Δεν υπάρχει υγεία χωρίς υγεία του εγκεφάλου

Ο ανθρώπινος εγκέφαλος, που συχνά θεωρείται από τα πιο πολύπλοκα, μυστήρια και συναρπαστικά όργανα του σώματός μας, αποτελεί το επίκεντρο όλων των σκέψεων, των ενεργειών και των συναισθημάτων μας.

«Ενορχηστρώνει» την κάθε μας κίνηση, από το πιο απλό αντανακλαστικό μέχρι τις πιο σύνθετες γνωστικές διεργασίες.

Είναι η έδρα της ταυτότητάς μας και η ουσία αυτού που μας καθιστά ανθρώπους.

Κάθε μας πράξη, από τις καθημερινές δραστηριότητες έως τα πιο εκπληκτικά επιτεύγματα καινοτομίας, δημιουργικότητας και εξερεύνησης, τροφοδοτείται από τις περίπλοκες λειτουργίες του εγκεφάλου μας.

Ακόμα και το κείμενο αυτό γράφτηκε χάρη στη λειτουργία του εγκεφάλου και μπορείτε να το διαβάσετε χάρη στον εγκέφαλό σας.

Δεν υπάρχει υγεία χωρίς υγεία του εγκεφάλου.

Η ΥΓΕΙΑ ΤΟΥ ΕΓΚΕΦΑΛΟΥ ΜΑΣ ΣΥΧΝΑ ΠΑΡΑΒΛΕΠΕΤΑΙ

Συχνά παραβλέπουμε τη φροντίδα της υγείας του εγκεφάλου μας έως ότου εμφανιστούν προβλήματα.

Αυτή η αμέλεια είναι ανησυχητική, δεδομένης της αυξανόμενης συχνότητας εμφάνισης των νευρολογικών διαταραχών παγκοσμίως.

Σε μια πρόσφατη εργασία-ορόσημο που δημοσιεύθηκε στο «The Lancet», αποκαλύφθηκε ότι αυτές οι διαταραχές ευθύνονται για σχεδόν 10 εκατομμύρια θανάτους καθώς και για την απώλεια 349 εκατομμυρίων ετών υγιούς ζωής παγκοσμίως (το συνολικό ποσό της αναπηρίας, της ασθένειας και του πρόωρου θανάτου, γνωστό ως έτη ζωής προσαρμοσμένα στην αναπηρία – DALYs).

Μεταξύ αυτών των διαταραχών, το εγκεφαλικό επεισόδιο αναδείχθηκε ως ο βασικός παράγοντας που οδηγεί τόσο σε DALYs όσο και σε θανάτους, με την ημικρανία να ακολουθεί στενά στη δεύτερη θέση.

ΗΜΙΚΡΑΝΙΑ

Η ημικρανία αποτελεί τον κύριο λόγο αναπηρίας στην Αυστραλία, ενώ το κόστος που συνδέεται με την ημικρανία ανέρχεται στα 40 δισεκατομμύρια δολάρια ετησίως, επηρεάζοντας το σύστημα Υγείας αλλά και τη ζωή του ανθρώπου τόσο σε ατομικό επίπεδο όσο και στο ευρύτερο κοινωνικό πλαίσιο.

Η πρόσβαση στην περίθαλψη για τα πεντε εκατομμύρια άτομα που πάσχουν από ημικρανία αποτελεί ένα μείζον ζήτημα, ενώ σε πολλές δημόσιες υπηρεσίες υγείας στην Αυστραλία, ο χρόνος αναμονής για ραντεβού με ειδικό ιατρό ξεπερνά τα δύο χρόνια.

ΤΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ

Βάση των δεδομένων που προκύπτουν από τα εν λόγω στατιστικά στοιχεία, υπογραμμίζεται η ανάγκη για τον σχεδιασμό ολοκληρωμένων στρατηγικών που θα συμβάλουν στην βελτιστοποίηση της υγείας του εγκεφάλου παγκοσμίως.

Είναι απαραίτητο να δοθεί προτεραιότητα στα προληπτικά μέτρα για τον μετριασμό των επιπτώσεων των εν λόγω παθήσεων και τη βελτίωση των αποτελεσμάτων για τα άτομα που διατρέχουν κίνδυνο.

Επιπλέον, κρίνεται σημαντικό να αναγνωρίσουμε ότι πολλές νευρολογικές διαταραχές μπορούν να προληφθούν και ότι η επένδυση σε προληπτικές πρωτοβουλίες για την υγεία του εγκεφάλου μπορεί να αποφέρει σημαντικά οφέλη τόσο για τα άτομα όσο και για τις κοινωνίες.

Το 2021, βρέθηκε ότι ένα στα τρία άτομα παγκοσμίως έπασχε από νευρολογική διαταραχή, καθιστώντας τις νευρολογικές διαταραχές την ως την κύρια αιτία πρόκλησης DALYs (του συνολικό ποσού της αναπηρίας, της ασθένειας και του πρόωρου θανάτου το οποίο είναι γνωστό και ως έτη ζωής προσαρμοσμένα στην αναπηρία).

Το γεγονός αυτό επηρέασε 3,40 δισεκατομμύρια άτομα, το οποίο σημαίνει ότι ο παγκόσμιος αριθμός DALYs αυξήθηκε κατά 18,2% μεταξύ 1990 και 2021.

Παρά τη σημαντική μείωση στα ποσοστά θανάτων λαμβάνοντας υπόψιν την ηλικιακή κατανομή του πληθυσμού και DALYs με την πάροδο του χρόνου, το συνεχές βάρος των νευρολογικών διαταραχών παραμένει μία ανησυχία.

ΟΙ 10 ΚΟΡΥΦΑΙΕΣ ΝΕΥΡΟΛΟΓΙΚΕΣ ΠΑΘΗΣΕΙΣ

Ανάμεσα στις δέκα κορυφαίες νευρολογικές παθήσεων το 2021 ήταν το εγκεφαλικό επεισόδιο, η ημικρανία, η νόσος Αλτσχάιμερ, η επιληψία και άλλες.

Οι εν λόγω παθήσεις δεν αποτελούν μόνο σημαντικές προκλήσεις για την υγεία, αλλά συμβάλλουν επίσης σε σημαντικές οικονομικές και κοινωνικές επιβαρύνσεις.

Ιδιαίτερα, η υγεία των ατόμων που αντιμετωπίζουν νευρολογικές διαταραχές και ζουν σε χώρες με χαμηλό ή μεσαίο εισόδημα επιβαρύνεται περισσότερο λόγω των ανισοτήτων που υφίστανται τα άτομα σε αυτές τις κοινωνίες στον τομέα της Υγείας.

Για παράδειγμα, η επιληψία, μια συχνή νευρολογική διαταραχή, επηρεάζει περίπου 50 εκατομμύρια άτομα παγκοσμίως, με το περίπου 80% των περιστατικών να είναι συγκεντρωμένα σε χώρες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος.

Σε αυτές τις περιοχές, τα κενά που εντοπίζονται στον τομέα ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης είναι σημαντικά, επιδεινώνοντας τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι πληθυσμοί που πάσχουν από αυτή τη διαταραχή και αναδεικνύοντας ταυτόχρονα την επιτακτική ανάγκη για βελτίωση πρόσβασης σε υπηρεσίες ιατρικής φροντίδας.

ΔΡΑΣΕΙΣ ΚΑΙ ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΕΣ

Ο Tissa Wijeratne, επικεφαλής της νευρολογίας στο Western Health, εγώ και η ομάδα του Ιδρύματος για την Ημικρανία (www.migrainefoundation.org.au) και του Global SIG-Migraine, έχουμε διαδραματίσει καθοριστικό ρόλο στην ευαισθητοποίηση και την προώθηση της πρόληψης υγείας του εγκεφάλου.

Εκδηλώσεις όπως ο φιλανθρωπικός περίπατος που διοργανώνεται στο πλαίσιο Παγκόσμια Ημέρα Ημικρανίας στις 16 Ιουνίου στο Flagstaff Gardens της Μελβούρνης (www.steps4migraine.com) παρέχουν μια πλατφόρμα για την ενημέρωση του κοινού σχετικά με την ημικρανία και άλλες νευρολογικές διαταραχές, καθώς και τη σημασία της έγκαιρης παρέμβασης και των προληπτικών μέτρων.

Επιπλέον, πρωτοβουλίες με κοινοτικό προσανατολισμό, όπως η εκστρατεία «Steps 4 Migraine», αποτελούν ισχυρά εργαλεία για την κινητοποίηση υποστήριξης και πόρων προς την προώθηση προληπτικών προσπαθειών για την υγεία του εγκεφάλου.

Καλώντας την ελληνική κοινότητα της Αυστραλίας να συμμετάσχει στην προώθηση της υγείας του εγκεφάλου και στην υποστήριξη υποτροφιών για ασθενείς με ημικρανία, αυτή η εκστρατεία αποδεικνύει τη δυνατότητα των κοινοτικών πρωτοβουλιών να προωθήσουν σημαντικές αλλαγές και να βελτιώσουν τα αποτελέσματα για τα άτομα που πάσχουν από νευρολογικές διαταραχές.

ΣΥΝΟΨΗ

Ο εγκέφαλος είναι αδιαμφισβήτητα ένα τα πιο εκπληκτικά και σημαντικά όργανα του ανθρώπινου σώματος, το οποίο είναι υπεύθυνο για τη διαμόρφωση των εμπειριών, των συμπεριφορών και των ταυτοτήτων μας.

Ωστόσο, ο αυξανόμενος αριθμός των νευρολογικών διαταραχών αποτελεί προειδοποίηση για την επείγουσα ανάγκη εφαρμογής ολοκληρωμένων στρατηγικών βελτίωσης και πρόληψης της υγείας του εγκεφάλου.

Δίνοντας προτεραιότητα στα προληπτικά μέτρα και αυξάνοντας την ευαισθητοποίηση, μπορούμε να κατευθυνθούμε προς ένα μέλλον όπου οι νευρολογικές διαταραχές δεν θα αποτελούν πλέον σημαντική απειλή για την ατομική ευημερία και τη δημόσια υγεία.

*Αυτό το άρθρο συντάχθηκε σε συνεργασία με τον συνάδελφό μου, τον καθηγητή Tissa Wijeratne OAM MD PhD FRACP, επικεφαλής των υπηρεσιών νευρολογίας και εγκεφαλικών επεισοδίων του Western Health.

Όσοι ενδιαφέρονται να συμμετάσχουν στον φιλανθρωπικό περίπατο που διοργανώνεται στο πλαίσιο Παγκόσμιας Ημέρας Ημικρανίας στις 16 Ιουνίου στο Flagstaff Gardens της Μελβούρνης μπορούν να εγγραφούν εδώ.