Το κοινοβούλιο της Αυστραλίας έδωσε την Πέμπτη το «πράσινο φως» στο νομοσχέδιο με το οποίο θα απαγορευτεί η πρόσβαση των ανηλίκων κάτω των 16 ετών στους ιστοτόπους κοινωνικής δικτύωσης.
.Με βάση αυτήν την πρόταση, την οποία προώθησε ο πρωθυπουργός Anthone Albanese , οι πλατφόρμες όπως το X, το TikTok, το Facebook και το Instagram θα πρέπει να λάβουν μέτρα για να εμποδίσουν τους νέους κάτω των 16 ετών να αποκτήσουν πρόσβαση. Εάν δεν τηρήσουν την υποχρέωσή τους θα τους επιβληθούν πρόστιμα που μπορεί να φτάσουν ακόμη και δεκάδες εκατομμύρια δολάρια.
Πολλές πλατφόρμες κατήγγειλαν ως «βιαστική» την απόφαση, εκφράζοντας «σοβαρές ανησυχίες» για τις «απρόβλεπτες συνέπειες» που μπορεί να έχει.
Το νομοσχέδιο εγκρίθηκε με 102 ψήφους υπέρ έναντι 13 κατά. Δεν έχει καθοριστεί ακόμη το πότε θα συζητηθεί στη Γερουσία. Πάντως η απαγόρευση της χρήσης των μέσων κοινωνικής δικτύωσης (social media) για τα παιδιά κάτω των 16 ετών είναι πλέον νόμος στην Αυστραλία έκανε τον γύρο του Κόσμου τα τελευταία 24ωρα, με διεθνή ειδησεογραφικά πρακτορεία να αναρωτιούνται ποια χώρα θα μπορούσε να είναι η επόμενη που θα ψηφίσει μία αντίστοιχη νομοθεσία.Την ίδια οι τεχνολογικοί κολοσσοί -και όχι μόνο- κλιμακώνουν τις αντιδράσεις του στα μέτρα αυτά.
Η μητρική του Facebook και του Instagram, η Meta χαρακτήρισε τη νομοθεσία ως «βιαστική» και έκρινε ότι η απαγόρευση που προβλέπεται, δύσκολα θα εφαρμοστεί στην πράξη.
Το Snapchat έχει επίσης προειδοποιήσει για «απρόβλεπτες συνέπειες», ενώ ο δισεκατομμυριούχος ιδιοκτήτης της «Χ», Elon Musk -«δεξί χέρι» του εκλεγμένου προέδρου των ΗΠΑ, Donalnd Trump- έκανε λόγο για «έναν παρασκηνιακό τρόπο ελέγχου της πρόσβασης όλων των Αυστραλών στο διαδίκτυο».
Τα μέτρα, που δε θα τεθούν σε ισχύ για τουλάχιστον 12 μήνες, προβλέπουν ανάμεσα σε άλλα και πρόστιμο έως 50 εκατ. δολάρια στους γίγαντες των μέσων κοινωνικής δικτύωσης πρόστιμο για τη μη λήψη εύλογων προστασιών ως την ηλικία των χρηστών.
Οι τεχνολογικοί γίγαντες επέκριναν τον νόμο που υιοθετήθηκε στην Αυστραλία και ο οποίος απαγορεύει την πρόσβαση στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης στους νέους κάτω των 16 ετών, εκτιμώντας ότι θα στρέψει τα παιδιά σε επικίνδυνες, εναλλακτικές πλατφόρμες.
Σε περίπτωση μη συμμόρφωσης τα πρόστιμα που θα επιβάλλονται στους τεχνολογικούς γίγαντες ενδέχεται να φτάνουν ως τα 50 εκατ. αυστραλιανά δολάρια (30,7 εκατ. ευρώ).
Η Ομοσπονδιακή κυβέρνηση προειδοποιούσε τους τεχνολογικούς γίγαντες επί μήνες για τα σχέδιά της, τα οποία ανακοίνωσε αφού κοινοβουλευτική επιτροπή άκουσε νωρίτερα φέτος τις μαρτυρίες γονέων παιδιών τα οποία είχαν βλάψει τον εαυτό τους λόγω της παρενόχλησης που δέχονταν στο διαδίκτυο.
Το TikTok, μια ιδιαίτερα δημοφιλής πλατφόρμα την οποία χρησιμοποιούν οι έφηβοι για να αναρτούν και να μοιράζονται βίντεο, ανέφερε σε ανακοίνωσή της προς το Reuters ότι είναι πιθανό η απαγόρευση αυτή να ωθήσει τους νέους σε σκοτεινές γωνιές του διαδικτύου.
«Στο μέλλον είναι κρίσιμης σημασίας η αυστραλιανή κυβέρνηση να συνεργαστεί στενά με τις εταιρείες για να διορθώσει ζητήματα που προέκυψαν από αυτή τη βιαστική διαδικασία. Θέλουμε να εργαστούμε από κοινού για να κρατήσουμε ασφαλείς τους εφήβους και να περιορίσουμε τις ακούσιες επιπτώσεις αυτού του νόμου για όλους τους Αυστραλούς», επεσήμανε η εταιρεία.
Η Meta, μητρική του Facebook και του Instagram, επέκρινε το γεγονός ότι η αυστραλιανή κυβέρνηση δεν έλαβε υπόψη της όσα κάνουν ήδη οι γίγαντες της τεχνολογίας «για να διασφαλίσουν τις κατάλληλες εμπειρίες ανάλογα με την ηλικία». Τόνισε ωστόσο ότι θα σεβαστεί τον νόμο.
Η Snap, μητρική εταιρεία του Snapchat, εκτίμησε ότι το νομοσχέδιο αφήνει αναπάντητα πολλά ερωτήματα. Όμως εκπρόσωπος της εταιρείας διαβεβαίωσε ότι η πλατφόρμα θα συνεργαστεί ώστε «να βοηθήσει να υιοθετηθεί μια προσέγγιση που θα προωθεί εξίσου την εμπιστευτικότητα και την ασφάλεια και θα είναι εφαρμόσιμη».
Εξάλλου η Meta ζήτησε να γίνουν διαβουλεύσεις για τον τρόπο εφαρμογής του νόμου ώστε να καταλήξουν «σε ένα αποτέλεσμα τεχνικά εφικτό, το οποίο δεν θα επιβαρύνει τους γονείς και τους εφήβους».
Από την πλευρά της η Unicef στην Αυστραλία εκτίμησε ότι το νομοσχέδιο δεν αποτελεί «μαγική λύση» για τους κινδύνους του διαδικτύου και προειδοποίησε ότι ενδέχεται να σπρώξει τα παιδιά προς «κρυφούς και χωρίς εποπτεία» χώρους.
Η Κέιτι Μάσκιλ, αξιωματούχος της Unicef στην Αυστραλία, τόνισε ότι οι νέοι πρέπει οπωσδήποτε να προστατευθούν στην ψηφιακή εποχή, αλλά σε καμία περίπτωση να μην αποκλειστούν από αυτή.
«Αυτή η απαγόρευση κινδυνεύει να τους εμποδίζει να έχουν πρόσβαση σε ζωτικής σημασίας για την ευημερία τους κομμάτια του διαδικτυακού κόσμου», σημείωσε.
Παρά τις επιφυλάξεις τους, οι τεχνολογικοί γίγαντες δήλωσαν ότι θα συνεργαστούν με την αυστραλιανή κυβέρνηση προκειμένου να καθοριστεί ο τρόπος εφαρμογής του νομοσχεδίου, το οποίο πρόκειται να τεθεί σε ισχύ σε έναν χρόνο.
Στο νομοσχέδιο δεν αναφέρεται καμία λεπτομέρεια σχετικά με τον τρόπο εφαρμογής της απαγόρευσης και κάποιοι ειδικοί έχουν εκφράσει τις αμφιβολίες τους σχετικά με το αν είναι τεχνικά εφικτή η εφαρμογή του.
Ένα από τα βασικά ερωτήματα είναι η προστασία της ιδιωτικότητας και για τον λόγο αυτό έγιναν τροποποιήσεις στο νομοσχέδιο ώστε οι χρήστες των μέσων κοινωνικής δικτύωσης να μην χρειάζεται να παρουσιάζουν την ταυτότητά τους για να αποδεικνύουν την ηλικία τους.
Αρκετές χώρες και περιοχές έχουν αποφασίσει να επιβάλουν κατώτατο όριο ηλικίας για την πρόσβαση στις πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης.
Στην Φλόριντα των ΗΠΑ θα τεθεί σε ισχύ τον Ιανουάριο νόμος που θα απαγορεύει στους ανήλικους κάτω των 14 ετών να ανοίγουν λογαριασμό.
Η Ισπανία ψήφισε τον Ιούνιο νόμο που απαγορεύει την πρόσβαση στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης στους ανήλικους κάτω των 16 ετών. Ωστόσο και στις δύο περιπτώσεις οι πρακτικές λεπτομέρειες δεν έχουν καθοριστεί.
Στη Γαλλία, νόμος που ψηφίστηκε το 2023 και ορίζει την ηλικία «ψηφιακής ωριμότητας» στα 15 έτη, δεν έχει ακόμη τεθεί σε εφαρμογή, εν αναμονή απάντησης από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για το αν συμβαδίζει με το ευρωπαϊκό δίκαιο. Ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν έχει ταχθεί μάλιστα υπέρ της απαγόρευσης του κινητού τηλεφώνου «πριν από την ηλικία των 11 ετών».
Η Κίνα, η οποία περιορίζει την πρόσβαση στους ανήλικους από το 2021, απαιτεί την ταυτοποίηση μέσω εγγράφου ταυτότητας. Οι ανήλικοι κάτω των 14 ετών δεν μπορούν να χρησιμοποιήσουν πάνω από 40 λεπτά την ημέρα το Douyin, την κινεζική εκδοχή του TikTok, ενώ περιορισμένος είναι επίσης ο χρόνος που μπορούν να περνούν τα παιδιά και οι έφηβοι σε διαδικτυακά παιγνίδια.