Μία ακόμη ανάσα πήραν σήμερα, Τρίτη, οι δανειολήπτες καθώς η Αποθεματική Τράπεζα της Αυστραλίας (RBA), κατά την πρώτη συνεδρίαση του Διοικητικού Συμβουλίου υπό την Michele Bullock, διατήρησε το βασικό επιτόκιο (cash rate) να παραμείνει σταθερό για έναν ακόμη μήνα, τον τέταρτο διαδοχικά, στο 4,10%.

Όχι βέβαια ότι το 4,10% είναι χαμηλό -ειδικά σε σχέση με το ιστορικά χαμηλό του 0,10% τον Μάιο του 2022 και τα εκατοντάδες δολάρια κάθε μήνα παραπάνω στην αποπληρωμή δόσεων- αλλά στην προκειμένη περίπτωση… το μη χείρον (που θα ήταν μία νέα αύξηση) βέλτιστον.

Την ίδια ώρα, δυσαρεστημένοι είναι αυτοί που δε χρωστούν, έχουν καταθέσεις και ανέμεναν ίσως κατιτίς παραπάνω στους τόκους που έχουν να λαμβάνουν από τις τράπεζες.

Η RBA πάντως δεν απέκλεισε και πάλι νέες μελλοντικές αυξήσεις για να επαναφέρει τον πληθωρισμό -που ανέβηκε εκ νέου στο 5,2%- εντός του στόχου της (2%-3%).

Η απόφαση του ΔΣ να αφήσει το επιτόκιο στο 4,10% -το υψηλότερο από τον Απρίλιο του 2021- ήταν σύμφωνη με αυτό που ανέμεναν οι χρηματοπιστωτικές αγορές και οι οικονομολόγοι, παρά την ελαφρά αύξηση του πληθωρισμού στο 5,2% τον Αύγουστο, από 4,9% τον Ιούλιο.

Ήταν η πρώτη φορά που ο μηνιαίος πληθωρισμός αυξήθηκε από τον Απρίλιο φέτος, λόγω της «εκτίναξης» των τιμών των καυσίμων που συνέβαλε στην αύξηση του κόστους μεταφοράς, μαζί με την άνοδο των τιμών για στέγαση, των τροφίμων και των ασφαλίσεων.

Στην πρώτη της δήλωση ως διοικητής της RBA, η κα Bullock επανέλαβε σχόλια του προκατόχου της, Philip Lowe, ότι ενδέχεται να χρειαστούν νέες αυξήσεις του επιτοκίου.

«Τα υψηλότερα επιτόκια ‘εργάζονται’ για τη δημιουργία μιας πιο βιώσιμης ισορροπίας μεταξύ προσφοράς και ζήτησης στην Οικονομία και θα συνεχίσουν να το κάνουν», ανέφερε.

«Υπό το πρίσμα αυτό, και της αβεβαιότητας που περιβάλλει τις οικονομικές προοπτικές, το Διοικητικό Συμβούλιο αποφάσισε και πάλι να διατηρήσει τα επιτόκια σταθερά αυτόν τον μήνα».

«Αυτό θα παράσχει περαιτέρω χρόνο για την αξιολόγηση των επιπτώσεων της αύξησης των επιτοκίων μέχρι σήμερα και των οικονομικών προοπτικών».

«Μπορεί να απαιτηθεί κάποια περαιτέρω σύσφιξη της νομισματικής πολιτικής για να διασφαλιστεί ότι ο πληθωρισμός θα επιστρέψει στο στόχο σε εύλογο χρονικό διάστημα, αλλά αυτό θα συνεχίσει να εξαρτάται από τα δεδομένα και την εξελισσόμενη αξιολόγηση των κινδύνων».

Η κα Bullock δήλωσε ότι η RBA αναμένει ότι ο πληθωρισμός θα επιστρέψει στο 2%-3% «στα τέλη του 2025», αλλά σημείωσε ότι οι υψηλότερες τιμές των καυσίμων και τα ενοίκια θα μπορούσαν να αποτελέσουν «πρόκληση.»

«Ο πληθωρισμός υποχωρεί, η αγορά εργασίας παραμένει ισχυρή και η Οικονομία λειτουργεί σε υψηλό επίπεδο … παραγωγικής ικανότητας, αν και η ανάπτυξη έχει επιβραδυνθεί».

Για τους κατόχους ενυπόθηκων δανείων, οι προηγούμενες αυξήσεις των επιτοκίων από το ιστορικό χαμηλό του 0,10% έως και τις αρχές Μαΐου του 2022 στο 4,10% φέτος, έχουν διογκώσει τις δόσεις.

Σύμφωνα με την ανάλυση της RateCity, ο μέσος δανειολήπτης με στεγαστικό 500.000 δολαρίων καταβάλλει πάνω από 1.100 δολάρια επιπλέον.

Ως συνέπεια αυξάνονται οι δανειολήπτες που δεν μπορούν να αποπληρώσουν τις δόσεις, ενώ ο αριθμός αυτών που κινδυνεύουν από το λεγόμενο «ενυπόθηκο άγχος» (mortgage stress) φτάνει πλέον σε επίπεδα που δεν έχουν παρατηρηθεί από την παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση του 2008.

Έρευνα της Roy Morgan αποκαλύπτει ότι επρόκειτο για 1,5 εκατομμύρια ανθρώπους, ή το 29% των δανειοληπτών τον Ιούλιο του 2023.

Το ποσοστό του 29% είναι χαμηλότερο από ό,τι το 2008, αλλά ο αριθμός είναι υψηλότερος λόγω της αύξησης του πληθυσμού και του αριθμού των ατόμων που έχουν λάβει ενυπόθηκο δάνειο.

Οι κάτοχοι στεγαστικών δανείων θεωρούνται ότι βρίσκονται σε κίνδυνο όταν δαπανούν μεταξύ 25 και 45% του εισοδήματος του νοικοκυριού τους για την εξυπηρέτηση του στεγαστικού τους δανείου.

Ήδη φέτος, εκατοντάδες χιλιάδες νοικοκυριά «πέρασαν» από τα σταθερά, χαμηλού επιτοκίου, δάνεια, στα υψηλότερου επιτοκίου, κυμαινόμενα και ακολουθούν περί τα 450.000 στεγαστικά δάνεια του χρόνου.