Την περασμένη Τρίτη, 6 Ιουνίου 2023, στο Φιλοσοφικό Καφενείο Μελβούρνης, που συνήλθε στην αίθουσα της Παλλακωνικής Αδελφότητας, στο Brunswick, δόθηκε μία άκρως ενδιαφέρουσα επιστημονική και διδακτική διάλεξη, που την ακολούθησε και συζήτηση, που είχε έναν αποκαλυπτικό και μορφωτικό χαρακτήρα για κάθε Έλληνα, από τον Δρ Christopher Gribbin, από το Πανεπιστήμιο La Trobe.
To θέμα ήταν σοβαρό και φιλοσοφικά συζητήσιμο υπό τον παραπάνω τίτλο. Δεν υπάρχει αμφιβολία πως η Ελληνική Μυθολογία συνεχίζει να έχει την αξία της πάντοτε και να παραμένει δημοφιλής κατά τη διάρκεια όλων των αιώνων, γιατί, όντως, με μύθους οι Έλληνες εξηγούσαν κάθε στοιχείο της ανθρώπινης φύσης, και όλοι τους είναι ολοζώντανοι μέχρι σήμερα.
Η ΔΙΑΛΕΞΗ – ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ
Ο καθηγητής Gribbin άρχισε τη σοφή διάλεξή του, λέγοντας ότι «εάν μόνο αναφέρουμε το ονόματα των όλων των ελληνικών μύθων, θα ήμασταν εδώ για ώρες, γιατί αυτά τα ονόματα είναι πάνω από χίλια, για κάθε πτυχή της ανθρώπινης φύσης». Όλα τα μεγάλα δημόσια κτήρια, ο Παρθενώνας στην Αθήνα, ο ναός του Δία στην Ολυμπία και ο ναός του Απόλλωνα στους Δελφούς, είναι όλα τους διακοσμημένα με γιγαντιαία και εντυπωσιακά γλυπτά που παριστάνουν γνωστές σκηνές αυτής της μυθολογίας. Οι μύθοι αυτοί στη συνέχεια, τον 5ο αι. π.Χ., παρουσιάζονται με μία νέα μορφή, αυτή του θεάτρου. Έτσι ήρθαν τα πιο αξιόλογα έργα των τριών τραγικών ποιητών μας, του Αισχύλου, του Σοφοκλή και του Ευριπίδη, βασισμένα σε μυθολογικά θέματα.
Οι Έλληνες με μύθους δημιούργησαν τους θεούς της ελληνικής θρησκείας και με αυτούς συμβούλευαν τους ανθρώπους για το πώς να ζήσουν μία χαρούμενη ζωή. Επίσης, μία ακόμη αναπαράσταση των μύθων ήταν μέσω των αγγείων από τον 8ο αι. π.Χ. και μετά. Πάρα πολλές μυθικές σκηνές διακοσμούν κεραμικά είδη όλων των σχημάτων και μέσω αυτών διαδίδονται οι μύθοι στο ευρύτερο κοινό.
Με τα ποιήματα του Ομήρου και του Ησίοδου για πρώτη φορά η μυθολογία παρουσιάστηκε μέσω του γραπτού λόγου. Η Ιλιάδα του Ομήρου εξιστορεί τα τελικά στάδια του Τρωικού Πολέμου, ενώ η Οδύσσεια εξιστορεί την επιστροφή του ήρωα Οδυσσέα μετά τον Τρωικό Πόλεμο. Η «Θεογονία» του Ησίοδου αφορά τη γενεαλογία των θεών, ενώ το «Έργα και Ημέραι» περιγράφει τη δημιουργία του ανθρώπου.
Οι προ-Σωκρατικοί φιλόσοφοι αναζήτησαν μία πιο επιστημονική εξήγηση για τους μύθους και τα γεγονότα και οι πρώτοι ιστορικοί, Ηρόδοτος και Θουκυδίδης, τους τεκμηρίωσαν με τη μεγαλύτερη δυνατή ακρίβεια και αυτή ήταν και η νέα απαρχή της νεότερης ιστορίας του κόσμου.
Ο όρος «μύθος» έχει σήμερα μάλλον αρνητική σημασία. Οι Έλληνες πίστευαν στους μύθους, αλλά πολλοί προβληματίζονταν ιδιαίτερα. ΄Οπως συμβαίνει και σε κάθε θρησκεία, ορισμένοι πίστευαν τους μύθους και ορισμένοι όχι. Σε γενικές γραμμές, οι ευφάνταστοι Έλληνες δημιουργούσαν μύθους για να εξηγούν κάθε στοιχείο της ανθρώπινης φύσης και αυτός ήταν ο σκοπός του.
Πολλά ερωτήματα παρέμεναν αναπάντητα για τη σύγχρονη Ιστορία. Όμως, η ανακάλυψη της Τροίας από τον Σλήμαν -τον 19ο αιώνα- έδωσε απτά τεκμήρια, τα οποία δείχνουν ότι οι προφορικές παραδόσεις και ιστορίες της Ελληνικής Μυθολογίας είχαν μία προέλευση και ένα σκοπό και δεν είχαν αναγνωριστεί μέχρι τώρα. Οι «μύθοι» του Ομήρου, επίσης, έχουν μία βάση ιστορικών γεγονότων και αυτό δίνει την εικόνα ότι όλοι οι μύθοι είναι συνυφασμένοι με πραγματική Ιστορία. Η λεγόμενη Δυτική Λογοτεχνία έχει επηρεαστεί από την Ελληνική Μυθολογία περισσότερο από κάθε άλλη και αυτό φαίνεται παντού.
Ο καθηγητής Gribbin συνόψισε την εξαιρετικά κομψή και σοφή διάλεξή του με την υπέροχη και ασύγκριτη ευγλωττία του, διαβάζοντας λίγα λόγια από την κατατοπιστική εισαγωγή του πασίγνωστου Άγγλου μελετητή, Rex Warner, στην παγκόσμια Μυθολογία, και αυτή συνόψιζε θαυμάσια όλη την πρωτότυπη διάλεξή του.
Η ΣΥΖΗΤΗΣΗ ΚΑΤΑ ΤΗ ΔΕΥΤΕΡΗ ΠΕΡΙΟΔΟ
Μετά το διάλειμμα, τον καφέ ή το τσάι, κατά τη δεύτερη περίοδο, ακολούθησε μία συμποσιακή και ακαδημαϊκή συζήτηση στην οποία αναφέρθηκαν διάφοροι γνωστοί μύθοι και αναλύθηκαν με ερευνητικό πνεύμα για τη δημιουργία του κόσμου σύμφωνα με τους Έλληνες: τον Ουρανό, τον Κρόνο, τον Δία, τους Τιτάνες και Γίγαντες, τον Απόλλωνα, τον Ασκληπιό, τον Οιδίποδα και συζητήθηκε πλατιά το μάλλον άθλιο κατασκεύασμα, το «Οιδιπόδειο Σύμπλεγμα» του Φρόιντ και πολλά-πολλά άλλα.
«ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΜΥΘΟΛΟΓΙΑ» ΤΟΥ ΚΑΘΗΓΗΤΗ ΙΩΑΝΝΗ ΚΑΚΡΙΔΗ
Τέλος, να πούμε ότι το πεντάτομο μεγαλόπνοο και μνημειώδες έργο του καθηγητή Ιωάννη Κακριδή, «Ελληνική Μυθολογία», της Εκδοτικής Αθηνών, εικονογραφημένο με χίλια και πλέον αριστουργήματα της αρχαίας ελληνικής τέχνης, είναι γνωστό από τον καθηγητή Gribbin, μάς εξομολογήθηκε. Αυτό και μόνο, μας ικανοποιεί όλους εθνικά, γιατί μελετιέται στα Πανεπιστήμια.
Σε αυτό το έργο ο μεγάλος μας δάσκαλος, Ιωάννης Κακριδής, σημειώνει για ΟΛΟΥΣ τους Έλληνες τα εξής: «Με την έκδοση αυτή, η Ελληνική Παιδεία, αλλά και κάθε ελληνική οικογένεια, αποκτά συνείδηση της εθνικής μας κληρονομιάς και της μεγάλης προσφοράς του ελληνικού Μύθου στον Παγκόσμιο πολιτισμό».
Τέλος, να παρατηρήσουμε ότι η αίθουσα της Παλλακωνικής μπορεί να φιλοξενήσει πάνω από 250 ακροατές για μία διάλεξη ασύγκριτης και άφθαστης ολκής, που έγινε γνωστή κατά κόρον από όλα τα μέσα επικοινωνίας, αλλά «η μεγάλη και εύρωστη» ελληνική παροικία της Μελβούρνης -που ενδιαφέρεται για την ελληνική παιδεία- αντιπροσωπεύτηκε μόνο από λίγες δεκάδες ανθρώπων. Η διάλεξη αυτή φρονούμε ότι ήταν μία από τις πιο σπάνιες και εκλεκτές ακαδημαϊκές παρουσιάσεις που έχουν γίνει στη Μελβούρνη και στον καθρέφτη αυτό «η ελληνική παροικία» έδειξε μία βαθιά και ανεξήγητη, αλλά και πλήρως παγερή και παθολογική αδιαφορία! Τι κρίμα!
