Η ΧΟΡΗΓΗΣΗ δικαιώματος ψήφου στους Έλληνες πολίτες του εξωτερικού, καθώς και η «στρατηγική» 2024-2027 του Υπουργείου των Εξωτερικών της Ελλάδας για τον απόδημο και τον ομογενειακό Ελληνισμό, δυστυχώς, δεν στάθηκαν αφορμή έως τώρα, ούτε στην Ελλάδα, αλλά ούτε και στο εξωτερικό, να γίνει μια σοβαρή και σε βάθος συζήτηση για τις σχέσεις της χώρας με τον οικουμενικό Ελληνισμό.
Όμως…
Χωρίς ουσιαστικό πολιτικό και κοινωνικό δημόσιο αντίλογο, η κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη, που μόλις πρόσφατα υπερψήφισε την ιδιωτικοποίηση της τριτοβάθμιας Παιδείας στην Ελλάδα, προχωράει ανενόχλητα και στην «ιδιωτικοποίηση» της σχέσης της ελληνικής Πολιτείας με τον απόδημο και με τον οικουμενικό Ελληνισμό.
Ο διακηρυκτικός της λόγος, αλλά και οι μέχρι τώρα κυβερνητικές πρακτικές και παρεμβάσεις, φανερώνουν ότι η νυν ελληνική κυβέρνηση έχει μια μονοδιάστατη, αλλά ξεκάθαρη θεώρηση για τη σχέση Ελλάδας-«Αποδήμων». Αυτή η θεώρηση ορίζει την Ελλάδα ως το μητροπολιτικό κέντρο και τον πολύμορφο οικουμενικό Ελληνισμό, απλώς ως παρακλάδι και μοχλό αύξησης της οικονομικής, διπλωματικής και πολιτισμικής ισχύς του ελληνικού κράτους και των διαφόρων ελίτ που διαχειρίζονται τις τύχες του.
Η κυβέρνηση Μητσοτάκη, εξοβελίζει συστηματικά πλέον τις όποιες καθολικές αρχές ίσχυαν στη μέχρι τώρα προβληματική σχέση της χώρας με τις διάφορες ελληνικές διασπορές της υφηλίου. Το μητροπολιτικό κέντρο, έτσι όπως ορίζει τη θέση της Ελλάδας η νυν κυβέρνηση, δεν δίνει τώρα προτεραιότητα στις επαφές και στη συνεργασία του με τον πολύμορφο οικουμενικό Ελληνισμό, έτσι όπως εκφράζεται μέσα από τις λαϊκές και δημοκρατικές μορφές συμμετοχής και εκπροσώπησής του, στο πολυεπίπεδο γίγνεσθαι των παροικιών και των κυρίως κοινωνιών όπου δραστηριοποιείται. Τα τελευταία χρόνια, οι επαφές της Ελλάδας είναι πρωτίστως με τις οικονομικές, με τις τεχνοκρατικές, με τις επαγγελματικές ελίτ του οικουμενικού Ελληνισμού.
Οι σχέσεις της ελληνικής κυβέρνησης με τη «φιλανθρωπική» και με θετικό προς την Ελλάδα πρόσημο ως τώρα οργάνωση The Hellenic Initiative, που ίδρυσε πριν δέκα χρόνια, αρχικά στις ΗΠΑ και αργότερα και σε άλλες μεγάλες αγγλόφωνες χώρες, ο Ελληνοαυστραλός Andrew Liveris, διευθύνων σύμβουλος -στο παρελθόν- της Dow Chemicals και σύμβουλος πολλών Αμερικανών προέδρων για θέματα βιομηχανικής πολιτικής, είναι συστηματικές και προνομιακές.
Προνομιακές είναι επίσης οι σχέσεις της κυβέρνησης Μητσοτάκη με μια άλλη οργάνωση 100 «διακεκριμένων» Ελλήνων και Ελληνίδων της Διασποράς, επιστήμονες, οικονομολόγοι, δικηγόροι, διπλωμάτες, καλλιτέχνες, που συμμετέχουν στην Αστική Μη Κερδοσκοπική Εταιρία ΚΟΜΒΟΣ-Δίκτυα του Παγκόσμιου Ελληνισμού (Node-Global Hellenic Networks), που ιδρύθηκε στα μέσα του 2021, με αφορμή την επέτειο των 200 χρόνων από την επανάσταση του 1821.
Ο ΚΟΜΒΟΣ, δηλώνει ότι θέλει να έχει απόλυτη ανεξαρτησία από πολιτικά κόμματα. Εκφράζει επίσης την επιθυμία του να γίνει κέντρο συζητήσεων και ζυμώσεων, έτσι ώστε να συμβάλει καθοριστικά στη μεγαλύτερη δυνατή κινητοποίηση των παγκόσμιων δυνάμεων του Ελληνισμού, με αναπτυξιακές πρωτοβουλίες υπέρ της Ελλάδας.
Όμως, η «ανεξαρτησία» στην οποία αναφέρεται δεν συμβαδίζει, για παράδειγμα, με την πρόσφατη δημόσια υποστήριξη του προέδρου και του γενικού γραμματέα της εταιρίας, στην πολλαπλώς προβληματική και ελλαδοκεντρική «στρατηγική» μπροσούρα δημόσιας διαβούλευσης της κυβέρνησης, για τη σχέση της Ελλάδας με τους ελληνικής καταγωγής πολίτες της υφηλίου.
Οι βασικοί άξονες του στρατηγικού σχεδίου της κυβέρνησης Μητσοτάκη, ταυτίζονται με τις διαχρονικές προσδοκίες των αποδήμων για αμφίδρομη αλληλεπίδραση με την Ελλάδα, ενδυνάμωση του ελληνικού στοιχείου ανά τον Κόσμο και προώθηση μέσω των Ελλήνων ομογενών σημαντικών θεμάτων εθνικού ενδιαφέροντος, υποστηρίζουν ο πρόεδρος και ο γραμματέας του ΚΟΜΒΟΥ, που είναι και καθηγητές σε αμερικανικά πανεπιστήμια…
Τόσο έντονη επιδοκιμασία για μια τόσο προβληματική μπροσούρα! Μια μπροσούρα που δεν σέβεται την πολυμορφία του οικουμενικού Ελληνισμού, ο οποίος αντιμετωπίζεται μόνο ως δορυφόρος για τα συμφέροντα της Ελλάδας, όπως αυτά ορίζονται από τεχνοκράτες και οικονομικές εξουσιαστικές ελίτ, που αδιαφορούν, ή που αντιμετωπίζουν τοκενιστικά και επιδερμικά το ρόλο και τη σημασία του πολιτισμού και της παιδείας, στις σχέσεις Ελλάδας-διασπορικού Ελληνισμού.
Σε αυτόν τον επιφανειακό, τεχνοκρατικό, οικονομικό, επενδυτικό και διπλωματικό μονόδρομο της κυβέρνησης Μητσοτάκη, χρειάζεται να υπάρξει αντίλογος. Όχι μόνο από τις διασπορικές κοινότητες των ελληνικής καταγωγής κατοίκων της Υφηλίου, αλλά και από τα πολιτικά κόμματα της Ελλάδας. Κυρίως από αυτά που αυτοπροσδιορίζονται ως προοδευτικά.
ΠΑΣΟΚ, ΣΥΡΙΖΑ, Νέα Αριστερά κ.α., αξίζει να ασχοληθούν συν τοις άλλοις και με τον ετερόδοξο Ελληνισμό της υφηλίου. Μια πολυπρισματική και πολυεπίπεδη σχέση, που θα απευθύνεται στο όλον του οικουμενικού Ελληνισμού, μόνο αμοιβαία οφέλη μπορεί να έχει για αυτόν τον πολιτικό χώρο, αλλά και για την ευρύτερη νεοελληνική κοινωνία. Μια και ο διασπορικός Ελληνισμός, έχει για παράδειγμα ουσιαστικό λόγο και ρόλο σε θέματα διαχείρισης της πολιτισμικής ετερότητας στις χώρες όπου ζει, ή σε πρωτοβουλίες ενδυνάμωσης της κοινωνίας των πολιτών, των ανεξάρτητων θεσμών, αλλά και της Δημοκρατίας.
*Το παρόν άρθρο δημοσιεύτηκε στην αθηναϊκή εφημερίδα «Έθνος».