Η πρακτική χρήσης μασκών προσώπου ως “όπλο” αναχαίτισης μετάδοσης κορωνοϊού διαφέρει από χώρα σε χώρα. Όμως ήδη από τις αρχές Ιουνίου ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας εξέδωσε ανανεωμένη οδηγία παροτρύνοντας τις κυβερνήσεις ανά τον κόσμο να ζητήσουν από τους πολίτες τους να φορούν υφασμάτινες μάσκες σε δημόσιους χώρους.
Η οδηγία βασίστηκε σε τελευταίες έρευνες που επιβεβαιώνουν ότι η χρήση τους συμβάλλει στην αποτροπή μετάδοσης COVID-19, με τον ΠΟΥ να επισημαίνει ωστόσο ότι απαραίτητη προϋπόθεση είναι να φορούνται σωστά, προειδοποιώντας παράλληλα ότι πρέπει να ειδωθεί μόνο ως ένα εργαλείο και να μην δίνει την ψευδαίσθηση απόλυτης προστασίας.
WHO updated guidance on the use of masks for control of #COVID19: https://t.co/z6DTZLG5Qs
The new guidance is based on evolving evidence and provides updates on:
😷who should wear a mask
😷when a mask should be worn
😷what a mask should be made of pic.twitter.com/Cu7MEyCs3J
— World Health Organization (WHO) (@WHO) June 5, 2020
Στην Αυστραλία γενικότερα πάντως, από την αρχή της έξαρσης της πανδημίας έως και σήμερα, η χρήση μασκών “δεν συστήνεται ευρύτερα”,εκτός περιοχών με αυξημένη κοινοτική μετάδοση του ιού όπου κρίνεται σκόπιμη η επιστράτευση επιπλέον προληπτικών μέτρων.
Τί ισχύει στη Βικτώρια;
Η Βικτώρια είναι χαρακτηριστικό παράδειγμα, με τις πολιτειακές υγειονομικές αρχές να εκδίδουν νέα σχετική οδηγία μετά τις τελευταίες εξελίξεις με τη νέα έξαρση κρουσμάτων.
Συγκεκριμένα την περασμένη εβδομάδα, δια στόματος του πολιτειακού πρωθυπουργού Ντάνιελ Άντριους δόθηκε σύσταση στους κατοίκους μητροπολιτικής Μελβούρνης και του Mitchell Shire – που βρίσκονται υπό περιορισμούς σταδίου 3 – να φορούν μάσκες προσώπου σε περιπτώσεις που δεν είναι εύκολο να τηρηθούν τα μέτρα κοινωνικών αποστάσεων.
Αναμένεται μάλιστα η διανομή δύο εκατομμυρίων επαναχρησιμοποιούμενων μασκών και ενός εκατομμυρίου μασκών μιας χρήσης από την πολιτειακή κυβέρνηση στις συγκεκριμένες περιοχές.
Μένω στη Μελβούρνη – Είναι υποχρεωτικό να φοράω μάσκα;
Όχι, σε αυτό το στάδιο η χρήση τους δεν είναι υποχρεωτική και δεν θα επιβληθούν πρόστιμα σε άτομα που δεν φοράνε.
Η σύσταση του αρχιάτρου είναι η χρήση μάσκας για τους κατοίκους των περιοχών υπό περιορισμούς σταδίου 3 όταν βρίσκονται εκτός σπιτιού και είναι δύσκολα εφικτή η τήρηση απόστασης 1,5 μέτρων από άλλα άτομα. Παραδείγματα τέτοιων περιστάσεων μπορεί να περιλαμβάνουν τα μέσα δημόσιας συγκοινωνίας, εμπορικά κέντρα, σούπερμαρκετ ή ανοιχτές αγορές μεταξύ άλλων.
Υπάρχουν εξαιρέσεις;
Η σύσταση αφορά ενήλικες των εν λόγω περιοχών και όχι για άτομα κάτω των 18 ετών αν και διευκρινίζεται ότι “οικογένειες μπορούν να λάβουν τις δικές τους αποφάσεις για τα παιδιά τους”. Επισημαίνεται ωστόσο ότι “παιδιά κάτω των 2 ετών δεν πρέπει ποτέ να φοράνε μάσκα προσώπου λόγω κινδύνων πνιγμού και στραγγαλισμού”.
Επίσης, η σύσταση δεν απευθύνεται σε άτομα με αναπνευστικές δυσκολίες και όσους κωλύονται λόγω σωματικών συνθηκών να φορέσουν μάσκα.

Γιατί συστήνεται η χρήση της;
Η μάσκα προσώπου λειτουργεί ως επιπλέον μέτρο προστασίας και βοηθά στην αναχαίτιση εξάπλωσης του ιού στην κοινότητα, δεδομένης της μετάδοσης της νόσου μέσω κοντινής επαφής και σταγονιδίων βήχα ή φτερνίσματος.
Τα συνήθη μέτρα – τήρησης 1,5 μέτρων απόστασης από άλλα άτομα, καλής υγιενής χεριών με συχνό και σωστό πλύσιμο, καλής πρακτικής φτερνίσματος και βήχα με χρήση του εσωτερικού αγκώνα ή χαρτομάντηλο που πετάμε αμέσως στη συνέχεια – εξακολουθούν να ισχύουν.
Η πρώτιστη συμβολή της μάσκας προσώπου στην προστασία από τον ιό είναι ότι συγκρατούν τα σταγονίδια όταν κάποιο άτομο βήχει η φτερνίζεται μειώνοντας την πιθανότητα μετάδοσης από μολυσματικά άτομα.
Ποια τα είδη μάσκας που είναι διαθέσιμα και πού;
Μάσκες προσώπου χαρακτηρίζονται τόσο οι μιας χρήσεως (κοινώς αποκαλούμενες χειρουργικές μάσκες) όσο και οι υφασμάτινες. Και οι δύο κρίνονται κατάλληλες για πρόληψη μετάδοσης COVID-19, ωστόσο στην περίπτωση υφασμάτινης συστήνεται η κατασκευή τους με τρία στρώματα από μείγμα υφασμάτων που “αναπνέουν” για να επιτευχθεί αποτελεσματική προστασία. Για την καλύτερη δυνατή προστασία το εξωτερικό στρώμα συστήνεται να είναι αδιάβροχο. Μπαντάνες ή φουλάρια δεν θεωρούνται τόσο αποτελεσματικά. Υπάρχουν και άλλες μάσκες όπως τύπου P2 ή N95 αλλά η χρήση τους δε συστήνεται εκτός εγκαταστάσεων παροχής υπηρεσιών υγείας ή εξειδικευμένων βιομηχανιών.
Οι χειρουργικές μιας χρήσης μάσκες είναι διαθέσιμες από εμπορικά καταστήματα, συμπεριλαμβανομένων φαρμακείων, ενώ υφασμάτινες μπορείτε να φτιάξετε μόνοι σας σπίτι.
Πώς να φτιάξω τη δική μου υφασμάτινη μάσκα;
Βάσει των οδηγιών του βίντεο που αναρτάται στην ιστοσελίδα του Υπουργείου Υγείας της Βικτώριας, τα βήματα είναι τα εξής:
1. Κόβουμε τρία κομμάτια υφάσματος σε τετράγωνα – διαστάσεις 25 εκ. x 25 εκ.
2. Διπλώνουμε κατά ένα εκατοστό την πάνω και κάτω πλευρά των υφασμάτων και τα ράβουμε.
3. Κάνουμε το ίδιο για τις πλάγιες πλευρές της μάσκας, διπλώνοντας τα κομμάτια δεξιά και αριστερά δηλαδή κατά 1,5 εκατοστά και τα ράβουμε.
4. Περνάμε λάστιχα από τις δύο πλάγιες πλευρές και δένουμε το κάθε λάστιχο με κόμπο στα άκρα του.
Πώς φοράμε σωστά τη μάσκα και πώς την αφαιρούμε;
Η υφασμάτινη μάσκα πρέπει να ταιριάζει στενά γύρω από το πρόσωπο, καλύπτοντας τις περιοχές της μύτης και του στόματος. Τα λάστιχα περνάνε πίσω από τα αυτιά στο ή στο πίσω μέρος του κεφαλιού δεμένα.
Σημεία προσοχής: Η μάσκα να μην έχει τρύπες/σχισίματα, σωστό πλύσιμο χεριών για 20 τουλάχιστον δευτερόλεπτα με σαπούνι και νερό ή αντισηπτικό χεριών πριν τη φορέσουμε και αφότου την αφαιρέσουμε, δεν πιάνουμε τη μάσκα ενώ τη φοράμε και αν χρειαστεί να τη βγάλουμε πριν φτάσουμε σπίτι την τοποθετούμε σε σακούλα μέχρι να μπορούμε να την πλύνουμε.
Για χειρουργική (μιας χρήσης) ισχύουν οι ίδιες οδηγίες για πλύσιμο και τοποθέτηση με στενή εφαρμογή στο πρόσωπο χωρίς κενά.
Εάν η μάσκα έχει μεταλλικό σκέλος στο πάνω μέρος, το πιέζουμε για να εφαρμόσει στη μύτη.
Για ασφαλή αφαίρεση της μάσκας, πλένουμε ή απολυμαίνουμε σωστά τα χέρια μας πριν και μετά και τη βγάζουμε χρησιμοποιώντας τα ελαστικά ή τα σημεία όπου δένει, όχι ακουμπώντας την ίδια τη μάσκα.
Εάν η μάσκα είναι υφασμάτινη, μπορούμε να την πλύνουμε και να την ξαναχρησιμοποιήσουμε. Εάν είναι χειρουργική – μιας χρήσης δηλαδή – την πετάμε στον κάδο απορριμάτων μετά τη χρήση.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ –>“Ένα μεγάλο ευχαριστώ”: Δωρεές $11.000 για συμπαροίκους σε ανάγκη εν μέσω COVID-19
Πότε και πώς πλένω την υφασμάτινη μάσκα;
H υφασμάτινη μάσκα πρέπει να πλένεται κάθε μέρα μετά από τη χρήση. Εάν βέβαια κατά τη διάρκεια της ημέρας έχει βραχεί ή είναι ορατά βρώμικη μη τη φορέσετε εκ νέου προτού την πλύνετε. Η επαναχρησιμοποίηση υφασμάτινης μάσκας χωρίς πλύσιμο ενέχει τον κίνδυνο να είναι μολυσμένη ή όχι όσο αποτελεσματική σε προστασία.
Το πλύσιμό τους γίνεται κανονικά στο πλυντήριο με άλλα ρούχα ή στο χέρι με σαπούνι και όσο πιο ζεστό νερό κατάλληλο για το ύφασμα.
Η μάσκα πρέπει να είναι στεγνή πριν την επαναχρησιμοποίηση.
Καλές πρακτικές
Έχετε δύο μάσκες αν χρησιμοποιείτε υφασμάτινες για εναλλαγή ώστε να φοράτε τη δεύτερη όταν η πρώτη έχει χρησιμοποιηθεί και πρέπει να πλυθεί.
Ελέγχετε κάθε φορά πριν τη χρήση την υφασμάτινη μάσκα για τυχόν φθορές αλλά και τη χειρουργική για τυχόν ελαττώματα.
*Τα παραπάνω βασίζονται στις πληροφορίες που διατίθενται στη σχετική ιστοσελίδα του Υπουργείου Υγείας της Βικτώριας
https://www.dhhs.vic.gov.au/face-masks-covid-19#why-we-are-making-this-change