωση τα τελευταία χρόνια, ειδικά εν μέσω πανδημίας.
Αλλά τίτλοι όπως «Οι γεννημένοι στην Ελλάδα Αυστραλοί είναι ανώτερα όντα σύμφωνα με την επιστήμη» (Greek-born Aussies are superior beings according to science), της «The Oz» -την νέα ιστοσελίδα της εφημερίδας «The Australian» που απευθύνεται κυρίως στη νεολαία- μόνο χαμόγελα προκαλούν και περηφάνια για την παροικία μας.
Προς αποφυγή παρεξηγήσεων, η παραπάνω αναφορά δεν έχει να κάνει με… ακραίες ιδεολογίες.
Πρόκειται για αναδημοσίευση του ιδιαίτερα τιμητικού αφιερώματος του δημοσιογράφου Cameron Stewart της «The Australian», σχετικά με τα μυστικά της ζωής που «κουβαλούν» οι Έλληνες μετανάστες της Αυστραλίας.
Όπως είχε αναφερθεί σχετικά ο «Νέος Κόσμος» και πέρυσι τον Σεπτέμβριο, οι Έλληνες παρουσιάζονται ως «μετανάστες-θαύμα» καθώς βρέθηκε ότι χάρη στην τήρηση των παραδόσεών τους, ζουν περισσότερα χρόνια από τον υπόλοιπο πληθυσμό της Αυστραλίας, ενώ είναι και από τους μακροβιότερους ανθρώπους ανά τον Κόσμο.
Όπως ανέφερε ο κ. Stewart, μπορούμε να μάθουμε κάποια πράγματα από αυτήν την πρώτη γενιά Ελληνοαυστραλών.
Ο ίδιος μεγάλωσε στο «Ελληνικό» Richmond, τη δεκαετία του ’70, είχε παρέες Ελλήνων, οπότε βίωσε και αγκάλιασε την κουλτούρα και τις συνήθειες τους.
Στο εκτενές ρεπορτάζ του, συζητάει με συμπαροίκους για το νόημα της ζωής, τις συνήθειές τους, καταγράφοντας τους λόγους στους οποίους θεωρούν ότι οφείλεται η μακροβιότητά τους, αλλά και η αισιοδοξία τους, παρά τις δυσκολίες που έφερε η πανδημία.
Το αφιέρωμα δημοσιεύτηκε τέτοια εποχή περίπου το 2021, αλλά με ημερομηνία 10 Αυγούστου 2022 «μετακόμισε» φέτος και στην ιστοσελίδα The Oz, στην κατηγορία «Σπίτι/Τρόπης Ζωής» (Home/Lifestyle).
Καθώς «στόχος» είναι κυρίως το νεανικό κοινό, το θέμα εμπλουτίστηκε με βίντεο και φωτογραφίες από ελληνικού ενδιαφέροντος λογαριασμούς σε social media, όπως του σατιρικού τρίο «Sooshi Mango» στο tik tok και της «Γιαγιάς της διπλανής πόρτας» (yiayianextdoor) στο instagram.
Επί της ουσίας; Επανέρχεται στην επικαιρότητα πόσο ξεχωριστοί είναι οι πρωτοπόροι της παροικίας μας, για να το εμπεδώσουν αναγνώστες κάθε ηλικίας.
Οι Ελληνοαυστραλοί πρώτης γενιάς, παρότι είχαν μία πολύ πιο δύσκολη ζωή, κατάφεραν να «ριζώσουν» και να ευτυχίσουν στην ξενιτιά, διατηρώντας τις παραδόσεις τους και τις συνήθειες της πατρίδας, γεγονός που, όπως αποδεικνύεται και επιστημονικά, έπαιξε καθοριστικό ρόλο στη ζωή τους.
Οι περισσότεροι, προσπάθησαν να αντιγράψουν τη ζωή στο χωριό, φυτεύοντας στην αυλή τους -με την παράλληλη σωματική άσκηση- τρώγοντας παραδοσιακά, με βάσει εποχιακά φρούτα και λαχανικά από τη σοδειά τους.
Εκεί φαίνεται να βρίσκεται και το «μυστικό» της μακροζωίας τους. Όχι μόνο επειδή τρώνε υγιεινά και βιολογικά, αλλά επειδή αυτή η απασχόληση συνδέεται και με μία σειρά από συνήθειες που τους χαρίζει μια πλήρη και ευτυχισμένη ζωή.
«Έχω δύο ζωές … έξω από αυτό το σπίτι είμαι 100% Αυστραλός. Εντός, είμαι 100% Έλληνας», δηλώνει στον δημοσιογράφο Cameron Stewart ο 84χρονος Jim Stratos, ενώ κάθεται στο τραπέζι της κουζίνας του, έχοντας από πάνω του μία φωτογραφία από το χωριό του στην Ελλάδα.
Η σύζυγός του, Georgia, γελάει και προσθέτει: «Τα πάντα είναι Ελληνικά εδώ. Μιλάμε Ελληνικά. Τρώμε Ελληνικά. Η μουσική είναι Ελληνική. Χορεύουμε Ελληνικούς χορούς».
«Ζω πολύ επειδή η σύζυγός μου είναι εξαιρετική μαγείρισσα, χρησιμοποιούμε ελαιόλαδο, τρώμε ψάρι με λεμόνι, τρώμε μουσακά, σπανακόπιτα, ψητό αρνί», λέει ο Jim.
Η Georgia τον διακόπτει και δείχνει προς τον εύφορο κήπο με τα λαχανικά στην αυλή στο σπίτι τους στο North Balwyn. «Εκεί έξω καλλιεργούμε τα πάντα, ντομάτες, κολοκύθια, αγγούρια, φασολάκια, πατάτες, τα πάντα. Πάντα έτσι κάναμε».
«Όταν πρωτοήρθα εδώ (1952), το αυστραλιανό φαγητό ήταν πολύ, πολύ βαρετό, μπέικον με αυγά, μπριζόλες με αυγά, δεν ήταν υγιεινό, όχι πολύ καλό», σημειώνει ο Jim.
Μεταξύ άλλων ομογενών, η 94χρονη Γιαννούλα Darmos, από το Box Hill, η οποία απεικονίζεται με τον «Νέο Κόσμο» στα χέρια της, εξηγεί ότι ήθελε να διατηρήσει τον ελληνικό τρόπο ζωής όταν ήρθε στην ξενιτιά.
«Ό,τι έκανα στην Ελλάδα, έκανα κι εδώ». Ο άντρας της έφυγε στα 96 του χρόνια, μια ηλικία που η κα Darmos, δεν θεωρεί «ιδιαίτερα μεγάλη».
Η κόρη της κυρίας Darmos, Ελένη, λέει ότι οι Έλληνες της Αυστραλίας είναι πιο Έλληνες από εκείνους που ζουν στην Ελλάδα.
«Η μητέρα μου δεν έχει μαγειρέψει ποτέ ένα γεύμα αυστραλιανό. Ήταν μέσω του φαγητού που γιορτάζαμε κάθε τι στην οικογένεια».
Και εξηγεί ότι η ίδια όσο μεγαλώνει, τόσο πιο πολύ στρέφεται στις ρίζες της, στις ελληνικές παραδοσιακές συνταγές, καλλιεργώντας τις σχέσεις της με την Ελλάδα.
Μέρος αυτής της επιτυχημένης συνταγής, σύμφωνα με αυτούς τους Έλληνες της πρώτης γενιάς, είναι ότι κάθε βράδυ, η οικογένεια θα κάτσει μαζί στο τραπέζι για το βραδινό γεύμα.
Σοκάρονται με τη συνήθεια που έχουν πολλοί Αυστραλοί να τρώνε το γεύμα τους με την τηλεόραση να παίζει. «Τι νόημα έχει το καλό φαγητό αν δεν μπορείτε να το απολαύσετε συζητώντας με άλλους;» λένε.
Στο ρεπορτάζ συμπεριλαμβάνονται και τα επιστημονικά ευρήματα της ομογενούς ερευνήτριας και διαιτολόγου, Δρ Tania Thodis, η οποία προσπαθεί να ανακαλύψει το μυστήριο στη ζωή των Ελλήνων μεταναστών, κυρίως από τα νησιά, που τους χαρίζει μια ζωή μεγαλύτερης διάρκειας.
Η Δρ Thodis είχε μοιραστεί και με τον «Νέο Κόσμο» τα ενδιαφέροντα πορίσματα της έρευνάς της, που ολοκληρώθηκε το 2019.
Για την έρευνά της είχε ακολουθήσει τη μέθοδο MEDIS, που επικεντρώνεται στις διατροφικές συνήθειες των νησιών της Μεσογείου.
Πέρα από τα γενικότερα οφέλη μιας διατροφής που βασίζεται σε βιολογικά φρούτα και λαχανικά, η καλλιέργεια ενός κήπου προσφέρει και άλλα θετικά στην υγεία μας.
«Βρίσκονται έξω, ασκούνται, απολαμβάνουν τον ήλιο, μοιράζονται την παραγωγή τους με φίλους και οικογένεια» εξηγεί η Δρ Thodis.
Υπενθυμίζεται επίσης ότι όπως έχει επισημάνει ο δημοφιλής γιατρός, ειδικός σε θέματα υγιεινής διατροφής και επί τέσσερις δεκαετίες ιατρικός συντάκτης στην Αυστραλία, Norman Swan, οι Ελληνοαυστραλοί έχουν το δεύτερο υψηλότερο προσδόκιμο ζωής στον Κόσμο, μετά τους Ιάπωνες που ζουν στη Χαβάη.
Σύμφωνα με τον ίδιο, η μεσογειακή διατροφή διαδραματίζει κομβικό ρόλο, χωρίς όμως να συνιστά από μόνη της το κλειδί της μακροζωίας. «Έχουν τον δικό τους βοτανόκηπο και λαχανόκηπο, μαγειρεύουν με φρέσκα υλικά, κι αυτό είναι πολύ σημαντικό για τη διατήρηση της υγείας τους» εξήγησε. «Έτσι, ασκούνται στον καθαρό αέρα, διαχειρίζονται το καθημερινό άγχος και αποκτούν μια δημιουργική ενασχόληση που αποτελεί πηγή καθημερινών στόχων και ικανοποίησης».
Ακόμη, όπως είχε αναφέρει σε μελέτη της η καθηγήτρια Διαιτολογίας, Antigone Kouris–Blazos, παρά τις δυσμενείς αλλαγές που έχουν επέλθει στη διατροφή των ανθρώπων τις τελευταίες δεκαετίες, οι Έλληνες μετανάστες συνέχισαν να τρώνε μεγάλες μερίδες τροφίμων που θεωρούνται προστατευτικά για την υγεία.
Ίσως έτσι εξηγούνται και τα συμπεράσματα μελέτης του 2010, σύμφωνα με την οποία στο αίμα των Ελληνοαυστραλών ηλικίας 50-70 ετών είχαν εντοπιστεί διπλάσιες ποσότητες αντιοξειδωτικών καροτενοειδών –και ειδικά λουτεΐνης– σε σχέση με τους Αυστραλούς αγγλοκελτικής καταγωγής.
Σύμφωνα, με τη Δρα Kouris–Blazos, στα τέλη της δεκαετίας του ’90 το 81% των ηλικιωμένων Ελλήνων μεταναστών στην Αυστραλία υιοθετούσε τη μεσογειακή διατροφή, ενώ το αντίστοιχο ποσοστό στην Ελλάδα έφτανε μόλις το 57%.
Ένας επιπλέον λόγος στον οποίο οφείλεται η μακροβιότητα των Ελλήνων μεταναστών είναι, σύμφωνα με τον Norman Swan, η θρησκευτική πίστη και η ευλαβική τήρηση των κανόνων της Εκκλησίας από την κοινότητά τους. «Οι ηλικιωμένοι Ελληνοαυστραλοί νηστεύουν για περίπου 100 ημέρες τον χρόνο», σημείωσε.