Η διαδικασία διαβούλευσης για το Στρατηγικό Σχέδιο για τον Απόδημο Ελληνισμό (2024-2027)

ΔΩΡΟΘΕΑ ΧΑΤΖΟΠΟΥΛΟΥ

Η διαδικασία διαβούλευσης για το Στρατηγικό Σχέδιο για τον Απόδημο Ελληνισμό (2024-2027) έληξε την Τετάρτη, 13 Μαρτίου. Το Στρατηγικό Σχέδιο -που κατατέθηκε για πρώτη φορά στο Υπουργικό Συμβούλιο στα τέλη Ιανουαρίου από τον υπουργό Εξωτερικών, Γιώργο Γεραπετρίτη, και τον υφυπουργό Εξωτερικών, Γιώργο Κώτσηρα, «επιδιώκει να αξιοποιήσει στο μέγιστο αυτό το ανεκτίμητο εθνικό κεφάλαιο που διαθέτει η χώρα μας ανά τον Kόσμο» όπως ανέφερε ο υφυπουργός, τονίζοντας ότι «δίνεται ιδιαίτερη βαρύτητα στην Eλληνομάθεια και στην ενίσχυση του ελληνικού πολιτισμού, στη διασύνδεση των μελών της Διασποράς, στην ψηφιοποίηση και αναβάθμιση των προξενικών υπηρεσιών, στην προσέγγιση της νέας Διασποράς και στην αξιοποίηση της ομογένειας για την προώθηση θεμάτων ελληνικού ενδιαφέροντος.»

Στο κάλεσμα της διαβούλευσης για την τοποθέτηση των ομογενών με την κατάθεση προτάσεων ώστε να αξιοποιηθούν από το στρατηγικό πλάνο, ανταποκρίθηκε και ο κ. Ιωάννης Τριπιδάκης (Δικηγόρος Ελληνικού Δικαίου σε Αυστραλία και Αμερική) με υπόμνημα που υπέβαλε σχετικά.

Σε συνέντευξή του, ο κ. Τριπιδάκης αναφέρθηκε στα καίρια σημεία στα οποία θα πρέπει να εστιάσει η ελληνική κυβέρνηση άμεσα προτείνοντας ρεαλιστικές λύσεις προς όφελος και των δύο χωρών.

«Τα επαγγελλόμενα σχέδια είναι μεγαλόπνοα και μακάρι να υλοποιηθούν προς τις σωστές κατευθύνσεις και να επιτευχθούν αυτοί οι άξονες που επαγγέλονται ότι πρέπει να δημιουργηθούν και κυρίως να το κρίνουμε εκ του αποτελέσματος, να δούμε δηλαδή εάν ο σχεδιασμός αυτός πετυχαίνει το σκοπό του», αναφέρει ο γνωστός δικηγόρος.

Και συνεχίζει: «Όλοι εμείς, από τη σκοπιά του ο καθένας, μπορούμε και πρέπει να βάλουμε ένα πετραδάκι σε αυτήν την ιστορία και όχι με ευχολόγια ή αφορισμούς αλλά να κάνουμε τις προτάσεις μας, ειδάλλως το σχέδιο θα είναι ανεπαρκές. Ως ασχολούμενος με τα θέματα της ομογένειας επί 43 χρόνια, πιστεύω ότι επιβάλλεται να βελτιωθούν για το καλό των Ελλήνων της Διασποράς. Φυσικά και υπάρχουν συγκεκριμένα τέτοια θέματα τα οποία αναλύω και προτείνω μέτρα που πρέπει να ληφθούν».

«H επιθυμία του νομοθέτη για το Στρατηγικό Σχέδιο είναι, μεταξύ άλλων, ‘η Ενδυνάμωση των Δεσμών και η ουσιαστική και αμφίδρομη επικοινωνία με την Ελληνική Διασπορά’ και η ‘διατήρηση των στοιχείων της ελληνικότητας’.

Τα όσα, όμως, εφαρμόζονται τόσα χρόνια είναι τελείως αντίθετα με το πνεύμα αυτού του στρατηγικού σχεδίου.

Ο μέσος ομογενής και η οικογένειά του για να πάρουν το ελληνικό διαβατήριο περνά έναν Γολγοθά. Το σχετικό ραντεβού στο Προξενείο ίσως εκτείνεται και μέχρι τα τέλη του 2026, δηλαδή σε δυόμιση χρόνια από τώρα. Η κατάσταση αυτή προήλθε όταν πριν από τρία χρόνια εκδόθηκε ένας νόμος που κατήργησε την αρμοδιότητα του Ειδικού Ληξιαρχείου Αθηνών, με την αρμοδιότητα αυτή να μετατίθεται αποκλειστικά στα κατά τόπους Προξενεία.

Ο νομοθέτης μπορεί να είχε καλή πρόθεση, αλλά αυτό που έγινε είναι κυριολεκτικά μία τερατογέννεση, στερώντας τις υπηρεσίες αυτές από τους έμπειρους υπαλλήλους του Ειδικού Ληξιαρχείου που ήξεραν τη δουλειά τους. Αν κάποιος είχε όλα τα έγγραφα σωστά έπαιρνε την ελληνική υπηκοότητα σε ένα πρωινό».

Στο ίδιο σοβαρό ζήτημα αναφέρθηκε και ο πρόεδρος της Ελληνικής Κοινότητας, Βασίλης Παπαστεργιάδης, με επιστολή του προς τον υπουργό Εξωτερικών, κ. Γιώργο Γεραπετρίτη, στις 6 Φεβρουαρίου 2024, τονίζοντας ότι ‘υπάρχει άμεση ανάγκη αύξησης προσωπικού του Προξενείου καθώς οι Έλληνες της Μελβούρνης για ορισμένες υποθέσεις τους χρειάζονται πάνω από δύο χρόνια για ραντεβού’.

Ο κ. Τριπιδάκης επισημαίνει: «Αυτό είναι το πρώτο πράγμα που πρέπει να γίνει. Και αυτό δεν πρέπει να είναι αντικείμενο στρατηγικού σχεδιασμού. Πρέπει πολύ απλά να επανέλθει η αρμοδιότητα του Ειδικού Ληξίαρχου. Δεν είναι μόνο το ηθικό, κοινωνικό θέμα του διαβατηρίου, είναι και το νομικό, με την έννοια ότι αν δεν δηλωθεί, π.χ., ένας θάνατος μετανάστη που πέθανε στην Αυστραλία, πώς θα κάνουν οι κληρονόμοι του αποδοχή κληρονομιάς; Ή αποποίηση εάν έχει χρέη; Πώς θα δημοσιεύσουν τη διαθήκη του; Πώς θα πάρουν πιστοποιητικό πλησιέστερων συγγενών;

Αλλά και ακόμα πιο τρέχοντα θέματα, όπως το Κτηματολόγιο. Πώς θα δηλώσουν την περιουσία τους στο Κτηματολόγιο όταν υπάρχουν προθεσμίες για να πραγματοποιηθούν οι εγγραφές; Τους στερεί από τη δυνατότητα να ενημερωθεί η οικογενειακή μερίδα και να προστατευτεί η περιουσία τους.

Η ΕΠΙΣΤΟΛΙΚΗ ΨΗΦΟΣ

Προβλήματα και στην απόκτηση δικαιώματος ψήφου για τους Ελληνοαυστραλούς επισημαίνει ο κ. Τριπιδάκης:

«Γίνεται τόσος ντόρος για την ψήφο των ομογενών αλλά είναι κενός χάρτης. Ακόμα και αν αποκτήσουν το δικαίωμα ψήφου πώς θα γραφτούν στους εκλογικούς καταλόγους; Επίσης, δεν μπορούν να πάρουν έγκαιρα το ελληνικό διαβατήριο. ‘Όλα αυτά είναι αντιφατικά…

Ως δικηγόρος έχω και την ηθική υποχρέωση να θέτω τα κακώς κείμενα στους αρμοδίους ευελπιστώντας στην αποκατάσταση αυτού του προβλήματος. Δυστυχώς, όμως, έως σήμερα δεν έχει γίνει απολύτως τίποτα.

Μέχρι να υλοποιηθούν όλες οι προτάσεις του στρατηγικού σχεδίου και να δούμε την τεχνητή νοημοσύνη, στο μεταξύ, ο κόσμος θέλει να πάρει την περιουσία του καθώς βλέπει να του παίρνουν το χωράφι του που το έχουν καταπατήσει και δεν μπορεί να κάνει αποδοχή κληρονομιάς ή αγωγή.

Το να στερείς τον άλλον από δικαστική προστασία, όχι μόνο είναι αντισυνταγματικό αλλά και πολύ βαριά άδικο».

Η ΣΥΜΒΑΣΗ ΑΠΟΦΥΓΗΣ ΔΙΠΛΗΣ ΦΟΡΟΛΟΓΙΑΣ

«Τεράστιο θέμα είναι και η σύμβαση αποφυγής διπλής φορολογίας. Οι ΗΠΑ έχουν υπογράψει από το 1953 –εβδομήντα χρόνια πριν– τέτοια σύμβαση με την Ελλάδα. Η Αυστραλία τίποτα. Φυσικά και το αναφέρω το θέμα όσα χρόνια είμαι στη Μελβούρνη, περίπου 15, σε όσους πολιτικούς έχουν περάσει έχω θέσει το θέμα με μεγάλη σαφήνεια.

Το θέμα έχει τεθεί και εγγράφως από την Ελληνική Κοινότητα στον πρωθυπουργό και στον Αυστραλό υπουργό Οικονομίας και, τελικώς, μετά από μεγάλη πίεση ξεκίνησαν οι διαπραγματεύσεις πριν από χρόνια και τώρα λέγεται ότι εντός του 2024 θα έχει υπογραφεί η σύμβαση.

Πώς μπορούμε να μιλάμε για επενδύσεις; Με τόσους Έλληνες που έχουν ακίνητα, εισοδήματα, επιχειρήσεις στην Ελλάδα, είναι αδιανόητο να καθυστερεί αυτή η τόσο σημαντική σύμβαση. Πρέπει να γίνει θέμα άμεσης προτεραιότητας. Εφόσον και οι δύο πλευρές φαίνεται ότι το θέλουν γιατί δεν έχει υπογραφεί ακόμα;

ΑΡΙΘΜΟΣ ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΟΥ ΜΗΤΡΩΟΥ ΓΙΑ TRUST

«Τρίτο θέμα: Ξέρουμε ότι η Ελλάδα αυτή τη στιγμή διψάει για επενδύσεις. Ξέρουμε συγχρόνως πόσοι Ελληνοαυστραλοί επιθυμούν να αγοράσουν κάποιο ακίνητο στην Ελλάδα μέσω του self-managed superfund τους, δηλαδή μέσω του ιδιωτικού επενδυτικού συνταξιοδοτικού τους πλάνου. Η Ελλάδα όμως δεν δίνει ΑΦΜ για trust. Δίνει μόνο για ιδιώτες, παρ’ ότι τα trust είναι νόμιμες οντότητες στην Αυστραλία.

Έχουμε στείλει πολλά Υπομνήματα και έχουμε ζητήσει διευκρινίσεις επανειλημμένως γι’ αυτό το θέμα αλλά ποτέ δεν πήραμε απάντηση.

ΧΡΗΣΙΚΤΗΣΙΑ ΚΑΙ ΠΡΟΘΕΣΜΙΕΣ

«Ένα άλλο θέμα είναι οι προθεσμίες και η χρησικτησία – το αγκάθι των Ελλήνων της Διασποράς. Κάποιος μπαίνει στο ακίνητό σου για δέκα χρόνια με τίτλο έστω και ή είκοσι χρόνια χωρίς καθόλου τίτλο και σου… έφαγε το ακίνητο. Όμως, οι περισσότεροι συμπάροικοι βρίσκονται στην Αυστραλία πενήντα και εξήντα χρόνια. Ξέρουμε ότι πολύς κόσμος έχει να πάει στην Ελλάδα για πάνω από τριάντα χρόνια. Αυτός ο κόσμος δηλαδή πρέπει να χάσει τις περιουσίες του; Ο κόσμος που εργάστηκε σκληρά για να μπορέσει να σταθεί σε ένα ξένο μέρος με όποιες αντίξοες συνθήκες υπήρχαν τότε και για αυτό δεν μπορούσαν να πάνε που το θέλανε διακαώς να γυρίσουν στην γενέτειρα να δουν τους δικούς τους και τις περιουσίες τους. Αυτούς λοιπόν τους ανθρώπους δεν μπορείς να τους έχεις στο ίδιο καζάνι με τους Έλληνες. Γιατί σε άλλες διαδικασίες τίθενται διαφορετικές προθεσμίες;

ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΤΙΚΟ ΠΛΗΣΙΕΣΤΕΡΩΝ ΣΥΓΓΕΝΩΝ

«Πιστοποιητικό πλησιέστερων συγγενών – απαραίτητο στοιχείο για να ολοκληρωθεί η διαδικασία της αποδοχής της κληρονομιάς ή να εκδοθεί το κληρονομητήριο. Πήγαινε να πάρεις τα χρήματα, π.χ., από την τράπεζα από το λογαριασμό του πατέρα σου που πέθανε. Δεν θα στα δώσουν. Θα σου πουν θέλω κληρονομητήριο. Τι είναι αυτό; Απόφαση ελληνικού δικαστηρίου που να λέει αν νομιμοποιείσαι, ποιοι είναι οι κληρονόμοι, τι ποσοστό δικαιούσαι κλπ. Αλλά για να γίνει η δίκη του κληρονομητηρίου ο δικαστής θέλει πιστοποιητικό πλησιεστέρων συγγενών.

Πώς θα βγει το πιστοποιητικό όταν δεν μπορεί να ενημερωθεί η οικογενειακή μου μερίδα; Πώς θα ενημερωθεί η οικογενειακή μου μερίδα όταν δεν μπορώ να έχω ραντεβού με το Προξενείο;

Λαμβάνοντας υπόψη τα ανωτέρω, η ανησυχία μας αυξάνεται για τη μελλοντική μας σχέση με την πατρίδα. ‘Οπως είχε αναφερθεί πριν μερικούς μήνες σε άρθρο του «Νέου Κόσμου» (Νοέμβριος 2023)«το χειρότερο είναι ότι για τους Ελληνοαυστραλούς ‘ξεφτίζει’ η εικόνα και η επιθυμία που έχουν για σύνδεση με την Ελλάδα. Με όλα αυτά τα εμπόδια αποθαρρύνονται οι νέοι αλλά και οι παλαιότεροι Ελληνοαυστραλοί όχι μόνο να ‘γίνουν’ Έλληνες και να έχουν δικαίωμα ψήφου, αλλά και να δημιουργήσουν σχέσεις με την Ελλάδα. Φυσικά με επακόλουθο τις δυσάρεστες κοινωνικές, νομικές, οικονομικές και τις διεθνείς συνέπειες που έχει αυτό για την Ελλάδα, που όσο πάει και συρρικνώνεται και γερνά ο πληθυσμός της».