Μέσα από την νέα στήλη του «Νέου Κόσμου», η οποία φέρει τον τίτλο «Doctor in the House», η ομογενής αναπληρώτρια καθηγήτρια Δρ. Magdalena Simonis AM, δίνει συμβουλές και απαντήσεις σε ιατρικά θέματα, με στόχο να ενημερώνει τακτικά τους αναγνώστες, ώστε να διευρύνουν και οι ίδιοι τις γνώσεις τους σχετικά με θέματα υγείας τα οποία ορισμένοι άνθρωποι ίσως να δυσκολεύονται ή νιώθουν άβολα να συζητήσουν.

Είναι κοινώς αποδεκτό, ότι ορισμένες φορές έχουμε την τάση να βάζουμε τις ανάγκες μας σε δεύτερη μοίρα ή απλά συνηθίζουμε να αναζητούμε πληροφορίες διαδικτυακά, ενώ μόνο όταν προκύψει σοβαρή ανάγκη, αποζητούμε τη βοήθεια ενός επαγγελματία υγείας.

Τα άρθρα σε αυτή τη στήλη, έχουν ως στόχο να μοιραστούν με τους αναγνώστες ιατρικές πληροφορίες οι οποίες είναι βασισμένες σε ευρήματα κλινικής έρευνας (evidence-based medical information), παρέχοντάς τους κατευθυντήριες γραμμές, για το πώς να προστατέψουν την υγεία τους.

Αξίζει να σημειωθεί, ότι όσο χρήσιμες κι αν είναι αυτές οι πληροφορίες, δεν λειτουργούν ως υποκατάστατα των ιατρικών συμβουλών που μπορείτε να αναζητήσετε και να λάβετε από τον γιατρό σας, καθώς πρόκειται για γενικές πληροφορίες οι οποίες δεν καλύπτουν τις εξατομικευμένες ανάγκες που έχει ο κάθε άνθρωπος.

Εάν έχετε κάποιο θέμα υγείας το οποίο επιθυμείτε να καλυφθεί, παρακαλούμε ενημερώστε τον συντάκτη της εφημερίδας μας.

Μήπως αισθάνεστε ήδη κουρασμένοι, ενώ βρισκόμαστε ακόμα στην αρχή του 2024;

Τότε αυτό ίσως να αποτελεί σύμπτωμα επαγγελματικής εξουθένωσης, μία παθολογική κατάσταση, η οποία είναι γνωστή και ως «burnout».

Παρακάτω ακολουθούν ορισμένες συμβουλές από την Δρ. Magdalena Simonis AM, για το πώς να αναγνωρίσετε και να αποφύγετε την επαγγελματική εξουθένωση, ώστε να ξεκινήσετε τη χρονιά με ενθουσιασμό και αυξημένα επίπεδα ενέργειας.

Η επαγγελματική εξουθένωση μπορεί να συμβεί σε οποιονδήποτε άνθρωπο και προκαλείται από χρόνιο στρες.

Εργαζόμενη ως γενικός ιατρός, με πάνω από 30 χρόνια εργασιακής εμπειρίας στο κέντρο της Μελβούρνης (CBD), ένα από τα πιο συνηθισμένα παράπονα που ακούω είναι το εξής:

«Δεν ξέρω γιατί, αλλά νιώθω συνέχεια κουρασμένος/η».

Σε αυτό το άρθρο, θα μιλήσουμε για το πώς το συχνό αίσθημα κόπωσης ή η συνεχής κούραση μπορεί να αποτελεί σύμπτωμα επαγγελματικής εξουθένωσης (burnout).

Οι άνθρωποι δυσκολεύονται ή ντρέπονται να μιλήσουν για την επαγγελματική εξουθένωση, καθώς ασκείται τόση πίεση σε όλους να ανταπεξέρχονται συνεχώς στις απαιτήσεις που επιβάλλουν οι γρήγοροι ρυθμοί της ζωής.

Ζούμε περισσότερο και εργαζόμαστε για περισσότερα χρόνια, και στην εποχή της τεχνολογίας η προσδοκία είναι ότι πρέπει να είμαστε διαθέσιμοι ανά πάσα στιγμή.

Ωστόσο, αν δεν ξεκινήσετε τη χρονιά με συμβουλές αυτοφροντίδας και ευαισθητοποίησης σχετικά με τους κινδύνους της «επαγγελματικής εξουθένωσης», είναι σχεδόν αδύνατο ότι θα την αποφύγετε.

Αυτό αποτελεί επίσης μια καλή ευκαιρία να αναφερθούμε σε ορισμένα βασικά σημεία γύρω από τα συμπτώματα της «κόπωσης», που θα σας βοηθήσουν να καταλάβετε εάν ο τρόπος που αισθάνεστε, οφείλεται σε ιατρικό αίτιο.

Πρέπει να ανησυχώ αν αισθάνομαι συνέχεια κουρασμένος/η;

Εάν αισθάνεστε μονίμως κουρασμένοι, καθώς και όταν ξυπνάτε, θα πρέπει να επισκεφθείτε τον παθολόγο σας και να μιλήσετε γι’ αυτό, έτσι ώστε να βεβαιωθείτε ότι η κόπωση που νιώθετε δεν οφείλεται σε ιατρικά αίτια.

Ο γιατρός σας ίσως αποφασίσει να πραγματοποιήσει στην πορεία ορισμένες εξετάσεις, για να εξακριβώσει ποιά είναι τα αίτια αυτής της κατάστασης, ειδικά αν η διάρκεια των συμπτωμάτων ξεπερνά τις τέσσερις εβδομάδες.

ΟΡΙΣΜΕΝΕΣ ΠΙΟ ΣΟΒΑΡΕΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ ΕΙΝΑΙ ΠΙΘΑΝΟΝ ΝΑ ΕΚΔΗΛΩΘΟΥΝ ΜΕ ΤΑ ΑΚΟΛΟΥΘΑ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ:

-Απότομη αίσθηση κόπωσης, ειδικά αν προηγουμένως η υγεία σας ήταν σε καλή κατάσταση.

-Απώλεια βάρους χωρίς να το προσπαθείτε – κατά την ιατρική ορολογία αυτό είναι γνωστό και ως «ακούσια απώλεια βάρους».

-Οποιαδήποτε σημάδια αιμορραγίας στα ούρα σας, στις κενώσεις, στο δέρμα, στον εμετό ή στα πτύελά σας όταν βήχετε.

-Ανεξήγητες αλλαγές στον εμμηνορροϊκό σας κύκλο ή εμφάνιση αίματος μετά την εμμηνόπαυση.

-Αυξημένη δυσκολία στην αναπνοή είτε σε κατάσταση ηρεμίας είτε κατά τη διάρκεια δραστηριότητας.

-Πρησμένοι λεμφαδένες στο λαιμό, τις μασχάλες και ή τη βουβωνική χώρα.

-Ανεξήγητος πυρετός, ειδικά αν έχετε νυχτερινές εφιδρώσεις για περισσότερες από 3 εβδομάδες.

-Πρόσφατες αλλαγές στα συνήθη συμπτώματά σας από την προϋπάρχουσα χρόνια νόσο σας.

-Πρόσφατη ιογενής νόσος – επικρατεί η μακρά COVID, αλλά υπάρχουν και άλλοι ιοί και βακτήρια που μπορεί να προκαλέσουν κόπωση μετά από λοίμωξη.

-Αλλαγή των φαρμάκων σας.

-Κόπωση μετά από μακρινό ταξίδι που δεν σχετίζεται με «τζετ λαγκ».

-Πόνος – ειδικά αν ο πόνος είναι έντονος σε σημείο που σας ξυπνάει.

ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗ ΕΞΟΥΘΕΝΩΣΗ (BURNOUT) – ΤΙ ΕΙΝΑΙ;

Η επαγγελματική εξουθένωση μπορεί να συμβεί στον καθένα, και είναι συνήθως μία κατάσταση που σχετίζεται με την εργασία, και η οποία αναγνωρίζεται από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ).

Ωστόσο μπορεί επίσης να προκληθεί και από στρεσογόνους παράγοντες της ζωής εκτός εργασίας και να οδηγήσει σε μια κατάσταση που ονομάζεται «κλινική εξουθένωση».

Η επαγγελματική εξουθένωση μπορεί να επιφέρει ψυχολογικές και σωματικές επιπτώσεις στην υγεία ενός ανθρώπου, ενώ μπορεί να προκαλέσει επίσης σοβαρά προβλήματα ψυχικής υγείας όπως είναι το άγχος και κατάθλιψη.

Τα μέλη της οικογένειας και οι φίλοι ενδέχεται να το παρατηρήσουν αυτό ακόμη και πριν εσείς το αντιληφθείτε, διότι οι άνθρωποι που υποφέρουν από επαγγελματική εξουθένωση είναι τόσο αφοσιωμένοι στο να προσπαθούν να «διορθώσουν» το πρόβλημα, που μπορεί να μην αντιλαμβάνονται τη ζημιά που προκαλούν στον εαυτό τους και στις σχέσεις τους.

ΤΑ ΚΥΡΙΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΠΟΥ ΣΑΣ ΕΡΧΟΝΤΑΙ ΣΤΟ ΜΥΑΛΟ ΟΤΑΝ ΣΚΕΦΤΕΣΤΕ ΤΗΝ ΕΡΓΑΣΙΑ ΣΑΣ

-Το ότι αισθάνεστε συνεχώς κουρασμένοι, ανεξάρτητα από το πόσο κοιμάστε ή ακόμα και μετά από διακοπές.

-Το ότι πηγαίνετε στη δουλειά «με το ζόρι», και με ένα αυξημένο αίσθημα κυνισμού, έλλειψη σκοπού, αποσύνδεσης και αδιαφορίας.

-Το ότι αισθάνεστε ότι δεν μπορείτε να ολοκληρώσετε ή να συμβαδίσετε με τη δουλειά σας.

ΤΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΠΟΥ ΑΦΟΡΟΥΝ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΟ ΤΙΣ ΣΩΜΑΤΙΚΕΣ ΚΑΙ ΨΥΧΟΛΟΓΙΚΕΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ

-Ένα αίσθημα εξάντλησης μετά από οποιαδήποτε συνθήκη απαιτεί πνευματική προσπάθεια , όπως είναι η συγκέντρωση, ή η συμμετοχή σε συνεδριάσεις.

-Επίμονα και ανησυχητικά παράπονα για σωματική αδυναμία και εξάντληση μετά από τη συμμετοχή σε δραστηριότητες όπου καταβάλεται ελάχιστη σωματική προσπάθεια, όπως το να βγάζετε το σκύλο σας για βόλτα, ή οι συνηθισμένες σωματικές σας ασκήσεις.

-Ο συνδυασμός συμπτωμάτων κακής ποιότητας ύπνου, δυσκολίας συγκέντρωσης, μνήμης ή προσοχής, το αίσθημα πόνου, η ταχυπαλμία, οι ιδρωμένες παλάμες, η ναυτία, τα προβλήματα ευερέθιστου εντέρου, καθώς και η ευαισθησία στον ήχο και το φως.

-Κοινωνική απόσυρση, αυξημένη ευερεθιστότητα ή οι τάσεις φυγής.

Τα συναισθήματα άγχους συχνά προκαλούν σωματικά συμπτώματα όπως είναι η ναυτία το σφίξιμο στο στήθος, η ταχυπαλμία ή οι ιδρωμένες παλάμες.

Όταν σκέφτεστε τη δουλειά, ενδέχεται να αισθάνεστε ότι οι συνάδελφοί σας, σας κρίνουν αρνητικά ή ότι θεωρούν ότι είστε ανίκανοι.

Η επαγγελματική εξουθένωση μπορεί να δημιουργήσει αισθήματα χαμηλής αυτοεκτίμησης, καθώς και την αίσθηση ότι δεν σας εκτιμούν ή ότι δεν είστε αρκετά καλοί. Το ανησυχητικό με την επαγγελματική εξουθένωση είναι ότι δεν εξαφανίζεται απαραίτητα με μια αλλαγή στην εργασία ή με διακοπές. Μπορείτε να συνεχίσετε να κουβαλάτε αυτά τα συναισθήματα στον επόμενο επαγγελματικό ρόλο σας, και γι’ αυτό είναι σημαντικό να το αναγνωρίσετε και να ζητήσετε επαγγελματική βοήθεια.

ΠΩΣ ΝΑ ΑΠΟΦΥΓΕΤΕ ΤΗΝ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗ ΕΞΟΥΘΕΝΩΣΗ

Ξεκινήστε με την αυτογνωσία και τις επιλογές που καθορίζουν τον τρόπο ζωής σας.

– Αυτογνωσία σημαίνει να είστε παρόντες, και να έχετε ανεπτυγμένη την ικανότητά σας να βρίσκεστε σε επαφή με τις σκέψεις τα συναισθήματα και τις σωματικές σας αντιδράσεις σε συνδυασμό με το περιβάλλον.

– Να ακούτε και να αφιερώνετε όλη την προσοχή σας στο πρόσωπο με το οποίο μιλάτε.

– Μειώστε τον «θόρυβο» που προκαλούν τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, αποφεύγοντας να αποσπάται η προσοχή σας από το κινητό σας τηλέφωνο και τις ειδοποιήσεις που λαμβάνετε, όταν βρίσκεστε εν μέσω μίας διαδικασίας ολοκλήρωσης της εργασίας σας, ή όταν βρίσκεστε εν μέσω μίας συζήτησης.

– Υιοθετήστε υγιεινές διατροφικές συνήθειες. Προσπαθείτε να ακολουθήσετε μία μεσογειακή διατροφή κατά κύριο λόγο και να αποφύγετε τα επεξεργασμένα τρόφιμα.

-Ασκηθείτε. Καθιερώστε ως κανόνα να «χωρέσετε» σύντομες αλλά αυξημένες σε ένταση δραστηριότητες, οι οποίες σας βοηθούν να παραμείνετε σωματικά δραστήριοι, καθώς ένα γρήγορο περπάτημα ή τζόκινγκ για 3 λεπτά από ένα 15λεπτο περπάτημα, μπορεί να έχει θετικές επιπτώσεις στην ψυχική αλλά και τη σωματική υγεία σας.

-Γέλιο. Προσθέστε λίγο γέλιο στη ζωή σας κάθε μέρα. Αποφύγετε τις μελαγχολικές τηλεοπτικές σειρές και τις ειδήσεις, ειδικά αν αισθάνεστε θλιμμένοι ή έχετε μία αρνητική στάση και διάθεση απέναντι στη ζωή.

– Ύπνος. Φροντίστε ο ύπνος σας να είναι ποιοτικός, και αν δυσκολεύεστε να κοιμηθείτε, επισκεφθείτε το γιατρό σας για να ενημερωθείτε για την υγιεινή του ύπνου.

– Αλκοόλ. Περιορίστε το.

– Δίκτυο υποστήριξης. Διατηρήστε καθημερινή επαφή με τα αγαπημένα σας πρόσωπα και φροντίστε να επικοινωνείτε τακτικά με το κοινωνικό σας δίκτυο.

– Πνευματική υγεία. Τηρήστε τις συνήθειες, οι οποίες συμβάλουν στην ενίσχυση μίας υγιούς σχέσης με τον εσωτερικό σας κόσμο, είτε πρόκειται για τακτικούς περιπάτους στη φύση ή σε τοπικά πάρκα, είτε πρόκειται για προσευχή, διαλογισμό, ή την τήρηση ενός ημερολογίου.

Εάν νομίζετε ότι πάσχετε από επαγγελματική εξουθένωση ή ταυτίζεστε με τα συμπτώματα που περιγράφονται σε αυτό το άρθρο, επισκεφθείτε τον παθολόγο σας.

Το να ζητήσετε βοήθεια είναι ένα θετικό βήμα για την αποκατάσταση της ευημερίας.

Η αναπληρώτρια καθηγήτρια και Γενική Ιατρός, Δρ. Magdalena Simonis AM. Φωτογραφία: Supplied

*Στοιχεία βιογραφικού: Η Δρ. Magdalena Simonis AM είναι μια αξιοσέβαστη Γενική Ιατρός και ηγέτιδα σκέψης, που πιστεύει ότι η καλή υγεία προκύπτει από την ενημέρωση των ανθρώπων μέσα από πληροφορίες που σχετίζονται με την υγεία οι οποίες είναι βασισμένες σε ευρήματα κλινικής έρευνας (evidence-based medical information), καθώς και τη μετάδοση αυτών των πληροφοριών μέσω της χρήσης μίας κατανοητής – για το ευρύ κοινό – γλώσσας.

Η Δρ. Simonis γράφει τακτικά άρθρα για ιατρικά και μη ιατρικά μέσα ενημέρωσης και θεωρείται μία από τις κορυφαίες ειδικούς της Αυστραλίας σε θέματα υγείας των γυναικών, ενώ είναι επίσης υπέρμαχος της κλιματικής αλλαγής και της ισότητας των φύλων.

Το 2023, τιμήθηκε με το ιδιαίτερα σημαντικό βραβείο του Ιατρικού Συλλόγου Αυστραλίας (The 2023 AMA President’s Award),καθώς και με το μετάλλιο του Τάγματος (AM King’s Birthday Honour’s list) για σημαντικές υπηρεσίες στην ιατρική και την υγεία των γυναικών, ενώ το 2022, έλαβε το βραβείο AMA Victoria Patrick Pritzwald-Steggman Award, το οποίο τιμά ιατρούς που έχουν συμβάλει εξαιρετικά στην ευημερία των συναδέλφων τους και της κοινωνίας.

Η Δρ. Simonis είναι εκλεγμένη εκπρόσωπος του Ομοσπονδιακού Συμβουλίου του Αυστραλιανού Ιατρικού Συλλόγου για τη Γενική Ιατρική, ερευνήτρια στο Πανεπιστήμιο Μελβούρνης και επί μακρόν μέλος του Βασιλικού Αυστραλιανού Κολλεγίου Γενικών Ιατρών (RACGP), της Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων για την Ποιοτική Φροντίδα του RACGP, (ανακηρύχθηκε ισόβιο μέλος του RACGP για τη συμβολή της).

Επίσης. έχει παρουσιάσει εκθέσεις στον ΟΗΕ για θέματα υγείας και διορίστηκε εκπρόσωπος της Αυστραλίας στην Παγκόσμια Συνέλευση του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας για το COVID-19, από τη Διεθνή Ένωση Ιατρικών Γυναικών (MWIA) το 2021.