Αναζητώντας τους τέλειους λουκουμάδες…

Η Γιαγιά προσφέρεται να φτιάξει στα γρήγορα μερικούς λουκουμάδες. Αδύνατον να αρνηθώ.

Στην αρχαία ελληνική λογοτεχνία, και συγκεκριμένα, ο ποιητής Καλλίμαχος, έγραφε ότι αυτά τα παρολίγον ντόνατς, γνωστά ως δώρα μελιού, σερβίρονταν στους Αρχαίους Ολυμπιακούς Αγώνες πριν από 2000 χρόνια, στους νικητές των αγώνων.

Αλλά πότε και από πού προήλθε ο όρος που χρησιμοποιούμε εμείς οι Έλληνες για να τους περιγράψουμε σήμερα;

Το όνομα Λουκουμάδες ή Λουκουμάς, αποδίδεται σε μια συνταγή που χρονολογείται από τον 13ο αιώνα.

Σ’ ένα αραβικό χειρόγραφο «Το Βιβλίο των Εδεσμάτων», ένας άνδρας γνωστός ως al-Baghdadi, περιγράφει μια συνταγή για ένα γλυκό που είναι γνωστό ως Luqmat al-Qadi ή μπουκιές του Δικαστή (Judge’s morsels) ως εξής: ζυμωτή ζύμη που τηγανίζεται σε λάδι και περιλούζεται με μέλι… Σας θυμίζει κάτι;

Το γλυκό μπορούσε να το βρει κανείς μέχρι και τη σημερινή Ινδία, ως γαστρονομικό κατάλοιπο των εκστρατειών του Μεγάλου Αλεξάνδρου στην περιοχή.

Πέρα, όμως, από την ιστορία, οι λουκουμάδες αποτελούν βασικό συστατικό στο τραπέζι της Γιαγιάς. Αν και δεν είναι το μόνο μέρος που θα τους βρείτε αυτές τις μέρες.

Τελευταία, οι νόστιμες μπάλες από τηγανητό ζυμωτό κουρκούτι, ντυμένες με μέλι, κάνουν θραύση σε όλη τη Μελβούρνη. Είτε ως επιδόρπιο είτε ως συνοδευτικό γλυκό στα πιο μοντέρνα σουβλατζίδικα.

Τελευταία, οι νόστιμες μπάλες από τηγανητό ζυμωτό κουρκούτι, ντυμένες με μέλι, κάνουν θραύση σε όλη τη Μελβούρνη. Φώτο: Θωμάς Παϊζης

ΑΛΛΆ… ΜΠΟΡΟΥΝ ΝΑ ΣΥΓΚΡΙΘΟΥΝ ΜΕ ΤΟΥΣ ΛΟΥΚΟΥΜΆΔΕΣ ΤΗΣ ΓΙΑΓΙΆΣ;

Στην αγορά θα τα βρείτε να προσφέρονται με διάφορους τρόπους. Πρώτον, διατίθενται σε διάφορες γεύσεις – φυστικοβούτυρο, πράσινο τσάι macha, Oreo κ.ο.κ.

Δεύτερον, η διαδικασία είναι λιγότερο έργο αγάπης και περισσότερο βιομηχανική παραγωγή.

Ένα μαραφέτι με χοάνη χωρίζει τη ζύμη σε δύο σφαίρες τέλειου μεγέθους με κάθε περιστροφή της μανιβέλας, και αυτές πέφτουν στο λάδι. Και το πιο σοκαριστικό; Σ’ ένα μαγαζί που δοκίμασα τα τηγάνιζαν σε φυτικό λάδι!

Στα εστιατόρια μία χοάνη χωρίζει τη ζύμη σε δύο σφαίρες τέλειου μεγέθους με κάθε περιστροφή της μανιβέλας. Φώτο: Θωμάς Παϊζης

Καταλαβαίνω βέβαια, ότι το ελαιόλαδο απαιτεί τηγάνισμα σε υψηλότερες θερμοκρασίες, και ότι μπορεί να κάψει και η γεύση να αλλοιωθεί, αλλά είμαι σίγουρος ότι έχετε δει τη διαφορά στους λουκουμάδες της πρώτης και της τελευταίας παρτίδας φτιαγμένες στο σπίτι.

Και ενώ παραμένουν νόστιμα, υπάρχει μια διαφορά μεταξύ των εμπορικών και σπιτικών. Τα πρώτα είναι μαστιχωτά, ενώ τα δεύτερα είναι τραγανά. Ο καθένας με τα γούστα του φυσικά.

Για μένα, προτιμώ χίλιες φορές της Γιαγιάς: υπάρχουν κάποια βήματα που ακολουθεί ο δοκιμασμένος, παραδοσιακός τρόπος.

Για να φτιάξετε τη ζύμη, χρειάζεστε ζεστό νερό και μαγιά, μετά έρχεται το αλεύρι… κοσκινισμένο φυσικά, κι ένα κουταλάκι του γλυκού αλάτι. Προσθέστε το αργά, αργά, αργά μέχρι το ζυμάρι να είναι ακριβώς σωστό… αλλά τι είναι ακριβώς σωστό; Μόνο η Γιαγιά ξέρει. Εσείς θα πρέπει να το ανακαλύψετε!

Θα πρέπει να περιμένετε, μια ώρα, ή τουλάχιστον όση ώρα χρειαστεί για τη ζύμη να διπλασιαστεί σε μέγεθος. Αν θα φτιάξετε λουκουμάδες αυτό το χειμώνα, θα πρέπει να κρατήσετε τη ζύμη σε ζεστό μέρος. Μόλις τελειώσει αυτό, ζυμώστε το με το χέρι και τεντώστε το για να αναπτυχθεί η γλουτένη στο μείγμα, αυτό είναι που τους δίνει την υπέροχη σπογγώδη υφή. Αφήστε τη ζύμη να ξεκουραστεί και μετά ξανά από την αρχή.

ΚΑΙ ΤΩΡΑ ΑΡΧΙΖΟΥΝ ΤΑ ΔΥΣΚΟΛΑ

Πάρτε ένα φλιτζάνι νερό και βρέξτε ένα κουτάλι. Με το άλλο σας χέρι πιέστε το μείγμα μέσα από την γροθιά σας και βάλτε τα δυνατά σας να φτιάξετε κάτι που να μοιάζει με μπάλα χρησιμοποιώντας το κουτάλι. Στη συνέχεια, ρίξτε το στο ελαιόλαδο. Περιμένετε να ροδίσουν και είστε έτοιμοι.

Είναι λίγος κόπος, είναι αλήθεια, και ο παραδοσιακός τρόπος σίγουρα δεν είναι κατάλληλος για μια κουζίνα μαζικής παραγωγής, αλλά το αποτέλεσμα είναι ασυναγώνιστο.

Το έμπειρο χέρι της γιαγιάς καθώς ετοιμάζει τη ζύμη για τους λουκουμάδες. Φώτο: Θωμάς Παϊζης

Χρυσά σφαιρίδια παρακμιακής ζυμωτής απόλαυσης που περιχύνονται με σιρόπι μελιού και συνοδεύονται από θρυμματισμένα καρύδια και λίγη κανέλα. Μια αξέχαστη γεύση που μας είναι πολύ οικεία.

Και είναι και vegan…