Η αρθρίτιδα προέρχεται από τον συνδυασμό της ελληνικής λέξης «άρθρωση» και-itis, του οποίου η σημασία συνδέεται με τη φλεγμονή, και είναι ο όρος που χρησιμοποιείται για να περιγράψει φλεγμονή και πόνο σε μία ή περισσότερες αρθρώσεις.
Υπάρχουν πάνω από 100 διαφορετικοί τύποι αρθρίτιδας και ενώ τα συμπτώματα ποικίλλουν ανάλογα με τον τύπο, γενικά περιλαμβάνουν πόνο και δυσκαμψία στις αρθρώσεις.
ΜΕΡΙΚΕΣ ΑΠΟ ΤΙΣ ΠΙΟ ΚΟΙΝΕΣ ΜΟΡΦΕΣ ΑΡΘΡΙΤΙΔΑΣ ΕΙΝΑΙ:
1. Οστεοαρθρίτιδα (ΟΑ): Αυτή είναι η πιο συχνή μορφή αρθρίτιδας, που αναφέρεται γενικά ως εκφυλιστική νόσος των αρθρώσεων και επηρεάζει κυρίως τα γόνατα, τους γοφούς και τα χέρια. Στην ΟΑ ο χόνδρος που προστατεύει την επιφάνεια των οστών φθείρεται. Η φθορά αυτή συμβαίνει αργά και επιδεινώνεται με την πάροδο του χρόνου. Στους παράγοντες κινδύνου περιλαμβάνονται, η ηλικία, το φύλο (επηρεάζει κυρίως τις γυναίκες ιδίως μετά την εμμηνόπαυση), ο τραυματισμός των αρθρώσεων, η υπερβολική χρήση των αρθρώσεων, καθώς και γενετικοί παράγοντες. Ενώ η βλάβη στις αρθρώσεις είναι μη αναστρέψιμη, είναι εφικτό να διαχειριστεί κανείς τα συμπτώματά του, ακολουθώντας ορισμένες μεθόδους όπως η διατήρηση υγιούς βάρους, η τακτική σωματική άσκηση και η λήψη συγκεκριμένων φαρμάκων.
2. Ρευματοειδής αρθρίτιδα (ΡΑ): Είναι μία αυτοάνοση νόσος, κατά την οποία το ανοσοποιητικό σύστημα του οργανισμού επιτίθεται στις ίδιες τις αρθρώσεις του, προκαλώντας φλεγμονή, πόνο και βλάβη των αρθρώσεων. Συνήθως προσβάλει τις αρθρώσεις των δακτύλων, των καρπών, των γονάτων, των αστραγάλων, των δακτύλων των ποδιών, και των ποδιών. Η εν λόγω νόσος οδηγεί σε βλάβη του χόνδρου και των αρθρώσεων και μπορεί προκαλέσει παραμόρφωση των αρθρώσεων. Συνήθως εμφανίζεται σε άτομα που ανήκουν στην ηλικιακή ομάδα των 30-60 ετών, ενώ η νεανική ρευματοειδής αρθρίτιδα μπορεί να εκδηλωθεί σε άτομα ηλικίας 16-40 ετών και η ρευματοειδής αρθρίτιδα ενηλίκων εμφανίζεται σε άτομα ηλικίας άνω των 60 ετών. Η αιτία της ρευματοειδούς αρθρίτιδας δεν είναι σαφής, αλλά ένας συνδυασμός γενετικών και περιβαλλοντικών παραγόντων και ορμονών είναι παράγοντες που αποτελούν έναυσμα για την ενεργοποίηση των συμπτωμάτων. Όσον αφορά τον γενετικό παράγοντα, ένα άτομο που φέρει το γονίδιο HLA-DRB1 έχει κίνδυνο να αναπτύξει ρευματοειδή αρθρίτιδα, καθώς υπάρχει στενή συσχέτιση μεταξύ του γονιδίου HLA-DRB1 και της ρευματοειδούς αρθρίτιδας.
3. Παιδική ρευματοειδής αρθρίτιδα: Συνήθως αναφέρεται ως Νεανική Ιδιοπαθής Αρθρίτιδα (Juvenile Idiopathic Arthritis-JIA) και εμφανίζεται σε παιδιά ηλικίας κάτω των 16 ετών. Μπορεί να οδηγήσει σε μόνιμη σωματική βλάβη των αρθρώσεων και σε σοβαρές περιπτώσεις σε αναπηρία. Η JIA είναι ιδιοπαθής, δηλαδή τα αίτια δεν είναι σαφή, και προκαλείται από μια μη φυσιολογική αντίδραση του ανοσοποιητικού, με αποτέλεσμα να δημιουργείται φλεγμονή γύρω από τις αρθρώσεις. Πιστεύεται ότι εμπλέκεται ένας συνδυασμός γενετικών και περιβαλλοντικών παραγόντων.
4. Συστηματικός Ερυθηματώδης Λύκος: Είναι μία αυτοάνοση πάθηση όπου το ανοσοποιητικό σύστημα επιτίθεται σε διάφορα όργανα, συμπεριλαμβανομένων των νεφρών, του δέρματος, των πνευμόνων, της καρδιάς και των αρθρώσεων. Ο ΣΕΛ επηρεάζει κυρίως τις μικρές αρθρώσεις, όπως αυτές των χεριών, των καρπών και των γονάτων, προκαλώντας πρήξιμο, δυσκαμψία και πόνο. Σε αντίθεση με την ΟΑ και τη ΡΑ, ο ΣΕΛ οφείλεται σε συστηματική αυτοάνοση φλεγμονή και όχι σε εκφυλιστικές ή φλεγμονώδεις διεργασίες. Περίπου το 95% των ατόμων με ΣΕΛ θα εμφανίσουν αρθρίτιδα κατά τη διάρκεια της πορείας της νόσου τους, γεγονός που αναδεικνύει τις σημαντικές επιπτώσεις της νόσου καθώς και την ανάγκη για ολοκληρωμένη αντιμετώπιση.
5. Ψωριασική αρθρίτιδα (ΨΑ): Η ΨΑ είναι ένας τύπος αρθρίτιδας που συνδέεται με την ψωρίαση, μια δερματική πάθηση που χαρακτηρίζεται από κόκκινες, λεπιδώδεις κηλίδες ή πλάκες. Η ΨΑ προκαλεί πόνο στις αρθρώσεις, πρήξιμο, δυσκαμψία και δερματικές αλλοιώσεις. Πρόκειται για ένα αυτοάνοσο νόσημα. Η εμφάνιση της ΨΑ επηρεάζεται από έναν συνδυασμό γενετικών παραγόντων, περιβαλλοντικών εκλυτικών παραγόντων και δυσλειτουργίας του ανοσοποιητικού συστήματος.
6. Ουρική αρθρίτιδα: Είναι ένας τύπος φλεγμονώδους αρθρίτιδας, η οποία προσβάλλει μία άρθρωση κάθε φορά. Προκαλείται από αυξημένα επίπεδα ουρικού οξέος στο αίμα, που οδηγεί στο σχηματισμό κρυστάλλων οι οποίοι εναποτίθενται σε αρθρώσεις. Αυτοί οι κρύσταλλοι ουρικού οξέος προκαλούν έντονο πόνο, πρήξιμο και ερυθρότητα, συχνά ξεκινώντας από τη βάση του μεγάλου δαχτύλου του ποδιού.
7. Τη βασική αιτία της ουρικής αρθρίτιδας συνιστά η αύξηση του ουρικού οξέος του αίματος την οποία προκαλούν διάφοροι παράγοντες. Σε αυτούς περιλαμβάνονται, μεταξύ άλλων, και η διατροφή που είναι πλούσια σε κόκκινο κρέας και θαλασσινά, η υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ, ορισμένα φάρμακα, η παχυσαρκία, ο διαβήτης, η υπέρταση, η νεφρική νόσος και η γενετική προδιάθεση.
Αγκυλοποιητική σπονδυλίτιδα (ΑΣ): Είναι μια χρόνια φλεγμονώδης (αυτοάνοση) πάθηση που προσβάλλει την σπονδυλική στήλη, και επηρεάζει κυρίως τις αρθρώσεις προκαλώντας πόνο, δυσκαμψία και προοδευτική αγκύλωση του σώματος, εξ ου και η ονομασία της. Η ανάπτυξη της αγκυλοποιητικής σπονδυλίτιδας πιστεύεται ότι έχει γενετικά αίτια και η πλειοψηφία των ατόμων με αγκυλοποιητική σπονδυλίτιδα φέρουν το γονίδιο HLA-B27. Η έρευνα έχει σημειώσει σημαντική πρόοδο στον εντοπισμό βιοδεικτών στο αίμα για την έγκαιρη διάγνωση της νόσου και την πρόβλεψη της εξέλιξής της, την ανάπτυξη προηγμένων τεχνικών απεικόνισης, και τη δημιουργία βιολογικών θεραπειών που στοχεύουν στον αποκλεισμό συγκεκριμένων φλεγμονωδών οδών.
8. Αντιδραστική αρθρίτιδα: Η αντιδραστική αρθρίτιδα είναι ένας τύπος αρθρίτιδας που μπορεί να προκληθεί από μια λοίμωξη στο σώμα, η οποία προέρχεται γενικά από το γαστρεντερικό ή το ουρογεννητικό σύστημα. Θεωρείται ότι είναι μια αυτοάνοση ασθένεια που οδηγεί σε πόνο στις αρθρώσεις, πρήξιμο, φλεγμονή της ουρήθρας, και στοματικά έλκη. Τα άτομα που φέρουν το γονίδιο HLA-B27 διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο ανάπτυξης αντιδραστικής αρθρίτιδας.
ΤΡΟΠΟΙ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΤΩΝ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΩΝ ΤΗΣ ΑΡΘΡΙΤΙΔΑΣ:
-Μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα (ΜΣΑΦ)
-Κορτικοστεροειδή
-Ανοσοκατασταλτικά
-Βιολογικοί παράγοντες
-Ανοσοτροποποιητές
-Εργοθεραπεία
-Απώλεια βάρους
-Τροποποίηση τρόπου ζωής: όπως άσκηση, ανάπαυση και δίαιτα
-Εκπαίδευση
-Συμπληρωματικές και εναλλακτικές θεραπείες
Είναι σημαντικό να αναγνωρίσουμε ότι ο τομέας της αρθρίτιδας εξελίσσεται συνεχώς μέσω της συνεχιζόμενης έρευνας και των νέων ανακαλύψεων. Για τις πιο πρόσφατες πληροφορίες, ενημερώσεις κλινικών δοκιμών και συστάσεις θεραπείας, είναι καλό να συμβουλεύεστε αξιόπιστες πηγές, όπως ιατρικά περιοδικά, επαγγελματικές οργανώσεις και επαγγελματίες υγείας.