Η Παμμεσσηνιακή Αδελφότητα, «Παπαφλέσσας», είναι μια παροικιακή οργάνωση αφιερωμένη στη διατήρηση της πλούσιας πολιτιστικής κληρονομιάς που συνδέει την Ελλάδα με την Αυστραλία. Ξεκίνησαν μια συναρπαστική νέα πρωτοβουλία για να ανανιώσουν την εμβληματική φωτογραφία που τραβήχτηκε από τον διάσημο πολεμικό φωτογράφο Damien Parer κατά τη διάρκεια του 2ου παγκοσμίου πολέμου.

Η φωτογραφία τραβήχτηκε τον Μάρτιο του 1941, αποτυπώνοντας τη σκηνή όπου τρεις Έλληνες Εύζωνες και πέντε Αυστραλοί στρατιώτες συναντήθηκαν ανεπίσημα στην περίφημη Ακρόπολη της Αθήνας. Η εικόνα αποτυπώνει μια σκηνή ειρήνης και αλληλεγγύης μεταξύ Ελλήνων και Αυστραλών, λίγες μέρες πριν από τη γερμανική εισβολή τον Απρίλιο του 1941. Οι Εύζωνες είναι οι επίλεκτοι Έλληνες στρατιώτες που υπηρετούσαν ως εμπροσθοφυλακή των Ελληνικών δυνάμεων κατά τη διάρκεια της Επανάστασης 1821. Η στολή τους, η γνωστή φουστανέλα, είναι μια πλισέ φούστα από λευκό ύφασμα με 400 πιέτες, που συμβολίζει τα 400 χρόνια της Τουρκοκρατίας στην Ελλάδα. Το τσόκαρο του εύζωνα, γνωστό ως τσαρούχι, περιέχει πενήντα καρφιά σε κάθε πέλμα. Αυτό κάνει έναν δυνατό θόρυβο όταν ο εύζωνας χτυπά το πόδι του στο έδαφος. Λέγεται ότι ο ήχος είναι αρκετά δυνατός ώστε οι πρόγονοί τους να γνωρίζουν ότι είναι ζωντανοί και ελεύθεροι.

Ο Αντιπρόεδρος του συλλόγου Γιώργος Μαστρογιαννόπουλος, ηλικίας 26 ετών, δήλωσε: «Ως νέοι Αυστραλοί Ελληνικής κληρονομιάς, πιστεύουμε πως είναι υψίστης σημασίας να θυμόμαστε τις θυσίες που έκαναν αυτοί οι νεαροί Αυστραλοί στρατιώτες υπερασπίζοντας την Ελλάδα και υπηρετώντας δίπλα στους Έλληνες και τους συμμάχους τους. Γι’ αυτό λάβαμε αυτή την πρωτοβουλία για να αναζωπυρώσουμε το ενδιαφέρον για αυτό το σημαντικό κομμάτι της Αυστραλιανής και Ελληνικής ιστορίας».

Στρατιώτες του Αυστραλιανού 2/2ου τάγματος κοντά στην Ακρόπολη με τους Εύζωνες, Αθήνα, 25 Μαρτίου 1941. Από αριστερά Tom Cawley του Walcha, Peter Brown του Manly, Len Lennon του Inverell, Harry Townsend του Bexley και C Foot of Denman. Φωτογραφία του Damien Parer.

Η φωτογραφία έχει αναδημιουργηθεί με την υποστήριξη του Melbourne’s Shrine of Remembrance και του Hellenic RSL Sub-Branch. Ο πρώτος αναγνώρισε τη σημαντικότητα αυτής της πρωτοβουλίας και ο δεύτερος παρείχε πέντε νέους δόκιμους του Αυστραλιανού Στρατού από τη «Μονάδα Δόκιμων Τριάντα Στρατού». Οι τρεις «εύζωνες» της φωτογραφίας είναι μέλη της Παμμεσσηνιακής Αδελφότητας, «Παπαφλέσσας», που μοιράζονται την ελπίδα ότι η φωτογραφία θα αποτελέσει μια ισχυρή υπενθύμιση των θυσιών όλων όσων υπηρέτησαν την πατρίδα μας. Η αναδημιουργία αυτής της ιστορικής φωτογραφίας έγινε στο μνημείο του Αγνώστου Στρατιώτη της Μελβούρνης, ο σχεδιασμός του οποίου βασίζεται στο αρχαίο Μαυσωλείο της Αλικαρνασσού.

Η Αδελφότητα του Παπαφλέσσα επιθυμεί να διασφαλίσει ότι ο ρόλος της Μεσσηνίας στην ελληνική εκστρατεία –και ο ρόλος της Αυστραλίας σε αυτήν– δεν θα ξεχαστεί. Η Μεσσηνία και η πρωτεύουσά της, η Καλαμάτα, έπαιξαν σημαντικό ρόλο στις επιθανάτιες μέρες της Ελληνικής εκστρατείας. Η Καλαμάτα ήταν ένα από τα σημαντικότερα σημεία εκκένωσης των συμμαχικών δυνάμεων που υποχωρούσαν. Αυστραλοί και ντόπιοι δημιούργησαν δεσμούς φιλίας καθώς περίμεναν την εκκένωση. Ενώ 9.000 συμμαχικά στρατεύματα εκκενώθηκαν επιτυχώς από τα συμμαχικά πολεμικά πλοία, 8.000 στρατιώτες των Συμμάχων – συμπεριλαμβανομένων Αυστραλών – αιχμαλωτίστηκαν στις 29 Απριλίου.

Η Καλαμάτα ήταν επίσης μάρτυρας της τελευταίας σημαντικής εμπλοκής της ελληνικής εκστρατείας στην ηπειρωτική χώρα, καθώς οι συμμαχικές δυνάμεις απέσπασαν τον έλεγχο του λιμανιού από τις Γερμανικές δυνάμεις που προωθούσαν στις 28 Απριλίου. Σε δύο Αυστραλούς θα απονεμηθούν μετάλλια για τη γενναιότητά τους στη μάχη – ο Λοχαγός Άλμπερτ Γκρέι της Μιλντούρα και ο Στρατιώτης Μαξ Γουντ του Άλμπουρυ. Αυτοί οι άντρες δεν πρέπει να ξεχαστούν.

Με αυτή την πρωτοβουλία, η Παμμεσσηνιακή Αδελφότητα της Μελβούρνης δείχνει την εκτίμησή για τον σημαντικό ρόλο της περιοχής για την Ελληνική σύνδεση στην ιστορία των Anzac της Αυστραλίας, με την ελπίδα ότι δεν θα ξεχαστεί ποτέ.

Η σχέση μεταξύ Ελλήνων και ANZAC έχει μακρά ιστορία – από τον ρόλο της Λήμνου στην εκστρατεία της Καλλίπολης του 1ου Παγκοσμίου Πολέμου, μέχρι το Αυστραλιανό μέρος στη συμμαχική άμυνα της Ελλάδας κατά της εισβολής του Άξονα το 1941. Παρά την τελευταία εκστρατεία που κατέληξε σε ήττα, η σύνδεση μεταξύ Ελλήνων και Αυστραλών σφυρηλατήθηκε εκ νέου. Οι Αυστραλοί θα υπηρετούσαν ξανά δίπλα στους Έλληνες Συμμάχους τους στην Κορέα.

Ο ιστορικός Jim Claven, στο πρόσφατο βιβλίο του Grecian Adventure ενθαρρύνει όλους τους Αυστραλούς να μάθουν για τη βαθιά σύνδεση μεταξύ Αυστραλίας και Ελλάδας μέσω της ελληνικής σύνδεσης με την ιστορία Anzac της Αυστραλίας. Οι δεσμοί αλληλεγγύης που δημιουργήθηκαν μεταξύ Αυστραλών στρατιωτών και Ελληνικού λαού έμειναν ανεξίτηλες στις μνήμες εκείνων που έζησαν μετά το τέλος του πολέμου, για να αναζωπυρωθούν στα κύματα της μεταπολεμικής μετανάστευσης από την Ελλάδα στην Αυστραλία, πολλοί προερχόμενοι από την Περιοχές Πελοποννήσου και Μεσσηνίας.

Αναδημιουργώντας αυτή την ιστορική φωτογραφία, στοχεύουμε να κρατήσουμε ζωντανή τη μνήμη του σημαντικού δεσμού μεταξύ Ελλήνων και Αυστραλών για τις μελλοντικές γενιές. Είναι ένας όμορφος τρόπος να αποτίσουμε φόρο τιμής στους Έλληνες και τους προκατόχους της ANZAC.

Η Παμεσσηνιακή Αδελφότητα, «Παπαφλέσσας», είναι ένας μη κερδοσκοπικός πολιτιστικός και κοινωνικός οργανισμός αφιερωμένος στην εξυπηρέτηση της τοπικής και ευρύτερης πολυπολιτισμικής κοινότητας της Αυστραλίας. Πρωταρχικός στόχος του οργανισμού είναι η προώθηση Μεσσηνιακών, Ελληνικών και Αυστραλιανών πολιτιστικών πρωτοβουλιών που σχετίζονται με την ιστορία, τη συμμετοχή της κοινότητας και τις κοινωνικές εκδηλώσεις. Για όσους δεν γνωρίζουν την Ελληνική γεωγραφία, η Μεσσηνία είναι μια περιοχή που βρίσκεται στο νοτιοδυτικό τμήμα της χερσονήσου της Πελοποννήσου στην Ελλάδα.

Ελληνικό Παράρτημα RSL «Thirty Army Cadet Unit» στο The Shrine of Remembrance, Μελβούρνη, Βικτώρια με Εύζωνες από την Παμμεσσηνιακή Αδελφότητα, «Παπαφλέσσας». Φώτο: Κ. Ντεβές