Ο Ελληνισμός της Αυστραλίας θρηνεί την απώλεια μιας εμβληματικής προσωπικότητας.

Η παροικία μας, η Κύπρος αλλά και ο κόσμος της τέχνης και κυρίως του ελληνικού κινηματογράφου είναι φτωχότεροι

Ο Παναγιώτης Γιαννούδης που διαδραμάτισε καθοριστικό ρόλο στην παρουσία του ελληνικού κινηματογράφου στην Αυστραλία «έφυγε» την Τρίτη για το αιώνιο ταξίδι σε ηλικία 89 ετών.

Την θλιβερή είδηση επιβεβαίωσε στον «Νέο Κόσμο» η κόρη του, Marilyn Yiannoudes.

«Είμαστε όλοι σε σοκ. Αδυνατούμε να το πιστέψουμε» μας είπε απαρηγόρητη.

Το ίδιο και ο ανιψιός του Μιχάλης που τον είχε σαν δεύτερο πατέρα.

Η είδηση του θανάτου μας ξάφνιασε και στο «Νέο Κόσμο». Πρόσφατα μας τηλεφώνησε ο Παναγιώτης Γιαννούδης για να μας πει ότι τελείωσε και το δεύτερο βιβλίο του και θα μας έγραψε ένα άρθρο.

Έγραφε συχνά στον «Νέο Κόσμο». Για τον ελληνικό κινηματογράφο, για τους καλλιτέχνες που γνώρισε αλλά και για την Κύπρο.

Εξάλλου αφιέρωσε ένα μεγάλο μέρος της ζωής του για την δικαίωση του Κυπριακού αγώνα και είχε προσωπικές και στενές σχέσεις με όλους του πρωταγωνιστές του με πρώτο και καλύτερο τον Μακάριο για τον οποίο έκανα κει ένα ιστορικό ντοκιμαντέρ.

Εξάλλου υπήρξε πρόεδρος της Κυπριακής Κοινότητας Μελβούρνης, της Ομοσπονδίας Κυπριακών Κοινοτήτων της ΣΕΚΑ και υπηρέτησε την ΑΧΕΠΑ και άλλους παροικιακούς οργανισμούς.

Όπως είπε πολλές φορές στον «Νέο Κόσμο» ο ελληνικός κινηματογράφος στην Αυστραλία διαδραμάτισε σημαντικό κοινωνικό και εκπολιτιστικό ρόλο στην ελληνική παροικία. Υπήρξε η εβδομαδιαία κοινωνική συγκέντρωση των Ελλήνων, δημιούργησε μακρόχρονες φιλίες και σε πολλές περιπτώσεις η φιλία αυτή κατέληγε σε γάμο.

Και αυτό, σε ένα μεγάλο βαθμό οφείλεται στον Παναγιώτη Γιαννούδη.

«Ο ελληνικός κινηματογράφος υπήρξε ο συνδετικός κρίκος των μεταναστών με την πατρίδα, τη γλώσσα και τον πολιτισμό. Από τις αρχές του 1960 μέχρι τα μέσα του 1980 οι κινηματογράφοι πρόβαλλαν ελληνικά επίκαιρα διαρκείας 10 λεπτών τα οποία απέστελνε η ελληνική κυβέρνηση στην Αυστραλία.

Τα επίκαιρα που προβάλλονταν πριν από τις κυρίως ταινίες. παρουσίαζαν πολιτικά, κοινωνικά, πολιτιστικά και αθλητικά γεγονότα. Όμως τα επίκαιρα υπήρξαν θέμα φιλονικίας με την δικτατορική Χούντα όπου οι θεατές δεν ήθελαν να παρακολουθούν την πολιτική προπαγάνδα των δικτατόρων. Οι επιχειρηματίες δεν είχαν άλλη επιλογή να τα προβάλλουν μετά από απαίτηση των εδώ διπλωματικών αρχών με την απειλή να σταματήσουν την εξαγωγή ελληνικών ταινιών στην Αυστραλία» μας έλεγε ο Παναγιώτης Γιαννούδης και πρόσθετε:

Ο ελληνικός κινηματογράφος συνέβαλε στη οικονομική βοήθεια πολλών οργανισμών και κοινοτήτων τόσο στις μεγάλες πόλεις, όσο και στα περισσότερα χωριά όπου οι Ελληνικές Κοινότητες έκτισαν εκκλησίες και εκκλησιαστικά χολ. Οι ελληνικές ταινίες προβάλλονταν σε όλη την επικράτεια της Αυστραλίας, στην Τασμανία και τη Νέα Ζηλανδία και όπου υπήρχαν Έλληνες.

Πριν λίγα χρόνια η Ζωή Θωμαϊδου έγραφε στον «Νέο Κόσμο»:

Κάποιοι “παλιοί” γνωρίζουν από πρώτο χέρι ότι η ίδια η παρουσία του ελληνικού κινηματογράφου στους Αντίποδες κρύβει από μόνη της μια συναρπαστική ιστορία. Και ένας από τους πλέον αρμόδιους να την αφηγηθεί είναι ο Παναγιώτης Γιαννούδης, η συμβολή του οποίου υπήρξε καθοριστική για την έναρξη επαγγελματικής προβολής ταινιών από την Ελλάδα στη νέα πατρίδα.

Γι’ αυτό και η μικρή αναδρομή που ακολουθεί βασίζεται στην παρουσίαση του κ. Γιαννούδη στο Ελληνικό Κέντρο Μελβούρνης στο πλαίσιο σειράς σεμιναρίων για τα Αρχεία Δαρδάλη.

Ο Παναγιώτης Γιαννούδης μετανάστευσε στην Αυστραλία το 1956, όμως εργαζόταν σε διάφορους ρόλους στην κινηματογραφική βιομηχανία από όταν ακόμη βρισκόταν στην Κύπρο. Φτάνοντας στην Αυστραλία είχε ήδη επαφές με ανθρώπους του χώρου και ανέλαβε θέση αντιπροσώπου της γνωστής ελληνικής εταιρείας κινηματογραφικών παραγωγών Φίνος Φιλμ.

Λίγο μετά, το 1958, ίδρυσε στη Μελβούρνη την εταιρεία Cosmopolitan Motion Pictures μαζί με τους Στάθη Ραφτόπουλο και Ανδρέα Παπαδόπουλο. Το τρίο σε συνεργασία με τον Χρήστο Λούη από το Σίδνεϊ έμελλε να διαμορφώσει την πορεία του ελληνικού σινεμά στη χώρα, φέρνοντας μεταξύ 1958 και 1982, συνολικά 1.144 ελληνικές ταινίες και δεκάδες διεθνείς παραγωγές. Η εταιρία εξέδωσε και το πρώτο κινηματογραφικό περιοδικό με τίτλο “Ο κινηματογραφικός Αστήρ”, που διατιθόταν δωρεάν στο κοινό.

Παράλληλα, στην Cosmopolitan Motion Pictures ανήκουν τα εύσημα για τις περιοδείες μεγάλων Ελλήνων ηθοποιών της εποχής στη χώρα με θεατρικές παραστάσεις, μεταξύ αυτών ο Κώστας Χατζηχρήστος, ο Ντίνος Ηλιόπουλος και ο Νίκος Ξανθόπουλος, αλλά και άλλων καλλιτεχνών όπως η Μαρινέλλα και ο Μίκης Θεοδωράκης.

Πέρα από την ειδικότητά του τον κινηματογράφο, υπήρξε ενεργό μέλος της κοινότητας προσφέροντας στην ομογένεια μέσα από διάφορους ρόλους, ενώ το 2013 τιμήθηκε με το Μετάλλιο ΟΑΜ.

Ο… δια βίου σινεφίλ εξέδωσε το 2010 το βιβλίο “Με τον Ελληνικό Κινηματογράφο στην Αυστραλία – Πίσω από τις προβολές”, ενώ στα σκαριά, μαθαίνουμε, βρίσκεται ακόμη ένα.

Liberty Cinema East (κατόπιν Galaxy Cinema) στο Brunswick, όπου ξεκίνησε και η προβολή ταινιών της κατηγορίας “R” (Restricted) με την αυλαία στα “ακατάλληλα” φιλμ να ανοίγει η ταινία “Φλογισμένη Σάρκα”.

Η επιλογή των ταινιών ήταν υπόθεση ρουτίνας για τους συνεταίρους της Cosmopolitan Motion Pictures, χάρη στην εδραιωμένη συνεργασία τους με τη Φίνος Φιλμ και τις εταιρείες Καραγιάννης Καρατζόπουλος, Δαμασκηνός Μιχαηλίδης, Κλακ Φιλμς, Φοίνιξ Φιμσ, Αδελφοί Κυριακόπουλοι, Νίκος Αβραμέας και Νόβακ Φιλμς.